Ολυμπιακοί Αγώνες: Μπορούν τα σούπερ παπούτσια να κρίνουν αποτελέσματα;

Η δεύτερη εβδομάδα των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού θα έχει να κάνει με τον στίβο. Τις επόμενες ημέρες, περισσότεροι από χίλιοι δρομείς θα αναμετρηθούν στον στίβο των Ολυμπιακών Αγώνων διεκδικώντας κάποιο μετάλλιο, από τα 100 μέτρα μέχρι τον μαραθώνιο.

Ωστόσο, στις σύγχρονες διοργανώσεις όλο και περισσότερο αναδεικνύεται ένα ερώτημα που στους αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες δεν υπήρχε ούτε στη σφαίρα της φαντασίας: ο αθλητής που κόβει πρώτος την κορδέλα το καταφέρνει μόνο χάρη στην κοπιώδη προσωπική προσπάθεια και τις θυσίες, τη σκληρή και μακρόχρονη προπόνηση και το χάρισμα ή δέχεται και μια «ευγενή» ώθηση από τα «σούπερ παπούτσια»;

Για κάποιους δρομείςτα σούπερ παπούτσια σημαίνουν τεράστια ώθηση, όχι όμως για όλους

Και, μπορεί να συζητείται ευρέως ότι οι χώροι των αγωνισμάτων στους σύγχρονους Ολυμπιακούς σχεδιάζονται με τρόπο ώστε να ενισχύονται οι αποδόσεις αυξάνοντας τις πιθανότητες καταγραφής νέων ρεκόρ, αυτό όμως είναι κάτι που αφορά το ίδιο όλους τους αγωνιζόμενους αθλητές.

Ολυμπιακοί Αγώνες 2024: Πόσα χρήματα παίρνουν οι αθλητές που κερδίζουν μετάλλιο

Κάτι τέτοιο, όμως, δεν ισχύει στην περίπτωση των σούπερ αθλητικών παπουτσιών.

H κρίσιμη διαφορά

Τα πρώτα από αυτά έκαναν το ντεμπούτο τους το 2016, τα οποία επιτάχυναν αγώνες δρόμου όπως ο μαραθώνιος. Το λανσάρισμα του βελτιστοποιημένου για πίστα «συγγενή» τους «super spikes» λίγα χρόνια αργότερα έχει τώρα παρόμοια επίδραση στους μεγαλύτερους αγώνες που τρέχουν οι αθλητές εντός του σταδίου.

Εκ πρώτης όψεως, η έκρηξη στη χρήση των σούπερ παπουτσιών φαίνεται απλώς να θαμπώνει το μεγαλείο επιδόσεων που κάποτε έκαναν το κοινό να τρίβει τα μάτια του.

Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Οι εξελίξεις στην τεχνολογία των αθλητικών παπουτσιών έχουν μια κρίσιμη διαφορά με τις άλλες τεχνολογικές αλλαγές, προσαρμογές –όπως το πει ο καθένας- που έχουν εκσυγχρονίσει τα αθλήματα με το πέρασμα των χρόνων και μπορεί να είναι και αναπόφευκτο στις μέρες μας, στο πλαίσιο της ευρύτερης αλματώδους ανάπτυξης και εφαρμογής της τεχνολογίας σε όλους τους τομείς. Η διαφορά στην προκειμένη περίπτωση είναι ότι τα οφέλη δεν κατανέμονται ισότιμα μεταξύ των συναγωνιστών – ακόμη και μεταξύ όσων φορούν τα ίδια παπούτσια.

Για να γίνει πιο κατανοητό, οι FT παραθέτουν την περίπτωση της Formula 1 όπου η μηχανική έχει έντονη επίδραση στους αγώνες. Εκεί, το μονοθέσιο παίζει μεγάλο ρόλο στον καθορισμό των αποτελεσμάτων και ο αγώνας δίνεται μεταξύ ομάδων και όχι ατόμων. Αλλά στην περίπτωση της F1 το ίδιο αυτοκίνητο θα παρείχε την ίδια ώθηση ακόμη και σε διαφορετικούς οδηγούς.

Με τα σούπερ παπούτσια, ωστόσο, δεν συμβαίνει το ίδιο. Για κάποιους δρομείς σημαίνει τεράστια ώθηση, όχι όμως για όλους.

Αλλεπάλληλες μελέτες υποδεικνύουν ότι αυτή η διακύμανση μεταξύ εκείνων των οποίων η φυσιολογία ή το στυλ τρεξίματος συνδυάζεται με τα παπούτσια με μέγιστο όφελος και των αυτών με τους οποίους δεν συμβαίνει το ίδιο, μπορεί να είναι πολύ μεγάλη.

Σε αγώνες για τους οποίους το αποτέλεσμα κρίνεται στον πόντο, η διαφορά μπορεί να είναι καθοριστική.

Σε μια παραλλαγή, αυτό μοιάζει με ένα νέο αγωνιστικό αυτοκίνητο της F1 που μπορεί να βοηθήσει τους αριστερόχειρες να οδηγούν πιο γρήγορα ενώ επιβραδύνει τους δεξιόχειρες οδηγούς.

Η μηχανική βάσει της οποίας αποδίδουν τα σούπερ παπούτσια σημαίνει με απλά λόγια ότι οι δρομείς με μεγαλύτερους και περισσότερους βηματισμούς θα επηρεαστούν διαφορετικά από εκείνους με πιο επίπεδο βάδισμα. Η αλληλεπίδραση μεταξύ της εμβιομηχανικής διαφορετικών αθλητών και των υποδημάτων τους μπορεί να εξηγήσει γιατί οι γυναίκες τείνουν να παίρνουν μεγαλύτερη ώθηση από τους άνδρες.

Το αποτέλεσμα είναι ότι την επόμενη εβδομάδα, δεν θα ξέρουμε πραγματικά αν οι διαγωνιζόμενοι με τους ταχύτερους χρόνους είναι οι πιο γρήγοροι δρομείς ή οι πιο γρήγοροι δρομείς-συν-ένα-ιδιαίτερο-ζεύγος-παπούτσια, γράφουν χαρακτηριστικά οι FT.

Η αθλητική ικανότητα έχει ήδη καθοριστεί εν μέρει από τις διαφορές στη φυσιολογία και στην εμβιομηχανική.

Το ερώτημα είναι εάν όλοι είναι σύμφωνοι με τις διαφορές που δεν είχαν προηγουμένως σημασία και έγιναν ξαφνικά καθοριστικές ως αποτέλεσμα της νέας τεχνολογίας.

Και δεν πρόκειται για κάτι που ενέσκηψε σήμερα, ούτε καν στους προηγούμενους Ολυμπιακούς. Το 2008, τα επαναστατικά μαγιό LZR χαμηλής τριβής της Speedo έσπασαν δεκάδες ρεκόρ κολύμβησης, για να απαγορευτούν γρήγορα και να εγκαταλειφθεί η σχετική τεχνολογία. Και αυτό, όχι επειδή έδιναν πλεονέκτημα στον χρήστη, αλλά επειδή το μέγεθος αυτού του πλεονεκτήματος διέφερε ανάλογα με το μέγεθος και το σχήμα του σώματος του χρήστη.

Τελικά, μήπως πρέπει να δεχθούμε ότι το βάθρο από εδώ και πέρα περιμένει όχι απαραίτητα τον καλύτερο δρομέα, αλλά αυτόν με τα σούπερ αθλητικά παπούτσια που «κουμπώνουν» στα πόδια του με τρόπο ώστε να του δίνουν την καλύτερη απόδοση;