Τεχνητή νοημοσύνη – Δ. Αναγνωστόπουλος: «Στην Ελλάδα αξιοποιούμε ήδη την ΑΙ»

«Ο  Ευρωπαϊκός νόμος περί τεχνητής νοημοσύνης (AI Act) , αναμένεται να καθορίσει πώς η τεχνητή νοημοσύνη θα αξιοποιηθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση τα προσεχή χρόνια» αναφέρει στον ΟΤ, ο γενικός γραμματέας Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης , του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημοσθένης Αναγνωστόπουλος, με αφορμή τον AI Act, που τέθηκε σε ισχύ χθες, 1η Αυγούστου. Σημειώνεται ότι το συγκεκριμένο πλαίσιο αποτελεί τον πρώτο σημαντικό νόμο για την ΑΙ σε παγκόσμια κλίμα.

«Η τεχνητή νοημοσύνη δεν αφορά στο μέλλον, αφορά ήδη στο παρόν», διευκρινίζει ο κ. Αναγνωστόπουλος, εξηγώντας  ότι με τον συγκεκριμένο νόμο, μπορούν να «προσδιοριστούν με σαφήνεια οι χρήσεις της τεχνητής νοημοσύνης, και τι πρέπει να κάνουμε για κάθε επιμέρους εφαρμογή ΑΙ προκειμένου να είναι ασφαλής η χρήση της στην ΕΕ, χωρίς να διακυβεύονται τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών».

Παπαστεργίου: Η Ελλάδα μπορεί να πρωταγωνιστήσει στην επανάσταση της Τεχνητής Νοημοσύνης

Η τεχνητή νοημοσύνη στην Ελλάδα

«Η χώρα μας όπως και οι άλλες χώρες ΕΕ κάνουν όλα τα απαραίτητα βήματα, προκειμένου τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα που ορίζεται και να είμαστε έτοιμοι», υπογραμμίζει, τονίζοντας ότι στην Ελλάδα, έχουμε ήδη αξιοποιήσει την τεχνητή νοημοσύνη με τον προσωπικό βοηθό στο gov.gr, με το myGreece για τον τουρισμό και ένα σύνολο από άλλες δράσεις που είναι σε εξέλιξη.

Ο υπερυπολογιστής Δαίδαλος στην υπηρεσία της τεχνητής νοημοσύνης

«Σε κάθε περίπτωση στόχος μας είναι να μπορέσουμε να συνδυάσουμε την καινοτομία με την ταυτόχρονη υποχρέωσή μας, να σεβαστούμε τον ευρωπαϊκό κανονισμό» επισημαίνει στον ΟΤ, ο κ. Αναγνωστόπουλος.

Ο γενικός γραμματέας Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης υπενθυμίζει ότι έχει συγκροτηθεί η Συμβουλευτική Επιτροπή για την τεχνητή νοημοσύνη, που δείχνει εδώ και πολλούς μήνες την έμφαση που έχει δώσει η κυβέρνηση σε θέματα ΑΙ. Και τονίζει ότι υπάρχουν ήδη νομοθετικές προβλέψεις για τη χώρα μας.

Σημειώνεται ότι η Επιτροπή παρέχει τεκμηριωμένες συμβουλές και προτάσεις για το πώς η Ελλάδα μπορεί να αξιοποιήσει τις πολλαπλές δυνατότητες και ευκαιρίες που προκύπτουν από τη χρήση της ΤΝ, αλλά και το πώς μπορεί να εφαρμόσει ένα συνεκτικό πλαίσιο προστασίας από τις πιθανές προκλήσεις και αναπροσαρμογές, τις ανισότητες και τους κινδύνους που ελλοχεύουν.

Τέλος, ο κ. Αναγνωστόπουλος αναφέρθηκε σε πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού  Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου σύμφωνα με τον οποίον «η δημιουργία του υπερυπολογιστή Δαίδαλου θα δώσει μεγάλη έμφαση στην απαραίτητες υποδομές, που απαιτούνται για να τρέχουν τα πολύ απαιτητικά υπολογιστικά μοντέλα της τεχνητής νοημοσύνης».

