Καλώδιο Ελλάδας – Κύπρου: Σφίγγει ο κλοιός για λύση – Το κρίσιμο ραντεβού της Τρίτης

Καθοριστική για το μέλλον του καλωδίου Ελλάδας – Κύπρου θεωρείται η επόμενη εβδομάδα, καθώς η συνάντηση που έχει προγραμματιστεί για την επόμενη Τρίτη στην Κύπρο, υπό τον Κύπριο πρόεδρο, αναμένεται να κρίνει εν πολλοίς το αν τελικά θα υλοποιηθεί το μεγάλο έργο ύψους 2 δισ. ευρώ, μετά το βραχυκύκλωμα των προηγούμενων ημερών.

Οι εξελίξεις είναι καταιγιστικές και το παρασκήνιο σκληρό ανάμεσα σε Αθήνα και Λευκωσία ώστε οι εμπλεκόμενες πλευρές, δηλαδή ο ΑΔΜΗΕ, τα υπουργεία Ενέργειας των δύο χωρών και οι Ρυθμιστικές Αρχές της Κύπρου (ΡΑΕΚ) και της Ελλάδας (ΡΑΑΕΥ) να καταλήξουν σε μία συμφωνία με πολλά «εάν», όπως έχει ήδη γράψει ο ΟΤ.

Μιλώντας στο στούντιο του ΟΤ στο περιθώριο της 88ης ΔΕΘ,  οι υπουργοί Ενέργειας και Εξωτερικών, ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα αλλά και ο πρόεδρος και CEO του ΑΔΜΗΕ αναφέρθηκαν στο εμβληματικό αυτό έργο τονίζοντας ότι αναζητείται λύση ώστε να προχωρήσει το project.

Συμφωνία Αθήνας – Λευκωσίας με αστερίσκους για το καλώδιο Ελλάδας – Κύπρου

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τη σχετική γραπτή δήλωση από τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Κωνσταντίνου Λετυμπιώτη, στη σύσκεψη της επόμενης Τρίτης αναμένεται να συμμετάσχουν οι Υπουργοί Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Οικονομικών και η Υφυπουργός παρά τω Προέδρω εκ μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο Υπουργός Ενέργειας εκ μέρους της Ελληνικής Κυβέρνησης, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εκπρόσωποι του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ), της εταιρείας Nexans και η Νομική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Το ραντεβού της Κύπρου

Τα βλέμματα λοιπόν είναι στραμμένα στην Κύπρο, όπου την επόμενη Τρίτη αναμένεται να πραγματοποιηθεί συνάντηση υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Κύπρου, Νίκο Χριστοδουλίδη, με τη συμμετοχή Έλληνα υπουργού Ενέργειας Θόδωρου Σκυλακάκη και υπηρεσιακών παραγόντων και κύπριων υπουργών.

«Το διεθνές δίκαιο προστατεύει όλες τις έρευνες, όπως επίσης και την πόντιση του καλωδίου».

Αναφερόμενος στη συνάντηση αυτή ο κ. Σκυλακάκης, από το στούντιο του ΟΤ, υπογράμμισε την σπουδαιότητα των συζητήσεων, τονίζοντας ωστόσο ότι τα πράγματα «σε αυτό το θέμα δεν έγιναν, όπως τα περιμέναμε» Ερωτηθείς αν υπάρχει κάποιος κίνδυνος να μην γίνει τελικά το έργο, αρνήθηκε να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.

Ανέφερε πάντως, ότι από πλευράς διεθνούς δικαίου δεν υπάρχει πρόβλημα, «έτσι όπως είναι το συγκεκριμένο έργο, το οποίο έχει τη στήριξη της ΕΕ αλλά και της Κύπρου».

Ενεργειακή ασφάλεια

Στο θέμα αναφέρθηκε και ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, μιλώντας στο στούντιο του ΟΤ, στο πλαίσιο της 88ης ΔΕΘ.

Ερωτηθείς για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας- Κύπρου επεσήμανε ότι πρόκειται για ένα πρόγραμμα ενδιαφέροντος για την ΕΕ και το οποίο είναι υπό την σκέπη της ΕΕ, στο πλαίσιο της ενεργειακής ασφάλειας

Ο κ. Γεραπετρίτης τόνισε ότι πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό ενεργειακό και γεωπολιτικό project, λέγοντας ότι «το καλώδιο θα γίνει κ εμείς θα το διασφαλίσουμε γεωπολιτικά».

