Αττική Οδός: Στη Βουλή η σύμβαση παραχώρησης για 25 χρόνια στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και τη Νέα Αττική Οδό

Στη Βουλή κατατέθηκε αργά το βράδυ της Παρασκευής 27 Σεπτεμβρίου η σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού από το ΤΑΙΠΕΔ στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ με την πρόβλεψη της σύστασης της εταιρείας που θα αναλάβει τις υποχρεώσεις του νέου παραχωρησιούχου.

Η «Νέα Αττική Οδός» με βάση τη σύμβαση παραχώρησης αναλαμβάνει για 25 χρόνια τη χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του αυτοκινητοδρόμου μήκους 70 χιλιομέτρων.

Από την έναρξη της παραχώρησης, ο παραχωρησιούχους, δηλαδή η «Νέα Αττική Οδός» αποκτά αυτόματα πρόσβαση στις συνδρομητικές συμβάσεις και τα τέλη διοδίων

Αττική Οδός: Έπεσαν οι υπογραφές με ΓΕΚ ΤΕΡΝA για τη νέα σύμβαση

Πότε αλλάζει χέρια η Αττική Οδός

Ως έναρξη παραχώρησης ορίζεται η ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου για την κύρωση της σύμβασης.

Με βάση τα όσα έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση, η «Νέα Αττική Οδός» αναλαμβάνει δουλειά από τις 6 Οκτωβρίου με δεδομένη τη λήξη της υφιστάμενης σύμβασης με την «Αττική Οδό» και τις «Αττικές Διαδρομές» τα μεσάνυχτα της 5ης Οκτωβρίου.

Από την έναρξη της παραχώρησης, ο παραχωρησιούχους, δηλαδή η «Νέα Αττική Οδός» αποκτά αυτόματα πρόσβαση στις συνδρομητικές συμβάσεις και τα τέλη διοδίων.

Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία «Αττική Οδός Α.Ε.» παραδίδει αμελλητί στον Παραχωρησιούχο, με ταυτόχρονη κοινοποίηση στο Δημόσιο και τον Παραχωρητή, τις συμβάσεις που έχει συνάψει, είτε η ίδια, είτε η εταιρεία «Αττικές Διαδρομές Α.Ε.», και οι οποίες αφορούν στη λειτουργία και εκμετάλλευση του αυτοκινητοδρόμου, ο δε Παραχωρησιούχος εντός μίας εργάσιμης ημέρας από τη γνωστοποίηση αυτή, προσδιορίζει με σχετική δήλωσή του προς το Δημόσιο και τον Παραχωρητή, κοινοποιούμενη και προς τις εταιρείες «Αττική Οδός Α.Ε.» και «Αττικές Διαδρομές Α.Ε.» κατά περίπτωση, τις συμβάσεις, ως προς τις οποίες προτίθεται να υποκατασταθεί στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της εταιρείας «Αττική Οδός Α.Ε.» ή της εταιρείας «Αττικές Διαδρομές Α.Ε.», σύμφωνα τον παρόντα (εφεξής: οι Μεταβιβαζόμενες Συμβάσεις).

Το δημόσιο και ο παραχωρησιούχος θα πρέπει να ικανοποιήσουν σωρευτικά συγκεκριμένες προϋποθέσεις για την επίτευξη της ημερομηνίας παραχώρησης

Οι προϋποθέσεις για την έναρξη παραχώρησης

Πάντως, η σύμβαση παραχώρησης, ορίζει πώς για την επίτευξη της ημερομηνίας παραχώρησης θα πρέπει να πληρούνται σωρευτικά οι υποχρεώσεις του δημοσίου.

Αυτές είναι η ψήφιση από τη βουλή του κυρωτικού νόμου και η δημοσίευση του, να ικανοποιηθούν τυχόν εγκρίσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η παράδοση του χώρου εκτέλεσης του έργου με την υπογραφή του πρωτοκόλλου παράδοσης – παραλαβής, η παράδοση στον παραχωρησιούχου του επικαιροποιημένου μητρώου μεταβιβαζόμενων περιουσιακών στοιχείων.

Για την επίτευξη της ημερομηνίας παραχώρησης θα πρέπει ταυτόχρονα η αρχική μέτοχος να προσκομίσει την εγγυητική επιστολή δεσμευτικής επένδυσης, ο παραχωρησιούχος να προσκομίσει τις εγγυητικές επιστολές καλής εκτέλεσης λειτουργίας και συντήρησης, να έχει γίνει η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου του παραχωρησιούχου κλπ.

