Κάμαλα Χάρις: Η καυτή πατάτα της οικονομίας και η… κόντρα με τον Πάουελ

Ως πρωτοπόρος για το χρίσμα του Δημοκρατικού κόμματος, η Κάμαλα Χάρις κληρονομεί, καλώς ή κακώς, και το οικονομικό ιστορικό του προέδρου Τζο Μπάιντεν, και αυτό θα μπορούσε να αναδειχθεί σε μεγάλο εμπόδιο για την αμερικανίδα αντιπρόεδρο.

Ενώ ο Μπάιντεν μπορεί να διεκδικήσει μια σειρά από επιτεύγματα, η κληρονομιά τους στον πληθωρισμό είναι αυτό που θυμούνται περισσότερο οι ψηφοφόροι. Κι αυτή είναι μόνο μια πρόκληση που θα πρέπει να ξεπεράσει η Χάρις ώστε να νικήσει τον Ρεπουμπλικανό αντίπαλό της, τον πρώην Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ .

Η συμμετοχή της Κάμαλα Χάρις στις αποφάσεις

Η ίδια ωστόσο φέρει «κάποια ευθύνη αφού εργάζεται για την κυβέρνηση» σχολιάζει στο CNBC, ο Γκρεγκ Βαλιέ, επικεφαλής στρατηγικής πολιτικής των ΗΠΑ στην AGF Investments. «Θα είναι δύσκολο για εκείνη να καταλήξει σε ένα νέο σχέδιο. Άρα είναι πραγματικά κολλημένη σε ένα δεσμό αυτή τη στιγμή».

Η… business friendly Κάμαλα Χάρις: Οι σχέσεις με τις Big Tech

Παρά την ιστορικά χαμηλή ανεργία και τη μακροοικονομική ανάπτυξη που έχει αψηφήσει τις μακροχρόνιες προσδοκίες για ύφεση, η οικονομία είναι το αδύναμο σημείο του Μπάιντεν.

Μόλις το 37% των Αμερικανών εγκρίνει τον χειρισμό της οικονομίας από τον πρόεδρο, σύμφωνα με τα στοιχεία πρόσφατης δημοσκόπησης του Reuters/Ipsos . Αυτός ο αριθμός έχει αυξηθεί ελάχιστα τα τελευταία χρόνια της προεδρίας Μπάιντεν, με τους καταναλωτές να επαναστατούν για το υψηλό κόστος, παρόλο που οι αριθμοί του πληθωρισμού έχουν υποχωρήσει τους τελευταίους μήνες.

Υπάρχει επίσης το πρόβλημα του χρέους και των ελλειμμάτων: η ομοσπονδιακή κόκκινη μελάνη έχει αυξηθεί κατά περίπου 7,2 τρισεκατομμύρια δολάρια υπό τη διακυβέρνηση Μπάιντεν-Χάρις, μια αύξηση άνω του 25% καθώς η κυβέρνηση πρόκειται να αντιμετωπίσει φέτος ένα έλλειμμα προϋπολογισμού που πλησιάζει τα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Οι θέσεις της Κάμαλα Χάρις

Αυτά τα ζητήματα προκαλούν ιδιαίτερα προβλήματα για την Κάμαλα Χάρις, της οποίας οι οικονομικές ιδέες δεν αναμένεται να έχουν σημαντικές αποκλίσεις από αυτό που έχει κάνει ο Μπάιντεν τα τελευταία τριάμισι χρόνια.

«Δεν βλέπω μεγάλη διαφορά ημέρας μεταξύ των απόψεών της για την οικονομική πολιτική και εκείνων της κυβέρνησης», υπογραμμίζει από την πλευρά του ο Mark Zandi, επικεφαλής οικονομολόγος στο Moody’s Analytics , ένας Δημοκρατικός που έχει συμβουλέψει κυβερνήσεις και των δύο κομμάτων. «Η Χάρις ήταν μέρος της συζήτησης γύρω από τον καθορισμό αυτών των πολιτικών. Αυτές είναι λοιπόν οι πολιτικές της».

Θετικά και αρνητικά

Οποιαδήποτε οριοθέτηση, πρόσθεσε, θα ήταν μικρή. Η Χάρις πιθανότατα -αν εκλεγεί- θα συνεχίσει τις προσπάθειες του Μπάιντεν σε διάφορα μέτωπα και αναμένεται να ηγηθεί της προσπάθειας για τον τερματισμό των φορολογικών περικοπών του Τραμπ όταν αυτές λήξουν το 2025.

«Ίσως οι διαφορές να είναι γύρω από την έμφαση σε σύγκριση με τον πρόεδρο στο πώς πλαισιώνονται τα πράγματα», είπε ο Zandi. «Αλλά όσον αφορά τις πραγματικές πολιτικές, όσον αφορά τη φορολογική πολιτική και τις πολιτικές για την αντιμετώπιση της έλλειψης στέγης, άλλα ζητήματα κόστους ζωής, την προστασία των καταναλωτών έναντι της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας, απλώς δεν βλέπω μεγάλη διαφορά μεταξύ των δύο».

Σίγουρα, η Χάρις θα έχει και κάποια θετικά στοιχεία για την οικονομία, στα οποία μπορεί να βασίσει την προεκλογική της εκστρατεία.

