Κινηματογράφος: Γιατί οι Κινέζοι γυρνούν την πλάτη στο Χόλιγουντ

Οι υπερπαραγωγές του Χόλιγουντ κυριαρχούν στις διεθνείς κινηματογραφικές αίθουσες για δεκαετίες, αλλά τα τελευταία χρόνια, έχουν χάσει τη λάμψη τους στη Κίνα την μεγαλύτερη κινηματογραφική αγορά εκτός ΗΠΑ.

Η τελευταία ταινία της Walt Disney, “Deadpool & Wolverine”, έχει κατακλύσει τον κόσμο από την κυκλοφορία της στις 22 Ιουλίου, και έγινε η ταινία με σήμανση καταλληλότητας R με την υψηλότερη εισπρακτική επιτυχία όλων των εποχών. Αλλά απέτυχε να σημειώσει την ίδια επιτυχία μεταξύ των Κινέζων.

Ενώ η ταινία της Marvel κέρδισε 57 εκατομμύρια δολάρια τις πρώτες 20 μέρες στην Κίνα, μια κωμωδία-δράμα τοπικής παραγωγής, το “Successor”, έβγαλε έξι φορές περισσότερα στην ίδια χρονική περίοδο, σύμφωνα με στοιχεία του maoyan.com.

Κινηματογράφος: Γιατί τα αμερικανικά στούντιο δεν συναινούν πια στις απαιτήσεις της κινεζικής λογοκρισίας

Το “Successor” που κυκλοφόρησε στις 16 Ιουλίου, έχει εισπράξει μέχρι τώρα πάνω από 439 εκατομμύρια δολάρια για να βρεθεί στην τρίτη θέση φέτος στην Κίνα. Το “Deadpool & Wolverine” βρίσκεται στο νούμερο 15.

Ένα επιτυχημένο franchise του Χόλιγουντ, σχεδόν βέβαια θα είχε καλύτερη κατάταξη στην Κίνα πριν το 2020. Για παράδειγμα, το Avengers: End Game ήταν η τρίτη πιο δημοφιλής ταινία το 2019.

Ωστόσο, τα πράγματα έχουν αλλάξει δραματικά από τότε. Το «Godzilla x Kong: The New Empire» είναι η μοναδική φετινή ταινία του Χόλιγουντ που κατατάσσεται στις 10 ταινίες με τις υψηλότερες εισπράξεις στην Κίνα, στην 8η θέση.

Πέρυσι, για πρώτη φορά από το 2011 και έπειτα, καμία ταινία του Χόλιγουντ δεν μπήκε στο top 10.

Πουλάει το Made in China

Η παγκόσμια πανδημία βοήθησε να παγιωθεί η φθίνουσα τάση των αμερικανικών ταινιών. Οι αίθουσες έκλεισαν, λιγότερες ταινίες γυρίστηκαν και οι Κινέζοι θεατές στράφηκαν στο streaming.

«Η Κίνα έμαθε ό,τι μπορούσε από το Χόλιγουντ. Τώρα φτιάχνουν τις δικές τους υπερπαραγωγές μεγάλου προϋπολογισμού με καλά ειδικά εφέ … Δεν χρειάζονται πια το Χόλιγουντ», είπε στο CNBC ο Στάνλεϊ Ρόζεν, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια, ο οποίος ειδικεύεται στην κινεζική πολιτική, κοινωνία και κινηματογράφο.

Εν τω μεταξύ, οι κινεζικές ταινίες όπως το “Successor” έχουν ένα σημαντικό πλεονέκτημα  καθώς το κινεζικό κοινό, κυρίως νέοι, θέλει ταινίες που σχετίζονται με πράγματα που συμβαίνουν στην Κίνα, είπε ο Ρόζεν.

Το Successor ταιριάζει με αυτό, με την ταινία να αγγίζει τα θέματα ειδικά προσαρμοσμένα για την εγχώρια αγορά, σύμφωνα με την Έμιλι Γιε, Κοσμήτορα Τεχνών στο Πανεπιστήμιο Lingnan του Χονγκ Κονγκ.

Εν τω μεταξύ, προηγούμενες προσπάθειες του Χόλιγουντ να προσελκύσει το κινεζικό κοινό δεν είχαν πάντα αποτέλεσμα.

Το 2020, η Disney έτρεφε ελπίδες ότι το remake με ηθοποιούς της ταινίας κινουμένων σχεδίων «Mulan», που διαδραματίζεται στην Κίνα, θα είχε καλή απόδοση εκεί. Ωστόσο, η ταινία απέτυχε, με πολλούς Κινέζους θεατές να χλευάζουν τους δημιουργούς για ιστορικές ανακρίβειες και δυτικά στερεότυπα.

