Ελληνική οικονομία: Η «Αχίλλειος πτέρνα» – Μεγάλο «αγκάθι» το έλλειμμα στο ισοζύγιο

Σε μεγάλο «αγκάθι» για την ελληνική οικονομία αναδεικνύεται το τεράστιο έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών που επικρατεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι άγγιξε τα 9,1 δισ. ευρώ κατά το 5μηνο του 2024 και συνοδεύεται από μείωση των εξαγωγών με ταυτόχρονη άνοδος των εισαγωγών. Και «αυτό είναι το πρόβλημα», όπως εξήγησε χθες ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Ναπολέων Μαραβέγιας, μιλώντας στο ERTnews.

Όπως εξήγησε, αυτό σημαίνει ότι «δεν είναι αρκετή η εσωτερική παραγωγή για να θρέψουμε και τους ξένους τουρίστες που έρχονται» και να καλυφθεί η κατανάλωση, κάνοντας λόγο για το γνωστό παραγωγικό και επενδυτικό κενό της χώρας, το οποίο αποτελεί προϊόν και της κρίσης. Ως λύση, ο ίδιος προέκρινε την αύξηση των επενδύσεων καθώς η Ελλάδα απέχει πάρα πολύ από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο κατά περίπου 10 μονάδες, κάτι που αποτελεί ένα από τα κύρια ζητήματα που καλείται να αντιμ ετωπίσει η Ελλάδα.

Στο ίδιο πνεύμα βρίσκεται και ο CEO της Eurobank Φωκίων Καραβίας, ο οποίος αναφερόμενος στην ελληνική οικονομία, υπογράμμισε ότι «η αύξηση των επενδύσεων θα πρέπει να καταστεί εθνική προτεραιότητα. Πιστεύω ότι μπορούμε να το καταφέρουμε. Δεν είναι εύκολος στόχος ωστόσο πρέπει να γίνει ο πολικός αστέρας για τα επόμενα χρόνια», κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης της τράπεζας.

Σύμφωνα με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Eurobank, η σύγκλιση της Ελλάδας με το μέσο όρο της ευρωζώνης, ως προς τις επενδύσεις, προϋποθέτει την ανάπτυξή τους σε ετήσια βάση κατά 6,7% κατά μέσο όρο έως και το 2033.

Κίνδυνος για την ελληνική οικονομία

«Καμπανάκι» κινδύνου έκρουσε πριν από λίγες ημέρες και ο επικεφαλής του ΙΟΒΕ, Νίκος Βέττας, ο οποίος στην τριμηνιαία έκθεσή του για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, έκανε λόγο για ιδιαίτερα αρνητική έκπληξη των εξαγωγών της χώρας από την ΕΛΣΤΑΤ. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, οι ρυθμοί ανάπτυξης για φέτος με την πορεία που έχουν λάβει εξαγωγές, δεν μπορούν να στηρίξουν μια αύξηση του ΑΕΠ πάνω από το 2%, παρά μόνον με μεγάλη αύξηση των επενδύσεων.

ΙΟΒΕ: «Καμπανάκι» για επενδύσεις και εξαγωγές – Στο 2,1% η ανάπτυξη και στο 3% ο πληθωρισμός φέτος

Η αύξηση αυτή τοποθετήθηκε στο 9,7% του Ακαθάριστου Σχηματισμού Παγίου Κεφαλαιου, ενώ σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές εκτίμησε ότι θα υποχωρήσουν οριακά 0,4%. Υπό αυτούς τους όρους το ΑΕΠ, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ θα αυξηθεί φέτος κατά 2,1%. Τα στοιχεία ωστόσο της Τράπεζας της Ελλάδος είναι απογοητευτικά. Οι εξαγωγές παρουσιάζουν μείωση 4% στο πρώτο πεντάμηνο και οι άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ) πέρασαν σε αρνητικό πεδίο, από θετικό που ήταν το μέχρι και τον Απρίλιο.

Αναφορικά με τις εξαγωγές, υπήρξε υποστήριξη την αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων κατά 530 εκατ. ευρώ στο πρώτο 5μηνο του έτους, αλλά σε καμία περίπτωση δεν κατάφεραν να καλύψουν τη μεγάλη μείωση των εξαγωγών αγαθών κατά περίπου 880 εκατ. ευρώ. Τώρα, εάν σε αυτά προστεθεί η τεράστια αύξηση των εισαγωγών αγαθών στο πρώτο πεντάμηνο του 2024 κατά περίπου 1,5 δισ. ευρώ, τότε το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας, μόνον για την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 2024, επιδεινώθηκε κατά 2 δισ. ευρώ. Ανήλθε σε 11 δισ. ευρώ, από 9 δισ. ευρώ που ήταν την αντίστοιχη περίοδο του 2023.

Νέα μείωση των εξαγωγών

Την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 2024, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 1,7 δισ. ευρώ σε σχέση με το πρώτο πεντάμηνο του 2023 και διαμορφώθηκε σε 9,1 δισ. ευρώ.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών αυξήθηκε λόγω της ταυτόχρονης μείωσης των εξαγωγών και αύξησης των εισαγωγών. Σε τρέχουσες τιμές, οι εξαγωγές αγαθών μειώθηκαν κατά 4,1% ή κατά 6,6% σε σταθερές τιμές και οι εισαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 4,3% ή 5,3% σε σταθερές τιμές.

Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν μείωση κατά 4,1% (μείωση 5,1% σε σταθερές τιμές), ενώ οι αντίστοιχες εισαγωγές αύξηση κατά 5,1% ή 5,7% σε σταθερές τιμές.

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών διευρύνθηκε, κυρίως λόγω της βελτίωσης του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και σε, μικρότερο βαθμό, του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών, που αντισταθμίστηκε μερικώς από τη μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου μεταφορών.

Σε σχέση με το πρώτο πεντάμηνο του 2023, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 20,6% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 16,2%.

Επενδυτικό κενό

Μεγάλο πρόβλημα παραμένει το επενδυτικό κενό στην Ελλάδα, κάτι το οποίο επισημαίνει πλήθος αναλυτών σχετικά με την ελληνική οικονομία. Βασικό ζητούμενο παραμένει ο τρόπος κάλυψής του, με το Ταμείο Ανάκαμψης να είναι σε θέση να λειτουργήσει ενισχυτικά προς αυτήν την κατεύθυνση.

«Το επενδυτικό κενό της χώρας παραμένει μεγάλο», όπως αναφέρει το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής στην πρόσφατη τριμηνιαία έκθεσή του, σημειώνοντας ότι ο λόγος επενδύσεων προς ΑΕΠ βρίσκεται το 2023 στο 13,9% του ΑΕΠ ενώ ο μέσος όρος της Ευρωζώνης για το ίδιο έτος είναι 22,2%.