Μπόνους δόμησης: Μπλόκο στην έκδοση νέων οικοδομικών αδειών από το δήμο Αθηναίων

«Φρένο» για μια διετία στην έκδοση οικοδομικών αδειών που κάνουν χρήση των «μπόνους» δόμησης του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ- Νόμος 4067/2012) για τα ύψη των κτιρίων και τους  επιπλέον των προβλεπομένων συντελεστές δόμησης,  αναμένεται να εγκρίνει σήμερα το δημοτικό συμβούλιο του Δήμου Αθηναίων για την περιοχή της πρωτεύουσας.

Το ζήτημα θα εισαχθεί και θα ψηφιστεί στη σημερινή 23η συνεδρίαση με εισήγηση της αντιδημάρχου Αστικής Αναζωογόνησης και Ανθεκτικότητας του Δήμου Αθηναίων κυρίας Μάρως Ευαγγελίδου.

Ακίνητα: Αυξάνεται με 44,4% η έκδοση νέων οικοδομικών αδειών

Μπόνους δόμησης

Ειδικότερα, η αντιδήμαρχος τεκμηριώνει το σκεπτικό της λήψης απόφασης για μερική αναστολή χορήγησης οικοδομικών αδειών για δύο έτη, ενόψει της ολοκλήρωσης του νέου Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΤΠΣ) για την Αθήνα. Η μελέτη ανατέθηκε τον Σεπτέμβριο του 2023 και θα ολοκληρωθεί στα τέλη του 2025 με στόχο να καθορίσει για το σύνολο του δήμου,  αλλά και ανά διαμέρισμα, νέους όρους και περιορισμούς δόμησης.  Όπως επισημαίνει η κυρία Ευαγγελίδου, έτσι ο Δήμος Αθηναίων δεν θα βρεθεί αντιμέτωπος με τετελεσμένα, τα οποία ενδέχεται να στρεβλώσουν τη διαμόρφωση προτάσεων κατά τη μελετητική διαδικασία.

Το νέο πολεοδομικό σχέδιο

Σύμφωνα με την ίδια, η μελέτη που υλοποιείται για το νέο πολεοδομικό σχέδιο του Δήμου Αθηναίων  βρίσκεται στο στάδιο, κατά το οποίο επανεξετάζονται τα ύψη και οι συντελεστές δόμησης,  πολεοδομικές παράμετροι που ενδέχεται να επανακαθοριστούν.  «Επομένως, λόγω της βαρύνουσας πολεοδομικής σημασίας του θέματος, σε συνδυασμό με τις χρονοβόρες διαδικασίες που διέπουν την εκπόνηση της μελέτης του ΤΠΣ  και προκειμένου να αποτραπούν φαινόμενα, που θα συνιστούν ανασταλτικό παράγοντα στην εξαγωγή συμπερασμάτων, καθίσταται επιτακτική η άμεση προώθηση επιβολής μερικής αναστολής χορήγησης οικοδομικών αδειών για δύο  έτη», επισημαίνεται στην εισήγηση προς το Δημοτικό Συμβούλιο.

Η αναστολή αυτή των οικοδομικών αδειών θα αφορά τα ισχύοντα μέγιστα επιτρεπόμενα ύψη που υπερβαίνουν τα οριζόμενα στο βασιλικό διάταγμα του 1955 (Φ.Ε,Κ. 249 Α709.09.1955) «περί όρων δομήσεως εν Αθήναις»,   τα «μπόνους» δόμησης στα ύψη και στον όγκο των κτιρίων που προβλέπει ο ΝΟΚ   και τους ισχύοντες συντελεστές δόμησης που είναι ανώτεροι των μέσων συντελεστών δόμησης που ορίζει το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο του Δήμου Αθηναίων (Φ.Ε.Κ. 80 Δ71988), εξαιρουμένων των περιοχών του Δήμου Αθηναίων που διέπονται από ειδικά διατάγματα προστασίας.

Όχι στην καθολική αναστολή

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει στην τεκμηρίωσή της η κυρία Ευαγγελίδου, δεν προτείνεται  καθολική αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών ώστε να μην ανακοπεί πλήρως η οικοδομική δραστηριότητα και να περιοριστούν οι επιπτώσεις στην πορεία της οικονομίας. Όπως επισημαίνεται, η μερική αναστολή μπορεί να λειτουργήσει ως «δίχτυ ασφαλείας» απέναντι σε φαινόμενα επίσπευσης της οικοδόμησης, πριν τη θεσμοθέτηση του ΤΠΣ, προκειμένου να γίνει εκμετάλλευση ευνοϊκών ρυθμίσεων που πολλαπλασιάζουν τα τετραγωνικά.

Στο μεταξύ χθες, στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων πραγματοποιήθηκε η πρώτη εκδήλωση για ανταλλαγή  απόψεων και προτάσεων, στο πλαίσιο της διαβούλευσης για το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο, με τη συμμετοχή στελεχών τοπικών, περιφερειακών και κεντρικών υπηρεσιών της Διοίκησης, μελών  φορέων και οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στην περιοχή και με πολίτες.