Το ποσοστό ανεργίας, αν και είναι σε σταδιακή άνοδο, εξακολουθεί να βρίσκεται στο 4,1% , χαμηλό με τα ιστορικά πρότυπα, με τους μισθούς εκτός αγροτών να αυξάνονται κατά περισσότερο από 1,3 εκατομμύρια μόνο το 2024. Οι καταναλωτές, που τροφοδοτούν περίπου τα δύο τρίτα της αμερικανικής οικονομίας των 28,3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, είναι ανθεκτικοί καθώς οι λιανικές πωλήσεις έχουν αυξηθεί κατά 2,3% τον περασμένο χρόνο, σύμφωνα με αριθμούς προσαρμοσμένους για την εποχικότητα αλλά όχι για τον πληθωρισμό.

Το βαρίδι του πληθωρισμού

Αλλά είναι το πρόβλημα του πληθωρισμού που υπήρξε η μεγαλύτερη κινητήρια δύναμη της δυσαρέσκειας των ψηφοφόρων.

Ο ρυθμός πληθωρισμού, όπως μετρήθηκε με τον δείκτη τιμών καταναλωτή, διαμορφώθηκε στο 3% τον Ιούνιο , το ένα τρίτο της κορύφωσής του στα μέσα του 2022, αλλά περισσότερο από το διπλάσιο του ποσοστού 1,4% που είχε ο Μπάιντεν όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του το 2021. Το κόστος των τροφίμων αυξήθηκε κατά 21% από τότε που ο Μπάιντεν και η Χάρις ανέλαβαν τα καθήκοντά τους, η ενέργεια έχει εκτιναχθεί στα ύψη 33% και η διάμεση τιμή κατοικίας έχει αυξηθεί κατά 18,5%.

Θα είναι δύσκολο για τη Χάρις να ξεφύγει από αυτό, αν και μπορεί να υποστηρίξει την πρόοδο που έχει σημειωθεί στη μείωση του πληθωρισμού στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριών ετών.

«Το γεγονός ότι δεν υπάρχει τόσος χρόνος από τώρα μέχρι τις εκλογές δεν θα καθιστούσε ιδιαίτερα εφικτή την αλλαγή του οικονομικού σχεδίου με οποιονδήποτε αξιόλογο τρόπο», δήλωσε ο Joseph LaVorgna, ο οποίος υπηρέτησε ως επικεφαλής οικονομολόγος στο Εθνικό Οικονομικό Συμβούλιο του Τραμπ .

Πιθανή αλλαγή στη Fed

Ένας τομέας διαφοράς μεταξύ Μπάιντεν και Χάρις θα μπορούσε να είναι κρίσιμος – η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ.

Ως γερουσιαστής το 2018, η Χάρις καταψήφισε όταν ο Τραμπ όρισε τον Τζερόμ Πάουελ για να υπηρετήσει ως πρόεδρος της κεντρικής τράπεζας. Ήταν μία από τους μόλις 13 γερουσιαστές που το έκαναν.

«Σε μια εποχή που ο αμερικανικός λαός ανησυχεί βαθιά για μια οικονομία που λειτουργεί για όλους και ένα χρηματοπιστωτικό σύστημα που είναι δίκαιο και διαφανές, έχω σοβαρές ανησυχίες για τη δέσμευση του κ. Πάουελ να ενισχύσει τους κανόνες για την προστασία των καταναλωτών και τη διασφάλιση της σταθερότητας της οικονομίας μας », είχε πει τότε η Χάρις.

Ο Μπάιντεν πρότεινε εκ νέου τον Πάουελ το 2022 και η Γερουσία τον επιβεβαίωσε με ψήφους 80-19.

Η θητεία του Πάουελ ως προέδρου λήγει το 2026 και δεν είναι σαφές εάν ο 71χρονος υπεύθυνος χάραξης πολιτικής θα ήθελε καν να υπηρετήσει μια τρίτη τετραετή θητεία. Ο Τραμπ έχει ήδη πει ότι δεν έδινε άλλη θητεία στον Πάουελ και η Χάρις μπορεί επίσης να κοιτάξει να κάνει την αλλαγή.

Ένας νέος υποψήφιος για την «καρέκλα» της Fed, λοιπόν, μπορεί επίσης να μην σηματοδοτεί μια διαφορά πολιτικής, αλλά μάλλον μια επιθυμία για ένα νέο πρόσωπο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας, η οποία αναμένεται να αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια τον Σεπτέμβριο. Ο Πάουελ ακολούθησε λίγο περισσότερο έναν ασυνήθιστο δρόμο προς την έδρα της Fed, με βαθύ υπόβαθρο στις χρηματοπιστωτικές αγορές αντί να είναι διδάκτορας οικονομικών όπως οι περισσότεροι άλλοι ηγέτες κεντρικών τραπεζών.

«Η άποψή μου είναι ότι [η ψήφος της Χάρις εναντίον του Πάουελ] ήταν απλώς μια πολιτική δήλωση. Ήταν ξεκάθαρο ότι επρόκειτο να διοριστεί και η ψήφος της δεν θα έκανε τη διαφορά με τον ένα ή τον άλλο τρόπο», δήλωσε ο Zandi, οικονομολόγος της Moody’s.