Το «ψαχτήρι» της Google καταδικάστηκε, αλλά κυριαρχεί

Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί με ασφάλεια ως μια ιστορική απόφαση, αν δεν υπήρχε η υποσημείωση που λέει ότι πιθανώς θα μείνει χωρίς σοβαρό αντίκρισμα για τους χρήστες. Η αμερικανική δικαιοσύνη κέρδισε τη μάχη εναντίον της εταιρείας Alphabet, θυγατρικής της Google, η οποία είναι υπεύθυνη για την πιο δημοφιλή μηχανή αναζήτησης στο διαδίκτυο. Η απόφαση 276 σελίδων του δικαστηρίου της Ουάσινγκτον μιλά για μια μονοπωλιακή κατάσταση, που σχετίζεται με την προεγκατάσταση σε κινητά τηλέφωνα όπως τα iPhone της σχετικής μηχανής ως εργοστασιακής ρύθμισης. Αυτό δημιουργεί ένα τεράστιο πλεονέκτημα απέναντι σε ανταγωνίστριες εταιρείες, αφού συνήθως οι χρήστες παραμένουν σε αυτή την επιλογή και δεν αλλάζουν τις ρυθμίσεις για να δώσουν προτεραιότητα σε ένα άλλο «ψαχτήρι».

Ένας τζίρος πολλών δισεκατομμυρίων

Πίσω από μια φαινομενικά αθώα προ-ρύθμιση κρύβεται ένας τζίρος πολλών δισεκατομμυρίων. Είναι πλέον γνωστό ότι η πώληση δεδομένων για τις συμπεριφορές των χρηστών στο διαδίκτυο αποτελεί μια τεράστια αγορά. Αυτή τη στιγμή η Google ελέγχει περίπου το 90% της σχετικής αγοράς. Κάθε αναζήτησή μας δίνει πληροφορίες που συλλέγονται, συνδέονται, συγκρίνονται και συστηματοποιούνται, για να δημιουργούνται προφίλ χρηστών, τα οποία στη συνέχεια η Google μεταπωλεί σε επιχειρήσεις, κυρίως διαφημιστικές, που μπορούν έτσι να βομβαρδίζουν τους χρήστες με στοχευμένη διαφήμιση. Μόνο στο δεύτερο τρίμηνο του 2024 ο σχετικός τζίρος της εταιρείας έφτασε τα 64,6 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτό εξηγεί γιατί η Google το 2021 πλήρωσε σε εταιρείες όπως η Apple πάνω από 26 δισεκατομμύρια, για να προεγκαθιστούν τη δική της μηχανή αναζήτησης σε κινητά και λάπτοπ.

Πόσο θα πληρώσουν Google και Apple την δικαστική ήττα στις ΗΠΑ

«Δεν φταίμε που είμαστε οι καλύτεροι»

Το επιχείρημα της εταιρείας στο δικαστήριο ήταν ότι το δικό της «ψαχτήρι» είναι αδιαμφισβήτητα το καλύτερο που υπάρχει και γι’ αυτόν τον λόγο το προτιμούν οι εταιρείες κατασκευής ηλεκτρονικών συσκευών ή και δημιουργοί προγραμμάτων περιήγησης στο διαδίκτυο, όπως η ανεξάρτητη εταιρεία του Firefox, η οποία έχει σε μεγάλο βαθμό ανάγκη τις «χορηγίες« της Google. Ως επιχείρημα ανέφεραν μάλιστα και δήλωση κορυφαίου στελέχους της Apple ότι για όλα τα λεφτά του κόσμου δεν θα αντικαθιστούσε τη μηχανή αναζήτησης της Google με κάποια άλλη, όπως για παράδειγμα το Bing της Microsoft. Ουσιαστικά και οι δικαστές παραδέχτηκαν την τεχνική υπεροπλία της σχετικής εφαρμογής απέναντι σε άλλες, ενώ είναι μάλλον απίθανο να μπορέσουν να υποχρεώσουν εταιρείες τεχνολογίας να μην εγκαθιστούν το σχετικό πρόγραμμα.

Η ψευδαίσθηση της επιλογής

Στην ΕΕ για παράδειγμα οι χρήστες καλούνται, όταν ανοίγουν ένα πρόγραμμα περιήγησης στο διαδίκτυο, να διαλέξουν μηχανή αναζήτησης. Οι περισσότεροι επιλέγουν και πάλι την Google, επειδή ακριβώς την γνωρίζουν και την έχουν πλέον συνηθίσει. Ας μην ξεχνάμε ότι ο όρος «γκουγλάρω» έχει κατοχυρωθεί ως συνώνυμο του «ψάχνω κάτι στο διαδίκτυο».

Ένα πιθανό μέτρο, πέραν ίσως κάποιων προστίμων, αλλά μάλλον διοικητικού χαρακτήρα, θα μπορούσε να είναι σύμφωνα με τους ειδικούς να διαταχθεί η απόσπαση της Alphabet από την Google. Αυτό δεν θα άλλαζε και πολλά στην καθημερινότητά μας και σίγουρα δεν θα μείωνε τον τζίρο των εταιρειών από την όλη επιχείρηση, που ολοένα και τελειοποιείται τεχνικά, διευρύνεται και εξαπλώνεται σε νέους τομείς.

O γυάλινος χρήστης

Οι επιλογές μας, οι αναζητήσεις μας, οι απορίες μας, οι κρυφές μας επιθυμίες είναι πιο διάφανες από ποτέ άλλοτε. Στο διαδίκτυο όλοι οι χρήστες είναι πλέον «γυάλινοι». Μόνο οι «αρνητές του Ίντερνετ» και των ηλεκτρονικών συσκευών μπορούν να μείνουν αόρατοι από αυτό το οργανωμένο σύμπλεγμα εταιρειών τεχνολογίας, πληροφορικής και διαφήμισης.

Η αμερικανική δικαιοσύνη πάντως, πιστή στο αφήγημα της ελεύθερης αγοράς, συνεχίζει να προσπαθεί να περιορίσει τη δράση κολοσσών της τεχνολογίας όπως οι Meta, Amazon και Apple με νομικά μέσα και να προαναγγέλλει και άλλες δίκες, σε έναν αγώνα που μοιάζει ολοένα και πιο άνισος.

Πηγή: DW