«Δεν αισθάνομαι γεωπολιτικό ρίσκο. Δεν υπάρχει κίνδυνος. Το διεθνές δίκαιο προστατεύει όλες τις έρευνες, όπως επίσης και την πόντιση του καλωδίου».

Η Ελλάδα ξαναμπαίνει στο παιχνίδι της ενέργειας.

Την Τρίτη τα σπουδαία

Στη συνάντηση της Τρίτης παρέπεμψε για τις εξελίξεις σχετικά με το project της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου, ο Μάνος Μανουσάκης, πρόεδρος και CEO του ΑΔΜΗΕ, μιλώντας στο στούντιο του ΟΤ στην 88η ΔΕΘ.

Ο κ. Μανουσάκης τόνισε ότι πρόκειται για έργο ευρωπαϊκού κοινού ενδιαφέροντος και σημείωσε ότι υπάρχουν σοβαρές εκκρεμότητες στο ρυθμιστικό πλαίσιο, γι’ αυτό διεξάγονται οι διαπραγματεύσεις.

Όπως εξήγησε ο ίδιος, για την ΕΕ είναι κρίσιμο να μην υπάρχει χώρα που δεν είναι διασυνδεδεμένη στο ενεργειακό της σύστημα. Για την Κύπρο το όφελος αφορά αφενός τη μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας, αφετέρου, σε εθνικό επίπεδο, είναι πολύ σημαντικό να γίνει ένα έργο που θα περνάει από τα συγκεκριμένα νερά καθώς η χώρα έχει και άλλες ενεργειακές φιλοδοξίες.

Αμερικανικό ενδιαφέρον

Οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών είναι καλύτερες από ποτέ και το αίσθημα των Ελλήνων απέναντι στις ΗΠΑ γίνεται ολοένα και πιο θετικό, είπε μεταξύ άλλων ο αμερικανός πρέσβης Τζορτζ Τσούνης, μιλώντας στο στούντιο του ΟΤ, στο πλαίσιο της 88ης ΔΕΘ. Χαρακτήρισε μάλιστα, εξαιρετικό το επίπεδο συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών σε τομείς όπως η ενέργεια, η άμυνα αλλά και οι επενδύσεις.

Ο Αμερικανός πρέσβης υπογράμμισε ότι η Ουάσιγκτον παρακολουθεί το θέμα τονίζοντας ότι η Ελλάδα ξαναμπαίνει στο παιχνίδι της ενέργειας.

«Ελλάδα και Κύπρος μπορούν να αποφασίσουν οι ίδιες σχετικά με τις επενδύσεις που θέλουν να κάνουν στον τομέα της ενέργειας. Η Ελλάδα διαθέτει ένα πολύ εξελιγμένο πλάνο, ένα εξελιγμένο σχέδιο, κα πιστεύω ότι είναι ικανή να προχωρήσει στις σωστές λύσεις», υπογράμμισε.

Σημαντικό έργο για όλη την Ευρώπη

Στη σημασία της υλοποίησης του project ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ αναφέρθηκε ο σύμβουλος επιχειρήσεων και ενεργειακός αναλυτής Ορέστης Ομράν, μιλώντας στο στούντιο του ΟΤ, στο πλαίσιο της 88ης ΔΕΘ.

«Το έργο είναι πολύ σημαντικό για ολόκληρη την ΕΕ η οποία το χρηματοδοτεί με πόρους άνω των 600 εκατ. ευρώ. Είναι η μεγαλύτερη απευθείας χρηματοδότηση που έχει δοθεί, το καλώδιο θα φέρνει ρεύμα που θα παράγεται στο Ισραήλ και θα διοχετεύεται από την Νότια Ευρώπη στην Κεντρική και Δυτική Ευρώπη, το έργο έχει κολλήσει γιατί παίζονται και συμφέροντα μεταξύ παραγωγών ΑΠΕ και παραγωγών άλλων μορφών ενέργειας. Η υλοποίηση του project θα συμβάλλει στην άρση της ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου. Θεωρώ πως χρειάζεται πολιτικό θάρρος, θεωρώ πως το ζήτημα θα λυθεί σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο με τους κατάλληλους συμβιβασμούς και την αποτελεσματική κατανομή του κόστους μεταξύ των εμπλεκομένων», επεσήμανε.

Οι αποφάσεις της ΡΑΕΚ

Όπως έχει ήδη γράψει ο ΟΤ, οι Γάλλοι και ο ΑΔΜΗΕ αναμένουν να δουν εάν οι αποφάσεις που θα εκδοθούν θα οδηγούν σε βιωσιμότητα το έργο.

