Attica Bank: Η ιστορία και οι σταθμοί μιας ιδιωτικοποίησης που ολοκληρώνεται

Εν μέσω πολιτικής σύγκρουσης ολοκληρώνονται οι διαδικασίες για τη δημιουργία του πέμπτου ισχυρότερου πόλου στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα, δια της συγχώνευσης Attica Bank και Παγκρήτιας Τράπεζας.

Σήμερα ή μέσα στο Σαββατοκύριακο αναμένεται να συνεδριάσει το ΔΣ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας με θέμα την επικύρωση της συμφωνίας με την Thrivest, συμφερόντων Μπάκου, Καϋμενάκη, Εξάρχου, βάση της οποίας θα προχωρήσει το εγχείρημα.

Με δύναμη πυρός 10 δισ. το νέο τραπεζικό σχήμα Attica Bank – Παγκρήτια Τράπεζα

Attica Bank

Μετά τις υπογραφές από τις δύο πλευρές, θα δρομολογηθεί η νομική συγχώνευση των δύο πιστωτικών ιδρυμάτων, η ένταξη με ξεχωριστές αιτήσεις των κόκκινων δανείων τους στο πρόγραμμα κρατικών εγγυήσεων Ηρακλής και η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου του ενιαίου σχήματος.

Με την ολοκλήρωση όλων των βημάτων που περιγράφονται αναλυτικά στους όρους του deal, το ποσοστό του ΤΧΣ από το 72,5% σήμερα θα υποχωρήσει περίπου στο μισό, ενώ ο ιδιώτης μέτοχος θα ελέγχει το 51% της νέας τράπεζας.

Με τον τρόπο αυτό θα μπει τέλος σε ένα πολυετές σπιράλ ζημιών για το ελληνικό δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία, ΤΜΕΔΕ και ΕΦΚΑ, που στήριξαν όλα τα προηγούμενα χρόνια την Attica Bank, στο πλαίσιο των κεφαλαιακών ενισχύσεων στις οποίες συμμετείχαν.

Η πολιτική κόντρα

Η νέα κόντρα μεταξύ της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ ξεκίνησε με αφορμή ανάρτηση του προέδρου Στέφανου Κασσελάκη για την επικείμενη αύξηση κεφαλαίου.

Σύμφωνα με αυτήν, η μέθοδος ιδιωτικοποίησης που επιλέχθηκε θα οδηγήσει σε σημαντική μείωση του ποσοστού του κράτους στην τράπεζα, παρά τις υποαξίες ύψους 800 εκατ. ευρώ που θα υποστεί, ενώ οι ιδιώτες με μόλις 300 εκατ. ευρώ θα βρεθούν με την πλειοψηφία των μετοχών της.

Καλείται δε η κυβέρνηση να απαντήσει για το αν «διατηρείται, προστατεύεται ή βελτιώνεται η αξία των μετοχών του ΤΧΣ και συνεπώς του Δημοσίου με τη συγκεκριμένη αύξηση κεφαλαίου».

Η επένδυση του δημοσίου

Σημειώνεται ότι το ΤΧΣ μέχρι σήμερα έχει εισφέρει στην Attica Bank συνολικά 480 εκατ. ευρώ περίπου, μέσω δύο αυξήσεων κεφαλαίου, το 2021 (153 εκατ. ευρώ) και το 2022 (329 εκατ. ευρώ).

Δίχως την συνεισφορά του στις συγκεκριμένες εκδόσεις μετοχών, ελλείψει άλλων ενδιαφερόμενων, η τράπεζα θα είχε οδηγηθεί σε εκκαθάριση, χωρίς να είναι ξεκάθαρο για το αν θα καλύπτονταν το σύνολο των καταθέσεων πελατείας, πέραν δηλαδή των εγγυημένων.

Ο στόχος ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ για δημόσιο τραπεζικό πόλο

Η στήριξη αυτή ήταν απαραίτητη για τη βιωσιμότητά της, μετά την σοβαρή επιδείνωση που κατέγραψαν τα μεγέθη της την περασμένη δεκαετία και ειδικά κατά την περίοδο της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.

