PODCAST ΒΑΒΕΛ – Θ. Μιχαηλίδης (STAMA): Το Κράτος θα βγάλει τουλάχιστον 1 δισ. από τις βραχυχρόνιες το 2024

Οποιοσδήποτε ημερολογιακός περιορισμός είναι κάτι απαγορευτικό, θα αναγκάσει πάρα πολύ κόσμο να πάει στην παρανομία, επισημαίνει ο γενικός γραμματέας του Συνδέσμου Εταιρειών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης Ακινήτων Θεοχάρης Μιχαηλίδης, σχολιάζοντας την έντονη φημολογία ότι η κυβέρνηση θα βάλει χρονικούς περιορισμούς στην βραχυχρόνια μίσθωση. Ο ίδιος μιλώντας στο Podcast ΒΑΒΕΛ, «αυτό είναι κόκκινη γραμμή. Δηλαδή αν βάλεις τέτοιο περιορισμό, είναι σαν να του πεις του άλλου, κλειστό. Επίσης, δεν έχουν καλέσει κανέναν από μας, ούτε το σύνδεσμο, ούτε κάποιον άλλον να μιλήσουμε σαν άνθρωποι, να πούμε τη γνώμη μας. Μόνο ο δήμος Αθηναίων μας φώναξε και τους βοηθήσαμε πάρα πολύ. Τους είπαμε, παιδιά, δεν θα πάρετε δεδομένα από αυτά, θα πάρετε εκείνα. Και μας ευχαρίστησαν. Προσπαθούμε να κάνουμε ραντεβού με διάφορους πολιτικούς και τον μόνο που είδαμε τον είδαμε επειδή ήταν φίλος μου, συμφοιτητής μου!».

Σύμφωνα με τον κ. Μιχαηλίδη, το κράτος θα βγάλει τουλάχιστον 1 δισ έσοδα από τις βραχυχρόνιες το 24, τουλάχιστον με το ΦΠΑ. «Εγώ μιλάω με συνδέσμους σε όλο τον κόσμο και το ξέρουμε αυτό. Και μέχρι πριν 6 μήνες ασχολούμαστε με τη δουλειά μας και δεν κάναμε πολλά πολλά. Ξαφνικά, όταν έγινε αυτή η ιστορία με το τέλος επιτηδεύματος, ότι θα πληρώνουμε 600€ έξτρα ανά σπίτι, ανά χρόνο που ήρθε out of the blue τελείως, χωρίς να μας το πει κανένας, να μας συμβουλευτεί, να μας ρωτήσει, παιδιά, πώς θα εφαρμοστεί αυτό, πώς θα γίνει; Για το ΦΠΑ μας είχαν ρωτήσει. Για αυτό δεν μας ρωτήσανε και εκεί άρχισαν να μιλάνε περισσότερο και μάθαμε ότι σας την έχουν στημένη».

Υπάρχουν σπίτια διαθέσιμα;

Να πω το εξής, καταρχήν ότι στην Ελλάδα υπάρχουν δύο πολύ μεγάλες διαφορές σε σχέση με όλες τις άλλες πόλεις. Στην Ελλάδα συνολικά και στην Αθήνα ειδικότερα, υπάρχει στεγαστικό πλεονασμα, υπάρχουν σπίτια διαθέσιμα. Μπορεί να διαφωνούμε στο πόσα είναι, είναι όμως κάποιες δεκάδες χιλιάδες, εκατοντάδες χιλιάδες, μπορεί. Σε όλες τις άλλες πόλεις που ανέφερες έχουν πρόβλημα, δεν υπάρχει στεγαστική πολιτική, δεν έχουν σπίτια για τον κόσμο να μείνει. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει αυτό το πρόβλημα, δηλαδή υπάρχουν σπίτια απλώς πρέπει να βρούμε πώς θα τα ανακαινίσουμε, πώς θα ξεμπλέξουμε νομικά από τα funds, από τις διάφορες ΜΚΟ που έχουν κάνει δωρεές, μας έχουν επίσης ότι το Άσυλο Ανιάτων έχει 10.000 κλειστά σπίτια ή η εκκλησία τάδε κλπ. Εκεί είναι το θέμα, υπάρχουν σπίτια, πρέπει να τα ξεκλειδώσουμε. Και το άλλο βασικό θέμα είναι ότι οιΈλληνες έχουν τεράστιο ποσοστό ιδιοκτησίας ακινήτων. Αυτά τα σπίτια δεν είναι των funds που διαχειριζόμαστε και που βγάζουμε εισόδημα, είναι μικροϊδιοκτητών. Με αυτά τα λεφτά ζούνε το παιδί τους, πληρώνουν το δάνειο, πληρώνουν τη δόση, πληρώνουν τη σύνταξη, συνεισφέρουν στην οικονομία, άρα είναι λεφτά που ανακυκλώνονται στην οικονομία. Όλο αυτό το οικοσύστημα που έχει δημιουργηθεί είναι το μεγαλύτερο ποσοστό Έλληνες και οι υπάλληλοι και οι εταιρείες είναι όλες ελληνικών συμφερόντων και οι προμηθευτές μας και τα καφέ, τα εστιατόρια, οι ξεναγοί. Έχει δημιουργηθεί ένα οικοσύστημα με εταιρείες τεχνολογίας που είναι πολύ ενδιαφέρον που υπό άλλες συνθήκες θα μας βράβευαν για καινοτομίες και αυτά και τώρα μας έχουν και μας κυνηγάνε, ας πούμε. Είναι εταιρείες που φτιάχνουν software μόνο για μας, για τις βραχυχρόνιες.

Airbnb: Μεγάλη αύξηση κατά 13% στην προσφορά καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης [πίνακες]

Πως είναι η διαχείριση της βραχυχρόνιας

Ανάλογα την κλίμακα. Δηλαδή αν έχεις ένα σπίτι μόνο του, μπορεί να είναι πιο εύκολο από ότι να μανατζάρεις μια εταιρεία με 15 άτομα και 160 σπίτια και ένα σωρό προμηθευτές και 100 ιδιοκτήτες. Θα έλεγα ότι στην αρχή νόμιζα ότι ήταν κάτι εύκολο και έλεγα ότι όποιος έχει χρόνο να ασχοληθεί και λίγο να του κόβει θα μπορεί να το κάνει. Πλέον μπορώ να πω ότι δεν τόσο εύκολο, γιατί έχει γίνει πάρα πολύ πολύπλοκο και οικονομικά και ο ανταγωνισμός, αλλά και φορολογικά. Υπάρχουν πάρα πολλές πλέον υποχρεώσεις απέναντι στην εφορία. Τα πρόστιμα είναι σοβαρά, πρέπει να κάνεις δηλώσεις κάθε μήνα σε διάφορα πράγματα. Να πληρώνεις πράγματα, τέλος κλιματικής αλλαγής, ΦΠΑ. Δεν είναι εύκολο πια, νομίζω.

Πρέπει να έχεις τρελά logistics. Πρέπει να έχεις οργανωθεί, ποιος το φροντίζει, ποιος το καθαρίζει, πότε το καθαρίζει και βέβαια, όταν τα πράγματα πάνε καλά, ο καθαρισμός είναι πάντα on check out. Άρα, αν σου έρθει ο άλλος την επόμενη μέρα ή την ίδια μέρα είσαι οκ. Αν όμως δεν πάνε καλά το χειμώνα, το έχεις καθαρίσει τη Δευτέρα και μπορεί η κράτηση να έρθει την άλλη Δευτέρα, άρα θα πρέπει να θυμηθείς πότε το καθάρισες και να πας να το φρεσκάρεις, παράδειγμα, ας πούμε ή να τσεκάρεις αν είναι όλα οκ ή αν ήρθε μια κατσαρίδα και πέθανε μπροστά στο σαλόνι, παράδειγμα λέω, που συμβαίνει αυτό, και πέθανε, γιατί η απεντόμωση δουλεύει, αλλά δεν θα το εξηγήσεις στον άλλον αυτό. Οπότε έχει πάρα πολλά θέματα που πρέπει να παρακολουθήσεις και πρέπει να είσαι πάντα on the board.

