Χορήγηση βεβαίωσης οφειλής από την ΑΑΔΕ – Οδηγίες από την διοίκηση

Είδαμε στο προηγούμενο σημείωμα μας πως εκδίδεται η βεβαίωση χρεών και ποιοι μπορούν να τα την εκδώσουν.

Στο σημερινό μας σημείωμα θα δούμε τι αναγράφεται στην βεβαίωση

Στη βεβαίωση οφειλής αναγράφονται, μεταξύ άλλων, υποχρεωτικά:

1. Εάν η βεβαίωση εκδίδεται για μεταβίβαση ακινήτου, η επωνυμία ή το ονοματεπώνυμο του φορέα που θα κατατεθεί, ο/οι ΑΤΑΚ ή τα περιγραφικά στοιχεία του ακινήτου το οποίο θα μεταβιβαστεί ή επί του οποίου θα συσταθεί εμπράγματο δικαίωμα, κατά περίπτωση σύμφωνα με το άρθρο 7 της ΚΥΑ Α.1162/2023, η αντικειμενική αξία του ακινήτου ή του εμπράγματου δικαιώματος, το τίμημα και οι όροι παρακράτησης και απόδοσης.
2. Εάν η βεβαίωση εκδίδεται για είσπραξη χρημάτων, η επωνυμία του φορέα στον οποίο θα κατατεθεί, τα στοιχεία του τίτλου πληρωμής με τον ΜΑΡΚ ή το πλήθος αυτών εάν τα στοιχεία τίτλου πληρωμής με τον ΜΑΡΚ είναι άνω των πέντε (5), ή ελλείψει του ΜΑΡΚ, οποιοδήποτε στοιχείο ταυτοποιεί τη συγκεκριμένη πληρωμή, καθώς και το ποσό της είσπραξης.

III. Ο κατά περίπτωση μοναδικός κωδικός πληρωμής (Ταυτότητα Βεβαίωσης Οφειλής -Τ.Β.Ο.) σύμφωνα με τον οποίο ο υπόχρεος θα αποδώσει το παρακρατούμενο ποσό στους φορείς είσπραξης, υπέρ της Φορολογικής Διοίκησης, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. Για τις τελωνειακές οφειλές, σε περίπτωση μη δυνατότητας αναγραφής του μοναδικού κωδικού πληρωμής, αναγράφεται ο Κύριος Αριθμός Αναφοράς (ΜΈ.Ν.) του τελωνειακού παραστατικού (τίτλου) βεβαίωσης της τελωνειακής οφειλής.

1. Το σύνολο των βεβαιωμένων (ατομικών, συνυποχρέωσης και συνυπευθυνότητας) ληξιπρόθεσμων και μη, ρυθμισμένων και μη στη Φορολογική Διοίκηση οφειλών, για τις οποίες έχει ευθύνη καταβολής σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις ο οφειλέτης (φυσικό ή νομικό πρόσωπο/νομική οντότητα/ομάδα περιουσίας) για τον οποίο εκδίδεται η βεβαίωση οφειλής.
2. Εάν η βεβαίωση οφειλής εκδίδεται για είσπραξη χρημάτων, στο ανωτέρω σύνολο οφειλών συμπεριλαμβάνονται οι συνολικές βεβαιωμένες οφειλές σε αναστολή είσπραξης, ανεξαρτήτως ύψους αυτών, εάν είναι ληξιπρόθεσμες ή μη ή εάν έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής.
3. Εάν η βεβαίωση οφειλής εκδίδεται για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού εξ επαχθούς αιτίας, στο ανωτέρω σύνολο οφειλών συμπεριλαμβάνονται οι συνολικές βεβαιωμένες οφειλές οι οποίες τελούν σε αναστολή είσπραξης, ανεξαρτήτως εάν έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής, εφόσον είναι ληξιπρόθεσμες και η βασική ληξιπρόθεσμη οφειλή υπερβαίνει τις πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ.

Κατόπιν επιλογής του οφειλέτη συμπεριλαμβάνονται και οι μη ληξιπρόθεσμες οφειλές σε αναστολή είσπραξης ανεξαρτήτως ύψους ή οι ληξιπρόθεσμες οφειλές σε αναστολή είσπραξης με βασική οφειλή μικρότερη των πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ.

