Η εξέλιξη του φορολογικού συστήματος μετά την Μεταπολίτευση

Είναι γεγονός ότι η άσκηση συνεπούς φορολογικής πολιτικής συμβάλλει αφενός στην δημοσιονομική πειθαρχία και αφετέρου έχει επίδραση στους μακροοικονομικούς δείκτες και την οικονομική ανάπτυξη. Ως εκ τούτου οι φορολογικές μεταβολές είτε αυτές διενεργούνται σε επίπεδο φορολογικών συντελεστών ή φορολογικών βάσεων έχουν αντίκτυπο (tax shocks) στην οικονομική ανάπτυξη (GDP growth).

Υπό αυτό το πρίσμα αυτό σκοπός της ενδελεχούς μελέτης της φορολογική νομοθεσίας είναι η αποτύπωση των φορολογικών αλλαγών που περιλαμβάνεται σε 120 νόμους (συντελεστών ή βάσεων) σε ένα σύνολο δεδομένων που περιλαμβάνει τις φορολογικές μεταβολές ανά τύπο φόρου και τύπο μεταβολής από το 1974 μέχρι το 2018. Περαιτέρω δε, η συγκεκριμένη αποτύπωση εκτός από μια αξιόπιστη καταγραφή αποτελεί χρήσιμο εργαλείο άσκησης φορολογικής πολιτικής αν ληφθεί υπόψη η οικονομική, κοινωνική και πολιτική συγκυρία της κάθε περιόδου. Για αυτό εκτός από την νομική καταγραφή δίνεται βάσει και στο ιστορικό πλαίσιο το οποίο αποτυπώνεται στους προϋπολογισμούς στις εθνικές στατιστικές καθώς και σε αναφορές οργανισμών όπως του ΟΟΣΑ, του ΔΝΤ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Αυτό όπως είναι αντιληπτό καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την άσκηση της εκάστοτε φορολογικής πολιτικής και δίνει χρήσιμα συμπεράσματα για το φορολογικό σύστημα και την επίδρασή του. Λόγω του γεγονότος  ότι η το ελληνικό φορολογικό σύστημα χαρακτηρίζεται από πολυπλοκότητα και ισχυρή παρουσία συχνών αλλαγών στην φορολογική νομοθεσία, είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι η συγκριμένη αποτύπωση και η νομική τεκμηρίωση είναι σημαντική λόγω της καινοτόμου προσέγγισης καθώς παρέχεται χρήσιμο εργαλείο για τους υπεύθυνους χάραξης φορολογικής πολιτικής.

Είναι επίσης γνωστό ότι αν τα φορολογικά μέτρα ακολουθούν μια συγκεκριμένη ποσοτικοποίηση, είμαστε σε θέση να παράγουμε ένα αξιόπιστο εξωγενές μέτρο φορολογικής πολιτικής ποσοτικών επιπτώσεων.

Επιπρόσθετα, λόγω του γεγονότος ότι το φορολογικό σύστημα έχει υποστεί πολλές αλλαγές θα ήταν καλύτερο να εστιάσουμε σε περιόδους δημοσιονομικής εξυγίανσης και οικονομικής ανάπτυξης. Υπό αυτό το πρίσμα, θα πρέπει να δοθεί έμφαση σε μια εγκαθίδρυση σύγχρονής και τεχνοκρατικής φορολογικής πολιτικής ώστε να συμβάλει αφενός στην συνεχή εξυγίανση του προϋπολογισμού και στην αύξηση των φορολογικών εσόδων.

Η προσπάθεια που γίνεται στην Ελλάδα δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη μείωση των δημόσιων δαπανών και τα μέτρα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, αλλά απαιτεί επίσης αύξηση των φορολογικών εσόδων μέσα από σύγχρονες μεθόδους ποσοτικοποίησης, εφαρμογή φορολογικών μεταρρυθμίσεων φιλικές προς την ανάπτυξη και περαιτέρω εφαρμογή κανόνων -με ταυτόχρονη ισχυρή παρακολούθηση τους-φορολογικής συμμόρφωσης (tax compliance).

Ο Παναγιώτης Ασημακόπουλος είναι Υποψήφιος Διδάκτορας του τμήματος Οικονομικής Επιστήμης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.