Φωτοβολταϊκά: Έρχονται πλωτοί σταθμοί σε λίμνες – Ο «οδικός χάρτης» για την εγκατάστασή τους

Εκτός «κάδρου» για την εγκατάσταση πιλοτικών πλωτών φωτοβολταϊκών σταθμών μένουν οι φυσικές λίμνες της χώρας.

Σύμφωνα με τον «οδικό χάρτη» που ετοιμάζει το επιτελείο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) θα επιτραπεί η εγκατάσταση πλωτών ηλιακών συστημάτων, ισχύος έως 8 μεγαβάτ (MW) το καθένα και συνολικής ισχύος μέχρι 80 MW, σε λιμνοδεξαμενές ή τεχνητές λίμνες οι οποίες δεν εμπίπτουν σε κανένα καθεστώς προστασίας ή σε ταμιευτήρες και τεχνητά υδάτινα σώματα που έχουν δημιουργηθεί σε εξαντλημένες εξορυκτικές εκμεταλλεύσεις για χρήση ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ συμπεριλαμβανομένου μεταλλείων, ορυχείων και λατομείων.

Fast track διαδικασίες για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε βιομηχανίες και επιχειρήσεις

Αυστηροί περιορισμοί

Μάλιστα, για τους συγκεκριμένους σταθμούς και προκειμένου να ανασχεθούν οι αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας που έχουν ήδη ξεκινήσει σε περιοχές όπου έχει εκδηλωθεί επενδυτικό ενδιαφέρον (π.χ. στις Περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας, Θεσσαλίας κ.α.), θα τεθούν αυστηροί περιορισμοί. Έτσι, αφενός δεν θα μπορούν να καλύπτουν επιφάνεια μεγαλύτερη του 5% της συνολικής υδάτινης έκτασης και αφετέρου θα απαιτείται έκδοση περιβαλλοντικών όρων καθώς θα κατατάσσονται περιβαλλοντικά στην κατηγορία Α1, δηλαδή στα έργα που ενδέχεται να προκαλέσουν πολύ σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο και συνδεδεμένα με αυτό νομικά πρόσωπα θα μπορούν να έχουν στην κατοχή τους πλωτούς φωτοβολταϊκούς σταθμούς συνολικά έως 8 MW.

Είναι αξιοσημείωτο ότι το θεσμικό πλαίσιο για την ανάπτυξη πιλοτικών θαλάσσιων πλωτών φωτοβολταϊκών σταθμών είχε προωθηθεί από το ΥΠΕΝ το 2022, αλλά ανάλογος σχεδιασμός για αντίστοιχες εγκαταστάσεις σε λίμνες δεν προωθήθηκε ποτέ. Αλλά ούτε το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τις ΑΠΕ έχει ολοκληρωθεί το οποίο θα προσδιόριζε τις κατάλληλες θέσεις εγκατάστασης των έργων. Έτσι, επενδυτικά σχέδια έχουν μεν εξασφαλίσει άδεια από τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) αλλά η αδειοδοτική διαδικασία «κολλούσε» στη συνέχεια.

Χωρίς ταρίφα

Οι πλωτές ηλιακές μονάδες, βάσει του νέου νομοθετικού πλαισίου που ετοιμάζει το υπουργείο, δεν θα μπορούν να λάβουν λειτουργική ενίσχυση (ταρίφα) για το ρεύμα που θα παράγουν και θα πρέπει να συμμετέχουν απευθείας στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας προκειμένου να πουλήσουν την ενέργεια που θα παράγουν. Οι σχετικές ρυθμίσεις αναμένεται να περιληφθούν σε κάποιο από τα πρώτα νομοσχέδια που θα προωθηθούν στις αρχές Σεπτεμβρίου στη Βουλή και θα θέτουν σαφή χρονοδιαγράμματα για την υλοποίηση των έργων.

