Απασχόληση: Μόλις 3 στους 10 εργαζόμενους καλύπτονται με συλλογικές συμβάσεις εργασίας

Μόλις τρεις στους δέκα εργαζόμενους καλύπτονται από κάποια συλλογική σύμβαση εργασίας καταδεικνύοντας την τεράστια απόκλιση της χώρας μας από τις ευρωπαϊκές επιταγές για τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας.

Η ευρωπαϊκή οδηγία συστήνει στις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι συλλογικές συμβάσεις να καλύπτουν τουλάχιστον το 80% των εργαζομένων, ενώ την ένδεια στον τομέα αυτό, καταγράφει και η έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος σημειώνοντας ότι «η συντριπτική πλειονότητα των μισθωτών εργαζομένων της χώρας καλύπτονται μόνο από ατομικές συμβάσεις εργασίας».

Απασχόληση στην Ελλάδα: Ουραγός η χώρα μας σε ευρωπαϊκό επίπεδο

Η απασχόληση

Παρά την εικόνα κατάρρευσης των συμβάσεων, η κυβέρνηση επιμένει ότι είναι εφικτός ο στόχο της για διαμόρφωση των μέσων μισθών στα 1.500 ευρώ στο τέλος της τετραετίας (2027), παρότι τα στοιχεία δείχνουν ότι ακόμη και από αυτές τις ελάχιστες επιχειρησιακές συμβάσεις που υπογράφηκαν εντός του 2023 – δηλαδή 209 συμβάσεις – μόνο οι 59 προέβλεπαν κάποιες αυξήσεις μισθών, ενώ οι υπόλοιπες δεν περιλάμβαναν καν μισθολογικές ρυθμίσεις.

Υπό αυτά τα δεδομένα, η χώρα μας υποχρεούται εντός των επόμενων μηνών να υιοθετήσει την σχετική οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης «για επαρκείς κατώτατους μισθούς», έχοντας μόλις το 30% τω εργαζομένων να διαμορφώνει τις αμοιβές του μέσα από συλλογικές συμβάσεις εργασίας.

Η οδηγία της Ε.Ε.

Η συγκεκριμένη οδηγία επιτάσσει τα κράτη-μέλη να καλύπτουν τουλάχιστον το 80% των εργαζομένων τους με συλλογικές συμβάσεις εργασίας, οι οποίες θα προσδιορίζουν το ύψος των αμοιβών.

Μάλιστα αξιώνει να καταρτιστεί ένα σχέδιο προώθησης των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των συλλογικών συμβάσεων, προκειμένου να επιτευχθεί ο συγκεκριμένο στόχος.

Το σχέδιο θα πρέπει να περιλαμβάνει σαφές χρονοδιάγραμμα και συγκεκριμένα μέτρα για τη σταδιακή αύξηση του ποσοστού κάλυψης των εργαζομένων από συλλογικές διαπραγματεύσεις.

Η απόκλιση

Την ώρα που η ελληνική κυβέρνηση ετοιμάζεται να κυρώσει τη συγκεκριμένη οδηγία – πιθανότατα προς το τέλος του έτους – η εικόνα στην ελληνική αγορά εργασίας, σε ο, τι αφορά τις συμβάσεις  είναι εκ διαμέτρου αντίθετη με όσα επιτάσσει η Ευρώπη.

Τα επίσημα στοιχεία που συμπεριλαμβάνονται στην έκθεση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, δείχνουν ότι η συντριπτική πλειονότητα των μισθωτών εργαζομένων καλύπτονται μόνο από ατομικές συμβάσεις εργασίας. Επίσης οι αυξήσεις στις κατώτατες αποδοχές, αφορούν ένα μικρό μέρος του συνόλου.

Το δωδεκάμηνο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2023, υπογράφηκαν 209 νέες επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις, οι οποίες αφορούν 137.179 μισθωτούς. Από αυτές, μόνο 59 συμβάσεις προβλέπουν αυξήσεις μισθών, ενώ οι υπόλοιπες δεν περιλαμβάνουν μισθολογικές ρυθμίσεις.

Οι κλαδικές συμβάσεις εργασίας

Λίγες είναι οι κλαδικές ή ομοιοεπαγγελματικές συμβάσεις εργασίας που επηρέασαν τους μισθούς το 2023 δίνοντας υψηλότερες αυξήσεις από τα κατώτατα όρια όπως:

·        Η τριετής σύμβαση για τις τράπεζες (Απρίλιος  2022), που προβλέπει αυξήσεις 2% από 1.10.2022, 1% από 1.12.2023 και 2,5% από 1.12.2024.

·        Η διετής σύμβαση για τα ξενοδοχεία (Δεκέμβριος 2022) με αυξήσεις 5,5% από 1.1.2023 και 5,0% από 1.1.2024.

·        Η σύμβαση για την καπνοβιομηχανία (Απρίλιος 2023) με αυξήσεις 4%-6,8% για ολόκληρη τη διετία 2023-2024.

·        Η διετής σύμβαση του επισιτισμού (τροφίμων και ποτών – Ιούνιος 2023, που αφορά περίπου 400.000 μισθωτούς) με αυξήσεις 5,5% από 1.6.2023 και 5% από 1.6.2024.

·        Η διετής σύμβαση της τσιμεντοβιομηχανίας (Δεκέμβριος 2023) με αυξήσεις 5% από 1.1.2023, 5% από 1.4.2023 και 4% από 1.1.2024 (δεν είχαν δοθεί αυξήσεις το 2021 και το 2022).