Ακίνητα Δημοσίου: Δεν ξέρει το κράτος πόσα έχει, πού είναι, τι… κάνουν και ποιοι τα … «κάνουν»!

Αν οι υπεύθυνοι διαχειριστές των εθνικών πόρων και του εθνικού πλούτου, δηλαδή όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις, μελετούσαν τις ετήσιες εκθέσεις συνταγματικών ανεξάρτητων αρχών και θεσμών και δεν τις πετούσαν στο χρονοντούλαπο, δεν θα δημιουργούνταν από επίορκους δημόσιους υπαλλήλους κυκλώματα διαφθοράς  στον δημόσιο τομέα (όπως η πρόσφατη  στην εφορία Χαλκίδας!) και  εγκληματικές ομάδες, όπως η τελευταία από  υπαλλήλους της  Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ)  με παράνομες υποθέσεις βραχυχρόνιων μισθώσεων ακινήτων του δημοσίου. Διότι, έτσι ακόμα κι εκείνος που θέλει να αγιάσει, δεν τον αφήνουν οι διαβόλοι!  Δηλαδή, δεν θα προκαλούσαν αυτούς κι άλλους  δημόσιους υπαλλήλους για διαφθορά και παράνομες δραστηριότητες απομύζησης δημόσιου πλούτου τα «ξέφραγα» ακίνητα του Δημοσίου, αν οι κυβερνήσεις έσπευδαν να διορθώσουν τα «ημαρτημένα» που συνεχώς, μονίμως και επιμόνως επισημαίνει στις ετήσιες και ειδικές εκθέσεις του το Ελεγκτικό Συνέδριο. Αλλά, φευ!!!

Πέρα από την ενδεκαετή καθυστέρηση στην πλήρη εφαρμογή της Λογιστικής Μεταρρύθμισης, η οποία  θεσμοθετήθηκε το 2014  και έχει μετατεθεί για το … 2025  και η οποία, μεταξύ πολλών άλλων, αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την υπεύθυνη διαχείριση της δημόσιας περιουσίας και ακριβή αποτύπωσή της στους κρατικούς προϋπολογισμούς, το Ελεγκτικό Συνέδριο στην τελευταία έκθεσή του επί του Απολογισμού και Ισολογισμού του Κράτους για το 2022. Ειδικότερα, στην παραπάνω έκθεσή του και στο Κεφάλαιο  «Αξιοποίηση Δημόσιας Περιουσίας» το Ελεγκτικό Συνέδριο, μετά τις διαπιστώσεις για πρόοδο στους στόχους που είχαν τεθεί στην Εισηγητική Έκθεση επί του κρατικού προϋπολογισμού του 2022 (βέλτιστη αξιοποίηση και προστασία της δημόσιας ακίνητης περιουσίας με  καταγραφή στο πληροφοριακό σύστημα κλπ) επισημαίνει, επαναλαμβάνοντας μεταξύ άλλων, το εξής:

«Σε προηγούμενες Διαδηλώσεις του το Ελεγκτικό Συνέδριο έχει επανειλημμένα επισημάνει την αναγκαιότητα δημιουργίας μηχανισμού συνολικής καταγραφής όλων των ενσώματων και άυλων πάγιων στοιχείων της Κεντρικής Διοίκησης με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας, την πληρότητα της Κατάστασης Χρηματοοικονομικής Θέσης, την αναβάθμιση της ποιότητας της παρεχόμενης μέσω αυτής χρηματοοικονομικής πληροφόρησης και την προστασία και διαφύλαξη της δημόσιας περιουσίας».

Και τί κάνουν όμως οι αρμόδιες αυτοτελείς υπηρεσίες;

Στη συνέχεια επισημαίνει ότι η προστασία και η διαφύλαξη της δημόσιας περιουσίας επιτυγχάνεται με την «καταγραφή και την παρακολούθηση των πάγιων περιουσιακών στοιχείων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου  μέσω του Μητρώου Παγίων», του οποίου το  περιεχόμενο και ο τρόπος ενημέρωσής του έχουν καθοριστεί πριν από … 25 χρόνια  για τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης από τις διατάξεις του Προεδρικού Διατάγματος  315/1999 (Α΄302) και πριν από … 26 χρόνια  για τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου από τις συναφείς διατάξεις του Προεδρικού Διατάγματος  205/1998  (Α΄ 163).

