Επιτόκια: Πώς οι τράπεζες κερδίζουν με όλα τα σενάρια της πορείας τους

Διατήρηση, αν όχι αύξηση της κερδοφορίας τους σε σχέση με τα πολυετή υψηλά των δύο προηγούμενων χρήσεων, αναμένεται να πετύχουν οι ελληνικές τράπεζες την τριετία 2024 – 2026, ανεξάρτητα από το ρυθμό χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ τους επόμενους μήνες.

Αυτό είναι το κεντρικό μήνυμα των διοικήσεών τους στις τοποθετήσεις τους κατά τις γενικές συνελεύσεις που πραγματοποιούνται αυτήν την εβδομάδα, ενώ πληρέστερη εικόνα για τις εκτιμήσεις τους θα υπάρχει τις επόμενες ημέρες κατά την παρουσίαση των επιδόσεων του α΄ εξαμήνου της εφετινής χρονιάς.

Euroxx για ελληνικές τράπεζες: Έρχεται δυνατό τρίμηνο και αναβαθμίσεις

Τα ευρωπαϊκά επιτόκια

Σύμφωνα με αναλυτές που παρακολουθούν τον κλάδο, διαφαίνεται πως με όποια ταχύτητα κι αν επανέλθουν τα ευρωπαϊκά επιτόκια στο νέο σημείο ισορροπίας τους, στη ζώνη του 2% – 2,50%, οι επιδόσεις των συστημικών ομίλων, ως προς την καθαρή κερδοφορία, θα παραμείνουν ικανοποιητικές.

Κι αυτό διότι τόσο στο σενάριο της πιο γρήγορης αποκλιμάκωσης του κόστους χρήματος, όσο και σε εκείνο της αργής αναπροσαρμογής του, η δομή του ισολογισμού τους είναι τέτοια που θα επιτρέψει τη διαμόρφωση των οργανικών εσόδων σε επίπεδα ικανά για την επίτευξη των επιχειρησιακών τους στόχων.

Στις ανακοινώσεις των αποτελεσμάτων β΄ τριμήνου 2024 τις επόμενες ημέρες, οι διοικήσεις τους αναμένεται να παρουσιάσουν τις επικαιροποιημένες κατά πάσα πιθανότητα προβλέψεις για την εξέλιξη των μεγεθών τους, υπό το πρίσμα και των εξελίξεων ως προς τις κινήσεις της ΕΚΤ το επόμενα διάστημα.

Τα δύο σενάρια

Αναλυτές εκτιμούν ότι οι επιπτώσεις στα κέρδη τους στα δύο σενάρια για τη νομισματική πολιτική στην Ευρωζώνη θα είναι οι εξής:

• Στο σενάριο που οι παρεμβατικοί δείκτες της ΕΚΤ ακολουθήσουν μία ταχύτερη πορεία προς χαμηλότερα επίπεδα, οι τράπεζες θα απωλέσουν τόκους από το υφιστάμενο απόθεμα χορηγήσεων, το οποίο στην πλειονότητά του είναι κυμαινόμενου επιτοκίου.

Την ίδια στιγμή όμως θα κερδίσουν πολλαπλώς από τα εξής:

Πρώτον, θα καταστεί δυνατή η προσφορά φθηνότερων πιστώσεων προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις, οδηγώντας σε ενίσχυση της ζήτησης, άρα και σε υψηλότερους ρυθμούς πιστωτικής επέκτασης.

Η άνοδος της παραγωγής νέων δανείων θα συμβάλει και στην αύξηση των προμηθειών που εισπράττονται από τις χορηγήσεις.

Δεύτερον, θα κερδίσουν από τις θέσεις αντιστάθμισης του επιτοκιακού κινδύνου που έχουν λάβει τους προηγούμενους μήνες

Τρίτον, θα περιορίσουν τα επιτόκια των καταθέσεων, μειώνοντας περαιτέρω το κόστος άντλησης ρευστότητας από το αποταμιευτικό κοινό

Τέταρτον, θα εξοικονομήσουν πόρους από το χαμηλότερο κόστος έκδοσης χρεογράφων. Συγκεκριμένα τα ομόλογα που θα εκδώσουν θα φέρουν χαμηλότερα κουπόνια. Με τον τρόπο αυτό θα μπορέσουν να αντικαταστήσουν και τους πιο ακριβούς τίτλους που είχαν εκδώσει στο παρελθόν.

Πέμπτον, η μείωση των επιτοκίων θα περιορίσει ακόμη περισσότερο τις ήδη χαμηλές εισροές νέων μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, καθιστώντας εφικτή την περαιτέρω συρρίκνωση του κόστους για τον πιστωτικό κίνδυνο.

•  Από την άλλη πλευρά, στο σενάριο μίας πιο αργής μείωσης των επιτοκίων του ευρώ, οι τράπεζες θα διατηρήσουν τα καθαρά έσοδα από τόκους που προέρχονται από το υφιστάμενο δανειακό χαρτοφυλάκιο στα τρέχοντα επίπεδα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Επιπλέον, αξιοποιώντας την επιστροφή τους στην επενδυτική κατηγορία, θα πετύχουν καλύτερους όρους δανεισμού κατά τις εκδόσεις ομολόγων.

Μπορεί τα επιτόκια που θα εξασφαλίσουν να μην υποχωρήσουν στον ίδιο βαθμό με την περίπτωση που η ΕΚΤ επιτάχυνε τη διαδικασία χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής της, ωστόσο όφελος θα υπάρχει.

Η εξέλιξη αυτή, σε συνδυασμό με ενδεχόμενες προκαταβολικές μειώσεις στα επιτόκια των καταθέσεων, θα επιτρέψει την εφαρμογή περικοπών στο κόστος των νέων δανείων, με στόχο την αύξηση της ζήτησης για χρηματοδοτήσεις από νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Οι αγορές ομολόγων

Τέλος, η παραμονή των αποδόσεων στις αγορές ομολόγων σε υψηλά επίπεδα για περισσότερο, ευνοεί το λανσάρισμα επενδυτικών προϊόντων με καλούς όρους.

Ο λόγος γίνεται κυρίως για ομολογιακά αμοιβαία κεφάλαια συγκεκριμένης διάρκειας, τα οποία δίνουν τη δυνατότητα στους αποταμιευτές να κλειδώσουν ένα υψηλό εισόδημα για έως και 5 έτη, χωρίς ιδιαίτερο ρίσκο.

Η διάθεση αυτών των προϊόντων μεταφράζεται σε έσοδα από προμήθειες για τις τράπεζες. Όσο λοιπόν πιο υψηλά είναι τα κουπόνια στους ομολογιακούς τίτλους, κρατικούς και εταιρικούς, τόσο καλύτερη απόδοση μπορούν να υποσχεθούν στους υποψήφιους μεριδιούχους.