Τι εισόδημα μπορεί να βγάλει ένα σπίτι

Δεν είναι έτσι το 2 και 3 φορές πάνω σε σχέση με την μακροχρόνια, μάλλον για να το πω ανάποδα, αν έχεις ένα διαμέρισμα στο Κουκάκι, στη Μισαραλιώτου, μπορείς να βγάλεις αυτά τα λεφτά, ή ξέρω γω εκεί γύρω, αν και πια και αυτοί που νοικιάζουν το ξέρουν ότι έτσι είναι οι τιμές και αυτός θα βγάλει λεφτά για αυτό και αν πας να νοικιάσεις ένα σπίτι φιξ τιμή, εταιρείας σαν τη δικιά μας και πάω και του πω, είμαστε εταιρεία βραχυχρόνιας και θέλω να το πάρω, να το κάνω airbnb, σου βαράνε κατευθείαν 10 – 20% παραπάνω από ότι αν το έδιναν αστική ενοικίαση, αν πήγαινες και έλεγες, γεια σας, είμαι ο Θεοχάρης, θα μείνω με την οικογένειά μου. Θα σου έδιναν χαμηλότερη τιμή, αν το δίνανε, γιατί μπορεί να πουν ότι όχι, εγώ θέλω να το κάνω airbnb, θάλω να βγάλω τα λεφτά. Άρα, ανάλογα την περιοχή, προφανώς εμπορικό τρίγωνο, Κουκάκι, σιγά σιγά το Παγκράτι, προφανώς βγάζουν ένα σημαντικότερο εισόδημα. Προφανώς είναι καλύτερο να το κανείς airbnb. Ότι και να είναι το σπίτι, μπορείς να το ανακαινίσεις και να βγάλεις τα λεφτά σου και θα βγάλεις το 20 – 30% τον μήνα παραπάνω. Αυτό είναι σίγουρο. Για τις άλλες περιοχές, δεν είναι σίγουρο αυτό. Δηλαδή μουσείο, Πατήσια, Κολωνάκι ανάλογα, Αμπελόκηπους, ανάλογα γιατί μπορεί να βρεις μια καλή μίσθωση, εντάξει, εκεί θα είναι 10 – 20% παραπάνω, αλλά το βασικότερο όμως από όλα είναι ότι θα πάρεις τα λεφτά σου. Αυτό το βασικό, δεν είναι μόνο θα βγάλεις ξερω γω, 3% παραπάνω. Είναι ότι κάθε μήνα θα πάρεις το εισόδημά σου.

Επιβαρύνεται το ιστορικό κέντρο

Στην απογραφή του 2010 – 11, οι κάτοικοι του ιστορικού τριγώνου ήταν 120. Θέλω να πω, ποιος ακριβώς έφυγε για να ρθούμε εμείς; Όλα τα airbnb που είναι εκεί είναι παλιά, βιομηχανικά, βιοτεχνικά κτίρια, γραφεία, που έχουν γίνει airbnb. Δεν έμενε κανένας εκεί πέρα. Ίσα ίσα η περιοχή αναζωογονήθηκε από αυτό το πράγμα, γίνανε μαγαζιά που πουλάνε χειροτεχνίες, κοσμήματα, εστιατόρια, μπαρ. Όλες οι ταράτσες έχουν γίνει rooftop bar, όλες, παντού. Κάθε φορά που κάνω βόλτα βλέπω και μια καινούρια. Είναι το κέντρο της πόλης, βλέπει την Ακρόπολη, ένα από τα πιο prime real estate στον κόσμο. Τι θα το κάνουμε αυτό; Δηλαδή, αν θέλει κάποιος να μείνει, αν δεν έχεις τα λεφτά θα πάει να μείνει πιο πέρα. Έχουμε ένα πολύ ωραίο μέτρο πια σε 15 λεπτά, είσαι στο Ίλιον, μπορείς να πας να μείνεις, όπου θες που είναι φθηνα. Μιλάνε για Λονδίνο, Παρίσι, Νέα Υόρκη. Εγώ ζούσα στο Λονδίνο. Μένει κανένας νορμάλ άνθρωπος στις πρώτες 3 ζώνες του μετρό στο Λονδίνο; Κανένας δεν μένει.

Υπάρχει ανταγωνισμός με τα ξενοδοχεία

Εγώ δεν νομίζω ότι είναι ανταγωνισμός. Εγώ θεωρώ ότι είναι συμπληρωματικό. Η δικιά μου άποψη είναι αυτή. Και θα φέρω ένα παράδειγμα. Η μεγαλύτερη αλυσίδα ξενοδοχείων στον κόσμο, η Marriott η οποία και τη Μεγάλη Βρετανία, έχει ένα σωρό ξενοδοχεία στην Αθήνα και το δικό της, το Marriott. Το 2018 έκανε μια έρευνα αγοράς σε αυτούς που έχουν την loyalty card της που είναι εκατομμύρια πόντους ο καθένας και διαμονές στα ξενοδοχεία τους κλπ. Τους ρωτάνε λοιπόν πού μένουνε γενικά, πού πάνω για διακοπές και βρήκαν λοιπόν ότι το 30% αυτών δεν μένει σε ξενοδοχεία. Και τους ρωτάει, που μένετε; Σε airbnb. Οπότε κάποιοι πολύ έξυπνοι άνθρωποι εκεί μέσα λένε, έτσι μου είστε; Θα κάνουμε και εμείς airbnb. Το 2019 λοιπόν κάνουν το HVMI, Hotels & Villas by Marriott International. Ήμουνα στο Συνέδριο στο Κόμο, στο Vacation Rental World Congress, το τι συνέβη όταν κατέβηκε ο τύπος, που ήταν σε professional managers και είπαν, θα πάμε σε κάθε χώρα θα βρούμε κάποιους professional managers, θα συνεργαστούμε μαζί τους, θα πάρουμε τα σπίτια τους, θα τα βάλουν στην πλατφόρμα μας. Μόλις κατέβηκε ο τύπος απ’την από τη σκηνή, άφησαν όλες τις άλλες ομιλίες και τρέξαν όλοι οι μάνατζερ, γιατί ήταν 300 μάνατζερς από όλη την Ευρώπη, να τον λιντσάρουν. Πάρε και εμένα πάρε και μένα. Και μη σας τα πολυλογώ, από τότε γίνεται χαμός, πάει πάρα πολύ καλά. Όταν μπείς στο marriott.com σου δείχνει, θες και apartments; Θα σας δείξει apartments και στην Αθήνα και πάει πάρα πολύ καλά. Έχουνε κάποια πολύ υψηλά στάνταρ και για τα σπίτια αυτά καθεαυτά και για τους μάνατζερ που θα τα μανατζάρουν. Άρα αυτοί δεν είναι χαζοί. Βλέπουν ότι υπάρχει complimentary, δηλαδή εγώ έχω πελάτες στην Αντίπαρο που κάποιες μέρες μένουν στο Rooster, που είναι πολύ διάσημο τώρα μέρος στην Αντίπαρο και κάποιες μέρες μένουν σε μια βίλα δικιά μας.

Πόσα είναι τα σπίτια της βραχυχρόνιας και πόσα τα κλειστά διαμερίσματα

Εγώ σου λέω ότι τα νούμερα, ανάλογα ποιον θα ρωτήσεις, περιμένουμε και την ΑΑΔΕ να μας απαντήσει, αλλά όλοι συμφωνούν ότι είναι από 12 έως 15.000 τα διαμερίσματα στην Αθήνα. Τουλάχιστον 3000 από αυτά είναι αυτά που λέγαμε πριν στο εμπορικό τρίγωνο, τα οποία είναι άχρηστα, δεν μπορεί να μείνει κανείς εκεί πέρα, διότι είναι στουντιάκια, δεν έχουν πλήρη κουζίνα, είναι τουριστικά. Είναι κάτι μεγαλύτερο από ένα δωμάτιο ξενοδοχείου. Ένα δωμάτιο ξενοδοχείου είναι 20-25 τετραγωνικά, αυτά είναι ξέρω γω 40. Δεν ζεις εκεί πέρα, είναι για να κοιμηθείς, άντε να κάνεις έναν καφέ και να βγεις έξω στην πόλη. Αυτά λοιπόν δεν θα βοηθήσουν κανέναν και όλα τα υπόλοιπα να τα κλείσεις, να πεις θα τα πάρω, θα τα κλείσω, θα τα δώσω σε αυτούς που έχουν ανάγκη. Δεν λύνεις το πρόβλημα, γιατί το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο και υπάρχουν πάρα πολλά κλειστά ακίνητα. Εμείς το βλέπουμε στις πολυκατοικίες που είμαστε ήδη και μιλάμε με κόσμο στην πόλη, μιλάμε με τον κύριο Παραδιά και μας λέει ότι τα δικά τους στοιχεία λένε 170.000. Αυτό μπορεί να διαφέρει, αλλά σίγουρα είναι μια τάξη μεγέθους παραπάνω, δηλαδή εμείς είμαστε στις 12, μιλάμε για 100.000 και. Μας είπαν επίσης ότι θα προσπαθήσει ο Μητσοτάκης να φτιάξει ένα task force να τα βρει αυτά. Μακάρι αλλά η λύση είναι εκεί, όχι στα airbnb που δουλεύουν και βγάζουν λεφτά. Όμως να απαντήσω για τα βιντεοκλάμπ, έχεις απόλυτο δίκιο και τα έχω ζήσει εγώ, γιατί μεγάλωσα και εγώ στα 80s και τα θυμάμαι. Εγώ δεν ξέρω ποιος έβγαλε λεφτά από το βιντεοκλάμπ, πέρα από αυτόν που πούλαγε τις κασέτες και τα κουτιά για τις κασέτες. Δεν είμαι σίγουρος αν κάποιος έβγαλε λεφτά από αυτό, τελικά. Αλλά εμείς όταν έρχεται ένας ιδιοκτήτης και με ρωτάει, έχω ένα σπίτι, θέλω να το κάνω airbnb, τους μισούς τους διώχν τους λέω, αυτό το σπίτι δεν κάνει για airbnb. Είναι εκεί που είναι που καλύτερα να το κάνεις αστική ενοικίαση. Δεν έχει νόημα να το κάνεις στο εμπορικό τρίγωνο στο κέντρο, Σύνταγμα κλπ. Από την άλλη, δεν κάνει και να μείνεις, γιατί πού να μείνεις μέσα σε αυτό το χαμό, εκτός αν είσαι 20 something, που είσαι νέος και ωραίους και κάνεις τη ζωή σου, αλλά αν έχεις οικογένεια δε θα μείνεις εκεί πέρα. Δηλαδή το να μείνεις εκεί με παιδιά και μετά παραπονιέσαι ότι κάνουν φασαρία είναι άδικο. Είναι σαν το Λονδίνο που έχει γίνει χαμός, όλοι αυτοί που έπιασαν δουλειά γύρω από το Χίθροου και δουλεύουν και ζούνε στο Χίθροου και τώρα που θέλουν να φτιάξουν τον πέμπτο αεροδιάδρομο φωνάζουν, γιατί κάνει φασαρία το Χίθροου πάνω από τα σπίτια τους, που είναι το ψωμί τους, δηλαδή είναι άδικο, από αυτό ζεις. Να πας να μείνεις αλλού αν είναι. Όπως και το ίδιο πράγμα με το εμπορικό τρίγωνο, δεν μπορείς να πεις ότι δεν μπορώ να μείνω με την οικογένεια μου εκεί πέρα. Θα πας στα Πατήσια, θα πας στη Νέα Σμύρνη, θα πας στα δυτικά προάστια.

