Τσάνταλης: Η άνοδος και η πτώση της ιστορικής οινοποιίας – Πώς έφτασε στην πτώχευση

Δεν κατάφερε να κρατήσει ζωντανό το όραμα του Ευάγγελου Τσάνταλη, η νεότερη γενιά που μπήκε στην επιχείρηση μετά τον θάνατο του ιδρυτή της το 1996. Παρά τις προσπάθειες για εξυγίανση και για πώληση στην Ελληνικά Οινοποιεία (Hellenic Wineries), την εταιρεία του Ηλία και του Θωμά Γεωργιάδη που έχει στο χαρτοφυλάκιό της την Μπουτάρης και το φυσικό μεταλλικό νερό Ιόλη, η ιστορική οινοποιία δεν κατάφερε εν τέλει να σωθεί.

Η εταιρεία κατέθεσε στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης αίτηση πτώχευσης και παύση πληρωμών, η οποία θα συζητηθεί στο Πρωτοδικείο στις 11 Οκτωβρίου.

Το γλυκό «μέλι»… του efood και η Tsantalis που μένει στα αζήτητα

Η εξέλιξη αυτή δεν έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία, καθώς τα χρέη είχαν συσσωρευτεί τα τελευταία χρόνια και παρά τις προσπάθειες των μετόχων της Premia Properties, δεν απέδωσε ούτε η συμφωνία που είχε υπογράψει με τις τέσσερις συστημικές τράπεζες για την αναδιάρθρωση του χρέους της από το 2020, ενώ το 2023 δεν πραγματοποιήθηκε ο τρύγος, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να εμφιαλώσει και να διαθέσει προϊόντα – για πρώτη φορά στην ιστορία της που μετρά 134 χρόνια.

Η ίδια η εταιρεία αναφέρει πως «ο κυριότερος στόχος της διοίκησης είναι η συνέχιση λειτουργίας της εταιρίας και για τον λόγο αυτόν βρίσκεται σε συνεχείς διαπραγματεύσεις με σοβαρό υποψήφιο επενδυτή προκειμένου να λύσει όλες τις παθογένειες του παρελθόντος». Κάτι που δεν κατέστη, ωστόσο, εφικτό.

Τσάνταλης: Ο τελευταίος ισολογισμός

Με βάση τις οικονομικές καταστάσεις για τη χρήση 2022, τον τελευταίο ισολογισμό που δημοσίευσε η εταιρεία ένα μήνα πριν, η Τσάνταλης «βρέθηκε μπροστά σε μια ακόμα δύσκολη χρονιά επηρεασμένη από τις συνέπειες των δυσμενών οικονομικών μέτρων τα οποία εφαρμόστηκαν για την προστασία από την πανδημία και την υγειονομική κρίση ήδη από το 2020. Επιπλέον οι οικονομικές ενισχύσεις που πήρε η εταιρεία κατά την διάρκεια του 2020, μέσα στο 2022 άρχισαν να επιστρέφονται».

Μέσα σε αυτό το δυσμενές οικονομικό κλίμα, η εταιρεία εμφάνισε μια μείωση του κύκλου εργασιών της κατά €3.685.413,65 – δηλαδή από €24.261.611,75 το 2021 σε €20.576.198,10 το 2022.

Τα αποτελέσματα προ φόρων για τη χρήση 2022 ανήλθαν σε ζημίες €3.875.892,52 έναντι ζημιών €2.195.577,34 το 2021, παρουσιάζοντας αύξηση ζημιών κατά €1.680.315,18. Το μικτό κέρδος για το 2022 ανέρχεται σε €8.726.589,61 έναντι €10.672.522,98 το 2021, παρουσιάζοντας μείωση €1.945.933,37.

Όπως επισημαίνεται στη σχετική έκθεση, «η εταιρεία παρέμενε το 2022 σταθερή παρά το γενικότερο κλίμα οικονομικής ύφεσης και ταυτόχρονα προσπάθησε να διατηρήσει την ελαστικότητα των δαπανών της. Όμως από τον Αύγουστο 2023 έχει αναστείλει την λειτουργία της και η ζήτηση έχει μειωθεί δραστικά».

Ο ανιψιός Δρ. Γεώργιος Τσάνταλης

Τα δάνεια, οι υποχρεώσεις και οι εργαζόμενοι

Η δανειακή εξάρτηση της Τσάνταλης και η μη εξασφάλιση ρευστότητας την οδήγησαν με μαθηματική ακρίβεια στην κατάρρευση. Το ύψος των μη υπηρετούμενων υποχρεώσεών της ξεπερνούν  τα 66 εκατ. ευρώ. Ενώ όπως επιβεβαίωσε και η ίδια η εταιρεία «η γενική ρευστότητα της δεν βρίσκεται σε ικανοποιητικά επίπεδα. Όσον αφορά στη
σωστή διαχείριση της ρευστότητας, αυτή πραγματοποιείται με το συνδυασμό ρευστών
διαθεσίμων, εγκεκριμένων τραπεζικών πιστώσεων και αυστηρή παρακολούθηση των
ταμειακών ροών. Η εταιρεία πλέον δεν διασφαλίζει επαρκή πιστωτικά όρια χρηματοδότησης».

Συγκεκριμένα, οφείλει πάνω από 4,4 εκατ. ευρώ στην Τράπεζα Πειραιώς στην οποία διατηρεί και μια ακόμη οφειλή ύψους 6,6 εκατ. ευρώ. Στην Εθνική Τράπεζα η οφειλή υπερβαίνει τα 9,5 εκατ. ευρώ. Στην Eurobank ξεπερνά τα 7,7 εκατ. ευρώ και στην Alpha Bank τα 11,6 εκατ. ευρώ.

