ΗΠΑ: Ο καταναλωτής «σώζει την τιμή» της οικονομίας- Μέχρι πότε;

Ο Αμερικανός καταναλωτής συνεχίζει, παρά το υψηλό κόστος δανεισμού, να δαπανά χρήματα για αγορές με πιο μετρημένο και προσεκτικό τρόπο, τροφοδοτώντας την ανάπτυξη της οικονομίας. Ωστόσο πλέον τίθεται το ερώτημα πότε θα βάλουν φρένο οι καταναλωτές.

Στις ΗΠΑ οι καταναλωτικές δαπάνες είναι ο πρωταγωνιστής, σύμφωνα με ανάλυση του Barron’s. Περίπου τα δύο τρίτα του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος είναι συνδεδεμένα με τους μισθούς και τον τρόπο με τον οποίο οι Αμερικανοί τους χρησιμοποιούν, καθιστώντας όλα τα υπόλοιπα από τους δείκτες της υγείας των επιχειρήσεων μέχρι το συνεχώς αυξανόμενο χρέος της Ουάσινγκτον και τα ρεκόρ του χρηματιστηρίου δευτερεύοντα.

ΗΠΑ: Στο 2,5% ο «πληθωρισμός της Fed» τον Ιούλιο

Και παρά τις ανησυχίες για την αντοχή του Αμερικανικού καταναλωτή, οι δαπάνες συνεχίζουν να αυξάνονται. Τα τελευταία στοιχεία που δημοσίευσε το Γραφείο Οικονομικής Ανάλυσης την Πέμπτη έδειξαν ότι οι προσωπικές δαπάνες αυξήθηκαν με ετήσιο ρυθμό 2,9% την περίοδο Απριλίου-Ιουνίου, αναθεωρημένα προς τα πάνω από την προηγούμενη μέτρηση του 2,3%. Αυτό ώθησε την αύξηση του ΑΕΠ του δεύτερου τριμήνου στο 3%, από το αρχικό 2,8%.

«Η οικονομία φαίνεται να βρίσκεται σε καλή κατάσταση συνολικά», έγραψε στο Χ ο Τζέισον Φέρμαν, οικονομολόγος του Χάρβαρντ, ο οποίος ήταν πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Συμβούλων της κυβέρνησης Ομπάμα.

Η ακτινογραφία των καταναλωτικών δαπανών

Το γεγονός ότι οι καταναλωτές αντέχουν είναι μόνο ένα μέρος της ιστορίας. Το πού ξοδεύουν είναι το άλλο. Οι ανακαινίσεις ή η αγορά οικιακού εξοπλισμού, όπως ο κλιματισμός, ήταν εκτός, σύμφωνα με την έκθεση για το ΑΕΠ του δεύτερου τριμήνου. Αυτό ίσχυε και για τις αγορές σε πολυκαταστήματα. Αντ’ αυτού, οι Αμερικανοί ξοδεύουν σε εστιατόρια και παραστάσεις στο Μπρόντγουεϊ.

Οι δαπάνες για ταξίδια παραμένουν επίσης υψηλές αλλά όχι τόσο όσο τα μεταπανδημικά χρόνια, όταν τα «ταξίδια εκδίκησης» οδηγούσαν σε συνωστισμό στους δημοφιλείς προορισμούς. Αυτό το μείγμα δαπανών -πιο μετριοπαθές από ό,τι το 2021- σχηματίζει το προφίλ ενός  καταναλωτή που εξακολουθεί να απολαμβάνει την καλή ζωή, αλλά με προσεκτικό τρόπο, σε περίπτωση που χτυπήσει η ύφεση.

Τα κακά νέα είναι ότι οι καταναλωτικές δαπάνες ενδέχεται να περιοριστούν αισθητά κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Οι οικονομολόγοι αναμένουν ότι το ΑΕΠ του τρίτου τριμήνου θα αυξηθεί με εποχικά προσαρμοσμένο ετήσιο ρυθμό 2,3% πριν επιβραδυνθεί στο 1,8% το τέταρτο τρίμηνο, σύμφωνα με τις μέσες εκτιμήσεις του Bloomberg.

Η αγορά εργασίας

Αυτό είναι λογικό με βάση τα τελευταία στοιχεία για την απασχόληση. Την Πέμπτη, οι αιτήσεις ανεργίας ανήλθαν στις 231.000 για την εβδομάδα που έληξε στις 24 Αυγούστου και κυμάνθηκαν γύρω στις 230.000 για τον μήνα, από 200.000 στην αρχή του έτους. Το ποσοστό ανεργίας, αν και χαμηλό με βάση τα ιστορικά πρότυπα, αυξήθηκε από 3,4% τον Ιανουάριο του περασμένου έτους σε 4,3%, ενεργοποιώντας τον λεγόμενο κανόνα Sahm, τον οποίο η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ χρησιμοποιεί ως σήμα ύφεσης.

Το αν πρόκειται απλώς για σημάδια ομαλοποίησης της αγοράς εργασίας ή για κάτι πιο σοβαρό μένει να φανεί. Όπως και να έχει, η σταδιακή μετατόπιση στην αγορά εργασίας έχει υποδαυλίσει έναν σημαντικό φόβο απώλειας θέσεων εργασίας μεταξύ των Αμερικανών, με τις ανησυχίες να βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαετίας, όπως δείχνει η τελευταία έρευνα αγοράς εργασίας της Ομοσπονδιακής Τράπεζας της Νέας Υόρκης. Η έκθεση για τις προσλήψεις του Αυγούστου, που αναμένεται στις 6 Σεπτεμβρίου, θα δείξει πόσο αδύναμη είναι η αγορά εργασίας. Εξάλλου, λιγότεροι εργαζόμενοι σημαίνει λιγότερα χρήματα για να ξοδέψει κανείς.

Αλλά η Fed μπορεί να είναι σε θέση να κάνει κάτι γι’ αυτό. Η κεντρική τράπεζα αναμένεται ευρέως να μειώσει τα επιτόκια στη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου, στηρίζοντας την αγορά εργασίας με τη μείωση του κόστους των δανείων και την ενίσχυση των καταναλωτικών δαπανών. Ο πρόεδρος της Fed Powell και οι συνάδελφοί του έχουν δηλώσει ότι δίνουν μεγαλύτερη προσοχή στην υγεία της αγοράς εργασίας, ειδικά καθώς ο πληθωρισμός είναι πλέον πολύ πιο κοντά στον στόχο του 2%.

Μια μείωση μεγαλύτερη από μια τέταρτη μονάδα θα μπορούσε να βοηθήσει, αλλά θα μπορούσε επίσης να δείξει ότι η Fed ανησυχεί για την οικονομία. Από την άλλη πλευρά, βαθύτερες απώλειες θέσεων εργασίας από υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα επιτόκια θα σηματοδοτούσαν την αποτυχία της διπλής εντολής της Fed, τερματίζοντας τις ελπίδες για μια ήπια προσγείωση.

Η Fed βαδίζει σε τεντωμένο σχοινί  και πολλά εξαρτώνται από τον Αμερικανό καταναλωτή.