Οι πρώτες 100 ημέρες της φον ντερ Λάιεν: Οι υποσχέσεις, η σημασία τους και τι πραγματικά θα κάνει

Ως ορόσημο για τη νέα της θητεία προσδιορίζει λίγο-πολύ τις πρώτες 100 ημέρες η επανεκλεγείσα πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία δεσμεύτηκε στο διάστημα αυτό να πραγματοποιήσει τουλάχιστον 7 στόχους.

Και δεν είναι η πρώτη φορά, αφού κάτι παρόμοιο έκανε και μόλις ανέλαβε την πρώτη θητεία της.

Κομισιόν: Ποια είναι η Τερέζα Ριμπέρα που επέλεξε η φον ντερ Λάιεν για το κομβικό πόστο του ανταγωνισμού

Την καταγραφή και αξιολόγηση των άμεσων στόχων της επικεφαλής της Κομισιόν, ως προς τα σημασία τους, αλλά και πόσο εφικτοί είναι, κάνει το Politico.

Η πρόκληση δεν είναι αμελητέα. Πρόκειται για ένα φιλόδοξο σχέδιο που έρχεται σε μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από μεγάλες εντάσεις για την ΕΕ.

Προκειμένου να πετύχει τους στόχους της, θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να ζητήσει από τον λιθουανό νέο επίτροπο Άμυνας Andrius Kubilius, να παραδώσει μια έκθεση για την άμυνα. Επίσης, ο τσάρος των αγροτικών θεμάτων, Κριστόφ Χάνσεν από το Λουξεμβούργο, θα πρέπει να παραδώσει ένα νέο σχέδιο για τη συμφιλίωση των αγροτών με τους πράσινους κανόνες της ΕΕ.

Σε ό,τι αφορά την τεχνολογία, η «Πρωτοβουλία AI Factory», στοχεύει να συνδέσει τις νεοσύστατες επιχειρήσεις της ΕΕ σε υπερυπολογιστές, ώστε να μπορούν να αρχίσουν να φτάνουν τους Αμερικανούς και Κινέζους ανταγωνιστές.

Όσον αφορά τη διεύρυνση, οι λεγόμενες αναθεωρήσεις πολιτικής της θα δώσουν μια σαφή ένδειξη του πόσο γρήγορα ή πόσο αργά θέλει να οδηγήσει την ΕΕ στη διεύρυνση με νέα μέλη.

Γενικά, γράφει το Politico, το να πείσει τους επιτρόπους να παραδώσουν τα σχέδια επί χάρτου ο καθένας στον τομέα του, είναι το εύκολο μέρος. Το δύσκολο να είναι αυτά τα σχέδια να πάρουν σάρκα και οστά και να μετατραπούν σε  πραγματικές μακροπρόθεσμες αλλαγές.

1. Καθαρή βιομηχανική συμφωνία

Τι είπε η φον ντερ Λάιεν

«Χρειαζόμαστε μια νέα Καθαρή Βιομηχανική Συμφωνία για ανταγωνιστικές βιομηχανίες και ποιοτικές θέσεις εργασίας τις πρώτες 100 ημέρες της θητείας. Η πλήρης εστίασή μας θα είναι η υποστήριξη και η δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών ώστε οι εταιρείες να επιτύχουν τους κοινούς μας στόχους. Αυτό σημαίνει απλοποίηση, επένδυση και διασφάλιση της πρόσβασης σε φθηνούς, βιώσιμους και ασφαλείς ενεργειακούς εφοδιασμούς και πρώτες ύλες».

