Από τη Ραφήνα μέχρι την Καλαμαριά

Χωρίς σοβαρές κρατικές υποδομές και επενδύσεις μεγάλης κλίμακας είναι ξεκάθαρο, από την εξέλιξη που έχουν πάρει τα πράγματα τα τελευταία χρόνια, ότι ο τουρισμός δύσκολα θα συνεχίσει να ακμάζει, τουλάχιστον από οικονομικής πλευράς. Η κριτική συνήθως κατευθύνεται προς το κράτος, με την έννοια του στενού πυρήνα του ως κεντρικής εξουσίας. Και σωστά, εκεί υπάρχουν οι πόροι, από εκεί περιμένει κανείς και τον κεντρικό σχεδιασμό. Οταν ο τελευταίος δεν υπάρχει, η κριτική είναι εύκολη και πρέπει να είναι οξεία. Οταν όμως υπάρχει, αλλά η εκτέλεση συναντά αντιστάσεις σε άλλες μορφές εξουσίας, τότε οφείλουμε να δούμε τι φταίει.

Υπάρχουν δύο παραδείγματα σημαντικών επενδύσεων που σχετίζονται με το τουριστικό προϊόν σε δύο νευραλγικές περιοχές πλησίον των μεγαλύτερων αστικών κέντρων, που και στα δύο υπάρχουν σημαντικές τοπικές αντιδράσεις. Η μια είναι αυτή που αφορά τον εκσυγχρονισμό του λιμανιού της Ραφήενας στην Αττική και η δεύτερη αυτή της μαρίνας Καλαμαριάς στη Θεσσαλονίκη. Και για τις δύο έχουν εγκριθεί και ετοιμάζονται να προχωρήσουν, από την κεντρική εξουσία με το πρόσωπο του ΤΑΙΠΕΔ, επενδύσεις ευρείας κλίμακας που μπορούν να δημιουργήσουν σημαντικές υπεραξίες όχι μόνο για την περιοχή που θα γίνουν, αλλά ευρύτερα για το τουριστικό προϊόν της χώρας. Και στις δύο περιοχές έχουν παραταχθεί αντιδρώντας, χωρίς να είναι σαφής η επιδίωξη, οι τοπικές δημοτικές Αρχές. Προφανώς και έχουν δικαίωμα λόγου. Τα όρια αυτού του… λόγου αναζητούνται.

Στη Ραφήνα έχουμε λιμάνι, στην Καλαμαριά μαρίνα. Η πρόσβαση στο λιμάνι, που διαθέτει 11 θέσεις ελλιμενισμού πλοίων της ακτοπλοΐας, είναι άθλια. Μια σειρά από δρόμους-σοκάκια που καταλήγουν στον παραλιακό, που συνήθως φρακάρει στην πρώτη αυξημένη κίνηση. Αντίστοιχα, στην Καλαμαριά η μεγαλύτερη μαρίνα της Βόρειας Ελλάδας βρίσκεται σε καθεστώς εγκατάλειψης, με μόλις το 40% της δυναμικότητας να αξιοποιείται, και αυτό όχι με όρους που ταιριάζουν σε μια βαριά τουριστική υποδομή, στο δεύτερο επί της ουσίας πολεοδομικό συγκρότημα της χώρας.

Το ΤΑΙΠΕΔ λέει για τη Ραφήνα ότι θα συνεχίσει να εξυπηρετεί την ακτοπλοϊκή σύνδεση με τις Κυκλάδες και τη Νότια Εύβοια. Απλά πρέπει να φτιαχτούν περισσότερες θέσεις ελλιμενισμού, να φτιαχτεί υποδομή ηλεκτρικής διασύνδεσης των πλοίων που προσεγγίζουν ώστε να μη ρυπαίνουν τον αέρα της περιοχής και μαζί προβλέπεται μια σειρά έργων, όπως ένας καλός δρόμος (επέκταση της Αττικής Οδού) και ένα καλό δημόσιο μέσο μεταφοράς (επέκταση προαστιακού). Η δημοφιλής τα τελευταία χρόνια σε πολλούς Αθηναίους περιοχή για μετοίκηση θα αποκτήσει δηλαδή και καλή οδική και σιδηροδρομική πρόσβαση. Τι καλύτερο.

Για τη μαρίνα Καλαμαριάς ο σχεδιασμός του ΤΑΙΠΕΔ προβλέπει μια σύγχρονη υποδομή υποδοχής τουριστικών σκαφών που θα συνοδεύεται από υποδομές φιλοξενίας (ξενοδοχείο), αναψυχής και πρασίνου. Οπως δηλαδή γίνεται παντού στον κόσμο όπου υπάρχει θαλάσσιος τουρισμός, ο οποίος επιπλέον θεωρείται ιδιαίτερα ποιοτικός τουρισμός, που αφήνει καλά λεφτά στις περιοχές που υπάρχει. Είναι προφανές ότι κάθε πολίτης έχει δικαίωμα να κρίνει με τα δικά του προσωπικά κριτήρια για το μέλλον του τόπου του. Ο αιρετός όμως δεν έχει αυτό το δικαίωμα. Οφείλει να βάλει πάνω από τις απόψεις του ή τις πιέσεις μιας ομάδας ψηφοφόρων του το κοινό καλό. Θα πρέπει να σκεφτεί τη μεγάλη εικόνα, ακόμα και αν αυτή είναι μειοψηφική. Ακόμα και αν δεν είναι τώρα ξεκάθαρο το καλό που θα φέρει.