Δημόσιο Χρέος: Η πρόωρη αποπληρωμή δανείων και το σχέδιο «εξόδων» στις αγορές το 2025 [γράφημα]

Στην πρόωρη αποπληρωμή διακρατικών δανείων (Greek Loan Facility) 7,93 δισ. ευρώ που προέρχονται από το πρώτο μνημόνιο θα προχωρήσει η κυβέρνηση τον Δεκέμβριο, όπως φαίνεται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού και είχε προαναγγείλει εδώ και καιρό ο ΟΤ, κάτι που θα οδηγήσει σε ελάφρυνση για το ελληνικό δημόσιο χρέος. Παράλληλα, αφήνεται να εννοηθεί ότι ενδεχομένως να υπάρξει και νέα αντίστοιχη κίνηση το 2025, επιβεβαιώνοντας το πρόσφατο δημοσίευμα του ΟΤ.

Όπως αποτυπώνεται στο Προσχέδιο του Προϋπολογισμού που κατέθεσε σήμερα ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Κωστής Χατζηδάκης, το Ελληνικό Δημόσιο τον Δεκέμβριο αναμένεται να αποπληρώσει πρόωρα δάνεια κυμαινομένου επιτοκίου που προέρχονται από το μηχανισμό Greek Loan Facility ύψους 7,935 δισ. ευρώ τα οποία κανονικά λήγουν τα έτη 2026, 2027 και 2028.

Η πρόωρη αποπληρωμή και το Δημόσιο Χρέος

Για την αποπληρωμή των 8 δισ. ευρώ, ένα ποσό ύψους 5 δισ. ευρώ από αυτά τα κεφάλαια θα χρησιμοποιηθεί τον Δεκέμβριο για τη νέα πρόωρη αποπληρωμή διμερών δανείων του πρώτου μνημονίου, μαζί με επιπλέον 3 δισ. ευρώ από τα ταμειακά διαθέσιμα του ελληνικού δημοσίου. Πρόκειται για δάνεια που δόθηκαν στη χώρα μας στο πλαίσιο του πρώτου προγράμματος, το οποίο συμφωνήθηκε το Μάιο του 2010 και περιελάμβανε διμερή δάνεια από τις χώρες της ευρωζώνης (52,9 δισ. ευρώ).

Αξίζει να σημειωθεί ότι εφόσον γίνει η αποπληρωμή των 8 δισ. ευρώ, θα είναι η 4η πρόωρη αποπληρωμή διμερών δανείων. Κι αυτό γιατί έχουν προηγηθεί τον Μάρτιο του 2019 (2,7 δισ. ευρώ προς ΔΝΤ), τον Μάρτιο του 2021 η πρόωρη αποπληρωμή 2,65 δισ. ευρώ (για το 2023 μαζί με την πλήρη πρόωρη προεξόφληση των δανείων του ΔΝΤ ύψους 1,86 δισ. ευρώ), ενώ ακολούθησε μια ακόμα πρόωρη αποπληρωμή δανείων GLF ύψους 5,29 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2023. Για ιστορικούς λόγους, αξίζει να υπενθυμιστεί πως το πρώτο αίτημα για πρόωρη αποπληρωμή του ΔΝΤ είχε τεθεί στις 2 Μαΐου 2019 από τον τότε υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο στη συνεδρίαση Euroworking Group.

Μετά και την αποπληρωμή αυτή το Χρέος της Γενικής Κυβέρνησης το 2024 αναμένεται να περιοριστεί οριακά στα 356,5 δισ. ευρώ από 356,7 δις. ευρώ που ήταν το 2023. Πάντως, το 2024, το ελληνικό δημόσιο χρέος (χρέος γενικής κυβέρνησης) θα αυξηθεί ως απόλυτο μέγεθος στα 361,4 δισ. ευρώ. Ωστόσο, σε σύγκριση με το ΑΕΠ της χώρας η μείωση που καταγράφεται είναι μεγαλύτερη χάρη στους ρυθμούς ανάπτυξης που εμφανίζει η ελληνική οικονομία αλλά και τον επίμονο πληθωρισμό. Ως εκ τούτου, το 2024 το Χρέος της Γενικής Κυβέρνησης θα υποχωρήσει στο 153,7% του ΑΕΠ από 161,9% το 2023. Το 2025 το Χρέος της Γενικής Κυβέρνησης προβλέπεται να υποχωρήσει στο 149,1% ΑΕΠ.