Όπως αναφέρουν πηγές η ΡΑΕΚ θα λάβει απόφαση για WACC 8,3% σε διάρκεια 17 ετών και σε ότι αφορά το έσοδο αυτό θα ανέλθει στα 125 εκατ. ευρώ για τα πρώτα πέντε χρόνια κατασκευής του έργου.

Τα υπόλοιπα έσοδα, λένε πληροφορίες, θα καλυφθούν με κεφαλαιοποίηση από τη μέρα λειτουργίας του έργου και για μετά.

Επί της ουσίας θα καλυφθεί το υπόλοιπο των εσόδων από τα τιμολόγια των καταναλωτών.

Σε σχέση με το γεωπολιτικό ρίσκο του έργου θα του δουν οι κυβερνήσεις σε επόμενο στάδιο.

Εάν κλείσει το ρυθμιστικό πλαίσιο τότε το έργο θα τρέξει, αναφέρουν αρμόδιοι αξιωματούχοι, και εφόσον βέβαια τηρηθούν τα συμφωνηθέντα.

Προσωρινή συμφωνία

Όπως αναφέρουν πληροφορίες, η προαναφερόμενη συμφωνία είναι προσωρινή. Η τελική θα επέλθει όταν ο ΑΔΜΗΕ θα έχει όλες τις ρυθμιστικές αποφάσεις στα χέρια του.

Αναμένεται επίσης και μία απόφαση της ΡΑΑΕΥ με WACC 9% για το ελληνικό τμήμα του καλωδίου.

Δύσκολη διαπραγμάτευση

Πηγές αναφέρουν ότι επρόκειτο για μία πολύ δύσκολη διαπραγμάτευση που οδήγησε σε εκεχειρία τις δύο πλευρές.

Εάν κλείσει το ρυθμιστικό πλαίσιο τότε το έργο θα τρέξει, αναφέρουν αρμόδιοι αξιωματούχοι, και εφόσον βέβαια τηρηθούν τα συμφωνηθέντα.

Το έργο, σημειώνουν πηγές, προχωρά λόγω της στάσης που τήρησε ο ΑΔΜΗΕ αμφισβητώντας το ό,τι το έργο θα ήταν βιώσιμο με την απόφαση της ΡΑΕΚ στις 2 Ιουλίου.

Τι προηγήθηκε

Στα τέλη Αυγούστου η επένδυση των 2 δισ. ευρώ για το καλώδιο Ελλάδας – Κύπρου οδηγούνταν σε νέο αδιέξοδο, ύστερα και από την τελευταία τηλεδιάσκεψη ανάμεσα στην υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου, τον πρόεδρο και CEO του ΑΔΜΗΕ Μάνο Μανουσάκη, τη ΡΑΑΕΥ και εκπροσώπους του υπουργείου Ενέργειας της Κύπρου και της ΡΑΕΚ.

Στις 23 Αυγούστου σε ένα αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης ηλεκτρισμένο κλίμα, η κυπριακή πλευρά επέμενε στη θέση της να μην επιβαρυνθούν οι κύπριοι καταναλωτές από την έναρξη του έργου το κόστος για τον Great Sea Interconnector που έχει λάβει και τη χρηματοδότηση ύψους άνω των 600 εκατ. ευρώ από την Ε.Ε.

Η επιμονή της ΡΑΕΚ ήταν να μην αναθεωρήσει την προηγούμενη απόφαση της βραχυκυκλώνει το μεγαλεπίβολο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κύπρου με την Ελλάδα και την Ε.Ε. και την άρση του ενεργειακού της απομονωτισμού.

Το επενδυτικό σχέδιο που ανέλαβε να διασώσει κατόπιν και της παραίνεσης της κυπριακής δημοκρατίας ο ΑΔΜΗΕ, παίρνοντας το χρηματοδοτικό ρίσκο και έχοντας μάλιστα αναθέσει και την εκτέλεση του έργου στη γαλλική Nexans, έδειχνε να ναυαγεί.

Η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη τόσο με τις τότε δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών Μάκη Κεραυνού όσο και του Γιώργου Παπαναστασίου έδειχναν ότι στηρίζουν την απόφαση της ΡΑΕΚ, που σε σχέση με τα όσα εφαρμόζονται διεθνώς σε τέτοια έργα με ρυθμιζόμενες αποδόσεις και έσοδα, απέρριπτε την ανάκτηση του κόστους του έργου από την έναρξη της κατασκευής του.