Υπενθυμίζεται ότι στο πόρισμα της Τράπεζας της Ελλάδος που παραδόθηκε στη διοίκηση της Attica Bank στα τέλη του 2016, καταγραφόταν πλήθος περιπτώσεων με δανειοδοτήσεις, που δίνονταν δίχως τα συνήθη τραπεζικά κριτήρια, σε μία περίοδο μάλιστα που η τράπεζα παρουσίαζε μείωση καταθέσεων.

Πολλές δε από αυτές τις χορηγήσεις κοκκίνησαν σε σύντομο χρονικό διάστημα, οδηγώντας το δείκτη καθυστερήσεων του ομίλου πάνω από το 60%.

Ήταν η εποχή που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ ήθελε να δημιουργήσει ένα δημόσιο πόλο στο σύστημα, με όχημα την Attica Bank.

Η νέα αύξηση μετοχικού κεφαλαίου

Μετά από συνεχόμενες ζημιογόνες χρήσεις λοιπόν, το καθάρισμα του ισολογισμού της απαιτεί φρέσκα κεφάλαια, τα οποία καλείται να εισφέρει το κράτος, στο μεγαλύτερο μέρος τους, όπως συνέβη και με τους συστημικούς ομίλους.

Με βάση τελευταίες πληροφορίες, η νέα αύξηση κεφαλαίου που θα πραγματοποιηθεί το φθινόπωρο θα κινηθεί γύρω από τα επίπεδα των 650 εκατ. ευρώ, με το ΤΧΣ να καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της, όχι όμως στο βαθμό που του αναλογεί με βάση το σημερινό ποσοστό του.

Η Thrivest από την άλλη πλευρά, εκτιμάται ότι θα επενδύσει περί τα 200 εκατ. ευρώ, επιπλέον των 140 εκατ. ευρώ που έχει ήδη καταβάλλει σε Attica Bank και Παγκρήτια, στον τελευταίο γύρο κεφαλαιακής τους ενίσχυσης.

Οι κίνδυνοι

Σύμφωνα με πηγές της αγοράς, με τον τρόπο αυτό θα μπει το τελευταίο κομμάτι του παζλ αναδιάρθρωσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος, που ξεκίνησε μετά το κούρεμα του ελληνικού χρέους το 2012.

Η νέα τράπεζα αναμένεται να είναι καθαρή από κόκκινα δάνεια και με επαρκή κεφάλαια και ρευστότητα για την ανάπτυξη των εργασιών της, υπό το management των νέων ιδιωτών μετόχων της.

Σε δεύτερο χρόνο, το Δημόσιο θα προχωρήσει στην πλήρη αποεπένδυση από το νέο σχήμα, παίρνοντας πίσω ένα μέρος των χρημάτων που θα έχει διαθέσει.

Κατά τους ίδιους κύκλους, εναλλακτική επιλογή για τη συνέχιση λειτουργίας των δύο τραπεζών δεν υπήρχε.

«Χωρίς τη λύση που προκρίνεται, Attica Bank και Παγκρήτια Τράπεζα θα οδηγούνταν σε εκκαθάριση. Σε αυτήν την περίπτωση θα έπρεπε να διασωθούν οι καταθέσεις της πελατείας τους, οι οποίες προσεγγίζουν σήμερα τα 6 δισ. ευρώ» αναφέρουν χαρακτηριστικά.

Προσθέτουν δε πως από αυτές μόνο το 1/3 περίπου είναι εγγυημένες, με βάση τους τρέχοντες κανόνες διάσωσης πιστωτικών ιδρυμάτων.

Όπως εξηγούν, «στο αρνητικό σενάριο, όχι μόνο θα ήταν ανοιχτό το ενδεχόμενο κουρέματος καταθέσεων, αλλά και μόλυνσης του συνόλου του συστήματος, λόγω του πλήγματος στην εμπιστοσύνη. Θα βρισκόταν δηλαδή υπό αμφισβήτηση η χρηματοπιστωτική ευστάθεια, ανατρέποντας το εντυπωσιακό γύρισμα που έχει πετύχει ο κλάδος, με τη στήριξη του δημοσίου, το οποίο μέσω του ΤΧΣ έχει εισφέρει περί τα 50 δισ. ευρώ τα τελευταία 10 χρόνια».