Δημόσιο Χρέος: “Back to back” πρόωρη αποπληρωμή ετοιμάζει η κυβέρνηση

Τι θα γίνει την επόμενη χρονιά στο δημόσιο χρέος

Σύμφωνα με το κείμενο του προσχεδίου του προϋπολογισμού, η δανειακή στρατηγική που θα ακολουθήσει την επόμενη χρονιά ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, μεταξύ άλλων προβλέπει περιορισμένο εύρος εκδόσεων, λόγω των χαμηλών χρηματοδοτικών αναγκών αλλά και της πρόωρης αποπληρωμής των δανείων που προαναφέρθηκε.

Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στο Προσχέδιο του Προϋπολογισμού, η στόχευση της δανειακής στρατηγικής θα είναι η διασφάλιση της συνεχούς εκδοτικής παρουσίας του Ελληνικού Δημοσίου στις διεθνείς αγορές κεφαλαίων, η περαιτέρω παροχή εκδόσεων υψηλής ρευστότητας με διατήρηση κατά το δυνατόν της ήδη εκτεταμένης φυσικής ωρίμανσής τους, η μείωση των περιθωρίων δανεισμού του Ελληνικού Δημοσίου καθώς και η περαιτέρω διασφάλιση της συνέπειας του Ελληνικού Δημοσίου ως κρατικού εκδότη με χαρακτηριστικά χώρας της Ευρωζώνης.

Ακόμη, αναφέρεται ακόμη πως «Ταυτόχρονα, θα αξιοποιηθούν στον μέγιστο δυνατό βαθμό οι υφιστάμενες θέσεις και τα χαρακτηριστικά του ελληνικού χαρτοφυλακίου δημόσιου χρέους, στο πλαίσιο των εν γένει ευκαιριών που παρέχονται στο βραχυχρόνιο τμήμα της ευρωπαϊκής καμπύλης». Αυτή η φράση έρχεται να επιβεβαιώσει πρόσφατο δημοσίευμα του ΟΤ, το οποίο ανέφερε πως ο ΟΔΔΗΧ σχεδιάζει να προχωρήσει σε νέα πρόωρη αποπληρωμή διακρατικών δανείων (GLF) και το 2025.

Δαπάνες για τόκους

Για την εξυπηρέτηση του Χρέους ο Προϋπολογισμός κατέβαλε τόκους 6,98 δισ. ευρώ το 2024 ποσό που αντιστοιχεί στο 3% του ΑΕΠ, ενώ το 2025 η σχετική δαπάνη προβλέπεται να μειωθεί οριακά στα 6,9 δισ. ευρώ, ήτοι 2,8% του ΑΕΠ.Από εκεί και πέρα, οι δαπάνες για τόκους του χρέους της Κεντρικής Διοίκησης μετά το 2021 διαμορφώνονται κοντά στα επίπεδα των 6.000 – 7.000 εκατ. ευρώ, ήτοι γύρω στο 2,8% – 3,0% ως ποσοστό του ΑΕΠ. Οι μειωμένες δαπάνες τόκων τα τελευταία χρόνια οφείλονται στη μείωση του ύψους του δημόσιου χρέους μετά την ανταλλαγή των ομολόγων (PSI) του Μαρτίου 2012 και την επαναγορά του Δεκεμβρίου 2012, στη μείωση των επιτοκίων των δανείων του Μηχανισμού Στήριξης και την αναβολή καταβολής τόκων για τα δάνεια που χορηγήθηκαν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ) καθώς επίσης και στις συμφωνίες ανταλλαγής επιτοκίων.

Ο χρονικός ορίζοντας των λήξεων του χρέους της Κεντρικής Διοίκησης, στις 31.8.2024, εκτείνεται μέχρι το έτος 2070. Η περαιτέρω δανειοδότηση του Ελληνικού Δημοσίου μέσω των αγορών τα επόμενα έτη αναμένεται να αντικαταστήσει σταδιακά τα δάνεια με ομόλογα