Αναλυτικά η συνέντευξη του Θεοχάρη Μιχαηλίδη, ιδρυτικού μέλους και γενικός γραμματέας του Συνδέσμου Εταιρειών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης Ακινήτων:

Ν. Φιλιππίδης
Καλημέρα, καλησπέρα και καλό σας βράδυ. Στο νέο επεισόδιο του podcast Βαβέλ θα μιλήσουμε για ένα θέμα που διχάζει, τις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Θα μιλήσουμε για τις διαφορετικές απόψεις που υπάρχουν στην κοινωνία και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει, αλλά και τα προβλήματα που δημιουργεί. Για τις προθέσεις της κυβέρνησης να ανοίξει εκ νέου το θέμα των ρυθμίσεων των βραχυχρόνιων μισθώσεων, πιεζόμενη από την αύξηση των ενοικίων. Θα μπουν χρονικά όρια στις μισθώσεις; Θα αυξηθεί η φορολογία τους; Ποιες είναι οι θέσεις του κλάδου;

Μαζί μας ο Θεοχάρης Μιχαηλίδης, ιδρυτικό μέλος και γενικός γραμματέας του Συνδέσμου Εταιρειών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης Ακινήτων. Καλή σας ακρόαση.

Γεια σου Θεοχάρη, καλώς ήρθες.

Θ. Μιχαηλίδης
Καλώς σας βρήκα, χαίρομαι πολύ που είμαι εδώ. Είμαι φανατικός ακροατής και είναι πολύ ωραίο να είμαι και εγώ εδώ σ’αυτό το στούντιο μαζί σου.

Ν. Φιλιππίδης
Χαρά μας. Δραστηριοποιείσαι έντονα, από πότε με την υπόθεση, βραχυχρόνια μίσθωση;

Θ. Μιχαηλίδης
Μπήκα από σπόντα, όπως όλοι στις βραχυχρόνιες το 2010, όμως παράτησα το day job μου για να κάνω αυτό το πράγμα full time από το 17.

Ν. Φιλιππίδης
Ποια είναι η κανονική σου δουλειά;

Θ. Μιχαηλίδης
Ήμουν IT Project Manager και consultant. Δηλαδή έχω δουλέψει στην Αγγλία, consulting, εδώ έτρεχα μεγάλα πρότζεκτ στο ΕΣΠΑ. Και κάποια στιγμή δεν άντεχα και θα είχα φύγει και το 15, αλλά με αυτό που γινόταν στη χώρα τότε, προτίμησα να έχω λίγο ασφάλεια, οπότε έφυγα το 17 και κάνω full time αυτή τη δουλειά.

Ν. Φιλιππίδης
Ζεις από την υπόθεση των βραχυχρόνιων μισθώσεων. Πόσα σπίτια διαχειρίζεσαι;

Θ. Μιχαηλίδης
Η εταιρεία μου αυτή τη στιγμή διαχειρίζεται 160 σπίτια, τα μισά είναι στην Αθήνα και τα άλλα μισά είναι βίλες σε διάφορα μέρη, Πάρο, Άνδρο, Μύκονο, Κεφαλονιά κλπ.

Ν. Φιλιππίδης
Μπορείς να μας περιγράψεις λίγο, πόσο δύσκολη δουλειά είναι, αν είναι δύσκολη;

Θ. Μιχαηλίδης
Ανάλογα την κλίμακα. Δηλαδή αν έχεις ένα σπίτι μόνο του, μπορεί να είναι πιο εύκολο από ότι να μανατζάρεις μια εταιρεία με 15 άτομα και 160 σπίτια και ένα σωρό προμηθευτές και 100 ιδιοκτήτες. Θα έλεγα ότι στην αρχή νόμιζα ότι ήταν κάτι εύκολο και έλεγα ότι όποιος έχει χρόνο να ασχοληθεί και λίγο να του κόβει θα μπορεί να το κάνει. Πλέον μπορώ να πω ότι δεν τόσο εύκολο, γιατί έχει γίνει πάρα πολύ πολύπλοκο και οικονομικά και ο ανταγωνισμός, αλλά και φορολογικά. Υπάρχουν πάρα πολλές πλέον υποχρεώσεις απέναντι στην εφορία. Τα πρόστιμα είναι σοβαρά, πρέπει να κάνεις δηλώσεις κάθε μήνα σε διάφορα πράγματα. Να πληρώνεις πράγματα, τέλος κλιματικής αλλαγής, ΦΠΑ. Δεν είναι εύκολο πια, νομίζω.

Ν. Φιλιππίδης
Εσύ βέβαια το κάνεις σε ένα μεγάλο αναλογικά μέγεθος. Υπάρχει και η πολύ μικρή ιδιοκτησία που νοικιάζει 1, 2, 3 ή 4 ακίνητα και έχουμε όλοι ταυτίσει τον ήχο της βραχυχρόνιας μίσθωσης με τα ροδάκια από τις βαλίτσες στις 5 – 6 το πρωί. Φαντάζομαι, κάποιος άνθρωπος βρίσκεται εκεί για να υποδεχτεί. Εγώ η εικόνα που έχω είναι ότι το πιο σκληρό είναι να υποδεχτείς φιλοξενούμενους.

Θ. Μιχαηλίδης
Ναι. Αυτό με τα ροδακια μου το έχουν πει. Συνήθως αυτοί που έρχονται τις άγριες ώρες μπαίνουν με lock box, μπαίνουν αυτόματα. Εμείς δεν το κάνουμε αυτό. Πρέπει κάποιος να τους υποδεχτεί και έχουμε πάρει μια στρατηγική απόφαση ότι δεν δεχόμαστε κρατήσεις, δηλαδή να έρθουν μετά τις 11 – 12 το βράδυ, οπότε το γλιτώνουμε αυτό και γλιτώνουμε και τους γείτονές μας της πολυκατοικίας από αυτό. Τώρα αν ο άλλος πετάει 4 τώρα το πρωί ή 5, που συμβαίνει, δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι για αυτό. Αλλά στην άφιξη τουλάχιστον το γλιτώνουμε.

Ν. Φιλιππίδης
Έχει πάντως δυσκολίες, γιατί το να έχεις έτοιμο ένα σπίτι, το οποίο μάλιστα βρίσκεται μακριά σε σχέση με ένα άλλο σπίτι, συνήθως,  δεν είναι απαραίτητο να είναι στο ίδιο οίκημα, έχει ένα κόστος, έχει μια ταλαιπωρία.

Θ. Μιχαηλίδης
Συνήθως δεν είναι και εκεί πρέπει να έχεις τρελά logistics. Πρέπει να έχεις οργανωθεί, ποιος το φροντίζει, ποιος το καθαρίζει, πότε το καθαρίζει και βέβαια, όταν τα πράγματα πάνε καλά, ο καθαρισμός είναι πάντα on check out. Άρα, αν σου έρθει ο άλλος την επόμενη μέρα ή την ίδια μέρα είσαι οκ. Αν όμως δεν πάνε καλά το χειμώνα, το έχεις καθαρίσει τη Δευτέρα και μπορεί η κράτηση να έρθει την άλλη Δευτέρα, άρα θα πρέπει να θυμηθείς πότε το καθάρισες και να πας να το φρεσκάρεις, παράδειγμα, ας πούμε ή να τσεκάρεις αν είναι όλα οκ ή αν ήρθε μια κατσαρίδα και πέθανε μπροστά στο σαλόνι, παράδειγμα λέω, που συμβαίνει αυτό, και πέθανε, γιατί η απεντόμωση δουλεύει, αλλά δεν θα το εξηγήσεις στον άλλον αυτό. Οπότε έχει πάρα πολλά θέματα που πρέπει να παρακολουθήσεις και πρέπει να είσαι πάντα on the board.

Ν. Φιλιππίδης
Πολλοί έχουν το μύθο ότι, γιατί να το νοικιάσω μακροχρόνια μίσθωση, θα πάω να το βάλω σε βραχυχρόνια και θα βγάλω λεφτά εύκολα που θα είναι δύο και τρείς φορές πάνω από το ενοίκιο.

