Αττική Οδός: Τι κερδίζουν πολίτες και δημόσιο με τη νέα σύμβαση

Τα οφέλη από τη νέα Σύμβαση Παραχώρησης της Αττικής Οδού παρουσίασε, σήμερα, στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σταϊκούρας, τονίζοντας ότι αποτελεί μια θετική εξέλιξη για τους κατοίκους της πρωτεύουσας, το Δημόσιο και την εθνική οικονομία.

Ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών δήλωσε πως η νέα Σύμβαση αποτελεί ισχυρή απόδειξη ότι η συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα μπορεί να είναι διαφανής, αλλά και αποδοτική και για τις δύο πλευρές.

Χατζηδάκης για Αττική Οδό: Αναβάθμιση του αυτοκινητοδρόμου και μείωση του δημοσίου χρέους

«Η νέα Σύμβαση Παραχώρησης εξασφαλίζει έσοδα-ρεκόρ ύψους 3,27 δισ. ευρώ για το Ελληνικό Δημόσιο, το μεγαλύτερο ποσό στην ιστορία του ΤΑΙΠΕΔ», τόνισε ο κ. Σταϊκούρας, κάνοντας λόγο για άμεση συμβολή στη μείωση του δημόσιου χρέους κατά 1,5% του ΑΕΠ.

Ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών επεσήμανε ότι το αντίτιμο των διοδίων μειώνεται από τα 2,80 ευρώ στα 2,50 ευρώ, ενώ προβλέπεται μόνιμη απαλλαγή από την καταβολή διοδίων σε επιβατικά οχήματα ιδιωτικής χρήσης που ανήκουν σε άτομα με αναπηρία και σε αναπήρους πολέμου βαριάς αναπηρίας.

Επιπλέον, ο κ. Σταϊκούρας σημείωσε ότι το Υπουργείο, σε συνεργασία με τον νέο Παραχωρησιούχο, διασφάλισαν τα εργασιακά κεκτημένα των εργαζομένων στον αυτοκινητόδρομο και κατάφεραν να μη χαθεί ούτε μία θέση εργασίας.

Αναλυτικά η ομιλία του Χρήστου Σταϊκούρα

Η υπογραφή της Σύμβασης Παραχώρησης υπηρεσιών για τη χρηματοδότηση, τη λειτουργία, τη συντήρηση και την εκμετάλλευση της Αττικής Οδού, επιβεβαιώνει ότι και στην Ελλάδα, η συνεργασία του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα μπορεί να είναι διαφανής, αλλά και αποδοτική, και για τις δύο πλευρές.

Μπορεί, δηλαδή, να είναι ωφέλιμη και για τα δύο μέρη, μέσα σε ένα πλαίσιο το οποίο να καλύπτει, από τη μια πλευρά, το δημόσιο συμφέρον μέσω της χρηματοδότησης, της λειτουργίας και της συντήρησης του αυτοκινητοδρόμου και, από την άλλη πλευρά, να καλύπτει και τον ιδιωτικό φορέα, μέσω της εκμετάλλευσης αυτού.

Η νέα Σύμβαση Παραχώρησης συνιστά έμπρακτη απόδειξη εμπιστοσύνης της πολιτείας προς τον ιδιωτικό τομέα.

Και αυτό γιατί ο νέος παραχωρησιούχος διαθέτει μεγάλη εμπειρία, σχετική τεχνογνωσία και αποδεδειγμένη ικανότητα στη διαχείριση κρίσιμων οδικών υποδομών, διασφαλίζοντας ότι ο σημαντικότερος αυτοκινητόδρομος στην Αττική θα εξακολουθήσει να λειτουργεί σε ιδιαίτερα υψηλά και ακόμη υψηλότερα επίπεδα.

Αυτοκινητόδρομος, μήκους 70 χιλιομέτρων, με, μέσο όρο, 280.000 διελεύσεις και με 400.000 συνδρομητές, που έχει συμβάλει ώστε να είναι βιώσιμη η καθημερινότητα των μετακινήσεων εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών στην Αττική, παρά τα δεδομένα κυκλοφοριακά προβλήματα.

Με τη σύμβαση που κυρώνουμε στη Βουλή:

1ον. Το Ελληνικό Δημόσιο εισπράττει 3,27 δισ. ευρώ, ποσό που είναι το υψηλότερο στην ιστορία του ΤΑΙΠΕΔ.

Το ποσό αυτό θα αυξήσει τα συνολικά διαθέσιμα του Κράτους, θα μειώσει ισόποσα τις μικτές χρηματοδοτικές ανάγκες της Γενικής Κυβέρνησης, θα μειώσει αντίστοιχα το ύψος του δημοσίου χρέους, κατά 1,5 μονάδες του ΑΕΠ, ενώ, παράλληλα, θα βελτιώσει σημαντικά τους δείκτες βιωσιμότητάς του.

