ΟΟΣΑ: Παγκόσμιο πρόβλημα το υψηλό κόστος στέγασης – Σε υψηλό ρεκόρ η δυσαρέσκεια [γραφήματα]

Η έλλειψη προσιτού σπιτιού δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Σε πολλές ανεπτυγμένες χώρες η δυσαρέσκεια για το κόστος στέγασης έχει φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ, και μάλιστα ξεπερνάει άλλες ανησυχίες για ουσιώδη ζητήματα διαβίωσης όπως η υγειονομική περίθαλψη και η εκπαίδευση, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ.

Εκτοξεύτηκε το ποσοστό δυσαρέσκειας στις χώρες του ΟΟΣΑ

Αυτό προκύπτει από έρευνα της Gallup Analysis στις χώρες του ΟΟΣΑ, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της οποίας οι μισοί από τους ερωτηθέντες είναι δυσαρεστημένοι με τη διαθεσιμότητα οικονομικά προσιτών κατοικιών. Πρόκειται για εκτόξευση του ποσοστού δυσαρεστημένων από τότε που οι κεντρικές τράπεζες αύξησαν τα επιτόκια για να αντιμετωπίσουν τον πληθωρισμό που είχε εκτιναχτεί σε ρεκόρ 40ετίας.

Στεγαστική κρίση: Οι 6 κυβερνητικές παρεμβάσεις – Πώς θα αυξηθεί η προσφορά και θα πέσουν τα ενοίκια

Ενώ τα υψηλότερα επιτόκια έχουν συμβάλει στη μείωση των τιμών πώλησης ακινήτων σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, η στέγαση παραμένει πιο ακριβή από ό,τι πριν από την πανδημία — ακόμη και πριν συνυπολογιστεί το υψηλότερο κόστος δανεισμού, επισημαίνουν οι FT.

ΟΟΣΑ: Δυσαρεστημένο 6 στους 10 στις ΗΠΑ

Στις ΗΠΑ, οι τιμές των κατοικιών έχουν εκτοξευθεί παρά τις αυξήσεις των επιτοκίων. Σχεδόν το 60% των ερωτηθέντων στη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου δήλωσε δυσαρεστημένο με την περιορισμένη προσφορά προσιτών κατοικιών και σε μια περίοδο που συνολικά το κόστος ζωής έχει αυξηθεί σημαντικά περιορίζοντας το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών.

Οι αναλυτές αποδίδουν μέρος του προβλήματος της αύξησης των τιμών κατοικιών στην ανεπάρκεια νέων κατασκευών.

«Βασικά δεν έχουμε χτίσει αρκετά», είπε ο Willem Adema, ανώτερος οικονομολόγος στο τμήμα κοινωνικής πολιτικής του ΟΟΣΑ, προσθέτοντας ότι οι κατασκευαστές  στοχεύουν συχνά σε πλουσιότερα νοικοκυριά, επιδεινώνοντας την πίεση σε αυτά με χαμηλότερα εισοδήματα.

Ο Andrew Wishart, αναλυτής της Capital Economics, δήλωσε στους FT: «Οι τάσεις του πληθυσμού μπορούν να κινηθούν πολύ πιο γρήγορα από όσο οι αλλαγές στην προσφορά κατοικιών».

Η μέση τιμή κατοικίας είναι τώρα σχεδόν 38% υψηλότερη από ό,τι όταν ο Τζο Μπάιντεν ανέλαβε την προεδρία των ΗΠΑ τον Ιανουάριο του 2021, σύμφωνα με τον δείκτη Case-Shiller.

Έρευνα του Κοινού Κέντρου Σπουδών Στέγασης του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ έδειξε ότι η μηνιαία δόση για ένα σπίτι μέσης τιμής, με χαμηλό δάνειο, όπως προτιμούν οι αγοραστές για πρώτη φορά, είναι τώρα 3.096 δολάρια — έναντι περίπου 2.000 δολάρια τον Ιανουάριο του 2021.

Ταυτόχρονα, πολλοί υφιστάμενοι ιδιοκτήτες κατοικιών έχουν κλειδώσει σε στεγαστικά δάνεια 30 ετών με εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια και στο σύνολό τους πληρώνουν λιγότερα για την εξυπηρέτηση του χρέους τους ως ποσοστό του εισοδήματός τους από οποιαδήποτε άλλη στιγμή από το 1980, σύμφωνα με το Χάρβαρντ.

Οκταπλάσιες οι τιμές κατοικιών στη Βρετανία

Στη Βρετανία οι τιμές των κατοικιών είναι πλέον οκταπλάσιες από τον μέσο ετήσιο μισθό, σύμφωνα με επίσημα στατιστικά στοιχεία. Πρόκειται για διπλάσιο ποσοστό σε σχέση με το 1997, όταν ανέλαβε η προηγούμενη κυβέρνηση των Εργατικών. Ο αριθμός, δε, των νοικοκυριών που ζουν σε προσωρινά καταλύματα στη χώρα βρίσκεται επίσης σε υψηλό ρεκόρ.

Περίπου το 30% του πληθυσμού στις πλούσιες χώρες ήταν δυσαρεστημένο με το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, την εκπαίδευση και τις δημόσιες συγκοινωνίες. Η δυσαρέσκεια σε σχέση με το βιοτικό επίπεδο αυξήθηκε ελαφρά το 2023, από 24% σε 25%.

Μεγαλύτερη η δυσαρέσκεια μεταξύ των νέων

Τα δεδομένα του Gallup, με βάση τις απαντήσεις από περισσότερα από 37.000 άτομα στις 37 χώρες που αποτελούν την ομάδα των πλούσιων κρατών του ΟΟΣΑ, δείχνουν ότι η δυσαρέσκεια για την οικονομική προσιτότητα της στέγασης είναι υψηλότερη μεταξύ των νέων κάτω των 30 ετών και της ηλικιακής ομάδας 30 – 49 ετών.

Περίπου το 44% των ατόμων άνω των 50 ήταν δυσαρεστημένοι με τη στέγαση στις χώρες του ΟΟΣΑ, αλλά το ποσοστό αυξάνεται στο 55% για τα άτομα κάτω των 30 ετών και στο 56% για τα άτομα ηλικίας 30 έως 49 ετών.

Τα πρώτα στοιχεία για το 2024

Ορισμένες χώρες όπου υπάρχουν ήδη διαθέσιμα στοιχεία για το 2024 έχουν δείξει περαιτέρω αύξηση της δυσαρέσκειας με τη στέγαση φέτος.

Στη Γερμανία, το ποσοστό των δυσαρεστημένων για τη διαθεσιμότητα οικονομικά προσιτής στέγης αυξήθηκε σε νέο υψηλό, 46%, από 42% το 2023 και υπερδιπλάσιο από τα ποσοστά που παρατηρούνταν μέχρι το 2012.

Στην Ισπανία, το ποσοστό των δυσαρεστημένων με τη στέγαση αυξήθηκε στο 62% το 2024, το υψηλότερο από την οικονομική κρίση.