Καύσιμα: Γιατί ξεσπαθώνουν Αληγιζάκης, Σιάμισιης – Ζουν και βασιλεύουν παραβατικότητα και ακρίβεια

«Βράζει» η αγορά καυσίμων με διυλιστήρια και εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών να αναδεικνύουν με ένταση, κρούοντας ηχηρά καμπανάκια, τις αιτίες των στρεβλώσεων που νοθεύουν πέρα από τις αντλίες των πρατηρίων και τον ανταγωνισμό.

Η βαθιά προβληματική διάρθρωση της ελληνικής αγοράς υπονομεύει και την επενδυτική στρατηγική των εταιρειών οι οποίες έχουν διαρκώς το βλέμμα στραμμένο στην εξωστρέφεια, προσπαθώντας να «θωρακίσουν» την κερδοφορία τους από πιθανές ζημιές στην εσωτερική αγορά, μέσα σε ταραγμένος και ασταθείς καιρούς.

Πλαφόν και νοθεία στα καύσιμα

Στο πλαίσιο αυτό, ο διευθύνων σύμβουλος της Ελινόιλ, Γιάννης Αληγιζάκης και ο CEO της Helleniq Energy, Ανδρέας Σιάμισιης ξετύλιξαν το κουβάρι των παθογενειών της αγοράς με το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους το οποίο ισχύει από το 2021 και σύμφωνα με τους CEOs σήμερα ευνοεί τους πρατηριούχους που παρανομούν, την υπέρογκη φορολογία και την παραβατικότητα που κάνει πάρτι να «διώχνουν» επενδυτές, την ώρα που και οι ελληνικές εταιρείες ανοίγονται στο εξωτερικό για να αντισταθμίσουν τις απώλειες από την εσωτερική αγορά.

H παραβατικότητα έχει το δικό της πλούσιο ρεπερτόριο. Από ελλειμματικές παραδόσεις στον καταναλωτή, νοθεία καυσίμων με διαλύτες χωρίς ΕΦΚ, επανεισαγωγή προϊόντος από εξαγωγή χωρίς ΕΦΚ σε πρατήρια μέχρι και διάθεση πετρελαίου ναυτιλίας χωρίς ΕΦΚ ως πετρέλαιο θέρμανσης – κίνησης.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ΕΜΠ, σχετικά με τις ελλειμματικές παραδόσεις στην Αττική, φαίνεται ότι υπάρχει σημαντικά αυξητική τάση σε σχέση με την έρευνα του 2021, αλλά και των προηγούμενων ετών με τον αριθμό των «ύποπτων» πρατηρίων να αυγατίζει συνεχώς.

Η λύση

Σε κάθε περίπτωση, η παραβατικότητα στην αγορά καυσίμων… κάνει σταθερά κουμάντο σε αντλίες και πρατήρια, παρά τις πομπώδεις διακηρύξεις σειράς κυβερνήσεων.

Η λύση για τον περιορισμό της παραβατικότητας βρίσκεται σε ένα ολιστικό, σύγχρονο σύστημα εισροών – εκροών, όπως έχει επισημάνει πολάκις η αγορά. Το Υπουργείο Οικονομικών προχώρησε πρόσφατα στη νομοθέτηση ενός πλαισίου που προβλέπει αυστηροποίηση των ποινών για όσους παρανομούν, κάτι που βλέπει θετικά η αγορά (όπως ανέφερε επανειλημμένα χθες ο Γιάννης Αληγιζάκης), όμως η γάγγραινα της παραβατικότητας μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά μόνο μέσα από ένα ψηφιοποιημένο σύγχρονο σύστημα εισροών-εκροών, το οποίο θα «παρακολουθεί» το ταξίδι του καυσίμου από την στιγμή που φεύγει από το διυλιστήριο μέχρι να φτάσει στην αντλία.

Οι φόροι

Το μερίδιο των φόρων στην τελική τιμή του καυσίμου, κάτι που συμβαίνει και στην ηπειρωτική και στη νησιωτική Ελλάδα, αγγίζει το 60%, με αποτέλεσμα οι τιμές να πιάνουν ταβάνι, κάτι βέβαια που γεμίζει τα κρατικά ταμεία (έσοδα από Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης και ΦΠΑ).

Η τιμή διυλιστηρίου καθορίζει το 37% και στο 6% υπολογίζεται το μερίδιο του μικτού κέρδους εμπορίας και λιανικής. Λόγω της υψηλής φορολόγησης οι όποιες διεθνείς μειώσεις μετακυλίονται μόνο στο ένα τρίτο της τελικής τιμής.

Αξίζει να σημειωθεί πως βάσει στοιχείων της Κομισιόν, η Ελλάδα είναι μία χώρα με πολύ μεγάλο αριθμό πρατηρίων, είναι τρίτη στην ΕΕ ανά 1.000 αυτοκίνητα σε βενζινάδικα αναλογικά με τον πληθυσμό της, γεγονός που αν και θεωρητικά θα έπρεπε να ενισχύει τον ανταγωνισμό και κατά συνέπεια το όφελος για την τσέπη του καταναλωτή, αυτό δεν συμβαίνει με την ρηχή ελληνική αγορά να ακολουθεί τους δικούς της «κανόνες».