2ον. Πέραν του εφάπαξ οικονομικού ανταλλάγματος, ο Παραχωρησιούχος θα αποδίδει, ετησίως, στο ΤΑΙΠΕΔ ποσοστό 7,5% επί των πάσης φύσεως εσόδων από την εκμετάλλευση του αυτοκινητοδρόμου.

Συνεπώς, από την εφάπαξ καταβολή και τις ετήσιες αποδόσεις, καθώς και από το όφελος από τους τόκους που δεν θα χρειαστεί να καταβάλει το Ελληνικό Δημόσιο για αντίστοιχο δανεισμό ίσης διάρκειας, αναμένεται η σωρευτική ωφέλεια να είναι υπερδιπλάσια του αρχικού ποσού, αγγίζοντας έως και τα 7 δισ. ευρώ σε ορίζοντα 25 ετών, αυξάνοντας αντίστοιχα και το δημοσιονομικό χώρο για την άσκηση της αναπτυξιακής μας πολιτικής.

3ον. Η Σύμβαση προβλέπει άμεση μείωση των διοδίων, από τα 2,8 στα 2,5 ευρώ, από την προσεχή Κυριακή, 6 Οκτωβρίου, δηλαδή από την ημέρα που θα γίνει η παράδοση του αυτοκινητοδρόμου από το Ελληνικό Δημόσιο στον παραχωρησιούχο.

4ον. Η Σύμβαση προβλέπει μόνιμη απαλλαγή από την καταβολή διοδίων σε επιβατικά οχήματα ιδιωτικής χρήσης που ανήκουν κατά πλήρη κυριότητα σε άτομα με αναπηρία και σε αναπήρους πολέμου βαριάς αναπηρίας.

5ον. Κατά τη διάρκεια της παραχώρησης, ο Παραχωρησιούχος θα υλοποιήσει επενδύσεις και δαπάνες αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού ύψους 380 εκατ. ευρώ.

6ον. Ο Παραχωρησιούχος θα αξιολογείται κάθε 2 έτη, αλλά και μεμονωμένα, επί των βασικών δεικτών απόδοσης (KPIs).

Σε περίπτωση αδυναμίας επίτευξης των στόχων προβλέπεται η επιβολή χρηματικών ποινών και άλλες κυρώσεις ανάλογα με την υστέρηση στην προβλεπόμενη επίδοση.

7ον. Δεν γεννάται δικαίωμα του Παραχωρησιούχου για οποιοδήποτε πρόσθετο αντάλλαγμα ή χρηματική αποζημίωση, αν το Δημόσιο, στο πλαίσιο άσκησης του δικαιώματός του, αλλά και της εν γένει πολιτικής του, περιλαμβανομένης και της δημοσιονομικής πολιτικής του, προκαλέσει μεταβολές στην επιλογή μέσου μετακίνησης, μεταβολές στο μέγεθος ή/και στη σύνθεση της κυκλοφορίας, τα στατιστικά χαρακτηριστικά της και τη διαχρονική εξέλιξή τους.

Για να κάνουμε μια συνοπτική ιστορική αναδρομή, με την από 13 Ιανουαρίου 2022, απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΤΑΙΠΕΔ, εγκρίθηκε η διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας δύο φάσεων για τη σύναψη της σχετικής Σύμβασης Παραχώρησης.

Το αποτέλεσμα του διαγωνισμού εγκρίθηκε, από το Διοικητικό Συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ, στις 14 Σεπτεμβρίου 2023, όταν και ανακηρύχθηκε Προτιμητέος Επενδυτής η Εταιρεία «ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ΑΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ, ΑΚΙΝΗΤΩΝ, ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ».

Ακολούθησε ο Προ-συμβατικός Έλεγχος της διαδικασίας του διαγωνισμού, και εκδόθηκε ο υπ’ αριθ. 300/2024 Πράξη του Ζ’ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της Σύμβασης Παραχώρησης.

Κατόπιν τούτων, εκδόθηκε Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου, στις 28 Αυγούστου 2024, και, στις 12 Σεπτεμβρίου 2024, υπεγράφη η νέα Σύμβαση Παραχώρησης με τον νέο παραχωρησιούχο.

Με την ολοκλήρωση του διαγωνισμού, την υπογραφή της Σύμβασης Παραχώρησης και την κύρωσή της, τίθεται σε τροχιά υλοποίησης η μετάβαση του οδικού άξονα στο νέο καθεστώς παραχώρησης.