Ο νέος παραχωρησιούχος υποχρεούται στην καταβολή της αμοιβής παραχώρησης, δηλαδή τα 3,27 δισ. ευρώ με τα οποία η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ κέρδισε τον διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ, καθώς και στην υλοποίηση δεσμευτικών επενδύσεων 671,7 εκατ. ευρώ

Η αμοιβή παραχώρησης και οι δεσμευτικές επενδύσεις

Με βάση τη σύμβαση παραχώρησης, ο νέος παραχωρησιούχος υποχρεούται στην καταβολή της αμοιβής παραχώρησης, δηλαδή τα 3,27 δισ. ευρώ με τα οποία η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ κέρδισε τον διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ την ημερομηνία έναρξης της παραχώρησης.

Παράλληλα ο παραχωρησιούχος θα αποδίδει ετησίως στο ΤΑΙΠΕΔ ποσοστό που θα ανέρχεται σε 7,5% επί των πάσης φύσεως εσόδων από την εκμετάλλευση του αυτοκινητοδρόμου.

Εξάλλου, σύμφωνα με τη σύμβαση παραχώρησης, η αρχική μέτοχος, δηλαδή η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, δεσμεύεται να καταβάλλει στην παραχωρησιούχο (Νέα Αττική Οδός) ως δεσμευτική επένδυση ποσό ύψους 671,7 εκατ. ευρώ. Εξ αυτών τα 494 εκατ. ευρώ αποτελούν το μετοχικό κεφάλαιο και τα 174,6 εκατ. ευρώ το δευτερογενές χρέος.

Τα κεφάλαια αυτά και ιδίως εκείνα που προορίζονται για το μετοχικό κεφάλαιο θα πρέπει να καταβληθούν πριν την έναρξη παραχώρησης.

Στα 2,50 ευρώ τα διόδια για τα επιβατικά ΙΧ, ενώ μετά την πενταετία ο παραχωρησιούχος μπορεί να εφαρμόσει σύστημα διοδίων με ώρες και ημέρες αιχμής

Τα διόδια και το νέο σύστημα μετά την πενταετία

Στη σύμβαση παραχώρησης ορίζονται και τα βασικά τέλη διοδίων.

Για την κατηγορία 2 π.χ. που είναι τα επιβατικά Ι.Χ. το ύψος των διοδίων καθορίζεται μαζί με τον ΦΠΑ στα 2,50 ευρώ, ενώ προβλέπεται κάθε χρόνο και τιμαριθμική προσαρμογή.

Μετά την πενταετία προβλέπεται στον παραχωρησιούχο η δυνατότητα πρότασης λειτουργίας διαφοροποιημένου διοδίου τέλους για διαφορετικές χρονικές περιόδους (π.χ. ώρες αιχμής και ώρες εκτός αιχμής), διαφορετικούς τύπους ημερών (π.χ. καθημερινές, Σαββατοκύριακα και αργίες), ή και διαφορετικούς σταθμούς διοδίων.

Για να εφαρμοστεί το διαφοροποιημένο διόδιο τέλος θα πρέπει η μέση ωριαία ταχύτητα διαμπερούς κυκλοφορίας στην κατεύθυνση αιχμής και στις δύο περιόδους αιχμής διάρκειας τουλάχιστον δύο ωρών να είναι χαμηλότερη από 45 χλμ. την ώρα για 30 ημέρες εντός περιόδου έξι συνεχόμενων μηνών, της θερινής περιόδου 15 Ιουνίου με 31 Αυγούστου μη συμπεριλαμβανομένης σε τουλάχιστον τρία από τα τέσσερα κατωτέρω τμήματα του αυτοκινητοδρόμου:
1.     Ανισόπεδος Κόμβος (ΑΚ) Λ. Δ. Πλακεντίας – ΑΚ Αθηνών – Λαμίας
2.     ΑΚ Παπάγου – Αγ. Παρασκευής
3.     ΑΚ Λ. Φυλής – ΑΚ Αθηνών – Λαμίας
4.     ΑΚ Λεονταρίου – ΑΚ Λ. Δ. Πλακεντίας

Καθορίζονται με τις διατάξεις του νομοσχεδίου οι υποχρεώσεις Δημοσίου και παραχωρησιούχου και οι περιπτώσεις αποζημιώσεων

Υποχρεώσεις και αποζημιώσεις

Εξάλλου με τις διατάξεις του νομοσχεδίου και ως  προς τον σκοπό ορθής λειτουργίας και εφαρμογής της Σύμβασης και του Έργου, καταγράφεται η ευθύνη του παραχωρησιούχου για τις βασικές υποχρεώσεις λειτουργίας και τη συντήρηση και επισκευή του Έργου Παραχώρησης.