«Αυτό θα προετοιμάσει τον δρόμο προς τον στόχο μείωσης των εκπομπών κατά 90%για το 2040, τον οποίο θα προτείνουμε να κατοχυρωθεί στην ευρωπαϊκή μας νομοθεσία για το κλίμα. Σε κάθε βήμα, θα εργαστούμε σε συνεργασία με τη βιομηχανία, τους κοινωνικούς εταίρους και όλους τους ενδιαφερόμενους. Θα υποβάλουμε έναν Νόμο Επιτάχυνσης Βιομηχανικής Απανθρακοποίησης για να υποστηρίξουμε βιομηχανίες και εταιρείες κατά τη μετάβαση. Αυτό θα διοχετεύσει επενδύσεις σε υποδομές και βιομηχανία, ιδίως σε τομείς έντασης ενέργειας. Θα υποστηρίξει τις ευρωπαϊκές αγορές για την ανάπτυξη, την παραγωγή και τη διάδοση καθαρής τεχνολογίας στη βιομηχανία. Θα βοηθήσει επίσης στην επιτάχυνση των σχετικών διαδικασιών σχεδιασμού, διαγωνισμών και αδειοδότησης».

Τι πραγματικά σημαίνει αυτό;

Ένα πρώτο βήμα προς τη νομοθεσία. Αν και δεν είναι σαφές τι ακριβώς θα παρουσιάσει η πρόεδρος της Κομισιόν, η προσδοκία είναι ότι θα δώσει μια ιδέα για τον τρόπο με τον οποίο στοχεύει να βοηθήσει τις επιχειρήσεις της ΕΕ να διαχειριστούν τη μετάβαση σε μια οικονομία απελευθερωμένη από τις εκπομπές άνθρακα και να παραμείνουν βιώσιμες στο πλαίσιο του σκληρού ανταγωνισμού με τις ΗΠΑ και την Κίνα, ενώ συνεχίζει με το ορόσημο πακέτο της Πράσινης Συμφωνίας για το κλίμα.

Γιατί τώρα;

Ο βιομηχανικός πυρήνας της Ευρώπης απευθύνει έκκληση για βοήθεια, υποστηρίζοντας ότι αντιμετωπίζει μια υπαρξιακή κρίση εν μέσω υψηλών τιμών ενέργειας, μιας χιονοστιβάδας πράσινων κανονισμών και σκληρού ανταγωνισμού έξω από την ΕΕ.

Επίσης, αυτή είναι μια ανάλυση που υποστηρίζεται σε μεγάλο βαθμό από τον Ντράγκι στην πολύκροτη έκθεσή του.

Ταυτόχρονα, η Επιτροπή δέχεται πιέσεις να αποδείξει ότι η Πράσινη Συμφωνία της είναι ρεαλιστική και εφαρμόσιμη, καθώς αντιμετωπίζει ισχυρή αντίσταση από δεξιές και ακροδεξιές δυνάμεις σε ολόκληρη την ένωση.

Ποιες είναι οι δυσκολίες;

Η μεγαλύτερη μάχη θα είναι για το οικονομικό μέρος και δη τη χρηματοδότηση. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η πράσινη βιομηχανία για να διατηρηθεί ανταγωνιστική θα χρειαστεί εκατοντάδες δισεκατομμύρια σε επενδύσεις — αλλά οι κυβερνήσεις της ΕΕ δεν είναι πολύ πρόθυμες να πληρώσουν.

Το κατά πόσον θα χαλαρώσουν ή θα ενισχυθούν τμήματα πράσινων νόμων των Βρυξελλών θα είναι επίσης αντικείμενο συζήτησης, συμπεριλαμβανομένης της σταδιακής κατάργησης των κινητήρων εσωτερικής καύσης για αυτοκίνητα.

Θα κάνει τη διαφορά;

Η Επιτροπή μπορεί να βελτιώσει τις προοπτικές για τις επιχειρήσεις εκσυγχρονίζοντας ορισμένους από τους κανόνες της, πιέζοντας τις κυβερνήσεις των χωρών μελών να ενοποιήσουν περαιτέρω τις ενεργειακές τους αγορές, προωθώντας παράλληλα καινοτόμες τεχνολογίες. Αλλά χωρίς περισσότερα ευρώ στον κουμπαρά, η αντιμετώπιση της πρόκλησης θα είναι σχεδόν αδύνατη.

2. Ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης για την κυβερνοασφάλεια των νοσοκομείων

Τι είπε η φον ντερ Λάιεν

«Πρέπει να κάνουμε περισσότερα για να προστατεύσουμε την ασφάλεια των συστημάτων υγείας μας, τα οποία γίνονται όλο και περισσότερο στόχος επιθέσεων στον κυβερνοχώρο και ransomware. Για να βελτιώσω την ανίχνευση απειλών, την ετοιμότητα και την αντιμετώπιση κρίσεων, θα προτείνω ένα ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης για την κυβερνοασφάλεια των νοσοκομείων και των παρόχων υγειονομικής περίθαλψης τις πρώτες 100 ημέρες της θητείας μου».

Τι πραγματικά σημαίνει αυτό;

Όχι νομοθεσία, υποστηρίζει το Politico, αλλά μια πρόταση που θα καλεί κυβερνήσεις, παράγοντες του κλάδου και τις αρμόιες αρχές να λάβουν άμεσα μέτρα κατά του ransomware και άλλων επιθέσεων στον κυβερνοχώρο. Ο στόχος μπορεί να είναι η ταχεία ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας στα νοσοκομεία, ενώ η μακροπρόθεσμη εργασία που βασίζεται στην Οδηγία NIS2 (νομοθεσία σε επίπεδο ΕΕ για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο) ξεκινά.

Γιατί τώρα;

Τα νοσοκομεία παγκοσμίως έχουν γίνει αντικείμενο σοβαρών επιθέσεων στον κυβερνοχώρο τα τελευταία χρόνια, ιδίως ransomware — όπου ο στόχος είναι αποκλεισμένος από τα δεδομένα του μέχρι να πληρώσει λύτρα. Δεδομένης της πιθανότητας πρόκλησης χάους, τα νοσοκομεία αποτελούν αγαπημένο στόχο των χάκερ.

Ποιες είναι οι βασικές μάχες που έχει να δώσει;

Κατανομή ευθυνών: Τα δημόσια νοσοκομεία με περιορισμένους οικονομικούς πόρους είναι απίθανο να έχουν τους απαραίτητους πόρους για να βάλουν στα συστήματά τους και οι ιδιωτικοί πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης μπορεί να αρνηθούν το κόστος.

Τα στοιχεία του κλάδου της κυβερνοασφάλειας έχουν επίσης διατυπώσει παράπονα για μια σειρά από αλληλοεπικαλύψεις, κάτι το οποίο πρέπει να λυθεί. Στο Berlaymont, οι ορισθέντες επίτροποι Henna Virkkunen και Olivér Várhelyi έχουν αναλάβει την ευθύνη για το έργο.

Θα κάνει τη διαφορά;

Η οδηγία NIS2 — που εφαρμόζεται επί του παρόντος σε εθνικό επίπεδο σε ολόκληρη την ΕΕ — στοχεύει ήδη στην προστασία κρίσιμων βιομηχανιών όπως η υγειονομική περίθαλψη. Μένει να αναδειχθεί το ζήτημα στα υψηλότερα επίπεδα της πολιτικής της ΕΕ.

3. Πρωτοβουλία AI Factories

Τι είπε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν

«Θα διασφαλίσουμε την πρόσβαση σε νέα προσαρμοσμένη ικανότητα υπερυπολογιστών για νεοφυείς επιχειρήσεις και βιομηχανία τεχνητής νοημοσύνης μέσω μιας Πρωτοβουλίας AI Factories».

Τι πραγματικά σημαίνει αυτό;

Για να εκπαιδεύσει κανείς μοντέλα AI, χρειάζεται μεγάλη υπολογιστική ισχύ. Η ΕΕ θέλει να συνδέσει τις νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνητής νοημοσύνης με το χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ δίκτυο υπερυπολογιστών της (και επίσης να μειώσει την εξάρτηση από την υπολογιστική ισχύ των ΗΠΑ).