Υπενθυμίζεται ότι η τρέχουσα περίοδος παραχώρησης λήγει στις 5 Οκτωβρίου 2024, οπότε ο νυν Ανάδοχος υποχρεούται να αποδώσει το Κύριο Έργο Παραχώρησης, με όλες τις επ’ αυτών βελτιώσεις, στον Κύριο του Έργου, δηλαδή στο Ελληνικό Δημόσιο.

Με το υπό ψήφιση Σχέδιο Νόμου, εκτός της κύρωσης της Σύμβασης Παραχώρησης, ρυθμίζονται, ταυτόχρονα, όλα τα σχετικά ζητήματα που στοχεύουν στην ομαλή μετάβαση από τον απερχόμενο στον νέο παραχωρησιούχο, με απώτερο στόχο την εξυπηρέτηση των πολιτών και του δημοσίου συμφέροντος.

Ένα εξαιρετικά δύσκολο, περίπλοκο και πρωτόγνωρο εγχείρημα, στο οποίο απαιτείται η συνδρομή και συνεργασία των δύο παραχωρησιούχων, υφιστάμενου και νέου, τους οποίους επιθυμώ – δημόσια – να ευχαριστήσω γι’ αυτό.

Και αυτό γιατί είναι η πρώτη φορά στην Ελλάδα που έχουμε αλλαγή Παραχωρησιούχου σε εν λειτουργία αυτοκινητόδρομο.

Γι’ αυτόν τον λόγο υπάρχουν και οι πρόσθετες προβλέψεις στον κυρωτικό νόμο.

Ενδεικτικά:

1ον. Με το Άρθρο 2, η Εταιρεία «Αττική Οδός Α.Ε.» παραδίδει αμελλητί στον Παραχωρησιούχο, με ταυτόχρονη κοινοποίηση στο Δημόσιο και τον Παραχωρητή, δηλαδή το ΤΑΙΠΕΔ, τις συμβάσεις που έχει συνάψει, είτε η ίδια είτε η εταιρεία «Αττικές Διαδρομές Α.Ε.» και οι οποίες αφορούν στη λειτουργία και εκμετάλλευση του αυτοκινητοδρόμου.

Ο Παραχωρησιούχος, εντός μίας εργάσιμης ημέρας από τη γνωστοποίηση αυτή, προσδιορίζει με σχετική δήλωσή του προς το Δημόσιο και τον Παραχωρητή, κοινοποιούμενη και προς τις εταιρείες «Αττική Οδός Α.Ε.» και «Αττικές Διαδρομές Α.Ε.», τις συμβάσεις ως προς τις οποίες προτίθεται να υποκατασταθεί στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των υφιστάμενων εταιρειών.

2ον. Με το Άρθρο 3, προβλέπονται διατάξεις σχετικές με την ασφαλή και νόμιμη μεταφορά και χρήση προσωπικών δεδομένων, ορίζοντας ότι από την Ημερομηνία Έναρξης Ισχύος της Σύμβασης Παραχώρησης, και για χρονικό διάστημα 5 μηνών, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, το ΤΑΙΠΕΔ υπό την ιδιότητά του ως Παραχωρητή και ο Παραχωρησιούχος καθίστανται αυτοτελώς Υπεύθυνοι, σύμφωνα με τον Νόμο, για την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων στο πλαίσιο της Σύμβασης Παραχώρησης.

3ον. Με το Άρθρο 4, προβλέπεται ότι κατά την Ημερομηνία Έναρξης Παραχώρησης, ο Παραχωρησιούχος υπεισέρχεται αυτοδίκαια στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των ανωνύμων εταιρειών «Αττική Οδός Α.Ε.» και «Αττικές Διαδρομές Α.Ε.», που απορρέουν από τις συμβάσεις συνδρομητικής διέλευσης που οι εταιρείες αυτές έχουν συνάψει με χρήστες του αυτοκινητοδρόμου.

Επίσης προβλέπει ότι ο απερχόμενος ανάδοχος ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ ΑΕ υποχρεούται:

α) Να μεριμνήσει για την ομαλή μετάπτωση του συνόλου των συστημάτων τιμολόγησης και συνδρομητικών υπηρεσιών του αυτοκινητοδρόμου στον αριθμό φορολογικού μητρώου του Παραχωρησιούχου, για τη διασφάλιση της αδιάλειπτης εξυπηρέτησης και απρόσκοπτης διέλευσης όσων συνδρομητών έχουν σύμβαση διέλευσης ευρισκόμενη σε ισχύ και σύμφωνα με τα χρηματικά υπόλοιπα των συνδρομητικών λογαριασμών τους κατά τον χρόνο αυτό.