Στο Μητρώο Παγίων πρέπει να καταγράφονται τα πάγια στοιχεία ανά κατηγορία (εδαφικές εκτάσεις, κτίρια, μηχανήματα, μεταφορικά μέσα, έπιπλα και λοιπός εξοπλισμός) καθώς και τα στοιχεία που προσδιορίζουν το πάγιο και την αξία αυτού, για το οποίο μάλιστα λειτουργεί στη Γενική Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας  Αυτοτελές Τμήμα Μητρώου Ακίνητης Περιουσίας με τις ακόλουθες αρμοδιότητες, η καλύτερα, ευθύνες:

-Σύνταξη και επικαιροποίηση αμελητί του Μητρώου Ακίνητης Περιουσίας του Δημοσίου και των φορέων του Δημοσίου Τομέα (Μ.Α.Π.) (ειδικότερα υπουργείων, Δημοσίων Επιχειρήσεων στις οποίες το Δημόσιο κατέχει το σύνολο του μετοχικού τους κεφαλαίου, των Δημοσίων Οργανισμών, των Ν.Π.Δ.Δ. και της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε. του ν. 4389/2016).

-Ενημέρωση, έκδοση αναφορών και στατιστικών στοιχείων από το Μητρώο Ακίνητης Περιουσίας (Μ.Α.Π.) προς τον υπουργό Οικονομικών, τον κατά περίπτωση αρμόδιο Υπουργό και τη Γενική Γραμματεία Συντονισμού Κυβερνητικού Έργου.

-Παρακολούθηση της κανονικής, διαρκούς και ασφαλούς λειτουργίας του Μ.Α.Π. και της ορθής καταχώρησης στοιχείων σε αυτό.

-Συνδρομή στον υπουργό Οικονομικών σε όλα τα θέματα, τεχνικής φύσης, που αφορούν την παρακολούθηση των ακινήτων που μεταβιβάστηκαν ή πρόκειται να μεταβιβαστούν στην Ελληνική Εταιρία Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε. (άρθρο 184 ν. 4389/2016).

-Συντονισμός των ενεργειών των αρμοδίων Υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας και της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε. (ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε.) σε θέματα αξιοποίησης – ωρίμανσης ακινήτων.

Σημειώνεται ότι  η  αρμοδιότητα για  το Μητρώο Ακίνητης Περιουσίας δόθηκε στη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας πριν από … δώδεκα χρόνια, το 2012, όταν στο τέλος της παρ. 2 του άρθρου 20 του ν. 3965/ 2011 (Α’ 113) προστέθηκαν τα εξής:

«Η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας είναι αρμόδια για την καταγραφή, σε ενιαίο Μητρώο, όλης της ακίνητης περιουσίας φορέων του Δημόσιου Τομέα και ειδικότερα των Υπουργείων, των Δημοσίων Επιχειρήσεων στις οποίες το Δημόσιο κατέχει το σύνολο του μετοχικού τους κεφαλαίου, των Δημοσίων Οργανισμών και των Ν.Π.Δ.Δ. (Μητρώο Ακίνητης Περιουσίας, Μ.Α.Π.). Οι ανωτέρω φορείς υποχρεούνται να διαβιβάσουν στη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας κάθε στοιχείο και δεδομένο που αφορά στην ακίνητη περιουσία τους και να την ενημερώνουν άμεσα για κάθε αλλαγή και τροποποίηση, προκειμένου να επικαιροποιείται αντίστοιχα το Μ.Α.Π.. Επίσης, οφείλουν να παρέχουν κάθε είδους συνδρομή που θα τους ζητηθεί από τη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας για την οργάνωση, συστηματοποίηση και αξιοποίηση του ανωτέρω Μητρώου…..»

Και, λοιπόν;  Τα ίδια Παντελάκη μου!

Και, λοιπόν; Τι έχει γίνει, λοιπόν; Τη μελαγχολική απάντηση δίνει συνεχώς  στις ετήσιες εκθέσεις του το Ελεγκτικό Συνέδριο με πυκνές παραπομπές στην ύπ’  αριθμόν 11 άρτια Έκθεση Ελέγχου με τίτλο «Προστατεύονται δεόντως τα πάγια περιουσιακά στοιχεία των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου μέσω του Μητρώου Παγίων;», η οποία καταρτίστηκε το 2021. Είμαι σίγουρος ότι αν υπήρχε η τεχνική δυνατότητα να αναδημοσιεύσω την πλήρη παραπάνω Έκθεση Ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου με όλα τα  ευρήματα ελέγχου και τα διαβάζατε θα απογοητευόσασταν! Προς επίρρωσιν παραθέτω μερικά μόνο πορίσματα -ευρήματα ελέγχου που διενεργήθηκε συνολικά σε 32 δημόσιους φορείς το 2021.

Στόχος του ελέγχου, όπως τονίζει το Ελεγκτικό Συνέδριο, ήταν: (α) Να διαπιστωθεί αν υφίσταται στους ελεγχόμενους φορείς αποτελεσματικό σύστημα εσωτερικού ελέγχου, το οποίο διασφαλίζει την πλήρη καταγραφή των παγίων στοιχείων, την ορθή εκτίμηση της αξίας τους, τη λήψη κατάλληλων μέτρων προστασίας και αξιοποίησής τους και την τήρηση διαδικασιών εκποίησης ή καταστροφής αυτών. (β) Να εντοπιστούν τυχόν κενά στις δικλίδες ασφαλείας του συστήματος, τα οποία οδήγησαν όντως σε παραβιάσεις της κανονικότητας. (3) Να διατυπωθούν συστάσεις σε σχέση με τη διαδικασία καταγραφής και προστασίας των παγίων στοιχείων απευθυνόμενες τόσο προς τους ελεγχόμενους όσο και τους εποπτεύοντες φορείς, ώστε να μεριμνήσουν, κατά τον λόγο αρμοδιότητας του καθενός, για τη βελτίωση του συστήματος προστασίας των παγίων στοιχείων.

Πορίσματα – καταπέλτες

Τα κυριότερα πορίσματα – ευρήματα του παραπάνω ελέγχου είναι τα ακόλουθα:

1. Οι δημόσιοι φορείς δεν διασφαλίζουν την πλήρη καταγραφή των παγίων τους: α) Εντοπίστηκαν δημόσιοι φορείς, οι οποίοι δεν τηρούν Μητρώο Παγίων β) Ακόμα και στους δημόσιους φορείς που το σχετικό μητρώο τηρείται, δεν περιλαμβάνει το σύνολο των παγίων τους ενώ εμφανίζει ελλείψεις και σφάλματα στην περιγραφή των παγίων που καθιστούν δυσχερή την εξατομίκευση και ταυτοποίησή αυτών.

2. Η μη ορθή αποτίμηση της αξίας των παγίων που περιλαμβάνονται στο Μητρώο Παγίων καθώς και η αναγραφή σ΄αυτό παγίων στοιχείων που δεν ανήκουν στον δημόσιο φορέα ή υλικών που δεν συνιστούν πάγια έχει ως συνέπεια η εικόνα της αξίας κάθε παγίου αλλά και η εν γένει εικόνα του ενεργητικού των δημοσίων φορέων να μην είναι ακριβής.

3. Οι δημόσιοι φορείς δεν προβαίνουν στις αναγκαίες νομικές ή υλικές ενέργειες για τη διαφύλαξη των παγίων τους με συνέπεια να εντοπίζονται περιπτώσεις καταπάτησης για τα ακίνητα και απώλειας ή φθοράς για τα κινητά.

4. Δεν διερευνώνται οι δυνατότητες βέλτιστης αξιοποίησης της περιουσίας των δημοσίων φορέων με αποτέλεσμα να εντοπίζονται πάγια, ιδίως ακίνητα, τα οποία παραμένουν επί μακρόν αναξιοποίητα ή δεν χρησιμοποιούνται για τον σκοπό που προορίζονται.

5. Πάγια που δεν είναι πλέον λειτουργικά εξακολουθούν να εμφανίζονται στο Μητρώο Παγίων είτε διότι δεν λαμβάνεται απόφαση για την καταστροφή τους είτε διότι ενώ έχουν καταστραφεί δεν διαγράφονται από το Μητρώο Παγίων.

6. Σε 21 περιπτώσεις, από τη διασταύρωση των ακινήτων που περιλαμβάνονται στο Μητρώο Παγίων και εκείνων που περιλαμβάνονται στις δηλώσεις Ε9 των ελεγχομένων ή τους κτηματολογικούς πίνακες, για όσες περιοχές έχουν κτηματογραφηθεί, διαπιστώθηκε ότι στο μητρώο δεν καταγράφεται το σύνολο της ακίνητης περιουσίας των φορέων. Οι αποκλίσεις που εντοπίστηκαν αφορούν τόσο τον αριθμό των ακινήτων όσο και τα στοιχεία αυτών, ιδίως την επιφάνεια.

7. Όσον αφορά τα οχήματα από τη διασταύρωση του Μητρώου Παγίων με τα σχετικά ασφαλιστήρια συμβόλαια διαπιστώθηκε επίσης ότι στο μητρώο δεν καταγράφεται το σύνολο των οχημάτων!

8.  Σε 19 περιπτώσεις διαπιστώθηκε ότι στο Μητρώο Παγίων δεν αναγράφονται για όλα τα πάγια τα ελάχιστα στοιχεία που απαιτούνται από τον νόμο για την πληρότητα των εγγραφών και τα οποία διασφαλίζουν την παρακολούθηση των παγίων από τον φορέα. Οι πιο συχνές ελλείψεις που παρατηρήθηκαν αφορούν: α) Τα στοιχεία που εξατομικεύουν το είδος του παγίου (ονοματολογία και διακριτικά στοιχεία), β) την ημερομηνία κατά την οποία άρχισε η χρησιμοποίηση ή η λειτουργία του καθώς και την ημερομηνία που τυχόν τέθηκε σε αδράνεια, γ) τον τόπο εγκατάστασης, δ) τα στοιχεία και την αιτία του τερματισμού της παραγωγικής του ζωής.

9. Ειδικά ως προς την περιγραφή των παγίων σε 17 περιπτώσεις διαπιστώθηκε ότι: α) τα πάγια περιγράφονται με τρόπο γενικό και αόριστο, γεγονός που καθιστά αδύνατη την εξατομίκευσή τους μόνο από το μητρώο χωρίς να αναζητηθούν πρόσθετα στοιχεία. Αναγράφεται λ.χ. στο μητρώο «οικόπεδο» χωρίς τοπογραφικά χαρακτηριστικά και έκταση, «μηχάνημα πολλαπλών χρήσεων» ή «εκτυπωτής» χωρίς εξατομικευμένα στοιχεία, τύπο και τόπο εγκατάστασης, β) η περιγραφή του παγίου στο παραστατικό κτήσης δεν συμφωνεί με την περιγραφή στο μητρώο, γ) δεν αναγράφεται ο σειριακός αριθμός του κατασκευαστή του παγίου, όπου αυτός υπάρχει, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η συσχέτιση της εγγραφής με συγκεκριμένο πάγιο, δ) δεν καταχωρείται το κάθε πάγιο ξεχωριστά, αλλά η συνολική ποσότητα των παγίων (όπως εμφανίζονται στο παραστατικό αγοράς) χωρίς άλλο χαρακτηριστικό που να τα εξατομικεύει, με αποτέλεσμα να καθίσταται εξαιρετικά δυσχερής η διάκριση εκάστου παγίου και εντέλει η εξατομικευμένη παρακολούθηση και ο εντοπισμός του, ε) δεν διαθέτουν σύστημα κωδικοποίησης των παγίων τους.

10. Διαπιστώθηκε ότι δεν τηρείται σε όλους τους ελεγχόμενους πλήρης φάκελος με τα στοιχεία που αποδεικνύουν την κυριότητα επί των ακινήτων, όπως τίτλοι κυριότητας, πιστοποιητικά μεταγραφής, πιστοποιητικά καταχώρισης στο κτηματολόγιο ή υποβολή της σχετικής δήλωσης, τοπογραφικά διαγράμματα, φύλλα υπολογισμού των αντικειμενικών αξιών.

11. Εντοπίστηκαν περιπτώσεις στις οποίες δεν έχουν γίνει όλες οι απαιτούμενες ενέργειες για την ολοκλήρωση της μεταβίβασης κυριότητας ακινήτων στους Οι δημόσιοι φορείς δεν προβαίνουν στις αναγκαίες νομικές ή υλικές ενέργειες για τη διαφύλαξη των παγίων τους με συνέπεια να εντοπίζονται περιπτώσεις καταπάτησης για τα ακίνητα και απώλειας ή φθοράς για τα κινητά.

12. Διαπιστώθηκε  ότι σε περιπτώσεις εκ του νόμου καθολικής διαδοχής μεταξύ νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, δεν έχουν διενεργηθεί οι απαραίτητες διαδικασίες για την ολοκλήρωση της μεταβίβασης των περιουσιακών στοιχείων προς το διάδοχο νομικό πρόσωπο.

13.Δεν διερευνώνται οι δυνατότητες βέλτιστης αξιοποίησης της περιουσίας των δημοσίων φορέων με αποτέλεσμα να εντοπίζονται πάγια, ιδίως ακίνητα, τα οποία παραμένουν επί μακρόν αναξιοποίητα ή δεν χρησιμοποιούνται για τον σκοπό που προορίζονται.

14. Πάγια που δεν είναι πλέον λειτουργικά εξακολουθούν να εμφανίζονται στο Μητρώο Παγίων είτε διότι δεν λαμβάνεται απόφαση για την καταστροφή τους είτε διότι ενώ έχουν καταστραφεί δεν διαγράφονται από το Μητρώο Παγίων. Τα ενσώματα πάγια παύουν να αποτελούν στοιχείο του ενεργητικού ενός δημόσιου φορέα και διαγράφονται από το Μητρώο Παγίων όταν εκποιούνται ή διατίθενται με οποιοδήποτε τρόπο ή όταν ολοκληρώνεται η παραγωγική ζωή τους λόγω παλαιότητας, φθοράς ή βλάβης.

15. Από τον έλεγχο προέκυψε ότι σε 29 από τους 32 ελεγχόμενους φορείς η ανωτέρω διαδικασία δεν τηρείται στο σύνολό της τουλάχιστον για   έναν από τους παρακάτω απίστευτους  για ευνομούμενη πολιτεία λόγους:

(α) Δεν έχουν συγκροτηθεί οι επιτροπές που είναι αρμόδιες για τη λήψη της απόφασης καταστροφής ή ακόμα και στην περίπτωση που έχουν συγκροτηθεί δεν φροντίζουν να λάβουν τη σχετική απόφαση ώστε να κινηθεί η διαδικασία καταστροφής-απόσυρσης των παγίων.

(β) Στο Μητρώο Παγίων δεν ενημερώνεται, ούτε υπάρχει ενεργοποιημένο το πεδίο ενεργό/ανενεργό πάγιο, ώστε ο φορέας να γνωρίζει ποια από τα πάγια που διαθέτει είναι σε λειτουργία και ποια έχουν πλέον ολοκληρώσει την παραγωγική ζωή τους, ώστε να προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες για την καταστροφή και διαγραφή τους.

(γ) Η απόφαση για την καταστροφή δεν εκτελείται ή δεν προκύπτει ότι εκτελέστηκε καθόσον δεν συντάσσεται από την αρμόδια επιτροπή πρωτόκολλο καταστροφής. Κατά τον έλεγχο εντοπίστηκαν περιπτώσεις παγίων π.χ. οχημάτων για τα οποία ενώ έχει ληφθεί απόφαση καταστροφής βρίσκονται ακόμη στο αμαξοστάσιο του δήμου, δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία κυκλοφορίας και ασφάλιστρα.

(δ) Η περιγραφή των παγίων στο πρωτόκολλο καταστροφής είναι τόσο γενική ώστε δεν μπορεί τελικά να ταυτοποιηθεί το πάγιο που καταστράφηκε. Το ίδιο ισχύει και για το παραστατικό ανακύκλωσης, στις ελάχιστες περιπτώσεις που αποδεδειγμένα τα άχρηστα πάγια συλλέγονται προς ανακύκλωση. Αναγράφεται π.χ. «ανακυκλώσιμα υλικά περιόδου … έως …» χωρίς να εξειδικεύονται τα υλικά.

(ε) Διαπιστώθηκε ότι η διαγραφή από το Μητρώο Παγίων διενεργείται βάσει της απόφασης καταστροφής που λαμβάνεται από τα όργανα του φορέα χωρίς να πιστοποιείται η πραγματική καταστροφή του παγίου με συνέπεια να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος διαγραφής παγίων τα οποία δεν έχουν καταστραφεί στην πραγματικότητα.

(στ) Τα κατεστραμμένα πάγια δεν διαγράφονται από το Μητρώο Παγίων. Αυτό οφείλεται ιδίως στην αδυναμία συσχετισμού των παγίων που αναφέρονται στην απόφαση καταστροφής ή στο πρωτόκολλο καταστροφής με τα αναγραφόμενα στο Μητρώο λόγω της γενικής περιγραφής των παγίων.

Συμπεράσματα

Τα ανωτέρω ευρήματα ανέδειξαν, όπως επισημαίνει το Ελεγκτικό Συνέδριο, τις  αδυναμίες στην καταγραφή των παγίων. Και, όπως συμπεραίνει το Ελεγκτικό Συνέδριο, «η μη ορθή αποτίμηση της αξίας των παγίων που περιλαμβάνονται στο Μητρώο Παγίων, καθώς και η αναγραφή σ΄αυτό παγίων στοιχείων που δεν ανήκουν στον δημόσιο φορέα ή υλικών που δεν συνιστούν πάγια έχει ως συνέπεια η εικόνα της αξίας κάθε παγίου αλλά και η εν γένει εικόνα του ενεργητικού των δημοσίων φορέων να μην είναι ακριβής».

Η έλλειψη πλήρους, αναλυτικού και ακριβούς Μητρώου Παγίων έχει ως συνέπεια την αδυναμία των δημοσίων φορέων να γνωρίζουν ανά πάσα στιγμή, την αξία, την ακριβή θέση και τη λειτουργική κατάσταση των παγίων περιουσιακών στοιχείων τους και τελικά την πραγματική εικόνα της περιουσίας τους. Η αδυναμία, όμως, αυτή δημιουργεί κινδύνους για την αποτελεσματική προστασία της, οι οποίοι, όπως κατέδειξε ο έλεγχος δεν είναι μόνο θεωρητικοί.

Και επτά συστάσεις

Στο τέλος της έκθεσης ελέγχου, το Ελεγκτικό Συνέδριο παραθέτει τις ακόλουθες επτά συστάσεις :

Πρώτη: Συστήνεται στα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου τα οποία δεν διαθέτουν Μητρώο Παγίων να προβούν στην απογραφή και αποτίμηση της ακίνητης και κινητής περιουσίας τους και στην κατάρτιση του σχετικού μητρώου στο οποίο θα αναγράφονται τα στοιχεία που απαιτούνται από τις κείμενες διατάξεις ώστε να είναι δυνατή η εξατομίκευση του παγίου και η παρακολούθηση αυτού και της αξίας του.

Δεύτερη: Συστήνεται σε όσα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου διαθέτουν ήδη Μητρώο Παγίων και στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης να προβούν σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου: α) να συμπεριλάβουν στο υπάρχον μητρώο το σύνολο της κινητής και ακίνητης περιουσίας τους προβαίνοντας, μεταξύ άλλων στις αναγκαίες διασταυρώσεις μεταξύ του μητρώου και άλλων επίσημων καταστάσεων που τηρούν. β) Nα συμπληρώσουν το μητρώο με τα ελλείποντα στοιχεία για την εξατομίκευση των παγίων. γ) Να προβούν στην αποτίμηση και επικαιροποίηση της αξίας του συνόλου των παγίων τους και στον έλεγχο των εγγραφών ώστε τυχόν βελτιώσεις να προσαυξήσουν ανάλογα το πάγιο το οποίο αφορούν.

Τρίτη: Συστήνεται στους δημόσιους φορείς να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες ώστε να διασφαλίσουν τα εμπράγματα δικαιώματά τους επί της ακίνητης περιουσίας τους και να υιοθετήσουν μηχανισμό παρακολούθησης των κινητών παγίων.

Τέταρτη: Συστήνεται στους δημόσιους φορείς να προβούν στην καταγραφή των παγίων που παραμένουν επί μακρόν αναξιοποίητα και να εκπονήσουν σχέδιο βέλτιστης αξιοποίησής τους.

Πέμπτη: Συστήνεται στους δημόσιους φορείς να προβούν στην καταγραφή και καταστροφή των παγίων στοιχείων που δεν είναι πλέον λειτουργικά και να ολοκληρώσουν τις σχετικές διαδικασίες που εκκρεμούν, λαμβάνοντας μέριμνα όπως οι διαδικασίες αυτές διενεργηθούν με τον φιλικότερο προς το περιβάλλον τρόπο, και να αποτυπώσουν τις μεταβολές αυτές στο Μητρώο Παγίων.

Έκτη: Συστήνεται στους δημόσιους φορείς, οι αποφάσεις καταστροφής των παγίων να περιλαμβάνουν τα στοιχεία του παγίου τα οποία καθιστούν εφικτή την ταυτοποίηση με συγκεκριμένο κωδικό του Μητρώου Παγίων.

Έβδομη: Συστήνεται στο Υπουργείο Εσωτερικών και στην ΚΕΔΕ σε συνεργασία με τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης να φροντίσουν για τη βελτίωση του συστήματος τήρησης του Μητρώου Παγίων από τους τελευταίους.