Ρωσία: Mερίσματα 11 δισ. δολ. σε 12 μεγιστάνες εν καιρώ πολέμου [γράφημα]

Τα υπερκέρδη των ρώσων δισεκατομμυριούχων από μερίσματα επιβεβαιώνουν από ακόμη μια σκοπιά ότι ο πόλεμος φέρνει λεφτά στη Ρωσία και πως τα αλλεπάλληλα πακέτα κυρώσεων από την πλευρά των δυτικών συμμάχων δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα, να πλήξουν, δηλαδή, καίρια τη ρωσική οικονομία. Μόλις πριν  από μερικές ημέρες, άλλωστε, η Παγκόσμια Τράπεζα αναβάθμισε τη Ρωσία σε χώρα υψηλού εισοδήματος, με αφορμή το ότι το ΑΕΠ της Ρωσίας αυξήθηκε κατά 3,6% το 2023, ενώ και το εμπόριο και ο χρηματοπιστωτικός τομέας ανακάμπτουν.

Ετσι, ενώ αμέσως μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία πολλές εταιρείες αναγκάστηκαν να σταματήσουν τις πληρωμές μερισμάτων λόγω της αβεβαιότητας για μια πιθανή οικονομική κατάρρευση, εξαιτίας των κυρώσεων, οι φόβοι τους δεν επιβεβαιώθηκαν. Η οικονομία της Ρωσίας αποδείχθηκε αρκετά ισχυρή ώστε να προσαρμοστεί σταδιακά στις νέες συνθήκες, και οι εξαγωγείς βρήκαν νέες διεξόδους σε εναλλακτικές αγορές.

Ρωσία: Πώς παρακάμπτει τις κυρώσεις – Τα μεταχειρισμένα και τα σκιώδη δίκτυα

Οι δαπάνες που έκανε η Μόσχα για να επεκτείνει την αμυντική βιομηχανία, να θωρακίσει τις εγχώριες επιχειρήσεις από τις επιπτώσεις των κυρώσεων και να στηρίξει οικονομικά τα νοικοκυριά έπιασαν τόπο. Το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 5,4% το πρώτο τρίμηνο και οι εξαγωγείς εμπορευμάτων, έχοντας ξανασχεδιάσει τον χάρτη των προορισμών τους άρχισαν και πάλι να καταβάλλουν μερίσματα, όπως επισημαίνει η WSJ.

Πολλές ελεγχόμενες από το κράτος εταιρείες όπως η Gazprom και η μεγαλύτερη τράπεζα της Ρωσίας Sberbank δεν σταμάτησαν ποτέ να κάνουν πληρωμές μερισμάτων καθώς συγκέντρωσαν κέρδη ρεκόρ κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Οι μέτοχοι της Sberbank ενέκριναν τον περασμένο μήνα μερίσματα ρεκόρ 752 δισεκατομμυρίων ρούβλια για το 2023.

Ο «χρυσός» κατάλογος

Τουλάχιστον δώδεκα επιχειρηματίες κέρδισαν περισσότερα από 1 τρισεκατομμύριο ρούβλια (11,3 δισεκατομμύρια δολάρια) για το 2023 και το πρώτο τρίμηνο του 2024, σύμφωνα με στοιχεία για τα μερίσματα που συγκέντρωσε το Bloomberg.

Πολλοί από αυτούς έχουν στενούς δεσμούς με τον Πούτιν, ενώ σε κάποιους έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τη Δύση.

Ο Vagit Alekperov, βασικός μέτοχος και πρώην πρόεδρος του πετρελαϊκού κολοσσού Lukoil, βρέθηκε στην κορυφή της λίστας με περίπου 186 δισεκατομμύρια ρούβλια σε μερίσματα.

Ο Alekperov ηγήθηκε της μεγαλύτερης ιδιωτικής πετρελαϊκής στη Ρωσία για περισσότερα από 30 χρόνια. Παραιτήθηκε τον Απρίλιο του 2022, αφού το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία του επέβαλαν προσωπικές κυρώσεις.

Mέχρι στιγμής έχει αποφύγει τις κυρώσεις των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οι δισεκατομμυριούχοι Alexey Mordashov, της Severstal, και ο Vladimir Lisin, της Novolipetsk Steel, είχαν έσοδα από μερίσματα 148 δισεκατομμυρίων και 121 δισεκατομμυρίων ρουβλίων αντίστοιχα.

Υπενθυμίζεται ότι ο Mordashov, πέτυχε τον προηγούμενο Φεβρουάριο μια σημαντική νίκη σε μια αγωγή ύψους 500 εκατομμυρίων δολαρίων κατά της PetroVietnam. Ο ίδιος τελεί υπό κυρώσεις των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ.

Ο Lisin δεν υπόκειται σε σημαντικούς περιορισμούς.