Τα πυρά του Αληγιζάκη…

Ιδιαίτερα καυστικός στην περιγραφή της κατάστασης στην αγορά καυσίμων ήταν ο Γιάννης Αληγιζάκης, στην χθεσινή γενική συνέλευση των μετόχων της Ελινόιλ. Ο CEΟ της εταιρείας, επικαλούμενος και πρόσφατη έρευνα του ΙΟΒΕ, επιχείρησε να αποδομήσει και την θεωρία των υπερκερδών, ισχυριζόμενος πως το καθαρό, μετά φόρων, περιθώριο κέρδους,

«Η Ελλάδα έχει υψηλές τιμές στα καύσιμα λόγω των πολύ υψηλών φόρων που καλύπτουν δημοσιονομικά κενά, η κυβέρνηση αποφάσισε μονομερώς να συνεχίσει το πλαφόν στο μεικτό περιθώριο κέρδους το οποίο αναρωτιέμαι ποιον ευνοεί, το πλαφόν που μπήκε το 2022 δεν αναγνωρίζει ούτε την αύξηση στα επιτόκια, ούτε την αύξηση στον κατώτατο μισθό, μπήκε με δεδομένα που δεν υπάρχουν σήμερα. Σήμερα οι εταιρείες πετρελαιοειδών (ο μόνος κλάδος που καταβάλει φόρο εκ των προτέρων) έχουν καθαρό περιθώριο κέρδους σχεδόν 0,5% βάσει έρευνας του ΙΟΒΕ, για να επιβιώσει μία εταιρεία σήμερα στην Ελλάδα πρέπει είτε να επεκταθεί εκτός Ελλάδας είτε να βάζουν οι μέτοχοι συνεχώς νέα κεφάλαια, αλλιώς θα έχει ζήτημα βιωσιμότητας, το κράτος όλα αυτά τα κάνει για καθαρά επικοινωνιακούς λόγους, το πλαφόν είναι μία στρέβλωση της αγοράς που ευνοεί τους παραβατικούς πρατηριούχους. Ο έντιμος πρατηριούχος είτε θα φύγει από την αγορά, είτε θα πουλήσει το πρατήριο στον παραβατικό, το κράτος αναγνωρίζει το δίκαιο αίτημά μας για κατάργηση του πλαφόν αλλά αυτό ως διά μαγείας μένει

…τα βέλη του Σιάμισιη

Στο ίδιο μήκος κύματος με τον κ. Αληγιζάκη, ο CEO της Helleniq Energy, Ανδρέας Σιάμισιης, την περασμένη εβδομάδα, στην γενική συνέλευση των μετόχων της εταιρείας, ανέδειξε με την σειρά του τις παθογένειες της αγοράς, κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στις επιπτώσεις από το πλαφόν στα μικτά κέρδη των εταιρειών εμπορίας πετρελαιοειδών που ισχύει εδώ και τρία χρόνια αλλά και στον αθέμιτο ανταγωνισμό από τον διψήφιο αριθμό πρατηρίων στην αγορά.

Σύμφωνα με τον κ. Σιάμισιη η αγορά έχει δύο δομικά προβλήματα:

«Εξακολουθεί να ‘χει κόφτη στο περιθώριο κέρδους. Πλαφόν που εφαρμόστηκε από την εποχή του Covid 19 και συνεχίζει να ισχύει και σήμερα το 2024. Όπως και να το δει οποιοσδήποτε πρόκειται για ανωμαλία στην αγορά», σχολίασε δηκτικά ο CEO της Helleniq Energy: «Τιμωρεί τις σωστές εταιρείες. Και το δεύτερο πρόβλημα αφορά στην κλοπή σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό διψήφιο στην Ελλάδα. Προσπαθούμε να λειτουργήσουμε σωστά. Έχουμε να ανταγωνιστούμε πρατήρια που πωλούν χαμηλότερα από ότι αγοράζουν από τα διυλιστήρια. Έχουν αυξηθεί οι έλεγχοι αλλά είναι προβλήματα που επηρεάζουν την υγιή επιχειρηματικότητα, συνεχίζουν να υπάρχουν στην αγορά», τόνισε.

Έκτακτη εισφορά

Ο CEO της Helleniq Energy έθιξε και το ζήτημα της επιβολής έκτακτης εισφοράς από την κυβέρνηση στα κέρδη των διυλιστηρίων για το 2023: «Δεν μπορώ να σχολιάσω την κυβερνητική πολιτική, και όσον αφορά στο κομμάτι της κοινωνικής συνοχής θέλω να σημειώσω ότι είμαστε οι πρώτοι που λέμε ότι μία εταιρεία για να είναι επιτυχημένη πρέπει να έχει και μία κοινωνία να λειτουργεί».

«Η συγκεκριμένη φορολόγηση είναι χτισμένη σε μία ευρωπαϊκή οδηγία, η οποία είναι λάθος, δεν υπάρχουν υπερκέρδη. Δεν μπορείς να χαρακτηρίζεις υπερκέρδος όταν κάνεις σύγκριση με τη βάση της χρονιάς του Covid 19 και επιπροσθέτως δεν ακολουθούμε πρακτικές τιμολόγησης παραπάνω απ’ όσο πρέπει», τόνισε.

Ο Ανδρέας Σιάμισιης σκιαγράφησε με μελανά χρώματα ένα θολό περιβάλλον για την αγορά των καυσίμων τα επόμενα χρόνια με νάρκες και παγίδες να καραδοκούν, υπογραμμίζοντας την ανάγκη η πράσινη μετάβαση να προχωρήσει με… φειδώ και περίσκεψη για να μην πυροβολήσουμε τα πόδια μας.