Νόμπελ Ειρήνης: Τα μηνύματα της απονομής στους ακτιβιστές κατά των πυρηνικών όπλων

Ο Τερούμι Τανάκα δηλώνει έκπληκτος αλλά και χαρούμενος για το βραβείο Νομπέλ Ειρήνης με το οποίο τιμήθηκε την περασμένη Παρασκευή η ιαπωνική ομοσπονδία των Ενώσεων επιζώντων της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι στις 6 και 9 Αυγούστου 1945 αντίστοιχα. Ο υπέργηρος επικεφαλής της βραβευθείσας οργάνωσης Nihon Hidankyio, επιζών και ο ίδιος, όπως εξάλλου και η Νορβηγική Επιτροπή που απένειμε το Νομπέλ, αποκάλυψαν την ανακολουθία λόγων και έργων της διεθνούς κοινότητας στο θέμα των πυρηνικών όπλων.

«Το βραβείο για την Ειρήνη απονέμεται εφέτος στην οργάνωση Nihon Hidankyio λαμβάνει για τις δράσεις της υπέρ ενός κόσμου χωρίς πυρηνικά όπλα και για το γεγονός ότι έδειξε, μέσω των μαρτυριών των μελών της, ότι τα πυρηνικά όπλα δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιηθούν ξανά», δήλωσε ο πρόεδρος της Νορβηγικής Επιτροπής Νομπέλ, Γιόργκεν Βάτνε Φρίντνες.

«Σε έναν κόσμο γεμάτο συγκρούσεις, θέλαμε να τονίσουμε τη σημασία να ενισχυθεί αυτό το πυρηνικό ταμπού», τόνισε ο Βάτνε Φρίντνες.

Είναι σαφές το μήνυμα που θέλησε να στείλει η Επιτροπή απονομής του Νομπέλ Ειρήνης η οποία, παρεμπιπτόντως, συγκροτείται από το νορβηγικό Κοινοβούλιο – και το γεγονός ότι ο προ ημερών αφυπηρετήσας έπειτα από δέκα ολόκληρα χρόνια γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, είναι Νορβηγός έχει κι αυτό τη σημασία του.

Νόμπελ Ειρήνης για την ιαπωνική οργάνωση Nihon Hidankyo

«Δεν ξεχνάμε»

Πέντε μέλη της οικογένειάς του έχασε από τη ρίψη του «Fat Man» στο Ναγκασάκι στις 9 Αυγούστου 1945 ο Τερούμι Τανάκα. Είχε προηγηθεί τρεις ημέρες νωρίτερα η καταστροφή της Χιροσίμα από τον «Little Boy». Ο ηλικίας 92 «χιμπακούσα» (επιζήσας) είναι διευθυντής της οργάνωσης Nihon Hidankyio που βράβευσε η Νορβηγική Επιτροπή. Και συμμερίζεται απόλυτα την έντονη ανησυχία που αυτή εξέφρασε.

«Με τον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας να μαίνεται και με την ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή σκέφτομαι ότι ο κίνδυνος της χρήσης πυρηνικών μέτρων έχει αυξηθεί πολύ, τόσο που έχω το προαίσθημα ότι ένας πυρηνικός πόλεμος θα ξεσπάσει σε ένα μέλλον αρκετά κοντινό», δήλωσε ο Τανάκα, ο οποίος εργάστηκε στη χώρα του ως καθηγητής και εντάχθηκε στην οργάνωση των επιζώντων του πυρηνικού ολέθρου το 1970.

Έχει κατά νου ο γηραιός ακτιβιστής ότι και στις δύο μεγάλες πολεμικές συγκρούσεις των ημερών μας εμπλέκονται πυρηνικές δυνάμεις. Και είναι δα ολίγων ημερών η αυστηρή προειδοποίηση που απηύθυνε η Ουάσιγκτον προς το Τελ Αβίβ «να μην διανοηθεί να βομβαρδίσει πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν» ως αντίποινα για τις πυραυλικές επιθέσεις της Τεχεράνης κατά του Ισραήλ – μιλάμε για πυρηνικά εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, διότι πυρηνικά όπλα, επισήμως τουλάχιστον, δεν διαθέτει το Ιράν.

