Ιαπωνία: Τα επιτόκια κρίνουν τον νέο πρωθυπουργό

Καθώς θερμαίνεται η κούρσα για τον νέο πρωθυπουργό στην Ιαπωνία, οι υποψήφιοι θα εξεταστούν για τις απόψεις τους σχετικά με τη νομισματική πολιτική, και μάλιστα σε μία κομβική στιγμή που η οικονομία μόλις αναδύεται από δεκαετίες αποπληθωρισμού.

Ένα πρόσφατο επεισόδιο, το οποία αποκαλύπτει το Bloomberg, καταδεικνύει τους κινδύνους για τους πολιτικούς όταν σταθμίζουν την πολιτική της κεντρικής τράπεζας: πριν από τη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της Τράπεζας της Ιαπωνίας τον Ιούλιο, ο υπουργός Ψηφιακών Υπηρεσιών Taro Kono – ένας πιθανός υποψήφιος για να γίνει ο επόμενος ηγέτης – δήλωσε ότι οι αρχές θα πρέπει να αυξήσουν τα επιτόκια για να στηρίξουν το γιεν.

Τα σχόλια του Kono βοήθησαν το γεν να ενισχυθεί έναντι του δολαρίου. Ο υπουργός Οικονομικών Σουνίτσι Σουζούκι επέκρινε τα σχόλια ως στερούμενα επίγνωσης και προέτρεψε τον Kono «να είναι προσεκτικός».

Τίτλοι τέλους για τον Ιάπωνα πρωθυπουργό – Δεν θα διεκδικήσει την επανεκλογή του

Ισορροπίες στην Ιαπωνία

Η αντιπαράθεση αυτή τονίζει την έντονη εστίαση στο κατά πόσον η κυβέρνηση θα μπορούσε να προσπαθήσει να επηρεάσει την πορεία της BOJ προς την εξομάλυνση της πολιτικής, μετά την αιφνιδιαστική αύξηση στα επιτόκια, η οποία θεωρήθηκε ότι πυροδότησε την αναταραχή που αναστάτωσε τις χρηματοπιστωτικές αγορές. Η απόφαση του πρωθυπουργού Φούμιο Κισίντα να παραιτηθεί ανοίγει την πόρτα σε νεοφερμένους που ανταγωνίζονται σε μια εποχή που η πολιτική της BOJ είναι σε ροή.

«Με την αλλαγή της νομισματικής πολιτικής, οι αγορές είναι πολύ νευρικές», δήλωσε ο Shinichiro Kobayashi, επικεφαλής οικονομολόγος της Mitsubishi UFJ Research & Consulting. «Νομίζω ότι οι πολιτικοί πρέπει να μάθουν ότι αν λένε πράγματα απρόσεκτα, οι αγορές θα αντιδράσουν έντονα».

Ο Kono δεν είναι ο μόνος υποψήφιος που έχει ξεπεράσει τα όρια. Ο Toshimitsu Motegi, γενικός γραμματέας του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος, είπε ότι η BOJ θα πρέπει να διατυπώσει τα σχέδιά της για ομαλοποίηση της πολιτικής με μεγαλύτερη σαφήνεια, προκειμένου να στηρίξει το γεν, καθώς το αδύναμο νόμισμα μπορεί να ανεβάσει τις τιμές.

Στον απόηχο της αύξησης των επιτοκίων της BOJ, ο Shigeru Ishiba, μόνιμος υποψήφιος στις εκλογές για την ηγεσία του LDP και πρώην υπουργός Άμυνας, δήλωσε ότι υποστήριξε την απόφαση σε συνέντευξή του στο Reuters.

Ένας άλλος πιθανός υποψήφιος στις εκλογές του LDP που έχει ξεκάθαρη άποψη για τη νομισματική πολιτική είναι ο Sanae Takaichi, υπουργός οικονομικής ασφάλειας. Έχει επανειλημμένα τονίσει τον ρόλο της νομισματικής χαλάρωσης για τη στήριξη της οικονομίας, συμπεριλαμβανομένου του τελευταίου της μανιφέστου πολιτικής.

Διαφορετικές απόψεις

Οι απόψεις για τη νομισματική πολιτική μεταξύ των περισσότερων από τους άλλους αναμενόμενους υποψηφίους είναι πιο δύσκολο να προσδιοριστούν. Η υπουργός Εξωτερικών Yoko Kamikawa και ο πρώην υπουργός Περιβάλλοντος Shinjiro Koizumi έχουν δώσει ελάχιστες ενδείξεις για τις θέσεις τους. Ο πατέρας του Koizumi, πρώην πρωθυπουργός Junichiro Koizumi, ήταν υπέρμαχος της χαλαρής πολιτικής, αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ο γιος του θα ακολουθούσε αυτή την προσέγγιση.

Οι αβεβαιότητες υπογραμμίζουν τις αλλαγές στην οικονομία. Οι πολιτικοί συνήθιζαν να είναι πιο ειλικρινείς για τη νομισματική πολιτική όταν η Ιαπωνία είχε τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. Το 1987, στο απόγειο της οικονομικής φούσκας της Ιαπωνίας, ο Πρωθυπουργός Yasuhiro Nakasone είπε στον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρέιγκαν η Ιαπωνία θα μειώσει τα επιτόκια, σε μια κίνηση που αποσκοπούσε στη σταθεροποίηση του δολαρίου.

Λίγα χρόνια αργότερα, η φούσκα περιουσιακών στοιχείων της Ιαπωνίας έσκασε. Μετά από αυτό, η οικονομία της Ιαπωνίας είχε κολλήσει σε αποπληθωριστικό κύμα για δεκαετίες, με την κεντρική τράπεζα να διατηρεί τα επιτόκια σχεδόν στο μηδέν. Οι πολιτικοί που συναγωνίζονταν για ψήφους ή εξουσία είχαν λίγα να πουν για την πολιτική, και με τις τιμές υποτονικές, οι ψηφοφόροι γενικά δεν παραπονιούνταν σε καμία περίπτωση.

Αυτό διευκόλυνε την κυβέρνηση να διατηρήσει τη συμφωνία της με την κεντρική τράπεζα να μην παρεμβαίνει η μία στις πολιτικές της άλλης.

Διαφορετική εικόνα στην Ιαπωνία

Τώρα τα πράγματα είναι διαφορετικά. Οι εκλογές του επόμενου μήνα θα διεξαχθούν σε ένα πλαίσιο επίμονου πληθωρισμού, με τις τιμές καταναλωτή να έχουν αυξηθεί στο επίπεδο ή πάνω από τον στόχο πληθωρισμού 2% της BOJ για περισσότερα από δύο χρόνια. Το αυξανόμενο κόστος ζωής επιβάρυνε τα επίπεδα υποστήριξης του Κισίντα.

Η οικονομική ανάπτυξη το δεύτερο τρίμηνο ξεπέρασε τις συναινετικές εκτιμήσεις και έδειξε την πρώτη αύξηση στις προσωπικές δαπάνες σε περισσότερο από ένα χρόνο.

Αυτό υποστήριξε την άποψη της BOJ ότι ο πληθωρισμός καθοδηγείται από τη ζήτηση και είναι βιώσιμος, συνθήκες που θα μπορούσαν να επιτρέψουν στις αρχές να συνεχίσουν να ομαλοποιούν την πολιτική μετά από χρόνια άνευ προηγουμένου χαλάρωσης.