Πληθωρισμός: Γιατί παραμένει σε υψηλό επίπεδο στην Ελλάδα

Λίγο πριν από τη ΔΕΘ μέχρι και σήμερα η κυβέρνηση έχει επιδοθεί στην κατασκευή ενός αφηγήματος, στο οποίο αναφέρεται ότι οι τιμές στην Ελλάδα «πέφτουν» και ο πληθωρισμός τιθασεύεται. Τόσο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης όσο και οι…συναρμόδιοι υπουργοί Τάκης Θεοδωρικάκος και Κωστής Χατζηδάκης έχουν κάνει επίσημες τοποθετήσεις σε αυτό το πλαίσιο. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι πάντοτε σκληρή και έρχεται να διαψεύσει τα όσα υποστηρίζει η κυβέρνηση κάτι που έδειξαν και τα στοιχεία της Eurostat που ήρθαν χθες στη δημοσιότητα και αναφέρονται στον πληθωρισμό του Σεπτεμβρίου.

Βάσει αυτών ο πληθωρισμός στην Ελλάδα βρέθηκε στο 3%, πάνω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης κατά 1,2 μονάδες (1,8% στην ευρωζώνη) και μάλιστα, ο δείκτης τιμών καταναλωτή σημείωσε τη μεγαλύτερη άνοδο σε μηνιαίο επίπεδο (1,7 μονάδες), κάτι το οποίο δείχνει ότι η ακρίβεια είναι σε έξαρση. Μάλιστα, πηγές του ΟΤ ανέφεραν ότι σήμερα αναμένεται να δημοσιοποιηθούν στοιχεία, τα οποία δείχνουν άνοδο και σε επίπεδο «ραφιού» στα σούπερ μάρκετ. Αξίζει δε να σημειωθεί πως στις 10 Οκτωβρίου θα ανακοινωθούν τα τελικά στοιχεία για την Ελλάδα από την ΕΛΣΤΑΤ τόσο για τον εναρμονισμένο αλλά και για τον γενικό δείκτη τιμών που έχει κάποιες διαφορές στη στάθμιση, αλλά η γενική εικόνα είναι αυτή που έδωσε και χθες η Eurostat, τα οποία αποτυπώνουν τη συνέχιση των ανατιμήσεων στη χώρα μας.

Πληθωρισμός: Στο 2,2% τον Αύγουστο στην ευρωζώνη – Στο 3,2% στην Ελλάδα

Μπάλτας: Τα δεδομένα δείχνουν επιμονή του πληθωρισμού

«Σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία της Eurostat ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή αυξήθηκε κατά 3% σε ετήσια βάση και κατά 1,7% σε μηνιαίο βάση τον Αύγουστο. Η ετήσια αύξηση του 3% είναι η τέταρτη μεγαλύτερη στην Ευρωζώνη, της οποίας η μέση αύξηση είναι 1,8%. Επισημαίνεται ότι η μηνιαία αύξηση του 1,7%  είναι η μέγιστη μεταξύ των 20 χωρών της ζώνης του Ευρώ» σημειώνει στον ΟΤ  ο Καθηγητής του Τμήματος Μάρκετινγκ & Επικοινωνίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής Μεταπτυχιακών Σπουδών Γεώργιος Μπάλτας.

Ο ίδιος σημειώνει με νόημα πως «Τα δεδομένα αυτά δείχνουν την επιμονή του πληθωρισμού στην Ελλάδα, ενώ αλλεπάλληλες έρευνες καταναλωτικής συμπεριφοράς αποκαλύπτουν τις επιπτώσεις της ακρίβειας στην πλειονότητα των οικογενειών που βρίσκονται αντιμέτωπες με τη διαρκή άνοδο του κόστους διαβίωσης σχεδόν από τα μέσα του 2021».