VII. Κατόπιν επιλογής του οφειλέτη συμπεριλαμβάνονται στο ανωτέρω σύνολο οφειλών, ανεξαρτήτως αιτίας έκδοσης της βεβαίωσης οφειλής, οι μη ληξιπρόθεσμες οφειλές που προκύπτουν από την επιστροφή της ενίσχυσης της επιστρεπτέας προκαταβολής, σύμφωνα με το άρθρο τρίτο της από 30/03/2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 75), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4684/2020 (Α’ 86), και τις κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου αυτού Κοινές Αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών και Ανάπτυξης και Επενδύσεων.

Μη κάλυψη της οφειλής

Εάν από το ποσό του τιμήματος που αποδίδεται στη Φορολογική Διοίκηση δεν εξοφλούνται πλήρως οι ληξιπρόθεσμες οφειλές σε καθεστώς αναστολής είσπραξης, ανεξαρτήτως εάν αυτές έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής, για τη χορήγηση βεβαίωσης οφειλής για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού από επαχθή αιτία, απαιτείται έγκριση από τον αρμόδιο Προϊστάμενο για την επιδίωξη της είσπραξης της οφειλής υπηρεσίας.

Το ακίνητο δεν καλύπτει την οφειλή

Στην περίπτωση που το τίμημα υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου ή του δικαιώματος που συστήνεται επ’ αυτού, χωρίς να εξοφλείται το σύνολο των οφειλών που περιλαμβάνονται υποχρεωτικά στη βεβαίωση οφειλής, απαιτείται ως προϋπόθεση για τη χορήγηση της βεβαίωσης οφειλής διασφάλιση της είσπραξης των εναπομενουσών οφειλών που αντιστοιχούν στη διαφορά μεταξύ της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου ή του δικαιώματος που συστήνεται επ’ αυτού και του τιμήματος.

Βιβλίο καταχώρησης

Η βεβαίωση οφειλής καταχωρείται σε ειδικό βιβλίο, προκειμένου να ελέγχεται η απόδοση των ποσών. Σε περίπτωση που η βεβαίωση οφειλής χορηγείται ψηφιακά, το ειδικό βιβλίο του προηγούμενου εδαφίου παρακολουθείται από την υπηρεσία που αρμοδίως επιδιώκει την είσπραξη της οφειλής για την αντίστοιχη αρμόδια υπηρεσία φορολογίας εισοδήματος του φορολογούμενου για τον οποίο εκδόθηκε η βεβαίωση οφειλής.

Μη δυνατότητα έκδοσης

12. Εάν τυγχάνει εφαρμογής τουλάχιστον μία από τις προϋποθέσεις του άρθρου 11 της ΠΟΛ.1274/2013, δεν εκδίδεται αποδεικτικό ενημερότητας ή βεβαίωση οφειλής ψηφιακά αλλά ο αιτών απευθύνεται στην αρμόδια Υπηρεσία προκειμένου η τελευταία να εξετάσει την τυχόν εφαρμογή της παρ. 6 του άρθρου 12 του ΚΦΔ και κατά περίπτωση να κρίνει εάν θα χορηγήσει αποδεικτικό ενημερότητας ή βεβαίωση οφειλής ή εάν θα αιτηθεί στοιχειοθετημένα συναίνεση για μη χορήγηση αυτού από το αρμόδιο όργανο. Σχετικές οι παρ. 29 – 33 της εγκυκλίου οδηγίας Ε.2089/2023 αναφορικά με τη βεβαίωση οφειλής και το άρθρο 11 της απόφασης ΠΟΛ.1274/2013, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με την Απόφαση Διοικητή ΑΑΔΕ Α.1163/2023.

Προϋποθέσεις ΠΟΛ.1274/2013

Άρθρο 11

Προϋποθέσεις για την εφαρμογή της παρ. 8 του άρθρου 12 του ν. 4987/2022.

Προϋποθέσεις για την εφαρμογή της παρ. 8 του άρθρου 12 του ν. 4987/2022, όπως ισχύει, συνιστούν:

α. Η διαπίστωση οικονομικού εγκλήματος ή μεγάλης έκτασης φοροδιαφυγή, όπως αυτά ορίζονται από την κείμενη νομοθεσία.