Γιατί τώρα;

Κατά την προηγούμενη θητεία της , η Κομισιόν και οι νομοθέτες της ΕΕ έδωσαν μεγάλη προσοχή στον νόμο AI, την πρώτη δεσμευτική νομοθεσία στον κόσμο για την τεχνητή νοημοσύνη που επικεντρώθηκε στη διαχείριση των κινδύνων που απορρέουν από την τεχνητή νοημοσύνη. Σε αυτήν τη διαδικασία ασκήθηκε κριτική ότι η ΕΕ επικεντρώνεται και πάλι στο να επιβάλει ρυθμίσεις στο επόμενο μεγάλο κύμα τεχνολογίας, αντί να συμπλεύσει με αυτό. Ως εκ τούτου, η επικεφαλής της επιτροπής προωθεί την «καινοτομία AI» ως νέο μότο για να αποκρούσει την κριτική ότι η ΕΕ ρυθμίζει μόνο.

Ποιες είναι οι δυσκολίες;

Αυτή η πρωτοβουλία είναι απίθανο να προκαλέσει ιδιαίτερες αντιδράσεις. Η πρωτοβουλία AI Factories είναι μέρος ενός πακέτου που υπέβαλε η Επιτροπή τον Ιανουάριο. Στις αρχές Σεπτεμβρίου, η Επιτροπή απηύθυνε ήδη πρόσκληση για έναρξη.

Θα κάνει τη διαφορά;

Θα μπορούσε να είναι μια περίπτωση «πολύ λίγο, πολύ αργά». Μερικές από τις πιο δυναμικές εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης στην Ευρώπη έχουν ήδη συνεργαστεί με τις ΗΠΑ. Οι μεγάλοι παίκτες της τεχνολογίας και αυτές οι συμφωνίες περιλαμβάνουν συνεργασίες για την υπολογιστική ισχύ. Π.χ., η γαλλική Mistral σύναψε συμφωνία με τη Microsoft τον Φεβρουάριο για να εκπαιδεύσει την τεχνολογία της στους υπερυπολογιστές της Microsoft.

4. Λευκή Βίβλος για την Άμυνα

Τι είπε η φον ντερ Λάιεν

«Για να διαμορφώσουμε τη νέα προσέγγιση και να προσδιορίσουμε τις επενδυτικές μας ανάγκες θα παρουσιάσουμε από κοινού μια Λευκή Βίβλο για το Μέλλον της Ευρωπαϊκής Άμυνας τις πρώτες 100 ημέρες της θητείας μας. Κεντρική θέση σε αυτό το έργο θα είναι η ενίσχυση της εταιρικής σχέσης ΕΕ-ΝΑΤΟ. Θα συνεχίσουμε να επεκτείνουμε τη συνεργασία μας με το ΝΑΤΟ για να καλύπτουμε όλες τις απειλές, συμπεριλαμβανομένων των νέων κινδύνων που συνδέονται με τον κυβερνοχώρο και να ενισχύσουμε τη διατλαντική μας συνεργασία».

Τι πραγματικά σημαίνει αυτό;

Η Λευκή Βίβλος είναι απλώς ένα έγγραφο συζήτησης, όχι ένας κανονισμός. Σκοπός του είναι να ξεκινήσει η συζήτηση σχετικά με τον τρόπο ενίσχυσης της άμυνας της ΕΕ, της αμυντικής βιομηχανίας και των κοινών προμηθειών. Θα χρησιμεύσει όχι μόνο για τους ηγέτες να κατανοήσουν πιθανούς τομείς συμφωνίας και συντονισμού με το ΝΑΤΟ, αλλά και για την πλήρη εμπλοκή της βιομηχανίας.