Θ. Μιχαηλίδης
Δεν είναι έτσι το 2 και 3 φορές πάνω, μάλλον για να το πω ανάποδα, αν έχεις ένα διαμέρισμα στο Κουκάκι, στη Μισαραλιώτου, μπορείς να βγάλεις αυτά τα λεφτά, ή ξέρω γω εκεί γύρω, αν και πια και αυτοί που νοικιάζουν το ξέρουν ότι έτσι είναι οι τιμές και αυτός θα βγάλει λεφτά για αυτό και αν πας να νοικιάσεις ένα σπίτι φιξ τιμή, εταιρείας σαν τη δικιά μας και πάω και του πω, είμαστε εταιρεία βραχυχρόνιας και θέλω να το πάρω, να το κάνω airbnb, σου βαράνε κατευθείαν 10 – 20% παραπάνω από ότι αν το έδιναν αστική ενοικίαση, αν πήγαινες και έλεγες, γεια σας, είμαι ο Θεοχάρης, θα μείνω με την οικογένειά μου. Θα σου έδιναν χαμηλότερη τιμή, αν το δίνανε, γιατί μπορεί να πουν ότι όχι, εγώ θέλω να το κάνω airbnb, θάλω να βγάλω τα λεφτά. Άρα, ανάλογα την περιοχή, προφανώς εμπορικό τρίγωνο, Κουκάκι, σιγά σιγά το Παγκράτι, προφανώς βγάζουν ένα σημαντικότερο εισόδημα. Προφανώς είναι καλύτερο να το κανείς airbnb. Ότι και να είναι το σπίτι, μπορείς να το ανακαινίσεις και να βγάλεις τα λεφτά σου και θα βγάλεις το 20 – 30% τον μήνα παραπάνω. Αυτό είναι σίγουρο. Για τις άλλες περιοχές, δεν είναι σίγουρο αυτό. Δηλαδή μουσείο, Πατήσια, Κολωνάκι ανάλογα, Αμπελόκηπους, ανάλογα γιατί μπορεί να βρεις μια καλή μίσθωση, εντάξει, εκεί θα είναι 10 – 20% παραπάνω, αλλά το βασικότερο όμως από όλα είναι ότι θα πάρεις τα λεφτά σου. Αυτό το βασικό, δεν είναι μόνο θα βγάλεις ξερω γω, 3% παραπάνω. Είναι ότι κάθε μήνα θα πάρεις το εισόδημά σου.

Ν. Φιλιππίδης
Μας περιέγραψες μόλις τη γεωγραφία της βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Αθήνα και αν καταλαβαίνω καλά, μέρος των αντιδράσεων που υπάρχουν, οφείλονται ακριβώς σε αυτή τη συγκέντρωση που παρατηρείται σε κάποιες περιοχές. Να πούμε για την ακρίβεια σε μια συγκεκριμένη περιοχή, στο ιστορικό τρίγωνο της Αθήνας, δημιουργώντας μια εικόνα ότι έχει γεμίσει η Αθήνα με βραχυχρόνιες μισθώσεις.

Θ. Μιχαηλίδης
Να πω καταρχήν 2 – 3 πολύ σημαντικά δεδομένα. Στην απογραφή του 2010 – 11, οι κάτοικοι του ιστορικού τριγώνου ήταν 120. Θέλω να πω, ποιος ακριβώς έφυγε για να ρθούμε εμείς; Όλα τα airbnb που είναι εκεί είναι παλιά, βιομηχανικά, βιοτεχνικά κτίρια, γραφεία, που έχουν γίνει airbnb. Δεν έμενε κανένας εκεί πέρα. Ίσα ίσα η περιοχή αναζωογονήθηκε από αυτό το πράγμα, γίνανε μαγαζιά που πουλάνε χειροτεχνίες, κοσμήματα, εστιατόρια, μπαρ. Όλες οι ταράτσες έχουν γίνει rooftop bar, όλες, παντού. Κάθε φορά που κάνω βόλτα βλέπω και μια καινούρια. Είναι το κέντρο της πόλης, βλέπει την Ακρόπολη, ένα από τα πιο prime real estate στον κόσμο. Τι θα το κάνουμε αυτό; Δηλαδή, αν θέλει κάποιος να μείνει, αν δεν έχεις τα λεφτά θα πάει να μείνει πιο πέρα. Έχουμε ένα πολύ ωραίο μέτρο πια σε 15 λεπτά, είσαι στο Ίλιον, μπορείς να πας να μείνεις, όπου θες που είναι φθηνα. Μιλάνε για Λονδίνο, Παρίσι, Νέα Υόρκη. Εγώ ζούσα στο Λονδίνο. Μένει κανένας νορμάλ άνθρωπος στις πρώτες 3 ζώνες του μετρό στο Λονδίνο; Κανένας δεν μένει.

Ν. Φιλιππίδης
Πέρα βέβαια, από το κόστος, πολλοί μιλάνε για την όχληση που υπάρχει και την όχληση που παρατηρείται και την αλλαγή της φυσιογνωμίας της πόλης. Το τουριστικό προϊόν, συγκεντρώνεται πάρα πολύ σε ένα σημείο και σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στη βραχυχρόνια και σε ένα άλλο βαθμό προφανώς οφείλεται στα πολλά ξενοδοχεία που έχουν δημιουργηθεί, για τα οποία παρεμπιπτόντως είναι ένας ιδιότυπος ανταγωνισμός, έτσι;

Θ. Μιχαηλίδης
Εγώ δεν νομίζω ότι είναι ανταγωνισμός. Εγώ θεωρώ ότι είναι συμπληρωματικό. Η δικιά μου άποψη είναι αυτή. Και θα φέρω ένα παράδειγμα. Η μεγαλύτερη αλυσίδα ξενοδοχείων στον κόσμο, η Marriott η οποία και τη Μεγάλη Βρετανία, έχει ένα σωρό ξενοδοχεία στην Αθήνα και το δικό της, το Marriott. Το 2018 έκανε μια έρευνα αγοράς σε αυτούς που έχουν την loyalty card της που είναι εκατομμύρια πόντους ο καθένας και διαμονές στα ξενοδοχεία τους κλπ. Τους ρωτάνε λοιπόν πού μένουνε γενικά, πού πάνω για διακοπές και βρήκαν λοιπόν ότι το 30% αυτών δεν μένει σε ξενοδοχεία. Και τους ρωτάει, που μένετε; Σε airbnb. Οπότε κάποιοι πολύ έξυπνοι άνθρωποι εκεί μέσα λένε, έτσι μου είστε; Θα κάνουμε και εμείς airbnb. Το 2019 λοιπόν κάνουν το HVMI, Hotels & Villas by Marriott International. Ήμουνα στο Συνέδριο στο Κόμο, στο Vacation Rental World Congress, το τι συνέβη όταν κατέβηκε ο τύπος, που ήταν σε professional managers και είπαν, θα πάμε σε κάθε χώρα θα βρούμε κάποιους professional managers, θα συνεργαστούμε μαζί τους, θα πάρουμε τα σπίτια τους, θα τα βάλουν στην πλατφόρμα μας. Μόλις κατέβηκε ο τύπος απ’την από τη σκηνή, άφησαν όλες τις άλλες ομιλίες και τρέξαν όλοι οι μάνατζερ, γιατί ήταν 300 μάνατζερς από όλη την Ευρώπη, να τον λιντσάρουν. Πάρε και εμένα πάρε και μένα. Και μη σας τα πολυλογώ, από τότε γίνεται χαμός, πάει πάρα πολύ καλά. Όταν μπείς στο marriott.com σου δείχνει, θες και apartments; Θα σας δείξει apartments και στην Αθήνα και πάει πάρα πολύ καλά. Έχουνε κάποια πολύ υψηλά στάνταρ και για τα σπίτια αυτά καθεαυτά και για τους μάνατζερ που θα τα μανατζάρουν. Άρα αυτοί δεν είναι χαζοί. Βλέπουν ότι υπάρχει complimentary, δηλαδή εγώ έχω πελάτες στην Αντίπαρο που κάποιες μέρες μένουν στο Rooster, που είναι πολύ διάσημο τώρα μέρος στην Αντίπαρο και κάποιες μέρες μένουν σε μια βίλα δικιά μας.

Θ. Μιχαηλίδης
Κάποιοι λένε, εγώ δεν θέλω, θέλω να έχω το πρωινό μου, θα μένω σε ξενοδοχείο, κάποια άλλοι λένε, θέλω να έχω στην κουζίνα μου, να μαγειρεύω το φαγητό μου, να είμαι μόνος μου, να κολυμπάω μόνος μου γυμνός στην πισίνα. Είναι διαφορετικά πράγματα αυτά. Εγώ δεν θεωρώ ότι υπάρχει ανταγωνισμός σε πολύ μεγάλο βαθμό. Εντάξει, προφανώς κάπου, κάποιοι λένε, όταν είναι πάρα πολλοί άνθρωποι, τους βγαίνει πιο φτηνά να κλείσουν ένα μεγάλο σπίτι από το να κλείσουν 3 δωμάτια σε ένα ξενοδοχείο. Ένα διαμέρισμα με 3 δωμάτια είναι προφανώς πολύ καλύτερο, αλλά δεν είναι το βασικό θέμα αυτό. Νομίζω ότι κάποιοι λίγοι ξενοδόχοι εδώ το έχουν δει λάθος. Οι πιο σοβαροί που βλέπουνε γήπεδο που λένε, δεν ασχολούνται με αυτά τα πράγματα. Ίσα ίσα πάρα πολλά ξενοδοχεία, έχουν δικές τους βίλες γύρω γύρω.