Συγκεκριμένα, προβλέπονται οι σχετικοί όροι για την άσκηση των υποχρεώσεων εκ μέρους του παραχωρησιούχου, όπως είναι η εξασφάλιση της διαρκούς διαθεσιμότητας του έργου παραχώρησης, με σκοπό να μην παρεμποδιστούν οι χρήστες από το να χρησιμοποιούν ελεύθερα τον αυτοκινητόδρομο.

Περαιτέρω, προβλέπονται οι δείκτες απόδοσης βάσει των οποίων θα αξιολογείται η λειτουργία του αυτοκινητοδρόμου από τον παραχωρησιούχο.

Περιγράφονται αναλυτικά ζητήματα που αφορούν στην εκπόνηση μελετών και στην εκτέλεση κατασκευών εκ μέρους του παραχωρησιούχου.

Προβλέπονται ο τρόπος και η διαδικασία χρηματοδότησης και αναχρηματοδότησης του έργου. Αναλυτικότερα,  προβλέπεται το χρονοδιάγραμμα καταβολών δεσμευτικής επένδυσης, που προβλέπει τις ημερομηνίες και τα ποσά τα οποία πρέπει να καταβληθούν.

Επίσης, αναφέρεται ότι απώτατη ημερομηνία ολοσχερούς καταβολής της δεσμευτικής επένδυσης στον παραχωρησιούχο είναι η ημερομηνία της συμπλήρωσης των δύο  ετών από την ημερομηνία της έναρξης παραχώρησης.

Προβλέπονται οι όροι και οι προϋποθέσεις αποζημίωσης του παραχωρησιούχου εκ μέρους του Δημοσίου και αντιστρόφως, όπως και οι όροι και προϋποθέσεις διακανονισμού για τυχόν ευθύνη των μερών.

Καθορίζονται οι όροι και προϋποθέσεις άσκησης των δικαιωμάτων παρέμβασης και πρόσβασης, από πλευράς Δημοσίου, στη χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του έργου παραχώρησης.

Αποτυπώνονται ο ορισμός των γεγονότων ανωτέρας βίας και παρατεταμένη ανωτέρας βίας και οι όροι και προϋποθέσεις ευθύνης, τόσο του Δημοσίου, όσο και του παραχωρησιούχου για κάθε περίπτωση.

Προβλέπονται οι λόγοι και οι προϋποθέσεις άσκησης του δικαιώματος καταγγελίας της σύμβασης παραχώρησης από το Δημόσιο ή και τον παραχωρητή, όπως και ο χρόνος και τα αποτελέσματα της καταγγελίας αυτής.

Προβλέπονται οι λόγοι και οι προϋποθέσεις άσκησης του δικαιώματος καταγγελίας της σύμβασης παραχώρησης από τον παραχωρησιούχο, όπως και ο χρόνος και τα αποτελέσματα της καταγγελίας αυτής.

Τίθενται χρονικοί περιορισμοί στις μεταβολές μετοχικού κεφαλαίου στον παραχωρησιούχο, ενώ προβλέπεται και η πιθανότητα εισαγωγής στο χρηματιστήριο

Ο παραχωρησιούχος

Ρυθμίζονται θέματα εταιρικής και λειτουργικής φύσης του παραχωρησιούχου.

Δεδομένου ότι ο παραχωρησιούχος συνιστά ανώνυμη εταιρεία που έχει συσταθεί από τον πλειοδότη του διαγωνισμού, ειδικώς για τη σύναψη και εκτέλεση της κυρούμενης σύμβασης παραχώρησης, διευκρινίζεται ο αποκλειστικός σκοπός της εν λόγω εταιρείας και τίθενται περιορισμοί στη δυνατότητα μεταβίβασης των μετοχών της.

Ειδικότερα, προβλέπεται μηχανισμός ενημέρωσης του Δημοσίου για τις μεταβολές στο μετοχικό κεφάλαιο του Παραχωρησιούχου, ώστε να καθίσταται ευχερέστερη η άσκηση εποπτείας επί της δραστηριότητάς του.

Περαιτέρω, προβλέπονται χρονικοί περιορισμοί στη μεταβίβαση μετοχών, ώστε να διασφαλίζεται ότι κατ’ ελάχιστο τα πρώτα έτη της παραχώρησης οι αρχικοί μέτοχοι, οι οποίοι αξιολογήθηκαν και στο πλαίσιο της διαγωνιστικής διαδικασίας, θα παραμένουν στο μετοχικό κεφάλαιο του Παραχωρησιούχου και θα εισφέρουν με την χρηματοοικονομική και τεχνική εμπειρία τους στη λειτουργία του Παραχωρησιούχου.

Τέλος, αντιμετωπίζεται το ζήτημα της πιθανής εισαγωγής του Παραχωρησιούχου στο χρηματιστήριο.