Γιατί τώρα;

Διότι η άμυνα θα είναι βασικό θέμα για τη νέα νομοθετική περίοδο. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επέλεξε έναν επίτροπο Άμυνας που αναμένεται να ασχοληθεί κυρίως με τον τρόπο ενίσχυσης της αμυντικής βιομηχανίας. Η ιδέα πίσω από αυτό είναι να λειτουργήσει από κάτω προς τα πάνω με το σκεπτικό ότι δεν έχει νόημα να διεξαχθεί μια διχαστική συζήτηση για έναν στρατό της ΕΕ εάν η ένωση δεν μπορεί να παράγει αρκετά οπλικά συστήματα.

Ποιες είναι οι βασικές μάχες;

Πρωστίστως η χρηματοδότηση. Χώρες όπως η Γαλλία και η Πολωνία έχουν πιέσει για πόρους για την άμυνα, μια ιδέα στην οποία αντιστάθηκαν σθεναρά η Γερμανία και η Ολλανδία. Σύμφωνα με διπλωμάτες, η θέση της Γαλλίας θα μπορούσε να γίνει πιο ευάλωτη εάν η Κάμαλα Χάρις κερδίσει τις εκλογές στις ΗΠΑ, καθώς αυτό θα μπορούσε να ενισχύσει την άποψη όσων υποστηρίζουν ότι η Ευρώπη δεν χρειάζεται να συγκεντρώσει πόρους για να αγοράσει όπλα. Υπάρχουν όμως και άλλες επιλογές, όπως η χρήση του προϋπολογισμού της ΕΕ. Και υπάρχουν και άλλα ζητήματα, όπως το αν τα χρήματα πρέπει να πάνε αποκλειστικά σε ευρωπαϊκές αμυντικές εταιρείες.

Θα κάνει τη διαφορά;

Όποιο κι αν είναι το σενάριο – εάν κερδίσει η Χάρις ή ακόμα και αν υπάρξει ξαφνική ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία – η αμυντική ενοποίηση της ΕΕ αναμένεται να προχωρήσει καθώς η ρωσική απειλή δεν θα εξαφανιστεί και οι ΗΠΑ θα εστιάσουν πιο έντονα στον Ειρηνικό. «Το τρένο έχει ήδη φύγει από τον σταθμό», είπε στο Politico ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ, διατηρώντας την ανωνυμία του.

5. Όραμα για τη γεωργία και τα τρόφιμα

Τι είπε

«Συμφώνησα σε έναν Στρατηγικό Διάλογο για τη Γεωργία την έκθεση του οποίου θα έχουμε σύντομα. Με βάση αυτές τις συστάσεις, θα παρουσιάσω ένα Όραμα για τη Γεωργία και τα Τρόφιμα τις πρώτες 100 ημέρες, εξετάζοντας πώς να διασφαλίσουμε τη μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα και βιωσιμότητα του γεωργικού μας τομέα εντός των ορίων του πλανήτη μας. Από αυτή την άποψη, είναι ζωτικής σημασίας οι αγρότες να έχουν δίκαιο και επαρκές εισόδημα. Δεν πρέπει να αναγκάζονται να πωλούν συστηματικά τα προϊόντα τους κάτω από το κόστος παραγωγής. Θα υπερασπίζομαι πάντα μια εισοδηματική πολιτική της ΕΕ για τους ευρωπαίους αγρότες και θα διασφαλίζω ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ και η κοινή αγροτική πολιτική μας στοχεύουν και βρίσκουν τη σωστή ισορροπία μεταξύ κινήτρων, επενδύσεων και ρυθμίσεων».

Τι πραγματικά σημαίνει αυτό;

Εν μέσω ενός κύματος διαμαρτυριών των ευρωπαίων αγροτών, η επικεφαλής της ΕΕ συγκάλεσε για συνομιλίες 29 οργανώσεις και συχνά αντίθετες απόψεις για τον αγροδιατροφικό τομέα. Στη συνέχεια, υποσχέθηκε να χρησιμοποιήσει τα αποτελέσματα — με τη μορφή έκθεσης 100 σελίδων με συστάσεις — ως μέρος του οράματός της 100 ημερών για το μέλλον της γεωργίας της ΕΕ.

