Ηλεκτρικό ρεύμα: Κλιμακωτές επιδοτήσεις στους λογαριασμούς με έκτακτο τέλος στους ηλεκτροπαραγωγούς

Τα μέτρα προστασίας των καταναλωτών απέναντι στις μεγάλες αυξήσεις των τιμών στο ηλεκτρικό ρεύμα που πυροδοτούν οι τιμές στη χονδρεμπορική αγορά θα εξειδικεύσει  σήμερα στις 11.00 ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Θόδωρος Σκυλακάκης.

Το βράδυ της 16^ης Ιουλίου, ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης σε τηλεοπτική του συνέντευξη αναφέρθηκε στην απόφαση της κυβέρνησης  να επιβάλει για τους επόμενους δύο μήνες ένα έκτακτο τέλος στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας από μονάδες φυσικού αερίου, προκειμένου τα έσοδα να χρησιμοποιηθούν για  την ανακούφιση των νοικοκυριών από τις αυξήσεις στους λογαριασμούς  ρεύματος, αρχικά για τον μήνα Αύγουστο.

Ηλεκτρικό ρεύμα: Πώς η Ουκρανία, η Ουγγαρία και τα Βαλκάνια αυξάνουν τις τιμές στην Ελλάδα

Ηλεκτρικό ρεύμα

Κι αυτό διότι, όπως εξήγησε, με την πορεία των τιμών στο Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας (ΕΧΕ), εάν δεν ληφθούν μέτρα, οι πολίτες τον επόμενο μήνα θα έβλεπαν μια απότομη αύξηση στα τιμολόγια  ηλεκτρικής ενέργειας.  «Καθώς ανεβαίνει η τιμή  της χονδρικής , αν δεν κάνουμε κάτι,  θα χτυπήσει τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος του Αυγούστου. Ταυτόχρονα δημιουργεί ουρανοκατέβατα, στην κυριολεξία, κέρδη για τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο», σημείωσε ο πρωθυπουργός.  Στόχος είναι σύμφωνα με πληροφορίες, η τιμή της κιλοβατώρας στη λιανική να μην ξεπερνά τα 15 με 16 λεπτά.

Είχε προηγηθεί, χθες το πρωί  σύσκεψη στο μέγαρο Μαξίμου στην οποία το ενεργειακό επιτελείο της κυβέρνησης παρουσίασε στον πρωθυπουργό τα δεδομένα της ανόδου των τιμών χονδρικής του Ιουλίου και τις προβλέψεις για το επόμενο διάστημα. Παράλληλα ξεδίπλωσε όλες τις παρεμβάσεις που θα μπορούσαν να ληφθούν οι οποίες, εκτός από τη φορολόγηση των υπερεσόδων των παραγωγών, περιελάμβαναν την επαναφορά του πλαφόν στην χονδρεμπορική αγορά που ίσχυε έως τα τέλη του 2023 και  την επιβολή φόρου στο φυσικό αέριο.

Κλιμακωτές επιδοτήσεις

Τα μέτρα θα εξειδικευθούν σήμερα από τον υπουργό  Ενέργειας και Περιβάλλοντος, ο οποίος θα αναλύσει το τί συμβαίνει στην ενεργειακή αγορά,  ποια μέτρα θα ληφθούν και ποιο θα είναι το όφελος για τους καταναλωτές.  Σε κάθε περίπτωση, στόχος είναι τα έσοδα από την εφαρμογή των έκτακτων μέτρων να επιδοτήσουν τα κυμαινόμενα (πράσινα και κίτρινα) τιμολόγια  ηλεκτρικής ενέργειας. Σύμφωνα με πληροφορίες οι επιδοτήσεις δεν θα είναι οριζόντιες, αλλά κλιμακωτές και θα δοθούν βάσει κριτηρίων, με πρώτα στη λίστα τα ευάλωτα νοικοκυριά

Στο μικροσκόπιο της ΡΑΑΕΥ τα «ουρανοκατέβατα»

Η επιβολή έκτακτης εισφοράς στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας, όπως είχε συμβεί και στην «καρδιά» της ενεργειακής κρίσης το 2022,  επανήλθε από την κυβέρνηση λόγω  των τεράστιων   αυξομειώσεων  που παρατηρούνται εντός του ίδιου 24ωρου στο Χρηματιστήριο Ενέργειας, οι οποίες δημιουργούν προϋποθέσεις για υπερκέρδη.  Αυτές οι ακραίες διακυμάνσεις στη  χονδρεμπορική αγορά έχουν μπει υπό το μικροσκόπιο  της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) προκειμένου να ελεγχθούν  τυχόν κερδοσκοπικά παιχνίδια.

