Σαντορίνη: Στη Βουλή η ρύθμιση για την αναστολή δόμησης στην Καλντέρα

Νέες ρυθμίσεις οι οποίες βάζουν «φρένο» στην έκδοση οικοδομικών αδειών στη Σαντορίνη και συγκεκριμένα στην Καλντέρα και τη Θηρασιά περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, πολυνομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) το οποίο εισήχθη χθες στη Βουλή για συζήτηση και ψήφιση.

Επίσης, το σχέδιο νόμου με τίτλο «Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό της διαχείρισης αποβλήτων, τη βελτίωση του πλαισίου εξοικονόμησης ενέργειας, την ανάπτυξη των έργων ενέργειας και την αντιμετώπιση πολεοδομικών ζητημάτων», περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, διατάξεις που προωθούν τις επενδύσεις σε έργα αποθήκευσης ενέργειας και ρυθμίζουν εκκρεμότητες σχετικά με το νέο σύστημα αυτοπαραγωγής ενέργειας (net billing), τα πρατήρια υδρογόνου και τις μικρές ανεμογεννήτριες.

Εκτός σχεδίου: Καταργείται η δουλεία διόδου στα «τυφλά» οικόπεδα

Τέλος η δόμηση σε Σαντορίνη

Ειδικότερα, έως την έγκριση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου για τη Θήρα, το οποίο εκπονείται αυτό το διάστημα και αναμένεται να ολοκληρωθεί έως τα τέλη Δεκεμβρίου του 2025, θα ανασταλεί η έκδοση αδειών δόμησης για νέα κτίρια καθώς και οι επεκτάσεις υφιστάμενων κτιρίων και πισινών στην περιοχή της Καλντέρας (σε Σαντορίνη και Θηρασιά). Είναι αξιοσημείωτο ότι αναστολή (βάσει παρατάσεων) στην έκδοση οικοδομικών αδειών, αλλά στις εκτός σχεδίου περιοχές της Θήρας, ισχύει από το 2020.

Η αναστολή της οικοδομικής δραστηριότητας στο νησί αποτελούσε πάγιο αίτημα και του Εμποροεπαγγελματικού Συλλόγου Θήρας ο οποίος ζητούσε να μην ανεγερθεί ούτε μια νέα κλίνη, ούτε ένα νέο κτήριο ως την έκδοση του νέου ΕΠΣ, προτείνοντας παράλληλα την υλοποίηση μελέτης για τη φέρουσα ικανότητα των τουριστικών επιχειρήσεων, ώστε να μπει φρένο στην άναρχη ανάπτυξή τους.

Επιπλέον, για τους ιδιοκτήτες όλων των υφιστάμενων τουριστικών υποδομών (ξενοδοχεία και άλλα τουριστικά καταλύματα) και καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος (εστιατόρια, καφετέριες, μπαρ κλπ) στην Καλντέρα θα προβλεφθεί από το ΥΠΕΝ η υποχρέωση να εκπονήσουν μελέτης στατικής επάρκειας έως τα τέλη του 2025.

Διαφορετικά θα χάσουν την άδεια λειτουργίας τους. Είναι αξιοσημείωτο ότι, εδώ και καιρό οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την ασφάλεια των υποδομών στο νησί καθώς λόγω της υπερδόμησης, εγείρονται ζητήματα στατικότητας.
Παράλληλα, τίθενται στενά περιθώρια έως το τέλος του 2024, στην Υπηρεσία Δόμησης της περιοχής για τον έλεγχο του συνόλου των οικοδομικών αδειών που έχουν εκδοθεί την τελευταία πενταετία στη Σαντορίνη και ειδικότερα στην περιοχή της Καλντέρας.