Η αδειοδοτική διαδικασία

Η πρόθεση του ΥΠΕΝ είναι οι ενδιαφερόμενοι να υποβάλλουν έως τα τέλη Νοεμβρίου στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΝ τα αιτήματα εκδήλωσης ενδιαφέροντος που θα περιλαμβάνουν τη σχετική βεβαίωση παραγωγού από τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) και το αίτημα για Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ). Στόχος είναι να ακολουθήσει άμεσα η δημοσίευση του πίνακα με όλες τις αιτήσεις, οι οποίες θα κατατάσσονται βάσει της ημερομηνίας υποβολής αιτήματος για ΑΕΠΟ και να αποσταλούν στους επενδυτές οι Βεβαιώσεις Κατοχύρωσης Ενδιαφέροντος. Εάν αυτές δεν καλύπτουν τα 80 MW των πιλοτικών έργων τότε το ΥΠΕΝ θα συνεχίσει να παραλαμβάνει αιτήματα και μετά τη δημοσίευση της λίστας κατάταξης.

Όσοι εξασφαλίσουν τη Βεβαίωση Κατοχύρωσης Ενδιαφέροντος και περιβαλλοντικούς όρους θα έχουν περίπου ένα έτος προθεσμία για να ολοκληρώσουν την αδειοδοτική διαδικασία από το αίτημα χορήγησης Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης προς τον αρμόδιο Διαχειριστή έως την υποβολή πλήρους αιτήματος για έκδοση Άδειας Εγκατάστασης.

Και στα κορεσμένα ηλεκτρικά δίκτυα

Οι νέες ρυθμίσεις θα περιλαμβάνουν και ρυθμίσεις ώστε οι αρμόδιες αδειοδοτούσες αρχές να χειρίζονται τις σχετικές αιτήσεις κατά απόλυτη προτεραιότητα. Η Οριστική Προσφορά Σύνδεσης, κατά παρέκκλιση, θα χορηγείται ακόμα και σε περιοχές όπου τα ηλεκτρικά δίκτυα έχουν χαρακτηριστεί ως κορεσμένα.

Εάν δεν κινηθούν οι διαδικασίες και κάποιο έργο δεν λάβει Οριστική Προσφορά Σύνδεσης εντός ενός έτους από την έκδοση της Βεβαίωσης Κατοχύρωσης Ενδιαφέροντος, δηλαδή έως τα τέλη του 2025, αυτή θα ακυρώνεται και η αρμόδια Διεύθυνση του ΥΠΕΝ θα ξεκινά τη διαδικασία από την αρχή για το πρώτο έργο από τους επιλαχόντες βάσει της σειράς κατάταξής τους.

Όσον αφορά σε παλαιότερες Βεβαιώσεις Παραγωγού Ηλεκτρικής Ενέργειας που έχουν εκδοθεί για πλωτούς φωτοβολταΐκούς σταθμούς σε λιμνοδεξαμενές και τεχνητές λίμνες που δεν εμπίπτουν σε κανένα καθεστώς προστασίας ή σε ταμιευτήρες και τεχνητά υδάτινα σώματα που έχουν δημιουργηθεί σε εξαντλημένες εξορυκτικές εκμεταλλεύσεις, αυτή θα παύει να ισχύει εάν εντός 1,5 έτους δεν έχει κατατεθεί αίτηση για χορήγηση ΑΕΠΟ (συν ένα έτος εάν υπάρχει υποχρέωση εκπόνησης Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης), ή εάν σε τέσσερα έτη από την ημερομηνία έκδοσής της δεν έχει υποβληθεί αίτηση στον Διαχειριστή για χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης.

Η πρώτη πιλοτική εφαρμογή πλωτών φωτοβολταϊκών πραγματοποιήθηκε το 2007. Έκτοτε η εγκατάστασή τους χρόνο με τον χρόνο αυξάνεται κυρίως στην Ασία (Κίνα, Ιαπωνία, Νότια Κορέα και Βιετνάμ), αλλά και στην Ευρώπη (Ισπανία, Γαλλία, Βρετανία, Ολλανδία κ.ά.).