Ν. Φιλιππίδης
Γενικώς, όμως, αντιλαμβάνομαι ότι είμαστε στη φάση των επιλογών, δηλαδή ακούμε τον Δήμαρχο Αθηναίων και άλλους δημάρχους, ακούμε υπουργούς, στελέχη της κυβέρνησης να ανησυχούν μπροστά στα μεγέθη και βλέπουμε τα μεγέθη σε επίπεδο κλινών, αν μπορούμε να τα χαρακτηρίσουμε έτσι της άτυπης ξενοδοχίας, όπως είναι η βραχυχρόνια μίσθωση να ξεπερνούν σε αριθμό την επίσημη ξενοδοχεία και αυτό από μόνο του είναι λίγο παράδοξο, δεν είναι;

Θ. Μιχαηλίδης
Είναι, συμφωνώ. Εγώ θα ήθελα να χρησιμοποιήσω τον τεχνικό όρο «φιλοξενία», γιατί εμάς, ειδικά τη χαμηλότερη σεζόν, πάρα πολλοί πελάτες μας δεν είναι τουρίστες. Έρχονται για δουλειά. Έχουμε πάρα πολλούς που γυρνάνε ταινίες. Τώρα με πήρε ένα γραφείο παραγωγής, θέλουν τα διαμερίσματα για τους ηθοποιού, τον σκηνοθέτη, ας πούμε. Για παράδειγμα το «One day» που γυρίστηκε στην Πάρο, η σκηνοθέτις έμενε σε βίλα μας, που έγινε διάσημο τώρα.

Ν. Φιλιππίδης
Τι είναι το «One day»;

Θ. Μιχαηλίδης
Το «One day»  είναι μια ταινία στο Netflix, που το ένα επεισόδιο γυρίστηκε στην Πάρο και στην Αντίπαρο και η σκηνοθέτιδα έμεινε σε μια βίλα δικά μας, όταν γύρναγαν ταινία.

Ν. Φιλιππίδης
Δεν επέλεξε με λίγα λόγια ένα επίσημο ξενοδοχείο. Όλη αυτή τη συζήτηση όμως, πώς την ακούς εσύ,  όχι μόνο ο επιχειρηματίας, αλλά και ως συνδικαλιστής του συνδέσμου των εταιρειών της βραχυχρόνιας μίσθωσης, την ανάγκη νέων, δηλαδή αλλαγών σε ένα πλαίσιο που άλλαξε πέρυσι, σωστά;

Θ. Μιχαηλίδης
Αυτό είναι το θέμα ότι εμείς δουλεύουμε στα πλαίσια που μας ορίζει η κυβέρνηση. Υπάρχει τεράστια φορολογική συμμόρφωσης στον κλάδο για τον απλούστατο λόγο ότι όλες οι πλατφόρμες airbnb, booking κλπ, στέλνουν τα στοιχεία στην ΑΑΔΕ κάθε χρόνο. Δεν μπορείς να κλέψεις. Μας έλεγε τώρα ένα μέλος μας που περνάει τώρα από έλεγχο, του ήρθε ΑΑΔΕ και του λέει, εγώ βλέπω ότι έχεις αυτά εδώ, πού είναι; Να ματσάρουμε τις κρατήσεις, θέλω να μου δείξεις πώς τις δήλωσες. Άρα θέλω να πω, όσον αφορά το οικονομικό κομμάτι, είμαστε φουλ συμμορφωμένοι. Τώρα αυτό για το χαρακτήρα της πόλης, εγώ θεωρώ ότι είναι άδικο, διότι αυτοί που έρχονται είναι Αμερικάνοι, Άγγλοι, Γάλλοι, Γερμανοί. Άμα μιλάμε για χαρακτήρα της πόλης, ας πούμε, σε περιοχές όπως είναι η Βικτώρια ή τα Πατήσια ή γύρω από την Ομόνοια που έχει γίνει μικρό Πακιστάν, ας πούμε, αυτό δεν μας πειράζει, που αλλοιώθηκε η πόλη; Θέλω να πω, το ξέρω, γιατί έχουμε πολλά σπίτια εκεί πέρα και έχουμε πρόβλημα με τους πελάτες μας που υπάρχει ένα θέμα και αυτό είναι κάτι που πρέπει να αντιμετωπιστεί. Αν μιλάμε για χαρακτήρα της πόλης, έτσι;

Ν. Φιλιππίδης
Αυτή την στιγμή, εσείς έχετε ένα συγκεκριμένο καθεστώς φορολόγησης. Έχετε 2 ταχύτητες, αν αντιλαμβάνομαι καλά. Είναι μια ταχύτητα επιχειρηματική που είναι από τρία και πάνω και είναι από κει και πέρα, η λιγότερο επαγγελματική, την οποία μπορεί να την κάνει οποιοσδήποτε, από ένα ή δύο σπίτια τα οποία έχουν μια φορολόγηση αστικής μίσθωσης επί της ουσίας, σωστά;

Θ. Μιχαηλίδης

Η διαφορά είναι το ΦΠΑ, το τέλος παρεπιδημούντων και το τέλος κλιματικής αλλαγής, το ΠΑΚ. Εγώ θα σου έλεγα ότι χοντρικά είναι ένα έξτρα 14% χοντρικά, γιατί είναι 13 το ΦΠΑ, μισό το τέλος παρεπιδημούντων, άρα χοντρικά 14. Η υπόλοιπη φορολόγηση είναι ίδια. Είναι ίδιες κλίμακες αστικές. Δεν αλλάζει κάτι. Απλώς ανάλογα, τι είσαι, δηλαδή εμείς, ας πούμε, είμαστε εταιρία μεν, αλλά αποδίδουμε τα έσοδα στους ιδιοκτήτες μας, που μπορεί να είναι φυσικά πρόσωπα. Αυτοί θα φορολογηθούν με τη γνωστή κλίμακα στο Ε2. Αν όμως είναι εταιρεία, τότε θα έχουν εταιρικά. Είναι αλλιώς, αλλά σε κάθε περίπτωση, Δεν είμαι σίγουρος αν το θέμα είναι οικονομικό, δηλαδή όντως αυτό που έχουν πει διάφοροι ότι γίνεται η Αθηνά Disneyland και ενοχλούν την πόλη. Αυτό δεν είναι απλό και σίγουρα χρειαζόμαστε δεδομένα.

Ν. Φιλιππίδης
Για να μπορέσουμε λίγο να μεταφέρουμε και την εικόνα. Παρουσίασε κάποια στοιχεία πρόσφατα το ΣΕΤΕ Intelligence. Είναι το ινστιτούτο του ΣΕΤΕ, το οποίο είχε στοιχεία για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις και μάλιστα είχε σε μηνιαία βάση ένα ρυθμό αύξησης, ο οποίος ξεπερνάει κατά πολύ το 10%, αθροίζοντας στα τέλη Μαΐου 218.000 καταλύματα. Είναι συγκλονιστικό το μέγεθος.

Θ. Μιχαηλίδης
Σε ποιο μέρος; Στην Ελλάδα, γενικά;

Ν. Φιλιππίδης
Στην Ελλάδα.

Θ. Μιχαηλίδης
Από πού τα βρήκε τα νούμερα; Το λέω αυτό, γιατί πρόσφατα είχαμε πάει στη διαβούλευση του Δήμου Αθηναίων και μας παρουσιάσανε κάτι στοιχεία, ήταν ο Πρόεδρός μας και ρώτησε από πού τα βρήκατε; Και λέει τα βρήκαμε από το AirDNA; Το AirDNA είναι μαϊντανός, κυκλοφορεί σε όλες τις εφημερίδες, βγαίνουν τα στοιχεία του. Δεν είναι αληθινά. Να ξεκαθαρίσω ότι , όχι, δεν ξέρω αν αυτό θα να ξεκαθαρίσω ότι το AirDNA είναι μια εταιρεία που πουλάει δεδομένα, όμως δεν έχει την πρωτογενή πληροφορία. Πηγαίνουν και τα τραβάνε από το ιντερνετ από το airbnb και από το Vrbo. Δεν συνδέεται με κάποιον, πάει και τα τραβάει με έναν όχι τόσο επιστημονικό τρόπο, άρα μπορείς να καταλάβεις μια γενική ιδέα. Δεν μπορείς όμως να βασίσεις την πολιτική σου εκεί. Η δικιά μας άποψη και πάγιο αίτημα μας είναι η ΑΑΔΕ να δώσει τα στοιχεία που τα έχει.

