Τηλεργασία: Από τον έλεγχο στην εμπιστοσύνη

Η ενσωμάτωση της τηλεργασίας ως μορφής οργάνωσης εργασίας που οφείλεται τόσο στις ραγδαίες εξελίξεις στις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών (ΤΠΕ) όσο και στην πανδημία είναι πλέον καθολική. Παρότι η έκταση της διείσδυσης συναρτάται με το είδος των θέσεων εργασίας κάθε επιχείρησης που μπορούν να εκτελεστούν από απόσταση – ποσοτική προσέγγιση, η αποτελεσματικότητα της εφαρμογής της συναρτάται με τα διοικητικά συστήματα που εφαρμόζονται για την τηλεργασία – ποιοτική προσέγγιση. Επιπρόσθετα, θεωρείται περισσότερο σημαντικό από την υιοθέτηση τηλεργασίας η μεγαλύτερη έμφαση στα παραδοτέα των τηλεργαζομένων παρά στον καθημερινό έλεγχο όπως ίσχυε παλαιότερα.

Για τις επιχειρήσεις ο σχεδιασμός και εφαρμογή σχετικών με την τηλεργασία πολιτικών ανθρώπινου δυναμικού είναι απολύτως απαραίτητες ενέργειες για την αντιμετώπιση των νέων συνθηκών και προσδοκιών των εργαζομένων.  Σε αυτό το πλαίσιο η διαμόρφωση πολιτικής, με τις ιδιαιτερότητες κάθε επιχείρησης, συνιστάται να περιλαμβάνει τα ακόλουθα σημεία:

Εισαγωγή – σκοπός που να προσδιορίζει τους λόγους για τους οποίους η επιχείρηση παρέχει την τηλεργασία ως σύστημα οργάνωσης εργασίας, πώς αυτή συνδέεται με τις βασικές αξίες της επιχείρησης και τα βασικά οφέλη για τους εργαζόμενους.

Εννοιολογικός προσδιορισμός του τι ορίζεται ως τηλεργασία για την επιχείρηση που είναι απολύτως απαραίτητος τόσο για τον περαιτέρω προσδιορισμό των εκφάνσεων της όσο και για την αποφυγή παρερμηνειών.

Πεδίο εφαρμογής – επιλεξιμότητα που παρότι στις περισσότερες των περιπτώσεων θεωρείται σχεδόν αυταπόδεικτο ποιες θέσεις εργασίας μπορούν να ενταχθούν σε σύστημα τηλεργασίας ο ειδικότερος προσδιορισμός είναι αναγκαίος.

Ακολουθητέες διαδικασίες, διάρκεια τηλεργασίας όπου θα περιγράφονται αναλυτικά οι διαδικασίες όπως ενδεικτικά η αίτηση εργαζομένων, η απόφαση έγκρισης ή απόρριψης, ο προσδιορισμός ημερών τηλεργασίας ανά εβδομάδα – υβριδική εργασία, η επίλυση διαφορών και η λήξη περιόδου τηλεργασίας.

Εκπαίδευση στην οποία θα ορίζονται οι βασικές εκπαιδευτικές διαδρομές  – προαπαιτούμενες γνώσεις πριν την ανάληψη τηλεργασίας τόσο σε τεχνικά θέματα (χρήση εξοπλισμού, ασφάλεια κ.λπ.) όσο και σε οριζόντια (επικοινωνία, συνεργασία από απόσταση, εξισορρόπηση προσωπικής και επαγγελματικής ζωής κ.λπ.).

Συστήματα διοίκησης, στοχοθεσία και αξιολόγηση που θα περιγράφουν τα ειδικότερα σημεία – διαφοροποιήσεις που αφορούν τους τηλεργαζόμενους στα συστήματα διοίκησης ιδίως αυτά του HR, όπου και αν υπάρχουν διαφορές.

Επικοινωνία και Προσβασιμότητα που αφορά τόσο στα εργαλεία -λογισμικά επικοινωνίας, όσο και στις μεθόδους – διαδικασίες επικοινωνίας ιδίως όσον αφορά τις επαφές με το εξωτερικό περιβάλλον (πελάτες, προμηθευτές, τρίτοι), δηλαδή τις όποιες αλλαγές στα σχετικά πρωτόκολλα.

Ασφάλεια Πληροφοριών είναι απαραίτητη η δημιουργία και ο έλεγχος εφαρμογής των σχετικών οδηγιών που μπορεί να αποτελέσουν μέρος της γενικότερης πολιτικής του τομέα πληροφορικής.

Χώρος, εξοπλισμός και ωράρια προσδιορίζονται γενικές και ανά θέση εργασίας οδηγίες σε θέματα του φυσικού χώρου εργασίας, εξοπλισμού γραφείου, Η/Υ και περιφερειακών καθώς και μέθοδοι συμμόρφωσης με τους συμβατικούς χρόνους απασχόλησης

Επιπρόσθετες Μη μισθολογικές Παροχές που πρέπει να είναι σαφώς καθορισμένο το καθεστώς με το οποίο αξιοποιούν μη μισθολογικές παροχές με όσες από αυτές συνδέονται με τις ημέρες τηλεργασίας.

Τέλος, είναι απολύτως απαραίτητη η συμβατική τροποποίηση των συμβάσεων εργασίας με οποιοδήποτε πρόσφορο τρόπο σύμφωνα με το ισχύον δίκαιο.

Γιάννης Σιδηρόπουλος, Senior Advisor, Τομέας Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού,  του ΣΕΒ

*Το άρθρο έχει γραφεί στο πλαίσιο του έργου TELEWORKREADY του ΣΕΒ με την υποστήριξη της ΕΕ