β. Στις περιπτώσεις που το αποδεικτικό ενημερότητας ζητείται για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού:

10. Η ύπαρξη ατομικών μη ληξιπρόθεσμων οφειλών του αιτούντος άνω των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ, εάν ο αιτών είναι φυσικό πρόσωπο και άνω των πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ, εάν ο αιτών είναι νομικό πρόσωπο, και εφόσον το ύψος αυτών υπερβαίνει σε ποσοστό το εκατόν είκοσι τοις εκατό (120%) του μεγαλύτερου, κατά την τελευταία τριετία πριν από το έτος υποβολής της αίτησης για έκδοση του αποδεικτικού ενημερότητας, αθροίσματος βασικών ατομικών οφειλών που έχουν βεβαιωθεί ετησίως σε βάρος του αιτούντος.
11. Η ύπαρξη μη ληξιπρόθεσμων οφειλών που έχουν βεβαιωθεί σε βάρος άλλων προσώπων και για τις οποίες ο αιτών το αποδεικτικό έχει ευθύνη για την καταβολή τους, άνω των ανωτέρω ορίων ποσών και εφόσον το ύψος αυτών υπερβαίνει σε ποσοστό το εκατόν είκοσι τοις εκατό (120%) του μεγαλύτερου, κατά την τελευταία τριετία πριν από το έτος υποβολής της αίτησης για έκδοση του αποδεικτικού ενημερότητας, αθροίσματος βασικών ατομικών οφειλών που έχουν βεβαιωθεί ετησίως σε βάρος του πρωτοφειλέτη.

Στο ποσό των ετησίως βεβαιωμένων οφειλών των προηγούμενων εδαφίων δεν συνυπολογίζονται οι υφιστάμενες μη ληξιπρόθεσμες οφειλές και τα ποσά οφειλών που έχουν μειωθεί. Για την εφαρμογή του ορίου των δέκα (10.000) και πενήντα (50.000) χιλιάδων ευρώ αντίστοιχα, το ύψος των μη ληξιπρόθεσμων οφειλών του αιτούντος υπολογίζεται ξεχωριστά ανά πρωτοφειλέτη, φυσικό ή νομικό πρόσωπο, και δεν λαμβάνεται υπόψη το άθροισμα των μη ληξιπρόθεσμων οφειλών του που τυχόν έχουν βεβαιωθεί σε βάρος περισσότερων του ενός φυσικών ή νομικών προσώπων.

Η παρ. β δεν εφαρμόζεται εφόσον η είσπραξη των μη ληξιπρόθεσμων οφειλών είναι διασφαλισμένη.

γ. Η ύπαρξη ληξιπρόθεσμων οφειλών σε αναστολή που δεν τελούν σε ρύθμιση, μεγαλύτερων των πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ, εάν το αποδεικτικό ζητείται για είσπραξη χρημάτων.

δ. Διαγραφή οφειλών, λόγω ακύρωσης για τυπικούς λόγους προηγούμενης βεβαίωσης, για το χρονικό διάστημα μέχρι τη νέα βεβαίωση.

ε. Στην περίπτωση που υπάρχουν ενδείξεις σοβαρής φοροδιαφυγής ή απάτης ή οικονομικού εγκλήματος πριν την έκδοση του νόμιμου τίτλου.

στ. Περιπτώσεις κατά τις οποίες κατόπιν χρήσης μεθόδων ανάλυσης κινδύνου πιθανολογείται κίνδυνος για την είσπραξη της οφειλής.

ζ. Λοιπές περιπτώσεις που πληροφορείται η φορολογική διοίκηση με οποιονδήποτε τρόπο την επικείμενη βεβαίωση μεγάλων οφειλών.

Μη ληξιπρόθεσμες οφειλές που προκύπτουν από την επιστροφή της ενίσχυσης της επιστρεπτέας προκαταβολής σύμφωνα με το άρθρο τρίτο της από 30.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 75), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4684/2020 (Α’ 86), και τις κατ’ εξουσιοδότηση αυτού κοινές αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών και Ανάπτυξης και Επενδύσεων δεν λαμβάνονται υπόψη για την εφαρμογή της παρ. 8 του άρθρου 12 του ν. 4987/2022.

Εγκυρότητα

Σε κάθε περίπτωση οι φορείς στους οποίους προσκομίζεται η βεβαίωση οφειλής υποχρεούνται να ελέγξουν την εγκυρότητα αυτής.

Αλωνιάτης Απόστολος

Οικονομολόγος – φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.