Το νέο πλαίσιο

Ο Ευρωπαϊκός νόμος περί τεχνητής νοημοσύνης (AI Act) , τέθηκε σε ισχύ χθες 1η Αυγούστου.

Ο νόμος AI έχει σχεδιαστεί για να διασφαλίζει ότι η τεχνητή νοημοσύνη που αναπτύχθηκε και χρησιμοποιείται στην ΕΕ είναι αξιόπιστη, με εγγυήσεις για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των ανθρώπων. Και αποσκοπεί στη δημιουργία μιας εναρμονισμένης εσωτερικής αγοράς για την τεχνητή νοημοσύνη στην ΕΕ, ενθαρρύνοντας την υιοθέτηση αυτής της τεχνολογίας και δημιουργώντας ένα υποστηρικτικό περιβάλλον για την καινοτομία και τις επενδύσεις.

«Σήμερα , τίθεται σε ισχύ ο νόμος περί τεχνητής νοημοσύνης. Το πρωτοποριακό πλαίσιο της Ευρώπης για καινοτόμο και ασφαλή τεχνητή νοημοσύνη», έγραψε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε ανάρτησή της στο X, τονίζοντας τη σημασία της είδηση αυτής: «Θα οδηγήσει στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης που μπορούν να εμπιστευτούν οι Ευρωπαίοι. Και παρέχει υποστήριξη σε ευρωπαϊκές ΜΜΕ και νεοφυείς επιχειρήσεις για να φέρουν στην αγορά λύσεις τεχνολογίας αιχμής».

Ο νόμος για την τεχνητή νοημοσύνη εισάγει έναν μακροπρόθεσμο ορισμό της τεχνητής νοημοσύνης, με βάση μια προσέγγιση που βασίζεται στην ασφάλεια

Today, the Artificial Intelligence Act comes into force.

Europe’s pioneering framework for innovative and safe AI.

It will drive AI development that Europeans can trust.

And provide support to European SMEs and startups to bring cutting-edge AI solutions to market. pic.twitter.com/cRoVoRtEy0

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) August 1, 2024

Τεχνητή νοημοσύνη

Ο νόμος για την τεχνητή νοημοσύνη εισάγει έναν μακροπρόθεσμο ορισμό της τεχνητής νοημοσύνης, με βάση μια προσέγγιση που βασίζεται στην ασφάλεια των προϊόντων και στον κίνδυνο στην ΕΕ:

Ελάχιστος κίνδυνος: Τα περισσότερα συστήματα AI, όπως τα συστήματα συστάσεων με δυνατότητα AI και τα φίλτρα ανεπιθύμητης αλληλογραφίας, εμπίπτουν σε αυτήν την κατηγορία. Δεν αντιμετωπίζουν υποχρεώσεις λόγω του ελάχιστου κινδύνου για τα δικαιώματα και την ασφάλεια των πολιτών.

Ειδικός κίνδυνος διαφάνειας: Τα συστήματα AI όπως τα hashtag#chatbots πρέπει να αποκαλύπτουν ξεκάθαρα στους χρήστες ότι αλληλεπιδρούν με ένα μηχάνημα. Ορισμένο περιεχόμενο που δημιουργείται από AI, συμπεριλαμβανομένων των απομιμήσεων σε βάθος (deepfakes), πρέπει να επισημαίνεται ότι είναι τέτοιο.

Υψηλός κίνδυνος: Τα συστήματα AI που προσδιορίζονται ως υψηλού κινδύνου θα πρέπει να συμμορφώνονται με αυστηρές απαιτήσεις, όπως συστήματα μετριασμού κινδύνου, υψηλή ποιότητα δεδομένων, καταγραφή δραστηριότητας, λεπτομερή τεκμηρίωση, σαφείς πληροφορίες χρήστη, ανθρώπινη επίβλεψη, ακρίβεια και ασφάλεια στον κυβερνοχώρο.