Γιατί τώρα

Η φον ντερ Λάιεν δέχθηκε πιέσεις από τους αγρότες προς το τέλος της προηγούμενης θητείας της. Οι νέες περιβαλλοντικές απαιτήσεις και η επικείμενη νομοθεσία για την Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ δεν ήταν ευχάριστη για αυτούς και όλα αυτά φόντο τις μόνιμες διαμαρτυρίες του πρωτογενή τομέα για άδικες τιμές και εμπορικές πρακτικές.

Θα κάνει τη διαφορά;

Το ερώτημα τώρα είναι αν η φον ντερ Λάιεν —και ο επόμενος επίτροπός της για τη γεωργία— θα καταφέρει να τους κρατήσει όλους ευχαριστημένους με το νέο όραμα που ευαγγελίζεται.

Ορισμένες συστάσεις αναμένεται να είναι καλύτερες από άλλες, σύμφωνα με υψηλόβαθμο αξιωματούχο της ΕΕ. Επιπλέον, δεν είναι σαφές εάν ο ευρύτερος τομέας των τροφίμων και της γεωργίας θα υποστηρίξει τα αποτελέσματα, καθώς υπάρχουν αντικρουόμενα συμφέροντα που ήδη διαφωνούν.

6. Διάλογοι Πολιτικής Νεολαίας

Τι είπε

«Θα ζητήσω από όλους τους επιτρόπους να οργανώσουν τους πρώτους ετήσιους διαλόγους σε σχέση με την πολιτική για τη νεολαία εντός των πρώτων 100 ημερών της εντολής. Αυτοί οι διάλογοι θα επαναλαμβάνονται ετησίως. Θέλω να βεβαιωθώ ότι οι νέοι μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη φωνή τους – τη δική τους φωνή – για να βοηθήσουν στη διαμόρφωση του μέλλοντός μας».

Τι πραγματικά σημαίνει αυτό;

Είναι η προσπάθεια της φον ντερ Λάιεν να αντιμετωπίσει όλο και πιο έντονες εκκλήσεις για να δώσει στους νέους μεγαλύτερο λόγο στη διαμόρφωση της πολιτικής της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των ανώτατων επιπέδων.

Οι διάλογοι αυτοί, των οποίων η ακριβής μορφή μένει να καθοριστεί, επιτρέπουν στην πρόεδρο της επιτροπής να δείξει ότι βάζει ολόκληρο το κολέγιο να εργαστεί μιλώντας σε νέους. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι τους ζητά να κάνουν διάλογο, να μην παραδώσουν προτάσεις πολιτικής ή να δεσμευτούν ότι θα υιοθετήσουν αυτά που ζητά η νεολαία.

Γιατί τώρα;

Η ομάδα πίεσης «Fit for Future Generations», η οποία συγκεντρώνει μια σειρά από δεξαμενές σκέψης και ΜΚΟ, πιέζει την πρόεδρο της Επιτροπής να διορίσει έναν επίτροπο για τις νεότερες γενιές — κάτι που η ίδια είναι πιθανό να κάνει δίνοντας σχετικό χαρτοφυλάκιο στον Γκλεν Μικάλεφ από τη Μάλτα, σύμφωνα με το Politico.

Για τον Alberto Alemanno, ο οποίος είναι ένας από τους κορυφαίους υποστηρικτές για περισσότερη εκπροσώπηση των νέων, η φον ντερ Λάιεν κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση.

«Για πρώτη φορά, η ΕΕ φαίνεται πρόθυμη να διαμορφώσει την πολιτική ατζέντα για τη νεολαία», είπε, προσθέτοντας μεταξύ άλλων ότι «τα ενδιαφέροντα των νέων και των παιδιών έχουν ιστορικά παραμεληθεί στο ευρωπαϊκό σχέδιο».