Αίτιο και αιτιατό

Ικανοποιημένη από τη διεθνή αναγνώριση του αγώνα της, η Nihon Hidankyo επιθυμεί να πολλαπλασιάσει τις «παιδαγωγικές δράσεις και πρωτοβουλίες», όπως η ίδια σημειώνει, προκειμένου να πληροφορηθεί κυρίως η νέα γενιά σε ολόκληρο τον κόσμο για τις ολέθριες επιπτώσεις των πυρηνικών όπλων. Στην πρώτη γραμμή των δράσεων βρίσκονται οι επιζώντες των δύο επιθέσεων.

Αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι ο πρόεδρος της Nihon Hidankyo και οι άλλοι επιζήσαντες δεν στέκονται σε αυτό καθαυτό το τραγικό γεγονός, τη ρίψη των δύο ατομικών βομβών που άφησαν πίσω τους περισσότερους από 210.000 νεκρούς, αλλά αναφέρονται και στα αίτια της καταστροφής.

«Πιστεύοντας ότι το ιαπωνικό κράτος ήταν υπεύθυνο για την έναρξη του πολέμου που οδήγησε στην καταστροφή της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι, η οργάνωση των επιζώντων καλεί την κυβέρνηση του Τόκιο να βρει επιτέλους το θάρρος και να επικυρώσει τη Συνθήκη για την Απαγόρευση των Πυρηνικών Όπλων (TPNW), η οποία τέθηκε σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2021», μεταδίδει από το Τόκιο ο ανταποκριτής της γαλλικής «Les Echos» Γιαν Ρουσό.

Αμείλικτα ερωτήματα

«Μέχρι στιγμής 69 χώρες έχουν επικυρώσει αυτή τη Συνθήκη. Αλλά η Ιαπωνία, η οποία επωφελείται από την αμερικανική πυρηνική ομπρέλα, εξακολουθεί να μην τολμά να υπογράψει την TPNW που συμφωνήθηκε υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, φοβούμενη μήπως ενοχλήσει τη μεγάλη σύμμαχό της. Η Ουάσιγκτον, όπως όλες οι άλλες πυρηνικές δυνάμεις, αρνείται να υπογράψει το κείμενο», εξηγεί ο Γιαν Ρουσό.

Όπως μεταδίδει ο ανταποκριτής, «συχνά σε αντιπαράθεση με εκπροσώπους των επιζώντων της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι, η ιαπωνική συντηρητική κυβέρνηση απαντά ότι προτιμά να υποστηρίζει με τον δικό της τρόπο έναν κόσμο χωρίς πυρηνικά όπλα, κυρίως μέσω ομιλιών σε μεγάλες διεθνείς συνόδους κορυφής».

Μάλλον αμήχανος το βράδυ της Παρασκευής, ο ιάπωνας πρωθυπουργός Σιγκέρου Ισίμπα χαρακτήρισε «πολύ σημαντική» τη βράβευση της Nihon Hidankyo με το Νομπέλ Ειρήνης.

Το «πυρηνικό ταμπού»

Οκτώ δεκαετίες μετά τον όλεθρο του Αυγούστου του 1945 είναι πλέον αντιληπτή σε όλους η βούληση των μεγάλων πυρηνικών δυνάμεων να συνεχίσουν να στροβιλίζονται στη δίνη μιας ισορροπίας τρόμου. Κάτι που θα μπορούσε να έχει τερματιστεί σε προσφορότερους καιρούς, στις αρχές της δεκαετίας του 1990 ας πούμε, μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ και το (υποτιθέμενο) τέλος του Ψυχρού Πολέμου.

Δίχως βούληση, όμως, δεν είναι δυνατόν να ενισχυθεί ποτέ το «πυρηνικό ταμπού», όπως ζήτησε την Παρασκευή ο πρόεδρος της Νορβηγικής Επιτροπής απονομής του Νομπέλ Ειρήνης. Εννέα χώρες διαθέτουν σήμερα πυρηνικά όπλα. Είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, η Ρωσία, η Κίνα, η Γαλλία, η Βρετανία, η Ινδία, το Πακιστάν, το Ισραήλ και η Βόρεια Κορέα.