Η οικονομία της νύχτας

Στην έκδοση του ΟΤ της 19^ης Αυγούστου 2000, ο εκλεκτός συνάδελφος Β.Λαμπρόπουλος και ο υπογράφων, υπογράφαμε μια πολυσέλιδη έρευνα υπό τον τίτλο «Η οικονομία της νύχτας», στην οποίαν υπογραμμίζαμε ότι με αφετηρία την αθηναϊκή νυκτερινή ζωή, το οργανωμένο έγκλημα θα γνώριζε στην Ελλάδα και όχι μόνον, ημέρες δόξας λαμπρής.

«Η εγκληματικότητα στην Ελλάδα, υπογραμμιζόταν στο σχετικό εισαγωγικό άρθρο, ανεβαίνει με ταχύτατους ρυθμούς, αναπτύσσεται σαφώς γρηγορότερα από την επίσημη οικονομία και αντιπροσωπεύει αρκετά δισεκατομμύρια δραχμές.{ ευρώ σήμερα}

Παράλληλα, ελέγχει μεγάλο μέ­ρος της παραοικονομίας, γεγονός εξόχως ανησυχητικό. Λόγου χά­ρη, τότε, η οικογένεια Γρηγοράκου, που τα ηγετικά της μέλη δολοφονή­θηκαν στο πλαίσιο ξεκαθαρίσματος λογαριασμών,, από τη νυκτερινή δραστηριότητά της (προστασία μπαρ, εμπόριο ναρκωτικών, τυχερά παιχνίδια κ.τ.λ.) είχε αποκομί­σει αρκετές εκατοντάδες εκατομμυρίων δραχμών, τα οποία και είχε επενδύσει σε εμπορικά κέντρα και άλλες νομιμοφανείς δραστηριό­τητες, για τις οποίες ποτέ δεν μάθαμε πολλές λεπτομέρειες.

Μια πρώτη διαπίστωση, λοιπόν, που προκύπτει από την ελληνι­κή πραγματικότητα, γράφαμε στο ειδικό αφιέρωμα, «είναι αυτή της σχετικά εύκολης διασύνδεσης του οικονομικού εγκλήματος με την επίσημη οικονομία, και αυτό υπό τα όμματα της πολιτείας. Μια δεύτερη καίρια διαπίστωση είναι αυ­τή της έντονης παρουσίας στην Ελλάδα έμπειρων μισθοφόρων-δολοφόνων από την ανατολική Ευρώπη, τα Βαλκάνια και την πρώην Σοβιετική Ένωση. Όπως αναγνωρίζουν ειδικοί σύμβουλοι του υπουρ­γείου Δημόσιας Τάξης, οι αντίπαλες συμμορίες του κόσμου της νύ­χτας χρησιμοποιούν κατά κόρον μισθοφόρους-δολοφόνους και ει­κάζεται ότι ορισμένοι από αυτούς προέρχονται από τους ειδικούς «κομάντος» του δολοφονηθέντος Σέρβου αρχιμαφιόζου Αρκάν. Επί­σης, τονίζεται από τους ειδικούς του υπουργείου ότι το οργανωμένο έγκλημα, επειδή διαθέτει άφθονο μαύρο χρήμα, τυγχάνει και ισχυ­ρής νομικής προστασίας, γεγονός που στην Ελλάδα συμβάλλει στην ανάπτυξη του.»

Παράλληλα, τονίζαμε ότι εκείνη την περίοδο, σε μια σημαντική εκδήλωση με θέ­μα το οικονομικό έγκλημα, που είχε γίνει στα Χανιά με πρωτοβουλία του Πολυτεχνείου Κρήτης και του καθηγητή κ. Κ. Ζοπουνίδη,οι ομιλητές  υπογράμμισαν  τους τρόπους με τους οποίους οι κακοποιοι χρησιμοποιούν και τεχνολογίες αιχμής, τις οποί­ες δεν είναι βέβαιο ότι διαθέτουν οι διωκτικές αρχές. Στην ίδια εκδήλωση, υπογραμμίστηκε από ανθρώπους της Ελληνικής Αστυνομίας και της Επικοινωνίας ο ολέθριος ρόλος που παίζει στην προώθηση της εγκληματικότητας η θεαματοποίησή της. Η Ελλάδα είναι ίσως η μοναδική χώρα στην Ευρώπη, στην οποία γνω­στοί κακοποιοί δίνουν συνεντεύξεις στα ΜΜΕ, προ­βάλλονται από τα κανάλια και, όχι λίγες φορές, εμ­μέσως πλην σαφώς, ηρωοποιούνται. Με άλλα λόγια, η εγκληματικότητα-θέαμα, εξαιρετικά κακού γούστου, δημιουργεί στο επίπεδο του κοινού έναν ιδιόμορφο εγκλιματισμό με την εγκληματική δραστηριότητα, η οποία πλέον θεωρείται… φυσιολογική.