Ν. Φιλιππίδης
Τα έχετε ζητήσει;

Θ. Μιχαηλίδης
Εμείς τα έχουμε ζητήσει πολλές φορές. Δεν μας τα έχουν δώσει. Τώρα ο Δήμος Αθηναίων τα ζήτησε και είπαν θα τα δώσουνε και ελπίζουμε σε αυτό. Έχουμε ζητήσει, ας πούμε, παράδειγμα, πόσα ενεργά ΑΜΑ -ο αριθμός μητρώου- υπάρχουνε που έχουν κάνει έστω μία κράτηση την χρονιά αυτή.

Ν. Φιλιππίδης
Ξέρεις κάτι, επειδή μας είπες ότι παρακολουθείς το podcast και η αλήθεια είναι έχουμε διαπιστώσει το εξής εδώ κάνοντας μια σειρά από εκπομπές, ότι υπάρχουν στην Ελλάδα αγορές οι οποίες δημιουργούνται, οι οποίες αποδίδουν μεγάλα κέρδη, όπως για παράδειγμα ήταν στη δεκαετία του 80 τα βίντεο κλαμπ, όπως ήταν για παράδειγμα στη δεκαετία που διανύουμε τα φωτοβολταϊκά, όπως είναι σίγουρα οι βραχυχρόνιες μισθώσεις στις οποίες τι γίνεται; Υπάρχει ένα μεγάλο περιθώριο κέρδους, όταν είναι λίγοι, όταν πάνε πολλοί αρχίζει και γίνεται πρόβλημα όχι μόνο απόδοσης για τον επενδυτή, αλλά και για την οικονομία εν γένει. Δηλαδή πρώτα από όλα, δεν χρειαζόμασταν τόσα πολλά βιντεοκλάμπ. Η τεχνολογία τα ξεπέρασε και προχωρήσαμε. Πλέον, φαίνεται δεν χρειαζόμαστε τόσο πολλά φωτοβολταϊκά και φαίνεται ότι σιγά σιγά θα υπάρξει ένα μάζεμα του χώρου και πιθανότατα δεν χρειαζόμαστε και τόσες πολλές βραχυχρόνιες ή με τον τρόπο που έχουν αναπτυχθεί, βραχυχρόνιες μισθώσεις και το λέω αυτό, όχι με κρατική επιβολή, αλλά ως αγορά, γιατί έχουμε λιγότερα σπίτια για μακροχρόνιες μισθώσεις. Όταν άνθρωποι δεν βρίσκουν σπίτι να νοικιάσουν ή τους ζητάνε ενοίκιο 1500, γιατί το συγκρίνουν με αυτό που θα έπαιρναν, εάν το νοίκιαζαν βραχυχρονίωςς αυτό είναι ένα τεράστιο πρόβλημα.

Θ. Μιχαηλίδης
Είναι ένα τεράστιο πρόβλημα και συμφωνούμε πάρα πολύ σε αυτό. Όμως δεν νομίζω ότι θα λυθεί. Εγώ σου λέω ότι τα νούμερα, ανάλογα ποιον θα ρωτήσεις, περιμένουμε και την ΑΑΔΕ να μας απαντήσει, αλλά όλοι συμφωνούν ότι είναι από 12 έως 15.000 τα διαμερίσματα στην Αθήνα. Τουλάχιστον 3000 από αυτά είναι αυτά που λέγαμε πριν στο εμπορικό τρίγωνο, τα οποία είναι άχρηστα, δεν μπορεί να μείνει κανείς εκεί πέρα, διότι είναι στουντιάκια, δεν έχουν πλήρη κουζίνα, είναι τουριστικά. Είναι κάτι μεγαλύτερο από ένα δωμάτιο ξενοδοχείου. Ένα δωμάτιο ξενοδοχείου είναι 20-25 τετραγωνικά, αυτά είναι ξέρω γω 40. Δεν ζεις εκεί πέρα, είναι για να κοιμηθείς, άντε να κάνεις έναν καφέ και να βγεις έξω στην πόλη. Αυτά λοιπόν δεν θα βοηθήσουν κανέναν και όλα τα υπόλοιπα να τα κλείσεις, να πεις θα τα πάρω, θα τα κλείσω, θα τα δώσω σε αυτούς που έχουν ανάγκη. Δεν λύνεις το πρόβλημα, γιατί το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο και υπάρχουν πάρα πολλά κλειστά ακίνητα. Εμείς το βλέπουμε στις πολυκατοικίες που είμαστε ήδη και μιλάμε με κόσμο στην πόλη, μιλάμε με τον κύριο Παραδιά και μας λέει ότι τα δικά τους στοιχεία λένε 170.000. Αυτό μπορεί να διαφέρει, αλλά σίγουρα είναι μια τάξη μεγέθους παραπάνω, δηλαδή εμείς είμαστε στις 12, μιλάμε για 100.000 και. Μας είπαν επίσης ότι θα προσπαθήσει ο Μητσοτάκης να φτιάξει ένα task force να τα βρει αυτά. Μακάρι αλλά η λύση είναι εκεί, όχι στα airbnb που δουλεύουν και βγάζουν λεφτά. Όμως να απαντήσω για τα βιντεοκλάμπ, έχεις απόλυτο δίκιο και τα έχω ζήσει εγώ, γιατί μεγάλωσα και εγώ στα 80s και τα θυμάμαι. Εγώ δεν ξέρω ποιος έβγαλε λεφτά από το ββιντεοκλάμπ, πέρα από αυτόν που πούλαγε τις κασέτες και τα κουτιά για τις κασέτες. Δεν είμαι σίγουρος αν κάποιος έβγαλε λεφτά από αυτό, τελικά. Αλλά εμείς όταν έρχεται ένας ιδιοκτήτης και με ρωτάει, έχω ένα σπίτι, θέλω να το κάνω airbnb, τους μισούς τους διώχν τους λέω, αυτό το σπίτι δεν κάνει για airbnb. Είναι εκεί που είναι που καλύτερα να το κάνεις αστική ενοικίαση. Δεν έχει νόημα να το κάνεις στο εμπορικό τρίγωνο στο κέντρο, Σύνταγμα κλπ. Από την άλλη, δεν κάνει και να μείνεις, γιατί πού να μείνεις μέσα σε αυτό το χαμό, εκτός αν είσαι 20 something, που είσαι νέος και ωραίους και κάνεις τη ζωή σου, αλλά αν έχεις οικογένεια δε θα μείνεις εκεί πέρα. Δηλαδή το να μείνεις εκεί με παιδιά και μετά παραπονιέσαι ότι κάνουν φασαρία είναι άδικο. Είναι σαν το Λονδίνο που έχει γίνει χαμός, όλοι αυτοί που έπιασαν δουλειά γύρω από το Χίθροου και δουλεύουν και ζούνε στο Χίθροου και τώρα που θέλουν να φτιάξουν τον πέμπτο αεροδιάδρομο φωνάζουν, γιατί κάνει φασαρία το Χίθροου πάνω από τα σπίτια τους, που είναι το ψωμί τους, δηλαδή είναι άδικο, από αυτό ζεις. Να πας να μείνεις αλλού αν είναι. Όπως και το ίδιο πράγμα με το εμπορικό τρίγωνο, δεν μπορείς να πεις ότι δεν μπορώ να μείνω με την οικογένεια μου εκεί πέρα. Θα πας στα Πατήσια, θα πας στη Νέα Σμύρνη, θα πας στα δυτικά προάστια.

Ν. Φιλιππίδης
Να το πιάσουμε αλλιώς, κατά τη γνώμη σου και βάσει και της διεθνούς εμπειρίας, βλέπουμε ότι υπάρχει μια τάση σε πολλές μεγαλουπόλεις, όπου ο τουρισμός έχει ξεφύγει, να μαζεύεται το airbnb, ή οι βραχυχρόνιες μισθώσεις τύπου airbnb, καλά το πιο ακραίο είναι στη Νέα Υόρκη, προφανώς που έχει σχεδόν απαγορευθεί, αλλά βλέπουμε και στη Βαρκελώνη πρόσφατα να το συζητάνε και αλλού. Βέλτιστος τρόπος λειτουργίας, κατά τη γνώμη σου, ποιος είναι;