Πατριωτισμός και αποσύνδεση των ΗΠΑ

Εκτός από ταινίες που είναι πολιτιστικά σχετικές με την κινεζική αγορά, οι πατριωτικές ταινίες έχουν κερδίσει έδαφος.

Η κινεζική ταινία με τις μεγαλύτερες εισπράξεις όλων των εποχών είναι η «The Battle at Lake Changjin» του 2021, η οποία απεικονίζει μια μάχη μεταξύ του Κινεζικού Στρατού και των αμερικανικών δυνάμεων κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Κορέα. Ακολουθεί το «Wolf Warrior 2», μια ταινία του 2017 για έναν πατριώτη Κινέζο ήρωα δράσης που μάχεται τους «κακούς» στο εξωτερικό.

Αυτή η πατριωτική άνοδος έχει ακολουθήσει τις αυξημένες σινο-αμερικανικές εντάσεις και την «αποσύνδεση» των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου.

Αυτές οι τεταμένες σχέσεις ήταν ένας μεγάλος παράγοντας για την ολοένα και πιο χλιαρή αντιμετώπιση του Χόλιγουντ στην Κίνα.

Το κινεζικό κοινό μπορεί επίσης να έχει βαρεθεί τις επαναλαμβανόμενες ιστορίες του Χόλιγουντ, ιδιαίτερα από τη στιγμή που η Κίνα άρχισε πρόσφατα να εισάγει περισσότερες ταινίες μη χολιγουντιανής προέλευσης, είπε στο CNBC ο Γινγκ Ζου, ειδικός στον κινηματογράφο και την τηλεόραση και συγγραφέα του «Hollywood in China».

Ο ρόλος του ΚΚΚ

Το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα αναλαμβάνει ενεργό ρόλο στην ανάπτυξη και την επίβλεψη της τοπικής κινηματογραφικής αγοράς, καθώς και να αποφασίζει πόσες ξένες ταινίες προβάλλονται στις αίθουσες της χώρας.

Το 2012, ο Κίνα και ΗΠΑ υπέγραψαν συμφωνία για αύξηση της πρόσβασης του Χόλιγουντ στην Κίνα. Αυτό οδήγησε σε ένα όριο 34 τίτλων αμερικανικών ταινιών που θα διανέμονταν από μια κινεζική κρατική επιχείρηση. Οι εγκεκριμένες ταινίες έπρεπε επίσης να περάσουν από τις αυστηρές πολιτικές λογοκρισίας. Όταν ο Σι έγινε πρόεδρος, έβαλε το Κεντρικό Τμήμα Προπαγάνδας του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος υπεύθυνο για τη ρύθμιση και την επίβλεψη των ταινιών.

Όπως αναφέρουν τα τοπικά μέσα ενημέρωσης, η China Film Co. είχε ρόλο στην παραγωγή του “Successor”. Η εταιρεία ξεκίνησε από την China Film Group Corporation, που συνδέεται με το τμήμα προπαγάνδας του Πεκίνου.

Σύμφωνα με την Γιε , ενώ το “Successor” είναι μια εξαιρετική ταινία με καλό σενάριο, εξακολουθεί να ωφελείται μαζικά από τη διανομή, την προώθηση και τις “ευλογίες” του κράτους. Σημείωσε ότι η ταινία μπορεί να δυσκολευτεί εκτός Κίνας, ακόμη και σε κινεζόφωνες περιοχές όπως το Χονγκ Κονγκ ή η Σιγκαπούρη.

Η αντίδραση του Χόλιγουντ

Δεδομένου ότι η Κίνα δεν είναι πια τόσο διψασμένη για δυτικές ταινίες όπως παλιά, το Χόλιγουντ άλλαξε πλεύση, είπε ο Ρόζεν, προσθέτοντας ότι οι υπερπαραγωγές δεν μπορούν να συνυπολογίσουν αξιόπιστα την αγορά στους προϋπολογισμούς τους.

Ωστόσο, για πολλούς θαυμαστές στις ΗΠΑ και στην υπόλοιπη διεθνή αγορά, αυτή μπορεί να είναι μια ευπρόσδεκτη αλλαγή.

Εδώ και χρόνια, οι ταινίες έχουν τύχει κακής δημοσιότητας για αλλαγές που έγιναν προκειμένου για να κατευνάσουν το κινεζικό κοινό και να κερδίσουν την έγκριση των αρχών.

Για παράδειγμα, η Disney επικρίθηκε επειδή γύρισε το «Mulan» στην περιοχή Xinjiang στην Κίνα και ευχαριστούσε τις εγχώριες κυβερνητικές οντότητες στους τίτλους της ταινίας. Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι οι μουσουλμανικές μειονότητες έχουν αντιμετωπίσει παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και φρικαλεότητες στο Xinjiang.