Και καταλήγει: «Ορισμένες βαθύτερες και διαχρονικές αιτίες για τον ανθεκτικό πληθωρισμό εντοπίζονται στο παραγωγικό έλλειμμα της οικονομίας που καλύπτεται με εισαγωγές, στο υψηλότερο κόστος παραγωγής και λειτουργίας των ελληνικών επιχειρήσεων που καταλήγει να επιβαρύνει τις τιμές στη λιανική, και τα γνωστά θέματα λειτουργίας του ανταγωνισμού σε ολιγοπωλιακές αγορές».

Πληθωρισμός: Οι παράγοντες που τον επηρεάζουν

Σε ποιους παράγοντες όμως οφείλεται αυτή η επιμονή. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας, ο δείκτης τιμών τροφίμων συμπεριλαμβανομένου του καπνού και του αλκοόλ κατέγραψε άνοδο 2,8% σε ετήσια βάση τον Σεπτέμβριο, από 2% τον Αύγουστο. Κατά τον ίδιο μήνα, ο δείκτης βρέθηκε πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης (2,4%), όταν τον προηγούμενο μήνα ήταν χαμηλότερα. Η ταχύτερη άνοδος καταγράφεται στην Ολλανδία (6%), το Βέλγιο (5,5%) και την Κροατία (3,9%). Αντίθετα μικρότερη άνοδο καταγράφουν οι τιμές σε Γαλλία (1,4%), Φινλανδία (1,6%) και Ιταλία (1,6%).

Παράλληλα, ο ρυθμός αύξησης των τιμών στις υπηρεσίες επιβραδύνθηκε στο 4,4% στη χώρα μας από 4,7% που ήταν τον Αύγουστο. Ωστόσο, διαπιστώνεται πως ο ρυθμός αύξησης είναι υψηλότερος από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, όπου ο πληθωρισμός των υπηρεσιών διαμορφώθηκε στο 4%. Η χώρα μας μαζί με τη Γερμανία εμφανίζουν τον 5ο υψηλότερο ρυθμό αύξησης μετά από την Κροατία, τη Σλοβακία, την Ολλανδία και την Κύπρο.

Παράλληλα, η Ελλάδα εμφανίζει τον Σεπτέμβριο τον δεύτερο υψηλότερο ρυθμό αύξησης των μη ενεργειακών βιομηχανικών υλικών με άνοδο 1,7%. Προηγείται μόνο η Σλοβακία με 1,9%, όταν ο μέσος όρος της Ευρωζώνης διαμορφώθηκε στο 0,4%.

Πάντως αν εξαιρέσει κανείς την ενέργεια και τα τρόφιμα, πάλι τα πράγματα δείχνουν την αρνητική εικόνα που επικρατεί. Κι αυτό γιατί οριακή ήταν η επιβράδυνση του δομικού πληθωρισμού  που διαμορφώθηκε τον Σεπτέμβριο στο 3,6% από 3,7% που ήταν τον Αύγουστο. Η χώρα μας εμφανίζει τον τέταρτο υψηλότερο δομικό πληθωρισμό μετά από την Κροατία, τη Σλοβακία και την Ολλανδία.

Προβλέψεις

Βασικό ζήτημα παραμένει το τι θα γίνει φέτος στη χώρα μας, καθότι οι πραγματικές συνθήκες είναι πολύ δύσκολες. Για αυτό και ίσως και οι προβλέψεις που εμπεριέχονται στο Μεσοπρόθεσμο που παρουσίασε η κυβέρνηση ίσως φανούν αισιόδοξες. Με βάση τα όσα αναφέρονται στο κείμενο, ο πληθωρισμός βάσει του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή αναμένεται να μειωθεί σημαντικά στο 2,8% το 2024 και να αποκλιμακωθεί περαιτέρω σε 2,1% το 2025 από 4,2% το 2023, καθώς η απότομη μείωση των τιμών της ενέργειας, παρά τις διακυμάνσεις και η αποκλιμάκωση των τιμών των τροφίμων συμβάλλουν όλο και περισσότερο στη διαδικασία επιβράδυνσης του πληθωρισμού. Ο δομικός πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί σταδιακά, αντανακλώντας την ήπια αποκλιμάκωση του πληθωρισμού των υπηρεσιών.