Θ. Μιχαηλίδης
Να πω το εξής, καταρχήν ότι στην Ελλάδα υπάρχουν δύο πολύ μεγάλες διαφορές σε σχέση με όλες τις άλλες πόλεις. Στην Ελλάδα συνολικά και στην Αθήνα ειδικότερα, υπάρχει στεγαστικό πλεονασμα, υπάρχουν σπίτια διαθέσιμα. Μπορεί να διαφωνούμε στο πόσα είναι, είναι όμως κάποιες δεκάδες χιλιάδες, εκατοντάδες χιλιάδες, μπορεί. Σε όλες τις άλλες πόλεις που ανέφερες έχουν πρόβλημα, δεν υπάρχει στεγαστική πολιτική, δεν έχουν σπίτια για τον κόσμο να μείνει. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει αυτό το πρόβλημα, δηλαδή υπάρχουν σπίτια απλώς πρέπει να βρούμε πώς θα τα ανακαινίσουμε, πώς θα ξεμπλέξουμε νομικά από τα funds, από τις διάφορες ΜΚΟ που έχουν κάνει δωρεές, μας έχουν επίσης ότι το Άσυλο Ανιάτων έχει 10.000 κλειστά σπίτια ή η εκκλησία τάδε κλπ. Εκεί είναι το θέμα, υπάρχουν σπίτια, πρέπει να τα ξεκλειδώσουμε. Και το άλλο βασικό θέμα είναι ότι οιΈλληνες έχουν τεράστιο ποσοστό ιδιοκτησίας ακινήτων. Αυτά τα σπίτια δεν είναι των funds που διαχειριζόμαστε και που βγάζουμε εισόδημα, είναι μικροϊδιοκτητών. Με αυτά τα λεφτά ζούνε το παιδί τους, πληρώνουν το δάνειο, πληρώνουν τη δόση, πληρώνουν τη σύνταξη, συνεισφέρουν στην οικονομία, άρα είναι λεφτά που ανακυκλώνονται στην οικονομία. Όλο αυτό το οικοσύστημα που έχει δημιουργηθεί είναι το μεγαλύτερο ποσοστό Έλληνες και οι υπάλληλοι και οι εταιρείες είναι όλες ελληνικών συμφερόντων και οι προμηθευτές μας και τα καφέ, τα εστιατόρια, οι ξεναγοί. Έχει δημιουργηθεί ένα οικοσύστημα με εταιρείες τεχνολογίας που είναι πολύ ενδιαφέρον που υπό άλλες συνθήκες θα μας βράβευαν για καινοτομίες και αυτά και τώρα μας έχουν και μας κυνηγάνε, ας πούμε. Είναι εταιρείες που φτιάχνουν software μόνο για μας, για τις βραχυχρόνιες.

Ν. Φιλιππίδης
Γιατί νιώθετε ότι σας κυνηγάνε; Είναι αρρύθμιστος χώρος, γιατί είναι μια νέα μορφή οικονομίας που δημιουργείται και αναζητείται ο καλύτερος τρόπος να μπει στην οικονομία και να μείνει και να συνεχίσει να υπάρχει. Γιατί νιώθετε κυνηγημένοι;

Θ. Μιχαηλίδης
Γιατί βγαίνουν διάφοροι πολιτικοί και δυστυχώς τώρα τελευταία και ο πρωθυπουργός και λένε πράγματα, ότι θα βάλουν περιορισμό σε 90 μέρες, παράδειγμα. Αυτό είναι κόκκινη γραμμή. Δηλαδή αν βάλεις τέτοιο περιορισμό, είναι σαν να του πεις του άλλου, κλείστο. Επίσης, δεν έχουν καλέσει κανέναν από μας, ούτε το σύνδεσμο, ούτε κάποιον άλλον να μιλήσουμε σαν άνθρωποι, να πούμε τη γνώμη μας. Μόνο ο δήμος Αθηναίων μας φώναξε και τους βοηθήσαμε πάρα πολύ. Τους είπαμε, παιδιά, δεν θα πάρετε δεδομένα από αυτά, θα πάρετε εκείνα. Και μας ευχαρίστησαν. Προσπαθούμε να κάνουμε ραντεβού με διάφορους πολιτικούς και τον μόνο που είδαμε τον είδαμε επειδή ήταν φίλος μου, συμφοιτητής μου. Και βγαίνουν και στα κανάλια και λένε όλα αυτά που λενε και ακούμε όλο αυτό το τσάρτερ, ότι τώρα θα τους ρυθμίσουμε και το ένα και το άλλο και βέβαια αυτό είναι ένα παγκόσμιο θέμα. Οι ξενοδόχοι παγκοσμίως δημιουργούν αυτό το εχθρικό κλίμα. Γιατί εγώ μιλάω με συνδέσμους σε όλο τον κόσμο και το ξέρουμε αυτό. Και μέχρι πριν 6 μήνες ασχολούμαστε με τη δουλειά μας και δεν κάναμε πολλά πολλά. Ξαφνικά, όταν έγινε αυτή η ιστορία με το τέλος επιτηδεύματος, ότι θα πληρώνουμε 600€ έξτρα ανά σπίτι, ανά χρόνο που ήρθε out of the blue τελείως, χωρίς να μας το πει κανένας, να μας συμβουλευτεί, να μας ρωτήσει, παιδιά, πώς θα εφαρμοστεί αυτό, πώς θα γίνει; Για το ΦΠΑ μας είχαν ρωτήσει. Για αυτό δεν μας ρωτήσανε και εκεί άρχισαν να μιλάνε περισσότερο και μάθαμε ότι σας την έχουν στημένη.

Ν. Φιλιππίδης
Και οι ξενοδόχοι λέγανε για το τέλος της κλιματικής αλλαγής, ότι το άκουσαν αιφνιδιαστικά στη ΔΕΘ παρεπιπτόντως. Από την άλλη, να τα πάρουμε ένα ένα; Οι ξενοδόχοι λένε το εξής, πληρώνουν ΦΠΑ, πληρώνουν φόρο εισοδήματος, τα πληρώνετε και εσείς. Πληρώνουν τέλος παρεπιδημούντων.

Θ. Μιχαηλίδης
Και εμείς.

Ν. Φιλιππίδης
Πληρώνουν τέλος κλιματικής αλλαγής.

Θ. Μιχαηλίδης

Και εμείς.

 Ν. Φιλιππίδης

Πληρώνουν προσωπικό.

Θ. Μιχαηλίδης
Και εμείς.

Ν. Φιλιππίδης

Τι προσωπικό πληρώνετε;

Θ. Μιχαηλίδης

Πληρώνουμε φόρο στα κέρδη των εταιρειών μας και σαν κλάδος πληρώνουμε πρωτογενώς φόρο στα εισοδήματα, δηλαδή θα φέρω παράδειγμα. Βγάζει ένα σπίτι 1.000€ το μήνα. Αν το μανατζάρουμε εμείς θα πληρώσει, αν υποθέσουμε ότι είναι στην χαμηλή κλίμακα, 150€ φόρο εισόδημα πάει στο Ε 2 συν το ΦΠΑ του. Βγαίνει δηλαδή χοντρικά ένα 300αρι κατευθείαν με το καλημέρα έσοδα στο κράτος. Αυτά το ΦΠΑ το πληρώνουν οι ξενοδόχοι, αλλά επειδή έχουν τόσα πολλά έξοδα, συνήθως δεν αποδίδουν ΦΠΑ. Συμψηφίζουν. Εμείς όμως, δηλαδή πέρσι αυτά τα 150αρια που περιγράφω ήταν 600 εκατομμύρια. Η ΑΑΔΕ εισέπραξε 600 εκατομμύρια πρωτογενώς από τις βραχυχρόνιες, πριν υπολογίσουμε τα κέρδη της εταιρίας της δικιάς μου και του καθενός του κλάδου μας. Άρα θέλω να πω ότι πληρώνουμε, μη σου πω παραπάνω φόρο.

Ν. Φιλιππίδης
Την οικονομική σημασία του κλάδου την έχετε αποτυπώσει;

Θ. Μιχαηλίδης
Δυστυχώς όχι και είναι από τα πρώτα πράγματα τώρα που θέλουμε να κάνουμε, να κάνουμε κάποια μελέτη. Έχουμε δηλαδή μελέτες αντίστοιχες των Εγγλέζων, μας έχουν στείλει του Συνδέσμου της Αγγλίας, ακριβώς να κάνουμε αυτό το πράγμα. Είδα ένα πολύ ωραίο άρθρο, μας έστειλε ένα μέλος μας από την Κω, που έκανε ο δημοσιογράφος, δυστυχώς στο άρθρο δεν έγραφε το όνομά του, ήταν πάρα πολύ καλό. Και είχε πάρει και είχε βρει διάφορους τοπικούς παράγοντες του νησιού και τους ρωτούσε τη γνώμη τους, ποια είναι γνώμη σας για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις; Πήγε στις βραχυχρόνιες, στο ΚΑΤ, στα καφέ, στα εστιατόρια, αν θυμάμαι καλά μίλησε με 6 διαφορετικούς, συμπεριλαμβανομένων και του συλλόγου των εργαζομένων στα ξενοδοχεία και των ξενοδόχων. Οι τελευταίοι δύο ήταν αυτοί που τα μάσησαν και είπαν είναι κακό. Όλοι οι άλλοι είπανε, είναι ότι καλύτερο έχει συμβεί στο νησί μας, διότι στα ξενοδοχεία έρχεται ο κόσμος, τους έχουν μαντρωμένους μέσα με το βραχιολάκι, δεν βγαίνουν ποτέ έξω, δεν θα πιούν ένα καφέ, δεν θα ψωνίσουν τίποτα. Ενώ αυτοί που μένουν στα διαμερίσματα ψωνίζουν, παίρνουν πράγματα για το σπίτι που μένουν, μαγειρεύουν, πηγαίνουν στα μπαρ, στα καφέ, στα εστιατόρια, κάνουν τουρ, που είναι ό, τι καλύτερο. Προφανώς το νησί έχει ένα θέμα και το λένε ότι δεν βρίσκουν οι στρατιωτικοί, οι δάσκαλοι να μείνουν, αλλά υπάρχει το κράτος εδώ να κάνει στεγαστική πολιτική, να τους χτίσει εστίες, κοιτώνες. Στο Λονδίνο αυτό κάνουνε, στο Λονδίνο όταν κάνεις ένα νέο development το 50% των τετραγωνικών μέτρων είναι υποχρεωμένος ο developer να το δώσει σε τιμή κόστους στον τοπικό δήμο για να έχουν να μείνουν όλοι αυτοί.

