Ακίνητα: «Φθηνή» αλλά… απρόσιτη η στέγη στη νοτιοανατολική Ευρώπη – Η εικόνα στην Ελλάδα

Ως η περιοχή με τις χαμηλότερες τιμές στα κατοικιών στην ήπειρο, αναδεικνύεται η Νοτιοανατολική Ευρώπη, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Deloitte.

Ωστόσο, παρά την οικονομική προσιτότητα αυτών των κατοικιών σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη, εξακολουθεί να αποτελεί οικονομική πρόκληση για πολλούς ντόπιους πολίτες να αγοράσουν το δικό τους σπίτι.

Ακίνητα: Πήραν «φωτιά» τα ενοίκια των prime κατοικιών στην Αττική

Σε όλες τις χώρες που αξιολογήθηκαν στην έκθεση, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη κατέγραψε τη χαμηλότερη μέση τιμή συναλλαγής για νέες κατοικίες στα 1.315 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ακολουθούμενη από την Ελλάδα και τη Ρουμανία με 1.463 ευρώ και 1.504 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο αντίστοιχα.

Το 2023, το Ισραήλ ήταν και πάλι η ακριβότερη χώρα για τα ακίνητα, με μέση τιμή συναλλαγής 5.439 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Η Αυστρία διατήρησε τη θέση της ως η δεύτερη πιο ακριβή αγορά, με τις μέσες τιμές να αγγίζουν τα 4.920 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.

Η Γερμανία δεν έμεινε πολύ πίσω, με τα ακίνητα να διατίθενται κατά μέσο όρο 4.700 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.

Οι νέες αγοραπωλησίες

Η Ουγγαρία γνώρισε τη σημαντικότερη άνοδο των τιμών σε σύγκριση με το 2022, με τις τιμές των νέων αγοραπωλησιών σε σπίτια να αυξάνονται κατά 13,3%. Η Πολωνία και η Πορτογαλία σημείωσαν επίσης σημαντικές αυξήσεις, με τις τιμές να αυξάνονται κατά 12,2% και 11,5% αντίστοιχα.

Όσον αφορά τις πρωτεύουσες, η Βουδαπέστη πρωτοστάτησε με άνοδο 11,2% στις τιμές συναλλαγών. Ακολούθησε η Βαρσοβία με άλμα 9,7%, ενώ το Όσλο, το Βελιγράδι και η Πράγα σημείωσαν πιο μέτριες αυξήσεις 7,2%, 2,9% και 1,8% αντίστοιχα.

Φθηνή αλλά… απρόσιτη η στέγη

Η Deloitte αξιολογεί την οικονομική προσιτότητα εξετάζοντας πόσοι ακαθάριστοι ετήσιοι μισθοί χρειάζονται για την αγορά ενός νέου σπιτιού. Από αυτή την άποψη, η Τσεχική Δημοκρατία είναι η λιγότερο προσιτή χώρα στην Ευρώπη, με τον μέσο πολίτη να χρειάζεται να επενδύσει το ισοδύναμο των 13,3 ετήσιων μισθών για να αγοράσει ένα νέο σπίτι.

Η γειτονική Σλοβακία δεν είναι πλέον η πιο απαιτητική χώρα για την αγορά ενός μέσου νέου σπιτιού. Το 2023, οι Σλοβάκοι πολίτες έπρεπε να ξοδέψουν 12,7 φορές τον μέσο ακαθάριστο ετήσιο μισθό τους για να αντέξουν οικονομικά ένα τυπικό νέο σπίτι, μείωση 1,4 μισθών σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.

Στη συνέχεια, το Ισραήλ, η Ιρλανδία και η Ουγγαρία απαιτούν κατά μέσο όρο 10,2 ακαθάριστους ετήσιους μισθούς για να αγοράσουν ένα νέο σπίτι.

Ενώ η Βοσνία είναι μεταξύ των πιο προσιτών χωρών όσον αφορά την τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο, οι πολίτες εξακολουθούν να χρειάζονται από έξι έως οκτώ ακαθάριστους ετήσιους μισθούς για να αντέξουν οικονομικά μια νέα κατοικία.

Στη Σερβία και την Κροατία, οι πολίτες πρέπει να εξοικονομήσουν ένα ισοδύναμο οκτώ έως δέκα ακαθάριστους ετήσιους μισθούς για να αντέξουν οικονομικά ένα νέο διαμέρισμα.

Οι αγοραστές κατοικιών στη Ρουμανία, από την άλλη πλευρά, πρέπει να εξοικονομήσουν μόνο ένα ισοδύναμο μεταξύ πέντε και έξι ακαθάριστων ετήσιων μισθών για να μπορέσουν να αγοράσουν ένα νέο σπίτι. Στην Ελλάδα απαιτούνται 6,8 χρόνια…

Τα πιο προσιτά σπίτια

Τα πιο προσιτά ακίνητα βρίσκονται σε δύο από τις πιο εύπορες χώρες της Ευρώπης, τη Νορβηγία και τη Δανία, όπου οι πολίτες χρειάζονται λιγότερο από πέντε ακαθάριστους ετήσιους μισθούς για να αγοράσουν το δικό τους σπίτι.

Η αύξηση των επιτοκίων σε ολόκληρη την Ευρώπη το 2023 έχει κάνει τα στεγαστικά δάνεια λιγότερο προσιτά, ιδιαίτερα για τους αγοραστές για πρώτη φορά. Καθώς οι κεντρικές τράπεζες αύξησαν τα επιτόκια για την καταπολέμηση του πληθωρισμού, το κόστος δανεισμού αυξήθηκε.

«Δεδομένου αυτού, οι κυβερνήσεις έχουν ξεκινήσει πρωτοβουλίες για την κατασκευή πιο προσιτών μονάδων και τη ρύθμιση των αγορών ενοικίασης. Οι προσπάθειες διερευνούν επίσης τη χρήση καινοτόμων λύσεων για φθηνότερα οικονομικά προϊόντα, τα οποία θα συμβάλουν στη μείωση του κόστους και στην επιτάχυνση της ανάπτυξης, όπως οι αρθρωτές τεχνικές δόμησης. Περιττό να αναφέρουμε ότι αυτό το ζήτημα είναι ενσωματωμένο με τη συνολική κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη καθώς και τη συνολική σταθερότητα», αναφέρει η έκθεση.

«Ως εκ τούτου, παραμένει προτεραιότητα για όλους τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής καθώς και για τους ηγέτες του κλάδου να διασφαλίσουν ότι υπάρχει επαρκής προσφορά οικονομικά προσιτών κατοικιών».

Ενώ η έκθεση επικεντρώνεται κυρίως στις αγορές ακινήτων, επισημαίνει επίσης ότι η αγορά ενοικίων στη Νοτιοανατολική Ευρώπη αντιμετωπίζει παρόμοιες προκλήσεις προσιτής τιμής.

Ενώ οι τιμές ενοικίασης είναι σημαντικά χαμηλότερες από ό,τι σε πόλεις της Δυτικής Ευρώπης – όπως το Λονδίνο, όπου τα ενοίκια έχουν εκτιναχθεί στα 33,8 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο – τα τοπικά εισοδήματα είναι συχνά ανεπαρκή για να καλύψουν άνετα το κόστος.