Θα κάνει τη διαφορά;

Ο Alemanno ήταν δύσπιστος σχετικά με την πιθανότητα οι διάλογοι να οδηγήσουν σε δεσμευτικές προτάσεις πολιτικής. «Δεν είμαι πολύ αισιόδοξος ότι αυτοί οι διάλογοι θα προωθήσουν τα συμφέροντα της νεολαίας», είπε. «Το βλέπω ως μια προληπτική προσέγγιση για τη δημιουργία ενός θεσμοθετημένου φόρουμ όπου αυτά τα συμφέροντα θα μπορούσαν να συνεπιλεγούν».

7. Αναθεώρηση της πολιτικής για τη διεύρυνση της ΕΕ

Τι είπε η φον ντερ Λάιεν

«Τις πρώτες 100 ημέρες, θα παρουσιάσουμε τις ανασκοπήσεις της πολιτικής μας πριν από τη διεύρυνση με επίκεντρο μεμονωμένους τομείς όπως το κράτος δικαίου, η ενιαία αγορά, η επισιτιστική ασφάλεια, η άμυνα και η ασφάλεια, το κλίμα και η ενέργεια και η μετανάστευση, καθώς και την κοινωνική, οικονομική και εδαφική σύγκλιση ευρύτερα».

Περί τίνος πρόκειται;

Καθώς η ΕΕ εξετάζει το ενδεχόμενο να αυξήσει τα μέλη της για να συμπεριλάβει την Ουκρανία και τη Μολδαβία, η φον ντερ Λάιεν ζητά από τις υπηρεσίες να σταθμίσουν τις αλλαγές που θα πρέπει να κάνουν για να εισχωρήσουν στην ΕΕ.

Ποιες είναι οι δυσκολίες;

Οι πιο αμφιλεγόμενες πτυχές της διεύρυνσης έχουν να κάνουν με την ενιαία αγορά, την Κοινή Αγροτική Πολιτική και τα Ταμεία Συνοχής.

Οι γείτονες της Ουκρανίας ανησυχούν ότι τα φθηνά γεωργικά προϊόντα της θα πλημμυρίσουν τις αγορές τους, μειώνοντας τις τιμές και βλάπτοντας τους αγρότες τους.

Άλλες χώρες μέλη ανησυχούν ότι η ένταξη του Κιέβου θα ασκήσει τεράστια πίεση στις γεωργικές επιδοτήσεις και στα περιφερειακά ταμεία συνοχής της ΕΕ λόγω της σχετικής φτώχειας της Ουκρανίας σε σύγκριση με τις περισσότερες χώρες της ΕΕ.

Είναι πιθανό να κάνει τη διαφορά;

Η φον ντερ Λάιεν και οι ηγέτες της ΕΕ έχουν δεσμευτεί να βάλουν την Ουκρανία και τη Μολδαβία σε μια πορεία προς την ένταξη στην ΕΕ. Σε τελική ανάλυση, οι διαδηλώσεις υπέρ της ΕΕ στο Κίεβο ήταν η σπίθα, η οποία τελικά οδήγησε στην εισβολή τον Φεβρουάριο του 2022.

Αλλά πέρα από το πολιτικό μήνυμα που δόθηκε στα τέλη του 2023, η διάθεση επί του πρακτέου είναι περιορισμένη. Πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες δεν έχουν καμία διάθεση να προσδιορίσουν τις βαθιές αλλαγές, τόσο εσωτερικές όσο και εξωτερικές, που θα απαιτούνταν για την επέκταση της ιδιότητας μέλους του μπλοκ.

Ενώ η Γαλλία και η Γερμανία έχουν πει ότι η επέκταση της ΕΕ θα πρέπει να συνοδεύεται από σημαντικές εσωτερικές μεταρρυθμίσεις, δεν είναι σαφές ότι οι αναθεωρήσεις πολιτικής που ζήτησε η φον ντερ Λάιεν θα θίξουν ακόμη και αυτό το δύσκολο θέμα.