Σε ποιες περιπτώσεις «παγώνει» η έκδοση οικοδομικών αδειών

Η επιβολή  μερικής αναστολής χορήγησης οικοδομικών αδειών για δύο   έτη, εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου Αθηναίων  θα αφορά:

Α) Τα ύψη κτιρίων, άνω των μέγιστων επιτρεπόμενων, οριζόμενων από το Διάταγμα του 1955, εξαιρουμένων των περιοχών που διέπονται από διατάξεις ειδικών όρων δόμησης.

Β) Την εφαρμογή των διατάξεων του ΝΟΚ που παρέχουν δυνατότητα αύξησης του συντελεστή δόμησης έως και 25% με περιβαλλοντικά ανταλλάγματα π.χ. περιορισμό της κάλυψης του οικοπέδου κ.ά  Επίσης,  εκείνων που προτείνουν κατεδάφιση ορόφων ή κτιρίου με   αύξηση του επιτρεπόμενου συντελεστή δόμησης του οικοπέδου ή και του ποσοστού κάλυψης.  Ακόμη παγώνουν οι διατάξεις που αφορούν προσαύξηση του μέγιστου επιτρεπόμενου ύψους με διάφορα ανταλλάγματα (π.χ. διάθεση χώρου του ισογείου για στάθμευση, φυτεμένα δώματα, ενεργειακό στέγαστρο κ.ά.)  ή τα μπόνους δόμησης που δίδονται για τη δημιουργία κτιρίων με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας.

Γ) Τους συντελεστές δόμησης   άνω των μέσων συντελεστών δόμησης, προβλεπόμενων από το ισχύον Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο   του Δήμου Αθηναίων (Φ.Ε.Κ. 80 Δ704.02.1988), στο σύνολο του εύρους του Δήμου Αθηναίων.

Οι επιπτώσεις στην πόλη

Όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά στην εισήγησή της η κυρία Ευαγγελίδου, ο οριζόντιος καθορισμός του επιτρεπόμενου ύψους, σύμφωνα με τον ΝΟΚ, ανέρχεται στη μεγαλύτερη έκταση του Δήμου Αθηναίων στα 32 μέτρα και σε συνδυασμό με τη σωρευτική χρήση   ευεργετημάτων του ΝΟΚ για  επιπλέον ύψος και δόμηση κτιρίων, τίθεται υπό αμφισβήτηση ως μη συμβατός  με το ανάγλυφο της πόλης  και   το δομημένο περιβάλλον σε  ιστορικά τμήματα του αστικού ιστού. Σύμφωνα με την αντιδήμαρχο,  επιφέρει επιδείνωση των συνθηκών ηλιασμού και αερισμού των κτιρίων σε οδούς μειωμένου εύρους και αλλοίωση της φυσιογνωμίας της πόλης καθώς πρόκειται για ιστό στην πλειονότητά του ήδη διαμορφωμένο με χαμηλότερα ύψη προηγούμενων κανονισμών σε συνδυασμό με κλιμακούμενη διάταξη του επιτρεπόμενου όγκου (υποχρεωτικές εσοχές κλπ.).

Επίσης, η αύξηση της δόμησης που έχει επιφέρει στην Αθήνα ο συνδυασμός ύψους και αυξημένων συντελεστών δόμησης   θα  τεθεί υπό επανεξέταση κατά την εκπόνηση της μελέτης του νέου πολεοδομικού σχεδίου για την πρωτεύουσα καθώς έχει οδηγήσει στην ενεργειακή επιβάρυνση, στη συρρίκνωση των διαθέσιμων κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων, στην υπέρβαση της φέρουσας ικανότητας των υποδομών, στον πολλαπλασιασμό της κυκλοφορίας οχημάτων, στην αλλοίωση του χαρακτήρα ορισμένων γειτονιών κλπ.

Οι άλλοι δήμοι

Γενικότερα,  κατά των «μπόνους» δόμησης του ΝΟΚ έχει ξεκινήσει  αντάρτικο πολλών δημάρχων της Αττικής, ήδη από την άνοιξη του 2023 με του πρώτους δήμους που προσέφυγαν στη δικαιοσύνη να είναι οι δήμοι  Αλίμου και Βάρης, Βούλας, Βουλιαγμένης,  γύρω από τους οποίους έχουν συσπειρωθεί και  οι δήμαρχοι Κηφισιάς,   Αμαρουσίου, Παπάγου Χολαργού, Χαλανδρίου. Η υπόθεση αναμένεται να κλείσει οριστικά στις 11 Οκτωβρίου οπότε το ζήτημα της κατάργησης των ευεργετημάτων του ΝΟΚ θα κριθεί, εκτός απροόπτου, από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ).