Μανώλης Παναγιωτόπουλος (Bayer): Πώς θα κάνουμε βιώσιμη τη γεωργία – Τα νέα προϊόντα και οι επενδύσεις στο R&D

Επενδύσεις στην έρευνα και στην ανάπτυξη καινοτόμων νέων τεχνολογιών και προϊόντων συνολικού ύψους 2 δισ. ευρώ, με εναλλακτικές μεθόδους προστασίας των καλλιεργειών, περιλαμβάνονται ετησίως στο «χαρτοφυλάκιο» του Τομέα Επιστήμης Γεωργίας της Bayer.

«Επενδύουμε αδιάκοπα στην έρευνα και την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων και εναλλακτικών μεθόδων προστασίας των καλλιεργειών, όπως βιοφυτοπροστατευτικά σκευάσματα, βιοδιεγέρτες και ψηφιακά εργαλεία. Η καινοτομία σε αυτούς τους τομείς θα δώσει στους αγρότες τη δυνατότητα να προστατεύουν τις καλλιέργειές τους αποτελεσματικά, μειώνοντας ταυτόχρονα το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα», τονίζει στον ΟΤ, σε μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης ο Μανώλης Παναγιωτόπουλος, Country Commercial του Τομέα Επιστήμης Γεωργίας της Bayer Ελλάς.

«Για όλους εμάς στην Bayer είναι ξεκάθαρο ότι οι λύσεις στις υπάρχουσες και τις μελλοντικές προκλήσεις της γεωργίας βρίσκονται στην καινοτομία»

Δημήτρης Ρουσσέας (ΣΠΕΛ) στον ΟΤ: Το 50% της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων δεν θα υπήρχε χωρίς λιπάσματα

Οι αλλαγές που φέρνει «πράσινη συμφωνία» για μείωση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων έως το 2030, όπως επισημαίνει ο κ. Παναγιωτόπουλος, «δημιουργεί νέες προκλήσεις και ανοίγει συγχρόνως σημαντικές ευκαιρίες για τη βιομηχανία μας», τονίζοντας όμως ότι η επιτυχία αυτής της μετάβασης δεν θα έρθει χωρίς την κατάλληλη εκπαίδευση και κατάρτιση των αγροτών.

Ακολουθεί η συνέντευξη του Μανώλη Παναγιωτόπουλου, Country Commercial του Τομέα Επιστήμης Γεωργίας της Bayer Ελλάς:

Το στοίχημα

• Ο αγροτικός τομέας της χώρας είναι αντιμέτωπος με νέες προκλήσεις. Ποιο είναι το στοίχημα της Bayer για την προστασία του περιβάλλοντος και την προώθηση της βιώσιμης γεωργίας;

Όσον αφορά το περιβάλλον και την βιώσιμη παραγωγή, για όλους εμάς στην Bayer είναι ξεκάθαρο ότι οι λύσεις στις υπάρχουσες και τις μελλοντικές προκλήσεις της γεωργίας βρίσκονται στην καινοτομία. Η Bayer έχει καθορισμένους και φιλόδοξους στόχους προς αυτή την κατεύθυνση με ορίζοντα το 2050: Την αύξηση της παραγωγής κατά 50%, αποκαθιστώντας ταυτόχρονα τους φυσικούς πόρους και αναπτύσσοντας την υιοθέτηση της Αναγεννητικής Γεωργίας σε μεγάλη κλίμακα. Για να το πετύχουμε αυτό και στην Ελλάδα, χρειάζεται γρήγορη και αποτελεσματική υιοθέτηση των νέων τεχνολογιών από τους Έλληνες παραγωγούς. Τεχνολογίες όπως η γεωργία ακριβείας, οι νέες γονιδιωματικές τεχνικές (NGTs), οι νέες τεχνολογίες φυτοπροστασίας και θρέψης, αλλά και η τεχνητή νοημοσύνη θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη των φιλόδοξων περιβαλλοντικών στόχων.

Το στοίχημα λοιπόν και για την Bayer στην Ελλάδα είναι η επιτάχυνση της υιοθέτησης των νέων αυτών τεχνολογιών, κάτι που απαιτεί την ανάπτυξη κατάλληλου νομοθετικού πλαισίου, την επιτυχημένη μεταφορά τεχνογνωσίας και την διαθεσιμότητα των νέων εργαλείων στους Έλληνες αγρότες με τρόπο που θα γίνει αντιληπτή η προστιθέμενη αξία τους  στην καθημερινότητα της γεωργικής παραγωγής. Είναι επίσης ξεκάθαρο ότι σε αυτή την προσπάθεια χρειάζονται ουσιαστικές συνεργασίες με όλους τους εμπλεκόμενους στην αλυσίδα αξίας της αγροτικής παραγωγής στη χώρα μας.

Σύγχρονες λύσεις

• Πόσο πιο ανταγωνιστική γίνεται η γεωργία με τα νέα προϊόντα φυτοπροστασίας; Τι ρόλο μπορούν να παίξουν στην συγκράτηση ή ακόμα και την μείωση των τιμών στα αγροτικά προϊόντα;

Η τιμή των αγροτικών προϊόντων είναι κάτι που συνήθως καθορίζεται από τους κανόνες προσφοράς και ζήτησης, αλλά και από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της αλυσίδας αξίας του εκάστοτε προϊόντος. Ένας πρώτος και βασικός παράγοντας της ανταγωνιστικότητας για έναν αγρότη είναι η μεγιστοποίηση της παραγωγής, μειώνοντας ταυτόχρονα το ρίσκο στο οποίο είναι εκτεθειμένος ο κόπος του.

Ένα υψηλό γενετικό δυναμικό σε μια καλλιέργεια, υποστηριζόμενο από την κατάλληλη θρέψη, φυτοπροστασία και τις ανάλογες γεωργικές πρακτικές, μπορεί να μεγιστοποιήσει τη σοδιά τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά θέτοντας τη βάση για ένα θετικό οικονομικό αποτέλεσμα, μειώνοντας  έτσι σημαντικά το ρίσκο.

Πέρα όμως από την υψηλή απόδοση στο χωράφι, η δυνατότητα διαφοροποίησης ανάλογα με την ζήτηση σε ειδικότερα χαρακτηριστικά από συγκεκριμένες αγορές (π.χ. εξαγωγή φρούτων/λαχανικών) μπορεί να απαιτεί ιδιαίτερες τεχνικές (φυτοπροστασία, θρέψη κ.α.) κατά την διάρκεια της καλλιέργειας ώστε να επιτευχθούν οι ιδιαίτερες απαιτήσεις (π.χ. βιολογικά, μηδενικών ή χαμηλών υπολειμμάτων, μειωμένου ανθρακικού αποτυπώματος κ.α.). Σύγχρονες λύσεις φυτοπροστασίας, που συνδυάζουν καινοτόμα σκευάσματα με πιο ολιστικές προσεγγίσεις διαχείρισης που μπορούν να υποστηριχθούν από  ψηφιακά εργαλεία και εφαρμογές ακριβείας μπορούν να δώσουν απαντήσεις ώστε ο αγρότης να έχει μεγαλύτερη εμπορευσιμότητα της παραγωγής του.

«Εδώ και αρκετά χρόνια η Bayer και στην Ελλάδα, δουλεύει μεθοδικά μέσα από συνεργασίες στην αλυσίδα της αγροδιατροφής»

«Υγεία και Τροφή για Όλους»

• Με ποιες δράσεις η Bayer προωθεί την καινοτομία στην αγροδιατροφή; Κατά πόσο η εξέλιξη των φυτοπροστατευτικών θα συμβάλλει στην αντιμετώπιση της διατροφικής κρίσης;

Η αποστολή της εταιρείας μας είναι «Υγεία και Τροφή για Όλους», ως εκ τούτου θεωρούμε ότι μπορούμε να παίξουμε σημαντικό ρόλο στη διασφάλιση της επάρκειας τροφής. Η μεγιστοποίηση της παραγωγής σε ένα περιβάλλον όπου η διαθεσιμότητα των πόρων φθίνει, είναι βασική προϋπόθεση για να το πετύχουμε και η υιοθέτηση της καινοτομίας είναι απαραίτητη. Πρέπει να παράγουμε περισσότερο αποκαθιστώντας συγχρόνως τους φυσικούς πόρους και εδώ ακριβώς αναδεικνύονται οι αρχές της Αναγεννητικής Γεωργίας.  Όπως όμως ανέφερα και προηγουμένως, το κλειδί για την επιτυχημένη υιοθέτηση της καινοτομίας στην αγροδιατροφή είναι οι συνεργασίες.

Εδώ και αρκετά χρόνια η Bayer και στην Ελλάδα, δουλεύει μεθοδικά μέσα από συνεργασίες στην αλυσίδα της αγροδιατροφής (Food Chan Partnerships) ώστε να ανιχνεύσει στην πράξη τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κάθε κρίκος, ξεκινώντας πάντα από το χωράφι και τον παραγωγό και φτάνοντας  στον καταναλωτή. Με αυτόν τον τρόπο αναπτύσσουμε καινοτόμες λύσεις προσαρμοζόμενες στις εκάστοτε ανάγκες που μπορούν να δώσουν πρακτικές απαντήσεις στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η αλυσίδα αξίας της αγροδιατροφής.

Η συνεργασία είναι βεβαίως απαραίτητη και στο στάδιο έρευνα και ανάπτυξης των καινοτόμων λύσεων. Εδώ και μερικά χρόνια η Bayer έχει αναπτύξει την προσέγγιση του οικοσυστήματος ανοικτής καινοτομίας (open innovation ecosystem), όπου ειδικά στον χώρο των βιοπροστατευτικών έχει οδηγήσει σε στρατηγικές συνεργασίες με εταιρείες όπως  η Ginkgo Bioworks και η Kimitec. Μέσα από αυτές τις συνεργασίες αναμένεται να γίνουν διαθέσιμα στην αγορά τα επόμενα χρόνια, εργαλεία νέας γενιάς στους τομείς της φυτοπροστασίας, των βιοδιεγερτών και της δέσμευσης αζώτου.

Επενδύσεις 2 δισ. ευρώ σε έρευνα και ανάπτυξη

• Ποιες επενδύσεις, σε ποιους τομείς και τι ύψους δρομολογούνται για το επόμενο διάστημα;

Ο Τομέας Επιστήμης Γεωργίας (Crop Science) της Bayer επενδύει ετησίως συνολικά πάνω από 2 δισ. ευρώ στην έρευνα και την ανάπτυξη – μακράν το μεγαλύτερο ποσό σε σχέση με τους άμεσους ανταγωνιστές της.  Ο σπόρος και το γενετικού υλικό είναι ένας βασικός πυλώνας επένδυσης της εταιρείας σε έρευνα, ανάπτυξη αλλά και σε αύξηση της ικανότητας παραγωγής. Πέρα από πολλές νέες τεχνολογίες που αναμένονται στην επόμενη δεκαετία στον τομέα της βιοτεχνολογίας, αναμένουμε το νέο σύστημα καλλιέργειας καλαμποκιού PRECEON® όπου βασικό στοιχείο του είναι τα υβρίδια χαμηλότερου ύψους και υψηλότερης πυκνότητας σποράς (Short Stature Corn).

«Ο Τομέας Επιστήμης Γεωργίας (Crop Science) της Bayer επενδύει ετησίως συνολικά πάνω από 2 δισ. ευρώ στην έρευνα και την ανάπτυξη»

Στον τομέα της φυτοπροστασίας γίνεται επίσης σημαντική επένδυση με στόχο την ριζική αλλαγή της κλασικής προσέγγισης έρευνας και ανάπτυξης χημικών ουσιών, όπου με το αυξανόμενο δυναμικό την ψηφιακής τεχνολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης δίνεται η δυνατότητα να «ξεκλειδώσουν» νέα επίπεδα ακρίβειας στο σχεδιασμό που θα καλύπτουν μελλοντικές ανάγκες βιωσιμότητας, επιτυγχάνοντας ταυτόχρονα πολύ υψηλά επίπεδα αποτελεσματικότητας. Μέσα από αυτή τη νέα προσέγγιση, που ονομάζεται CropKey, αναμένεται να φτάσει στην αγορά στα τέλη της δεκαετίας η πρώτη δραστική για την μεταφυτρωτική διαχείριση των ζιζανίων, από νέα χημική ομάδα, κάτι που δεν έχει επιτευχθεί εδώ και 30 χρόνια!

Σημαντική επένδυση γίνεται στον ψηφιακό τομέα όπου εργαλείο όπως το FieldView®, το Nematool®, το ResiYou® και άλλα, τα οποία είναι όλο και πιο απαραίτητα για την σωστή λήψη απόφασης στο χωράφι αλλά και μετά από αυτό και μπορούν να βοηθήσουν στην επιτυχημένη εφαρμογή των νέων λύσεων, φυτοπροστασίας, θρέψης αλλά και των υπόλοιπων καλλιεργητικών τεχνικών. Αυτά τα εργαλεία θα μπορέσουν ακόμα περισσότερο στο μέλλον να υποστηρίξουν την ανάπτυξη βέλτιστων αναγεννητικών πρακτικών της, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο στην γρηγορότερη ανάπτυξη της Αναγεννητικής Γεωργίας σε μεγάλη κλίμακα.

Τέλος, όπως ήδη αναφέρθηκε μεγάλο κομμάτι επένδυσης γίνεται και μέσα από συνεργασίες για ανάπτυξη λύσεων στον τομέα των Biologicals που περιλαμβάνει φυτοπροστασία, βιοδιεγέρτες και άλλα βιοδραστικά. Ήδη στην Ελλάδα ξεκινάμε το λανσάρισμα της σειράς εργαλείων VYNΥTY® για τη διαχείριση εντομολογικών εχθρών, που βασίζονται στις φερομόνες.

Νέες προκλήσεις και ευκαιρίες

• Ποιες αλλαγές φέρνει για τη βιομηχανία η αναμενόμενη μείωση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων έως το 2030, που προβλέπει η «πράσινη συμφωνία»;

Η προβλεπόμενη μείωση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων έως το 2030, όπως ορίζεται στην «Πράσινη Συμφωνία» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δημιουργεί νέες προκλήσεις και ανοίγει συγχρόνως σημαντικές ευκαιρίες για τη βιομηχανία μας. Αυτή η στρατηγική, η οποία στοχεύει στη μείωση της χρήσης χημικών φυτοπροστατευτικών κατά 50%, δίνει έμφαση στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα της γεωργίας στην Ευρώπη και πρόκειται να φέρει ριζικές αλλαγές στα εργαλεία φυτοπροστασίας του Έλληνα παραγωγού. Εδώ θα πρέπει να επισημάνουμε τη κρισιμότητα της αντίστοιχης προσαρμογής στο ρυθμιστικό πλαίσιο, ώστε να γίνει εφικτή η ομαλή, γρήγορη και αποτελεσματική υιοθέτηση των νέων τεχνολογιών, χωρίς να υπάρξουν κενά στις διαθέσιμες λύσεις. Δεν πρέπει να παραβλέπουμε ότι η βιωσιμότητα της γεωργίας εξαρτάται εξίσου από τους τρεις πυλώνες: Τον περιβαλλοντικό, τον κοινωνικό και τον οικονομικό. Για να έχουμε λοιπόν μια επιτυχημένη μετάβαση, οι εκάστοτε πολιτικές και τα μέτρα που λαμβάνονται πρέπει να μην παραβλέπουν κάποιον από τους τρεις αυτούς πυλώνες, ώστε να παραμείνει ουσιαστικά βιώσιμη και ανταγωνιστική η γεωργία στην Ελλάδα και κατ’ επέκταση στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

«Η χρήση βιοφυτοπροστατευτικών σκευασμάτων μπορεί να μειώσει την περιβαλλοντική επιβάρυνση κατά 30% , ενώ τα ψηφιακά εργαλεία μπορούν να αυξήσουν την αποδοτικότητα των καλλιεργειών κατά 20%»

Στον Τομέα Επιστήμης Γεωργίας της Bayer, βλέπουμε αυτή τη μετάβαση όχι μόνο ως πρόκληση αλλά και ως μια μοναδική ευκαιρία για την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και προϊόντων. Επενδύουμε αδιάκοπα στην έρευνα και την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων και εναλλακτικών μεθόδων προστασίας των καλλιεργειών, όπως βιοφυτοπροστατευτικά σκευάσματα, βιοδιεγέρτες και ψηφιακά εργαλεία. Η καινοτομία σε αυτούς τους τομείς θα δώσει στους αγρότες τη δυνατότητα να προστατεύουν τις καλλιέργειές τους αποτελεσματικά, μειώνοντας ταυτόχρονα το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα. Σύμφωνα με έρευνες, η χρήση βιοφυτοπροστατευτικών σκευασμάτων μπορεί να μειώσει την περιβαλλοντική επιβάρυνση κατά 30% , ενώ τα ψηφιακά εργαλεία μπορούν να αυξήσουν την αποδοτικότητα των καλλιεργειών κατά 20% .

Η επιτυχία αυτής της μετάβασης δεν θα έρθει χωρίς την κατάλληλη εκπαίδευση και κατάρτιση των αγροτών. Είναι κάτι που το θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό. Δεσμευόμαστε λοιπόν να παρέχουμε την απαραίτητη υποστήριξη και εκπαίδευση, εφοδιάζοντας τους παραγωγούς με τις γνώσεις και τις δεξιότητες που χρειάζονται για να υιοθετήσουν βιώσιμες πρακτικές και να εκμεταλλευτούν τις νέες τεχνολογίες. Η επίτευξη των στόχων της «Πράσινης Συμφωνίας» απαιτεί επίσης τη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Βλέπουμε καθημερινά ότι η συνεργασία με το γεωπονικό δυναμικό της χώρας μας είναι κλειδί για την μεταφορά γνώσης και την επιτυχημένη εφαρμογή των νέων πρακτικών. Είμαστε επίσης έτοιμοι να συνεργαστούμε στενά με εταιρείες, ερευνητικά ιδρύματα, αγρότες και ρυθμιστικές αρχές, προωθώντας την καινοτομία και τη βιωσιμότητα στον αγροτικό τομέα.

Ο Τομέας Επιστήμης Γεωργίας της Bayer είναι αφοσιωμένος στην υποστήριξη των αγροτών και της βιομηχανίας καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της μεταβατικής περιόδου, προσφέροντας καινοτόμες λύσεις που θα εξασφαλίσουν την παραγωγικότητα και τη βιωσιμότητα της γεωργίας. Με τη σωστή προσέγγιση και συνεργασία, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις και να δημιουργήσουμε ένα πιο βιώσιμο μέλλον για όλους.