Τράπεζες: Το φθινοπωρινό «τελευταίο μίλι» επιστροφής στην κανονικότητα – Οι κινήσεις σε Εθνική και Attica Bank

Το τελευταίο «μίλι» μίας μακράς διαδικασίας επιστροφής σε πλήρη κανονικότητα διανύει αυτήν την περίοδο ο τραπεζικός κλάδος, καθώς το εφετινό φθινόπωρο θα ολοκληρωθούν οι τελευταίες κινήσεις αναδιάρθρωσής του.

Μετά από ένα πολυετή κύκλο μετασχηματισμού βρίσκεται εκ νέου σε θέση να υποστηρίξει με χρηματοδοτικούς πόρους την πραγματική οικονομία και να δημιουργήσει αξία για τους μετόχους των πιστωτικών ιδρυμάτων.

Ελληνικές τράπεζες: Διανέμουν μέρισμα μετά από 16 χρόνια

Αναμφίβολα τα προηγούμενα χρόνια έγιναν σημαντικά βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση, ωστόσο το 2024 αποτελεί σύμφωνα με αναλυτές, έτος σταθμό. Κι αυτό διότι τα εφετινά επιτεύγματα είναι σημαντικά:

·         Πρώτον, όλες οι συστημικές τράπεζες, στις οποίες το δημόσιο μέσω του ΤΧΣ ήλεγχε κατά τη διάρκεια της υπερδεκαετούς κρίσης ένα αξιοσημείωτο ποσοστό του μετοχικού κεφαλαίου, θα έχουν επιστρέψει στον ιδιωτικό τομέα.

Η σχετική διαδικασία έχει ολοκληρωθεί για τις Alpha Bank, Eurobank και Τράπεζα Πειραιώς και μερικώς για την Εθνική, στην οποία το κράτος κατέχει πλέον το 18% των μετοχών.

Ωστόσο, μέχρι και το τέλος Οκτωβρίου αναμένεται η αποχώρησή του και από τη συγκεκριμένη τράπεζα, με τη σχετική προετοιμασία να έχει ήδη ξεκινήσει.

Με τον τρόπο αυτό θα μπει τέλος στην παρουσία του δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο και των τεσσάρων μεγάλων του κλάδου, για πρώτη φορά από την ανακεφαλαιοποίηση του 2013, που πραγματοποιήθηκε για την αναπλήρωση των ζημιών από το κούρεμα του ελληνικού χρέους (PSI).

·         Δεύτερον, διευρύνεται ο ανταγωνισμός με τη δημιουργία του πέμπτου ισχυρότερου πόλου στο σύστημα, δια της συγχώνευσης των Attica Bank και Παγκρήτιας, ο οποίος θα αποτελέσει μία ακόμη εναλλακτική μη συστημική επιλογή για καταθέτες και δανειολήπτες πέραν της δυναμικά αναπτυσσόμενης Optima Bank.

Για την ερχόμενη εβδομάδα είναι προγραμματισμένες οι γενικές συνελεύσεις των μετόχων των δύο τραπεζών για την έγκριση το σχεδίου συνένωσής τους.

Εκτιμάται ότι η νομική συγχώνευση θα ολοκληρωθεί έως και αρχές Οκτωβρίου, ώστε εν συνεχεία να προχωρήσει με ταχείς ρυθμούς και η λειτουργική.

Θα ακολουθήσει άμεσα η αύξηση κεφαλαίου του νέου σχήματος με περίπου 730 εκατ. ευρώ. Σε αυτήν θα συμμετάσχουν το ΤΧΣ με 475 εκατ. ευρώ, ο e-ΕΦΚΑ με 48 εκατ. ευρώ και η Thrivest Holdings μαζί με ιδιώτες επενδυτές με 200 εκατ. ευρώ.

Από τη συγκεκριμένη κεφαλαιακή ένεση τα 100 εκατ. ευρώ θα χρησιμοποιηθούν προς αποπληρωμή ομολόγου Tier 2 του ελληνικού δημοσίου.

Τα υπόλοιπα 630 εκατ. ευρώ θα είναι διαθέσιμα για την εξυγίανση των ισολογισμών των δύο τραπεζών, με τη μείωση του δείκτη καθυστερήσεων στο πανευρωπαϊκό μέσο όρο του 3% και για την ανάπτυξη των εργασιών του νέου σχήματος.

·         Τρίτον, εφέτος, για πρώτη φορά μετά από 16 χρόνια, οι ελληνικές τράπεζες έλαβαν το πράσινο φως των εποπτικών αρχών για τη διανομή μερίσματος από τα κέρδη της περυσινής χρήσης.

Πρόκειται για μία εξέλιξη που φάνταζε μέχρι πρότινος εξαιρετικά αμφίβολη.

Ωστόσο, η συρρίκνωση του αποθέματος μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο, η ενίσχυση κεφαλαίων και ρευστότητας, η επανασύνδεση με τις αγορές, η αύξηση της κερδοφορίας και οι θετικές μακροοικονομικές προοπτικές, δημιούργησαν το κατάλληλο περιβάλλον για την εξασφάλιση των απαραίτητων εγκρίσεων.

Συνολικά οι τέσσερις συστημικοί όμιλοι και η Optima Bank διένειμαν εφέτος το καλοκαίρι σε μετρητά περί τα 850 εκατ. ευρώ, που αντιστοιχούν στο 23% των κερδών του 2023, ενώ εκκρεμεί η εκτέλεση του προγράμματος επαναγοράς ιδίων μετοχών της Alpha Bank, ύψους 61 εκατ. ευρώ.

·         Τέταρτον, τα καθαρά κέρδη του 2024 στον κλάδο εκτιμάται ότι θα κινηθούν στην περιοχή των 4,5 δισ. ευρώ, που αποτελεί την καλύτερη επίδοση των τελευταίων 11 ετών.

Εκείνη την περίοδο βέβαια δραστηριοποιούνταν στην Ελλάδα περισσότερες τράπεζες, μεταξύ των οποίων και αρκετές ξένες, οι οποίες διατηρούσαν εύλογα μερίδια αγοράς.

Για τις Alpha Bank, Eurobank, Εθνική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς είναι πολύ πιθανό να καταγραφεί ιστορικό υψηλό σε επίπεδο κερδοφορίας.

Η εξέλιξη αυτή θα ανοίξει το δρόμο για την ακόμη μεγαλύτερη επιβράβευση των μετόχων τους το 2025, με την επιστροφή του 35% των κερδών του 2024.

·         Πέμπτον, οι συστημικές τράπεζες επέστρεψαν ξανά, για πρώτη φορά μετά το ξέσπασμα της κρίσης χρέους στην Ελλάδα, στην επενδυτική βαθμίδα.

Πρόκειται για ένα επίτευγμα ορόσημο, καθώς τις εντάσσει ξανά στο club των «κανονικών» τραπεζών, διευρύνοντας την επενδυτική τους βάση και διευκολύνοντας το έργο των διοικήσεών τους για μεγέθυνση του ενεργητικού τους με τους καλύτερους δυνατούς όρους.