Για την ιστορία, τον προηγούμενο Απρίλιο, ο ρώσος βαρόνος του χάλυβα, ο οποίος βρίσκεται στη λίστα του Forbes ως ο τρίτος πλουσιότερος άνθρωπος της Ρωσίας, εξέφρασε δημόσια την αντίθεσή του όταν Πούτιν έδωσε εντολή να πληρωθεί το φυσικό αέριο, που εξάγεται κυρίως στην Ευρώπη, σε ρούβλια αντί σε ξένο νόμισμα μετά τις σαρωτικές κυρώσεις της Δύσης. «Η μετάβαση σε πληρωμές σε ρούβλια απλώς θα μας πετάξει έξω από τις διεθνείς αγορές», είχε προειδοποιήσει διαφωνώντας ανοιχτά με τον ρώσο πρόεδρο. Την ίδια περίοδο, μάλιστα, επέκρινε τον πόλεμο εναντίον της Ουκρανίας λέγοντας πως οι χαμένες ζωές στην Ουκρανία ήταν μια τραγωδία που ήταν δύσκολο να δικαιολογηθεί και ζήτησε μια ειρηνική διπλωματική επίλυση της σύγκρουσης.

Ο κατάλογος περιλαμβάνει ακόμη τον σύμμαχο του Πούτιν Gennady Timchenko και την Tatyana Litvinenko, η οποία έλαβε μερίδιο στην PhosAgro, πριν επιβληθούν κυρώσεις στον σύζυγό της Vladimir από τις ΗΠΑ το 2023.

Ο Vladimir Litvinenko είναι πρύτανης του Πανεπιστημίου Μεταλλείων της Αγίας Πετρούπολης όπου ο Πούτιν έλαβε διδακτορικό δίπλωμα το 1997 και ήταν υπεύθυνος εκστρατείας του προέδρου στην πόλη κατά τη διάρκεια τριών εκλογών.

Ο Timchenko, ήταν από τους πρώτους ολιγάρχες του περιβάλλοντος του Πούτιν, στον οποίο επιβλήθηκαν κυρώσεις από την ΕΕ και τη Βρετανία. Παραιτήθηκε τον Μάρτιο του 2022 από το ΔΣ της Novatek, της μεγαλύτερης ιδιωτικής εταιρείας παραγωγής φυσικού αερίου της Ρωσίας, μετά από την επιβολή κυρώσεων εναντίον του. Ο ίδιος έχει δηλώσει ιδιοκτήτης ναυτιλιακών εταιρειών στην περιοχή της Αγίας Πετρούπολης στην δεκαετία του 1990, όταν ο Πούτιν ξεκινούσε την ανοδική του πορεία προς το Κρεμλίνο ως συνεργάτης του τότε δημάρχου της πόλης, Ανατόλι Σομπτσάκ.

Κάλλιο πέντε και στο χέρι…

Και, καθώς αιωρείται το ενδεχόμενο η Μόσχα να χρειαστεί να αυξήσει τους φόρους το δεύτερο εξάμηνο του χρόνου και το 2025 προκειμένου να αυξήσει τα δημόσια έσοδα –αφού φαίνεται ότι οι αμερικανικές απειλές για επέκταση των κυρώσεων σε τράπεζες χωρών φίλα προσκείμενων στον Πούτιν αποδίδουν- πολλοί επιχειρηματίες υιοθετούν τη λογική «καλύτερα να βγάλουμε τα χρήματα τώρα, αντί να κινδυνεύσουμε να τα χάσουμε σε φόρους το επόμενο έτος».

Είναι ενδεικτικό ότι το υπουργείο Οικονομικών ανέβασε τον περασμένο μήνα την εκτίμησή του για το έλλειμμα του προϋπολογισμού του 2024 σε 2,12 τρισεκατομμύρια ρούβλια, ή 1,1% του ΑΕΠ, από 1,595 τρισεκατομμύρια ρούβλια.

Με τον πληθωρισμό να τρέχει πάνω από το διπλάσιο του στόχου του 4%, η Τράπεζα της Ρωσίας ενδέχεται να αυξήσει το βασικό επιτόκιο έως και 200 ​​μονάδες βάσης αργότερα αυτόν τον μήνα από 16% τώρα.

Και, φυσικά, ένα επακόλουθο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ρώσοι μεγιστάνες είναι πού να επενδύσουν τα μερίσματά τους αφού οι κυρώσεις ανάγκασαν πολλούς να ξαναστραφούν στην εγχώρια αγορά.

Τον Μάιο, οι επενδύσεις ιδιωτών στο Χρηματιστήριο της Μόσχας έφτασαν στα 116,3 δισ. ρούβλια, μηνιαία ρεκόρ μέχρι τώρα για το 2024.

Οι επενδύσεις σε ρωσικές βιομηχανίες αυξήθηκαν κατά 14,5% σε ετήσια βάση το πρώτο τρίμηνο, σημειώνοντας ρεκόρ σχεδόν 6 τρισ. ρουβλίων, ωστόσο οι εγχώριες ευκαιρίες δεν είναι απεριόριστες.