UBS: Τα σενάρια μετά τις γαλλικές εκλογές – Οι κίνδυνοι για τη γαλλική οικονομία

Τους κινδύνους για τη γαλλική οικονομία και τα σενάρια για την επόμενη μέρα, μετά το πέρας των γαλλικών εκλογών, αναλύει η UBS.

Ο δεύτερος γύρος των γαλλικών εκλογών έληξε χωρίς κανένα κόμμα να κερδίσει απόλυτη πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση. Ο μεγάλος αριθμός υποψηφίων που αποχώρησαν από την κούρσα του δεύτερου γύρου και η υψηλότερη προσέλευση των ψηφοφόρων των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών (κοντά στο 67%) βοήθησε να αποτραπεί το ακροδεξιό Rassemblement National (RN) από το να αποκτήσει την πλειοψηφία. Η στρατηγική της κεντροαριστεράς να συσπειρώθεί για να σχηματίσουν ένα «Δημοκρατικό Μέτωπο» κατά του RN απέδωσε καρπούς.

Οι τελικοί αριθμοί δείχνουν ότι το Nouveau Front Populaire (NFP) κέρδισε 182 έδρες, αρκετά κάτω από τον αριθμό που απαιτείται για την απόλυτη πλειοψηφία (289) και όχι αρκετές για να να διασφαλίσει την πολιτική σταθερότητα στη Γαλλία, κατά τη γνώμη μας. Το κεντρώο κόμμα Ensemble κατέλαβε 168 έδρες, εκπλήσσοντας με τη δεύτερη θέση. Το Rassemblement National (RN) ήρθε τρίτο με 143 έδρες, ακολουθούμενο από το Le Republicains (LR) με 45 έδρες.

Ο πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, θα πρέπει τώρα να διορίσει πρωθυπουργό που θα είναι σε θέση να σχηματίσει κυβέρνηση. Δεν υπάρχει αυστηρό χρονοδιάγραμμα για τον σχηματισμό κυβέρνησης, αλλά καμία νομοθεσία ή κανονισμός δεν μπορεί να ψηφιστεί μέχρι να σχηματιστεί.

Γαλλία: Το φθινόπωρο θα δώσει το πρώτο τεστ η νέα κυβέρνηση – Τι φοβούνται οι αγορές

UBS: Ο κίνδυνος και τα σενάρια

Ελλείψει σαφούς πλειοψηφίας, ο κίνδυνος θεσμικού αδιεξόδου είναι σημαντικός.

Η ελβετική τράπεζα «βλέπει] 3 σενάρια. Πρώτον, μια τεχνοκρατική κυβέρνηση, δηλαδή μια κυβέρνηση που θα αποτελείται από τεχνικούς εμπειρογνώμονες και όχι πολιτικούς, αλλά το θεωρεί απίθανο. Μια δεύτερη επιλογή θα ήταν μια κυβέρνηση αποτελούμενη από μετριοπαθή κόμματα (PS (Σοσιαλιστικό Κόμμα) + μετριοπαθής δεξιά + Αναγέννηση).

Και τα δύο αυτά σενάρια θα ήταν πιθανότατα βραχύβια, κατά την άποψή της UBS. Ωστόσο, σύμφωνα με το άρθρο 12 του γαλλικού Συντάγματος, ο πρόεδρος μπορεί να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση μόνο μετά από 12 μήνες.

Μια τρίτη επιλογή θα μπορούσε να είναι ο Μακρόν να διορίζει έναν πρωθυπουργό από το κόμμα με τον υψηλότερο αριθμό εδρών στην Εθνοσυνέλευση (σε αυτή την περίπτωση το NFP).

Με δεδομένες τις διαφορές μεταξύ του NFP και του Ensemble, ένα βασικό ερώτημα θα είναι αν μια νέα κυβέρνηση που θα σχηματιστεί από ένα μεγάλο συνασπισμό μπορεί να συμφωνήσει σε αλλαγές πολιτικής. Μιλώντας το βράδυ της Κυριακής, οι ηγέτες των διαφόρων κομμάτων που περιλαμβάνονται στο NFP επικεντρώθηκαν στην ανάγκη να εφαρμοστούν οι προτάσεις δαπανών του προγράμματός του, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης της αγοραστικής δύναμης και της εναντίωσης στην αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης και στην ανάγκη επαναφοράς του φόρου πλούτου, σημειώνει η UBS.

Η επόμενη μέρα της Εθνοσυνέλευσης κατά την UBS

Αναφορικά με τα μελλούμενα, ο πρόεδρος Μακρόν αναμένεται να διορίσει πρωθυπουργό, αλλά δεν υπάρχει συνταγματική προθεσμία για να το πράξει.

Σύμφωνα με το άρθρο 12 του γαλλικού Συντάγματος, ο πρόεδρος μπορεί μόνο να να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση μετά από 12 μήνες.
Μια τρίτη επιλογή θα μπορούσε να δει τον Μακρόν να διορίζει έναν πρωθυπουργό από το κόμμα με τον υψηλότερο αριθμό εδρών στην Εθνοσυνέλευση (σε αυτή την περίπτωση το NFP).