Μη αποδεκτός κίνδυνος: Τα συστήματα AI που θεωρούνται σαφής απειλή για τα θεμελιώδη δικαιώματα των ανθρώπων απαγορεύονται. Περιλαμβάνονται συστήματα ή εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης που χειραγωγούν την ανθρώπινη συμπεριφορά για να παρακάμψουν την ελεύθερη βούληση των χρηστών και συστήματα που επιτρέπουν την «κοινωνική βαθμολογία» από κυβερνήσεις ή εταιρείες.

Το AI Act εισάγει, επίσης, κανόνες για τα λεγόμενα μοντέλα ΑΙ γενικής χρήσης, τα οποία είναι μοντέλα ΑΙ υψηλής ικανότητας που έχουν σχεδιαστεί για να εκτελούν μια μεγάλη ποικιλία εργασιών, όπως η δημιουργία κειμένου που μοιάζει ως από άνθρωπο. Τα μοντέλα AI γενικής χρήσης χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο ως στοιχεία εφαρμογών AI.

Το χρονοδιάγραμμα

Το νέο πλαίσιο εστιάζει στις εξής ημερομηνίες:

Η νέα νομοθεσία θα τεθεί πλήρως σε ισχύ σε 24 μήνες, πράγμα που σημαίνει ότι έως τις 2 Αυγούστου 2026, όλες οι χώρες μέλη θα πρέπει να συμμορφωθούν με τις διατάξεις, με ορισμένες εξαιρέσεις . Για τις απαγορεύσεις σε απαγορευμένες πρακτικές, η εφαρμογή θα ενεργοποιηθεί ήδη μετά από έξι μήνες, για τους κώδικες δεοντολογίας μετά από εννέα και για τους γενικούς κανόνες τεχνητής νοημοσύνης (συμπεριλαμβανομένης της διακυβέρνησης) μετά τις 12.

Οι υποχρεώσεις για συστήματα υψηλού κινδύνου θα καθυστερήσουν για ένα ακόμη έτος, με την εφαρμογή μετά από 36 μήνες.

Εφαρμογή και επιβολή των κανόνων AI

Τα κράτη μέλη έχουν προθεσμία έως τις 2 Αυγούστου 2025 για να ορίσουν εθνικές αρμόδιες αρχές, οι οποίες θα επιβλέπουν την εφαρμογή των κανόνων για τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης και θα διεξάγουν δραστηριότητες εποπτείας της αγοράς. Το Γραφείο τεχνητής νοημοσύνης της Επιτροπής θα είναι ο βασικός φορέας εφαρμογής του νόμου για την τεχνητή νοημοσύνη σε επίπεδο ΕΕ, καθώς και ο επιβολής των κανόνων για τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης γενικής χρήσης.

Τρία συμβουλευτικά όργανα θα υποστηρίξουν την εφαρμογή των κανόνων.

• Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Τεχνητής Νοημοσύνης θα διασφαλίσει την ομοιόμορφη εφαρμογή του νόμου για την τεχνητή νοημοσύνη σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και θα λειτουργεί ως ο κύριος φορέας συνεργασίας μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών.
• Μια επιστημονική ομάδα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων θα προσφέρει τεχνικές συμβουλές και στοιχεία σχετικά με την επιβολή. Συγκεκριμένα, αυτό το πάνελ μπορεί να εκδίδει ειδοποιήσεις στο Γραφείο AI σχετικά με κινδύνους που σχετίζονται με μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης γενικής χρήσης.
• Το Γραφείο Τεχνητής Νοημοσύνης μπορεί επίσης να λάβει καθοδήγηση από ένα συμβουλευτικό φόρουμ , που αποτελείται από ποικίλα ενδιαφερόμενα μέρη.

Τσουχτερά πρόστιμα

Οι εταιρείες που δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες θα τιμωρούνται. Τα πρόστιμα θα μπορούσαν να ανέλθουν έως και το 7% του παγκόσμιου ετήσιου κύκλου εργασιών για παραβιάσεις απαγορευμένων εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης, έως και 3% για παραβάσεις άλλων υποχρεώσεων και έως και 1,5% για την παροχή εσφαλμένων πληροφοριών.