Ν. Φιλιππίδης
Ως ειδικός τώρα θα ήθελα την άποψή σου για την τάση που υπάρχει. Έχει περιθώρια ανόδου; Η πρόγνωση που έχεις είναι ότι θα φτάσουμε στα μεγέθη μεγάλων ευρωπαϊκών πρωτευουσών, ότι οι τουριστικοί προορισμοί στα νησιά μας θα πάνε σε αντίστοιχα επίπεδα σαν άλλους δημοφιλείς προορισμούς σε σχέση με τον αριθμό των βραχυχρόνιων μισθώσεων;

Θ. Μιχαηλίδης
Είμαι πάρα πολύ προβληματισμένος για αυτό και δυστυχώς δεν έχω δεδομένα για να το πω. Δυστυχώς, η Ελλάδα δεν έχει το μέγεθος που έχουν άλλοι προορισμοί. Δεν είναι Βαρκελώνη σαν κλίμακα, ή Λονδίνο, Παρίσι κλπ ή και άλλα και πιο νότια στην Ισπανία, ας πούμε, Μαγιόρκα, Ίμπιζα κλπ. Είμαι πολύ προβληματισμένος, γιατί εγώ θεωρώ τον εαυτό μου, επειδή ξεκίνησα από την Πάρο, το ξέρω το νησί και το αγαπώ και υπάρχει πολύ μεγάλος προβληματισμός στο νησί όσον αφορά αυτό ότι τώρα που η Μύκονος δεν πάει τόσο καλά έχουν φύγει πάρα πολλοί και έρχονται στην Πάρο και εφαρμόζουν πρακτικές Μυκόνου.Έχουν χτιστεί πάρα πολλά σπίτια, έρχεται πάρα πολύς κόσμος. Δεν είναι απλό, αλλά χρειάζεται δεδομένα τα οποία δεν τα έχουμε αυτή τη στιγμή και πραγματικά, αληθινά δεδομένα.

Ν. Φιλιππίδης
Στον κλάδο υπάρχει συνειδητοποίηση ότι είναι ένας τουριστικός κλάδος, ο οποίος πρέπει σιγά σιγά να αρχίσει να συζητάει για μεγάλα θέματα, αν έχουμε στην Ελλάδα υπερτουρισμό ή αν σηκώνει και άλλους τουρίστες και πόσους; Έχετε καταλαβει ότι πλέον θα πρέπει να αποκτήσετε μια φωνή η οποία να συμμετέχει στη δημόσια συζήτηση για το πού πάει ο τουρισμος στην Ελλαδα ή μόνο ασχολείστε με το σπίτι που έχει ο καθένας να διαχειριστεί;

Θ. Μιχαηλίδης
Όχι, εμείς θέλουμε και προσπαθούμε. Όπως έλεγα και πριν, ούτε το Υπουργείο Τουρισμού έχει ασχοληθεί ενώ έχουμε κάνει ειδικά στο Τουρισμού επανειλημμένα αιτήματα να τους μιλήσουμε. Δεν έχουν ασχοληθεί μαζί μας και αρνούνται να μας μιλήσουν. Αν και εγώ θα έλεγα ότι εμείς είμαστε στη φιλοξενία που είναι κάτι παραπάνω, αλλά πιστεύω ότι προφανώς και εμείς πρέπει να συμμετέχουμε γιατί και εμείς έχουμε άποψη για αυτό. Προφανώς. Και θα πρέπει να συμμετέχουμε και θέλουμε να συμμετέχουμε και όπως έλεγα ο STAMA μέχρι πριν 6 μήνες, τον Ιανουάριο δεν πολύ ασχολούμασταν, γιατί ο καθένας έκανε τη δουλειά του. Ναι, υπήρχε μεν σαν STAMA, αλλά τώρα πια που έχουμε μπει στο χορό θα χορέψουμε και θέλουμε να συμμετέχουμε σε αυτό, απλώς όπως έλεγα, δεν μας παίζανε, να το πω έτσι.

Ν. Φιλιππίδης
Ερώτηση, υπάρχει κάποιο μοντέλο που αντιγράφετε, κάποιο μοντέλο στο οποίο υπάρχει σε ιδανική ανάπτυξη ο θεσμός των βραχυχρόνιων μισθώσεων, κάποια χώρα, κάποια πόλη;

Θ. Μιχαηλίδης
Δεν είναι εύκολο αυτό γιατί ειδικά στην Ισπανία που λένε, αυτό έχει σχέση με το πως είναι το κυβερνητικό σύστημα εκεί. Εκεί πέρα έχουν τοπικές κυβερνήσεις που είναι ανεξάρτητες, οπότε δεν είναι το ίδιο. Η Ανδαλουσία για παράδειγμα έχει περισσότερα airbnb από όλη την Ελλάδα και μάλιστα ο Πρόεδρος τους, ο Κάρλος έρχεται συχνά από εδώ, μιλάμε, δηλαδή έχουμε μια επαφή.

Ν. Φιλιππίδης
Έχει και τουρισμό βέβαια 5 και 6 φορές Ελλάδα.

Θ. Μιχαηλίδης
Ακριβώς αυτό. Εγώ θα έλεγα ότι είναι μία ευκαιρία για την Ελλάδα, επειδή οι άλλες χώρες για δικούς τους λόγους κυνηγάνε και μειώνουν τη βραχυχρόνια, άμα το δουλέψουμε σωστά το σύστημα εδώ πέρα και βρεθεί μια ισορροπία, θα είναι ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της Αθήνας και της χώρας γενικότερα. Δηλαδή θα λες, ελάτε εδώ πέρα, πώς λέγαμε για παράδειγμα στον κόβιντ, ελάτε, ανοίξαμε εμείς, οι άλλοι είναι κλειστοί. Το ίδιο πράγμα θα μπορούσαμε να παίξουμε και να πούμε, ελάτε, έχουμε και βραχυχρόνιες, έχουμε και πεντάστερα, έχουμε ότι θέλετε. Δηλαδή να είναι μέρος του mix αυτό το πράγμα, διότι πρέπει όλοι να δουλέψουμε και έχει δουλειά για όλους. Αυτό είναι πολύ σημαντικό να το καταλάβουμε και ειδικά οι πολέμιοί μας στο ξενοδοχειακό κλάδο.

Ν. Φιλιππίδης
Τελευταία ερώτηση και μάλλον η πιο σημαντική, καταλαβαίνω ότι και η κυβέρνηση και οι δήμοι σας βλέπουν ως πιθανή πηγή εσόδων και επειδή κάτι ετοιμάζεται από ότι αντιλαμβανόμαστε και το καταλαβαίνετε εσείς περισσότερο, το φθινόπωρο, τι πιστεύετε ότι θα σημάνει μια αύξηση των φορολογικών και δημοτικών επιβαρύνσεων;

Θ. Μιχαηλίδης
Ειλικρινά, έχουμε ακούσει τα άπειρα. Καταρχήν να ξεκαθαρίσω ότι οποιοσδήποτε ημερολογιακός περιορισμός είναι κάτι απαγορευτικό, θα αναγκάσει πάρα πολύ κόσμο να πάει στην παρανομία, όπως έγινε στο Λονδίνο, λένε για το Λονδίνο, όπου έβαλε 60 μέρες. Εγώ στο Συνέδριο που είχα πάει, μίλησα με 3 εγγλέζους μάνατζερ, και λέω, ρε παιδιά,τι κάνετε με αυτό; Πώς το υπολογίζετε; Δεν ασχολείται κανένας, κάνουμε ότι θέλουμε, το κράτος δεν μετράει. Γιατί λέω, πώς μπορείς, έχεις 60 μέρες στο airbnb , στη booking, 60 στην Vrbo. Ναι, μου λένε, δεν το ελέγχουν, λένε δημοσίως ότι κάνω αυτό το πράγμα στην ουσία όμως δεν γίνεται τίποτα. Το ίδιο και στο Άμστερνταμ που είχα πάει τώρα, το ίδιο ρώτησα τον host, μου λέει, μόνο αν οι πελάτες σου κάνουν πολύ φασαρία και μεθάνε και σε καρφώσουν στο δήμο και σου βάλουν πρόστιμο, αλλιώς δεν ασχολείται κανένας. Γιατί το καταλαβαίνουν ότι αυτό είναι έσοδο, οπότε εδώ, τώρα το σύστημα δουλεύει. Το κράτος θα βγάλει τουλάχιστον 1 δισ έσοδα από τις βραχυχρόνιες το 24, τουλάχιστον με το ΦΠΑ. Υπάρχει μία ισορροπία ανάμεσα στο, τα κάνω όλα οκ και αποδίδουμε με αυτό και με αναγκάζεις με αυτό που κάνεις, με το έξτρα κυνηγητό και με τις έξτρα υποχρεώσεις να σκεφτώ και άλλες λύσεις, που δεν πρέπει. Είμαστε σε μια καλή ισορροπία τώρα θεωρώ.

Ν. Φιλιππίδης
Ευχαριστώ θερμά, Θεοχάρη.

Θ. Μιχαηλίδης
Χάρηκα πολύ. Ευχαριστώ και εγώ.