Διευκολύνεται, έτσι, η είσοδος «νέου αίματος» στο χώρο του εγκλήματος, ο οποίος αποτελεί και εύκολη «επαγγελματική» λύση για όλους όσοι δεν επιθυμούν ή δεν μπορούν να εισέλθουν στην επίσημη αγορά ερ­γασίας. Και στο σημείο αυτό, σκόπιμο είναι να υπο­γραμμίσουμε ότι στη χώρα μας επιβεβαιώνεται και η θεωρία για την εγκληματικότητα του καθηγητή και νομπελίστα (1993) οικονομολόγου Γκάρι Μπέκερ. Σε μια τελευταία εργασία του, υπογράμμιζε ότι το έγκλη­μα είναι μια «ορθολογική» οικονομική δραστηριό­τητα, η οποία σπανιότατα αντιμετωπίζεται ως τέτοια από τις διωκτικές αρχές.

Έχει διαπιστωθεί από εμπειρικές έρευνες και με­λέτες, έγραφε ο νομπελίστας Αμερικανός καθη­γητής, ότι ορισμένα άτομα αποφασίζουν να ενταχθούν στο χώρο του εγκλήματος, κυρίως του οικονομικού, γιατί διαπιστώνουν ότι το έγκλημα είναι πολύ πιο αποδοτικό από την οποιαδήποτε νόμιμη εργασία, ακό­μη και αν συλληφθούν. Με άλλα λόγια, οι ποινές εί­ναι τέτοιες ώστε, από οικονομικής πλευράς, το έγκλη­μα γίνεται… ελκυστικό!

Με βάση αυτή τη «λογική», τα τελευταία χρό­νια εφαρμόζεται στη Νέα Υόρκη η στρατη­γική της μηδενικής ανοχής (zero tolerance), η οποία είναι κακόηχη, αλλά πολύ αποτε­λεσματική. Σε διάστημα τριών χρόνων, στην πάλαι πο­τέ «διεθνή κοιτίδα του εγκλήματος», οι ανθρωποκτο­νίες μειώθηκαν περίπου κατά 55% και οι διαφόρων τύπων εγκληματικές πράξεις κατά 48%. Όπως παρα­δέχεται ο βρετανός ειδικός της οικονομίας του εγκλή­ματος, κ. Νόρμαν Ντένις, η αμερικανική στρατηγική της μηδενικής ανοχής έχει πρώτο στόχο την πρόλη­ψη του εγκλήματος και, δεύτερον, επιδιώκει να κάνει ασύμφορο το κόστος του οικονομικού εγκλήματος στην περίπτωση που συλλαμβάνεται αυτός που το διαπράτ­τει.

Όπως μάθαμε, το όλο θέμα σήμερα απασχολεί πολ­λές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, για τις οποίες τα οικο­νομικά εγκλήματα αποτελούν μόνιμο πονοκέφαλο. Μήπως, λοιπόν, ήλθε η ώρα να ασχοληθεί η κυβέρ­νηση ουσιαστικά με την καταπολέμηση ενός φαινο­μένου το οποίο, στο μέτρο που εξαπλώνεται, απειλεί και τις δημοκρατικές ελευθερίες μας;»

Επισημαίνουμε ότι την εποχή του αφιερώματος του ΟΤ υπουργός Δημόσιας Τάξης ήταν επίσης ο κ. Μιχ. Χρυσοχοΐδης, που τότε είχε να αντιμετωπίσει και το πρόβλημα της εσωτερικής «προοδευτικής» τρομοκρατίας.

Σήμερα, το έργο του υπουργού είναι ακόμα πιο βαρύ, γιατί το οργανωμένο έγκλημα και η τρομοκρατία, αποτελούν πλέον και σοβαρό εργαλείο πολιτικής εξουσίας. Οι διασυνδέσεις των μεγάλων αυταρχικών καθεστώτων του πλανήτη με το οργανωμένο έγκλημα και η σύνδεση του ισλάμ με την διεθνή τρομοκρατία είναι επαρκώς επιβεβαιωμένα φαινόμενα, τα οποία χρησιμοποιούνται και κατά κόρον για να υπονομεύσουν το εσωτερικό των φιλελεύθερων δημοκρατιών, ενισχύοντας παράλληλα και ακραίες πολιτικές παρατάξεις τους.

Το θέμα είναι τεράστιο και στην Ελλάδα απειλεί άμεσα και σοβαρά τον τουρισμό της, τη δημοκρατία και την ακεραιότητά της.