β) Να μεριμνήσει για την εξαγωγή από το σύστημα τιμολόγησης και να παραδώσει στο Δημόσιο και στον Παραχωρησιούχο, κατάσταση των υπολοίπων των συνδρομητικών λογαριασμών από προκαταβολές ή χρηματικές εγγυήσεις των συνδρομητών.

γ) Να προβεί στη μεταφορά του συνολικού ποσού που αντιστοιχεί στα χρηματικά υπόλοιπα των συνδρομητικών λογαριασμών από προκαταβολές ή χρηματικές εγγυήσεις των συνδρομητών, σε τραπεζικό λογαριασμό που τηρείται στο όνομα του Παραχωρησιούχου, τον οποίο αυτός θα της έχει γνωστοποιήσει, πριν από την Ημερομηνία Έναρξης Παραχώρησης.

δ) Να καταθέσει, εντός δύο μηνών, τα ποσά των χρηματικών εγγυήσεων συνδρομητών μετά από εκκαθάριση των οικονομικών σχέσεων – εκκρεμοτήτων με τους συνδρομητές.

Επίσης, προβλέπεται η κυριότητα και η νομή επί του κινητού εξοπλισμού ο οποίος έχει χορηγηθεί σε συνδρομητές, όπως ιδίως πομποδέκτες και κάρτες διελεύσεων, να μεταβιβάζονται κατά την Ημερομηνία Έναρξης Παραχώρησης δια του Δημοσίου και του ΤΑΙΠΕΔ στον Παραχωρησιούχο, χωρίς παράδοση του εν λόγω κινητού εξοπλισμού.

Οι συνδρομητές διατηρούν την κατοχή του εν λόγω εξοπλισμού.

4ον. Με το Άρθρο 6, προσδιορίζεται η διαδικασία υπολογισμού της Αναπροσαρμογής Χρηματοοικονομικού Κλεισίματος, όπως αυτή ορίζεται στη Σύμβαση Παραχώρησης, εξαιτίας της εξαιρετέας ημέρας (Σαββατο-Κυριακή) που τυγχάνει να συντελεστεί η έναρξη της παραχώρησης.

5ον. Το Υπουργείο, σε συνεργασία με τον νέο Παραχωρησιούχο, μετά από συνεχείς διαβουλεύσεις, διασφάλισαν τα εργασιακά κεκτημένα των εργαζομένων για την εργασία τους στον αυτοκινητόδρομο, και κατάφεραν να μη χαθεί ούτε μία θέση εργασίας.

Έτσι, οι εργαζόμενοι θα λάβουν τις νόμιμες αποζημιώσεις τους ένεκα της λύσης της εργασιακής σχέσης τους με την «ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟ ΑΕ» και τις «ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Α.Ε», και ταυτόχρονα ο Νέος Παραχωρησιούχος εξεδήλωσε την πρόθεση να προχωρήσει στην αποκατάσταση των θέσεων εργασίας τους για το νέο Έργο, για όσους το επιθυμούν.

Συμπερασματικά, με τη νέα Σύμβαση Παραχώρησης, την κύρωσή της και τις διατάξεις του κυρωτικού νόμου, επιδιώκεται:

• η αναβάθμιση της οδικής ασφάλειας,
• η προώθηση της απρόσκοπτης μετακίνησης ανθρώπων,
• η ταχύτερη μεταφορά εμπορευμάτων,
• η ελαχιστοποίηση της δαπάνης των χρηστών του έργου παραχώρησης,
• η ικανοποίηση της τρέχουσας και μελλοντικής ζήτησης μεταφορών και
• η ενίσχυση της ομαλής λειτουργίας του συστήματος οδικής κυκλοφορίας στο λεκανοπέδιο της Αττικής, αναπόσπαστο και αναγκαίο κομμάτι της οποίας αποτελεί, εδώ και πάνω από δύο δεκαετίες, η Αττική Οδός.

Πρόκειται, συνεπώς, για μια θετική εξέλιξη για τους κατοίκους της πρωτεύουσας, το Δημόσιο και την εθνική οικονομία.

Κλείνοντας, διαβεβαιώνω ότι, ως Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, θα καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια για την προστασία των δημόσιων υποδομών και για τη διασφάλιση της ομαλής και αποτελεσματικής λειτουργίας του συστήματος  μεταφορών, με πρώτη προτεραιότητα την ασφάλεια των χρηστών.

Με τη συμβολή όλων μας, δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, η χώρα κάνει σταθερά βήματα προς τα εμπρός.

Η χώρα, οικονομικά, μεγεθύνεται.

Η χώρα, βιώσιμα, αναπτύσσεται.

Η χώρα, ολόπλευρα, ισχυροποιείται.