Κριτήρια ESG και Επιβίωση των Επιχειρήσεων

Η κοινωνικά υπεύθυνη επένδυση (ΚΥΕ) έχει γίνει μια καθιερωμένη έννοια με την οποία οι επιχειρήσεις ενσωματώνουν κοινωνικές και περιβαλλοντικές ανησυχίες στις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες και στην αλληλεπίδρασή τους με τους ενδιαφερόμενους φορείς.

Βέβαια, πρέπει να γίνουν πράξη ακόμη περισσότερα πράγματα ώστε να συνεισφέρει η ΚΥΕ στη σωτηρία του πλανήτη.

Η ΚΥΕ ήταν από καιρό το πιο σημαντικό από τα δευτερεύοντα θέματα. Γίνεται ένα πιο στρατηγικό θέμα, επειδή οι περιορισμοί της κλιματικής αλλαγής σφίγγουν όλο και πιο πολύ τον πλανήτη. Η ερώτηση που τίθεται είναι: μπορούν τα επιχειρηματικά μοντέλα να ευθυγραμμιστούν με τη σωτηρία του πλανήτη; Ακόμη, το να πιστεύουμε ότι θα συνεχίσουμε να υπερβαίνουμε τη βιοδυναμικότητα του πλανήτη για πολύ καιρό χωρίς συνέπειες για την οικονομία, είναι απερισκεψία. Εάν δε συμφωνήσουμε να διαμορφώσουμε δραστικά τα μοντέλα παραγωγής και κατανάλωσης, ενσωματώνοντας περισσότερη νηφαλιότητα στη χρήση πρωτογενών πόρων και μειώνοντας τις εκπομπές CO2, η φύση θα φροντίσει η ίδια για την αναπροσαρμογή.

Οικονομία χρήσης

Η ιδέα είναι να προχωρήσουμε σε μια οικονομία χρήσης. Συγκεκριμένα, αυτό σημαίνει κατασκευή χρήσιμων, εξαιρετικά ανθεκτικών και επισκευάσιμων προϊόντων και στη συνέχεια εμπορικοποίηση της χρήσης τους.

Πρέπει να ξανασκεφτούμε τα πάντα. Η μεθοδολογία βασίζεται στις επιτυχίες των πρωτοπόρων επιχειρήσεων. Πρέπει να γίνει αλλαγή στον τρόπο αμοιβής, στο σχέδιο, στο μάρκετινγκ, στο προϊόν μερικές φορές. Όλα για τη μείωση της πίεσης στα οικοσυστήματα και τη φύση. Αυτό απαιτεί κολοσσιαίες επενδύσεις, με όχι απαραίτητα άμεση αποδοτικότητα. Αυτή είναι μια σημαντική αλλαγή παραδείγματος. Αυτό θα οδηγήσει σε νέα αναγεννητικά επιχειρηματικά μοντέλα τα οποία μπορούν να εφαρμοστούν σε όλους τους τομείς δραστηριότητας-κλασικούς και μοντέρνους-και θα αποδειχθούν ότι δημιουργούν ουσιαστικές θέσεις εργασίας. Η οικονομία λειτουργικότητας δεν είναι επιλογή για τις επιχειρήσεις, είναι προϋπόθεση επιβίωσης.

Συμπερασματικά, υπάρχει ένα χρόνιο έλλειμμα διδασκαλίας και επιμόρφωσης στα κριτήρια ESG και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Λείπει η ακαδημαϊκή διδασκαλία για το θέμα ώστε να μας οδηγήσει σε μια μεγάλη επανάσταση. Ολόκληροι κύκλοι ESG πρέπει να ενσωματωθούν σε ΑΕΙ, πανεπιστημιακές σχολές και πολυτεχνεία. Στη Σχολή Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης του Πολυτεχνείου Κρήτης υπάρχει το μάθημα Βιώσιμη Χρηματοοικονομική το οποίο εισάγει τους προπτυχιακούς φοιτητές στις έννοιες της αειφόρου ανάπτυξης και των υπεύθυνων επενδύσεων (βλ. Κ. Ζοπουνίδης, κ.α., Βιώσιμη Χρηματοοικονομική: κλιματική αλλαγή και κριτήρια ESG, Εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2023).

Καθηγητής Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης, Ακαδημαϊκός

Πολυτεχνείο Κρήτης

Επίτιμος Δρ. ΑΠΘ

Paris School of Business