Χθες την πόρτα των γραφείων της Αρχής στην οδό Πειραιώς  πέρασαν στελέχη της ΔΕΗ και του Ήρωνα ενώ σήμερα θα ακολουθήσουν της Metlen  και της Elpedison. Σύμφωνα με πληροφορίες, από τις χθεσινές συναντήσεις με τους ηλεκτροπαραγωγούς, οι οποίοι κλήθηκαν να δώσουν  διευκρινίσεις σχετικά με τις προσφορές των μονάδων τους κατά τις ημέρες που καταγράφηκαν   ακραίες διακυμάνσεις στις χονδρεμπορικές τιμές, δεν προέκυψαν στοιχεία που να τεκμηριώνουν καταχρηστική συμπεριφορά και κερδοσκοπία.

Στα 759,92 ευρώ/MWh η μέγιστη τιμή σήμερα

Όσο για τις μεγάλες τιμές στις προσφορές στο Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας αποδίδονται από στελέχη του ΥΠΕΝ στη μεγάλη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας από εταιρείες προμήθειας ρεύματος άλλων χωρών, όπως  η Βουλγαρία κ.ά., που επηρέασαν την εικόνα της  αγοράς και στη χώρα μας. Για παράδειγμα σήμερα, η μέση χονδρεμπορική τιμή σήμερα έφτασε τα   218,77 ευρώ/MWh (μεγαβατώρα), με τη μέγιστη να αγγίζει  τα   759,92 ευρώ/MWh και η ελάχιστη τα 72,11 ευρώ/MWh.

Επιπλέον, λόγω της αυξημένης ζήτησης στο σύστημα μπαίνουν το τελευταίο διάστημα οι υδροηλεκτρικές και λιγνιτικές μονάδες των οποίων η παραγωγή είναι ακριβή, ενώ το βράδυ που περιορίζεται η «πράσινη» παραγωγή των φωτοβολταϊκών συμμετέχουν  κυρίως οι μονάδες φυσικού αερίου.  Σε κάθε περίπτωση, αύριο το απόγευμα αναμένεται η ΡΑΑΕΥ να αποστείλει στο ΥΠΕΝ το τελικό της πόρισμα για το εάν εντόπισε  καταχρηστική συμπεριφορά και υπερκέρδη.

Συγκυριακό πρόβλημα

Οι  ίδιες πηγές  θεωρούν το φαινόμενο των υψηλών τιμών στη χονδρική αγορά   ρεύματος ως συγκυριακό  και το αποδίδουν σε  εξωγενείς παράγοντες, ήτοι σε σειρά  προβλημάτων στο διασυνδεδεμένο σύστημα που μεταφέρει το ηλεκτρικό ρεύμα στις χώρες της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης (π.χ. βλάβες στο καλώδιο Ουγγαρίας – Ρουμανίας κλπ) αλλά και στον παρατεταμένο καύσωνα που έχει αυξήσει τη ζήτηση, όπως και τις τιμές σε όλα τα Βαλκάνια (σήμερα 230 ευρώ στην Ουγγαρία,  227 ευρώ στη Βουλγαρία,  236 ευρώ στη Ρουμανία).

Όπως είπε χθες και ο πρωθυπουργός, το   πρόβλημα  έχει και ευρωπαϊκή διάσταση. «Επιμένουμε πάρα πολύ στην ενίσχυση των διασυνδέσεων, διότι με αυτό τον τρόπο μπορούμε να εισάγουμε και να εξάγουμε ενέργεια όταν οι τιμές     είναι πιο συμφέρουσες για εμάς. Έχουμε να αντιμετωπίσουμε μια προσωρινή στρέβλωση της   περιφερειακής ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Δεν μπορούμε να καθόμαστε με τα χέρια σταυρωμένα μέχρι η Ευρώπη να αντιμετωπίσει το ζήτημα.  Εκτιμώ ότι αυτή η διαταραχή θα είναι προσωρινή. Παρά ταύτα και ένα  μήνα, ειδικά το μήνα Αύγουστο όπου τα κλιματιστικά δουλεύουν στο φουλ, πρέπει να ανακουφίσουμε τα νοικοκυριά και είμαστε έτοιμοι να το κάνουμε», επεσήμανε.

Από την πλευρά τους, στελέχη της αγοράς χαρακτηρίζουν το φαινόμενο της ανόδου των τιμών ως παροδικό και θεωρούν ότι στοχοποιούνται δίχως λόγο.   Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά είναι ένα  συγκυριακό πρόβλημα και η φορολόγηση των υπερεσόδων αποτελεί σπασμωδική κίνηση.