Επίσης, έχει οφειλή ύψους 1,359 εκατ. ευρώ στην QQUANT Master Serviser, 2,088 εκατ. ευρώ στη ΔΟΥ Πολυγύρου, 6,847 εκατ. ευρώ προς τον ΕΦΚΑ και 10,674 εκατ. ευρώ προς τους προμηθευτές της.

Ενώ στους 70 εναπομείναντες εργαζόμενους, οι οποίοι προέβησαν σε επίσχεση εργασίας στις 31 Οκτωβρίου του 2023, οφείλει 2,699 εκατ. ευρώ. Πριν από μερικές μάλιστα ημέρες, η Τσάνταλης υπό τον Βάιο Βαγιάννη πλέον στη θέση του προέδρου και διευθύνοντα συμβούλου, προχώρησε και σε εξώδικη διαμαρτυρία κατά του σωματείου εργαζομένων της οινοποιίας.

Μιλώντας μάλιστα στον ΟΤ ο πρόεδρος του σωματείου των Εργατοϋπαλλήλων της «Τσάνταλης», Θανάσης Καλιγάς, τόνισε πως αύριο οι εργαζόμενοι θα συνεδριάσουν παρουσία εργατολόγου, προκειμένου να καθορίσουν τα επόμενα βήματά τους.

Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Καλιγάς ξεκαθαρίζει ότι οι εργαζόμενοι της εταιρείας δεν πτοούνται και θα συνεχίσουν να προσπαθούν για τη διασφάλιση των συμφερόντων τους.

Ποια είναι η ιστορική οινοποιία

Η Τσάνταλης διατηρεί αμπελώνες στη Χαλκιδική με έκταση 145 στρέμματα, στο Άγιο Όρος 700 στρέμματα, στη Ραψάνη περίπου 800 στρέμματα, στη Μαρώνεια 580 στρέμματα και στη Νάουσα 200 στρέμματα.

Η οικογένεια ωστόσο καλλιεργεί αμπέλια, οινοποιεί σταφύλια και αποστάζει τσίπουρα και ούζο από το 1890. Ήδη από τότε ο παππούς Γιωργάκης είχε τη φήμη ότι έβγαζε το καλύτερο σταφύλι.

Ο ιδρυτής της εταιρείας Ευάγγελος Τσάνταλης, γεννήθηκε στο Σιδηροχώρι της Ανατολικής Θράκης το 1913 και ήταν μόλις εννέα χρονών όταν η οικογένεια εγκαταστάθηκε στις Σέρρες. Το 1938 ανοίγει το πρώτο οινοποιείο στις Σέρρες.

Το 1945, εγκαθίσταται στη Θεσσαλονίκη και ανοίγει εκεί το αποστακτήριο ούζου στο κέντρο της πόλης, ενώ το 1948 δημιουργείται το πρώτο οινοποιείο στη Νάουσα. Η πρώτη εξαγωγή κρασιών του Τσάνταλη έγινε το 1962 και 7 χρόνια αργότερα αρχίζει η αναβίωση Αγιορείτικου Αμπελώνα.

Tο 1971 η ατομική επιχείρηση του Ευάγγελου Τσάνταλη μετατρέπεται σε Ανώνυμη Εταιρεία με έδρα τον Άγιο Παύλο Χαλκιδικής.

Η φήμη άρχισε να διαδίδεται από στόμα σε στόμα καθώς έμποροι από παντού έρχονταν να αγοράσουν το κρασί και το τσίπουρο της οικογενείας. Το 1975 έγινε το λανσάρισμα του κρασιού Agioritikos -που κυριάρχησε στα τραπέζια της δεκαετίας του ’80- και το 1983 του κρασιού Μακεδονικός, που αποτέλεσε μια επίσης τεράστια εμπορική επιτυχία.

Το 1991 ο Τσάνταλης αναλαμβάνει το οινοποιείο Ραψάνη, το οποίο ως τότε ανήκε στο Υπουργείο Γεωργίας.

Έναν χρόνο μετά την αναβίωση του ιστορικού αμπελώνα στη Μαρώνεια της Θράκης, το 1995, ξεκινά η καλλιέργεια των αμπελώνων Τσάνταλη με «βιολογικές μεθόδους» κατά το πρότυπο της Ε.Ε., ενώ κατατασσόταν στους μεγαλύτερους εξαγωγείς ελληνικών οίνων με παρουσία σε 50 χώρες παγκοσμίως.

Το 1996 έφυγε από τη ζωή ο ιδρυτής της εταιρείας και η νεότερη γενιά που ανέλαβε την επιχείρηση αφορούσε τις κόρες του Ιωάννα Τσάνταλη (ως πρόεδρο) και Χάιδω Τσάνταλη και τον ανιψιό Δρ. Γεώργιο Τσάνταλη (ως αντιπρόεδρο). Αργότερα, τα ηνία πέρασαν στον σύζυγο της Χάιδως Τσάνταλη, Άγγελο Δημητριάδη, ο οποίος υπέγραψε εξάλλου και τον τελευταίο ισολογισμό ως διευθύνων σύμβουλος. Ωστόσο, από τον Απρίλιο του 2024, επικεφαλής ως πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος εμφανίζεται ο Βάιος Βαγγιάνης, ως αντιπρόεδρος ο Δρ. Γεώργιος Τσάνταλης και ως μέλη του ΔΣ ο Άγγελος Δημητριάδης, η Ιωάννα Τσάνταλη και ο Γεώργιος Αβραμίδης.