Ενώ συνηθίζεται ο πρόεδρος να διορίζει πρωθυπουργό από το το μεγαλύτερο κόμμα, δεν υπάρχει νομική υποχρέωση να το πράξει.

Ψηφοφορία επιβεβαίωσης στο κοινοβούλιο δεν απαιτείται, αλλά στην πράξη ο πρωθυπουργός πρέπει να να υποστηρίζεται από την πλειοψηφία, δεδομένης της εξουσίας του κοινοβουλίου να ανατρέψει τον κυβέρνηση μέσω ψήφου δυσπιστίας.

Αντιστροφή πολιτικής;

Σύμφωνα με τη UBS, μια κυβέρνηση του NFP θα προσπαθούσε πιθανότατα να αναιρέσει τις πρόσφατες αποφάσεις για το συνταξιοδοτικό  και τις μεταρρυθμίσεις για την ανεργία, να αυξήσει τον κατώτατο μισθό και να μην συμμετάσχει στη δημοσιονομική εξυγίανση.

«Πιστεύουμε ότι το πρόγραμμα του NFP, εάν εφαρμοστεί όπως προτείνεται, μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική επιδείνωση του
ήδη υψηλού δημοσιονομικού ελλείμματος», σημειώνει χαρακτηριστικά η ελβετική τράπεζα.

Χωρίς απόλυτη πλειοψηφία, η ψήφιση της νομοθεσίας θα είναι δύσκολη, αλλά υπάρχουν επιλογές.

Για παράδειγμα, η κυβέρνηση θα μπορούσε να προσπαθήσει να εξασφαλίσει μια πλειοψηφία κατά περίπτωση για κάθε νόμο. Εναλλακτικά, θα μπορούσε να επικαλεστεί το άρθρο 49.3, το οποίο θα της επέτρεπε να περάσει έναν νόμο χωρίς ψηφοφορία. Ωστόσο, αυτή η επιλογή ενέχει τον κίνδυνο να αντιμετωπίσει πρόταση δυσπιστίας. Εάν μια κυβέρνηση χάσει την ψήφο εμπιστοσύνης, θα αναλάβει υπηρεσιακό ρόλο έως ότου διοριστεί μια νέα, σημειώνει η UBS.

Δημοσιονομικά «αγκάθια»

Βασικό επίδικο αποτελεί η ψήφιση ενός σχεδίου προϋπολογισμού 2025, με τη δημοσιονομική θέση της Γαλλίας να βρίσκεται υπό αυξημένο έλεγχο, τουλάχιστον μετά την πρόσφατη υποβάθμιση της αξιολόγησης από την S&P.

Μια κυβέρνηση μειοψηφίας μπορεί ακόμη να περάσει έναν προϋπολογισμό μέχρι παρακάμπτοντας την Κάτω Βουλή. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί είτε με τη χρήση του άρθρου 49.3 του Συντάγματος, είτε με τη χρήση του άρθρου 47, το οποίο θα μετατρέψει την πρόταση προϋπολογισμού σε επίσημο νόμο μετά από 70 ημέρες

Σε κάθε περίπτωση, ο επόμενος προϋπολογισμός θα πρέπει να τηρεί τους περιορισμούς του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το οποίο ενεργοποιείται από την έναρξη της επόμενης χρονιάς και του νέου δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ.

Το πλαίσιο

Με το γαλλικό δημοσιονομικό έλλειμμα να ανέρχεται στο 5,5% του ΑΕΠ το 2023 και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναμένει ότι θα μειωθεί μόλις στο 5,3% του ΑΕΠ φέτος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε στις 19 Ιουνίου να υπαχθεί η Γαλλία σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Αν η πρόταση αυτή επιβεβαιωθεί στη συνέχεια από το ECOFIN (αποτέλεσμα επιβεβαίωσης πιθανότατα τον Ιούλιο), η Γαλλία θα πρέπει να εφαρμόσει δημοσιονομική εξυγίανση τουλάχιστον 0,5% του ΑΕΠ ετησίως στο διαρθρωτικό της ισοζύγιο.

Πάντως, το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο διαθέτει κάποια ενσωματωμένη προσωρινή ευελιξία με τη συνεκτίμηση των πληρωμών τόκων, η οποία θα μπορούσε να μειώσει κάπως την απαιτούμενη προσαρμογή. Η σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την απαιτούμενη δημοσιονομική σύσφιξη αναμένεται το φθινόπωρο.

Επιπλέον, από το 2025 και μετά θα εφαρμοστεί το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο, το οποίο αποσκοπεί στο να φέρει τον λόγο του χρέους σε πτωτική πορεία μεσοπρόθεσμα. Για το σκοπό αυτό, η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να συμμετάσχει σε τεχνικό διάλογο με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και να υποβάλει το πολυετές δημοσιονομικό διαρθρωτικό της σχέδιο έως τις 20 Σεπτεμβρίου.