Προώθηση της αποθήκευσης ενέργειας

Όσον αφορά στις ρυθμίσεις για την προώθηση της αποθήκευσης ενέργειας προτείνεται οι συμβατικοί σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, που βρίσκονται είτε στην ηπειρωτική είτε στη νησιωτική Ελλάδα και οι οποίοι τίθενται εκτός λειτουργίας, να μπορούν να τροποποιηθούν σε σταθμούς αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι συνολικής ισχύος 450 MW. Στόχος είναι να αξιοποιούνται ηλεκτρικές υποδομές που θα εξασφαλίσουν χαμηλότερο κόστος αποθήκευσης στο ηλεκτρικό σύστημα.

Επίσης, σταθμοί Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) που έχουν τεθεί σε λειτουργία, μετά τον Ιούλιο του 2019 και οι οποίοι λαμβάνουν λειτουργική ενίσχυση για την εγκατάσταση μονάδων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίες θα απορροφούν την πράσινη ενέργεια των σταθμών ΑΠΕ που διαφορετικά θα απορριπτόταν, θα έχουν τη δυνατότητα να την εγχέουν στο δίκτυο τις βραδινές ώρες της ημέρας. Η ενέργεια που θα εγχέεται από τις μονάδες αποθήκευσης θα αποζημιώνεται με βάση τις τιμές των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας.

Επιπλέον, δίνεται η δυνατότητα σε σταθμούς ΑΠΕ που συνδέονται σε κοινό σημείο στο δίκτυο να εγκαταστήσουν από κοινού έναν σταθμό αποθήκευσης που θα συνδέεται σε αυτό το κοινό σημείο του δικτύου (και όχι να εγκαταστήσουν διακριτές μονάδες αποθήκευσης).

Στο νομοσχέδιο περιγράφεται ακόμη η διαδικασία και το πλαίσιο για την κατά προτεραιότητα χορήγηση Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης σε μεμονωμένους σταθμούς αποθήκευσης που θα ικανοποιούν συγκεκριμένα κριτήρια, προϋποθέσεις και τεχνικά χαρακτηριστικά που θα ορίσει η σχετική υπουργική απόφαση. Οι συγκεκριμένοι σταθμοί αποθήκευσης δεν θα λαμβάνουν λειτουργική ενίσχυση και παράλληλα θα ενισχύουν τη διείσδυση της ενέργειας ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της χώρας, περιορίζοντας την επιβάρυνση για τους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας.

Με την προτεινόμενη ρύθμιση δίνεται η δυνατότητα σε σταθμούς ΑΠΕ με ενσωματωμένη αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας να προβούν σε κατά προτεραιότητα τροποποίηση των αδειών και εγκρίσεων που έχουν λάβει, ώστε να υποβάλουν αίτηση στην πρόσκληση που θα ακολουθήσει από το ΥΠΕΝ για χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης και εγκατάσταση μεμονωμένου σταθμού αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας.
Με την προώθηση της αποθήκευσης ενέργειας επιχειρείται η ενίσχυση της διείσδυσης της παραγωγής ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα, περιορίζοντας τις περικοπές της πράσινης ηλεκτροπαραγωγής.

Στρώνεται το έδαφος για τα υδρογονάδικα

Με ρύθμιση που έχει περιληφθεί στο νομοσχέδιο διευθετείται μεταβατικά και η διακίνηση και διάθεση υδρογόνου σε Πρατήρια Υδρογόνου (υδρογονάδικα ετοιμάζει ήδη η Motor Oil και η HelleniQ Energy), το οποίο θα χρησιμοποιείται για την κίνηση οχημάτων οδικών μεταφορών με χρήση κελιών καυσίμου (fuel cell), έως ότου τεθεί σε ισχύ το νέο θεσμικό πλαίσιο για τη ρύθμιση της αγοράς υδρογόνου και την ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2024/1788 για τις αγορές ανανεώσιμων αερίων, φυσικού αερίου και υδρογόνου.

Έτσι ρυθμίζονται ειδικά θέματα εφαρμογής κατά τη μεταβατική περίοδο.

Αποσαφηνίσεις για το net-billing

Ακόμη, αποσαφηνίζεται το πλαίσιο χορήγησης Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης με το ηλεκτρικό δίκτυο για την εγκατάσταση σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) για εφαρμογή με ταυτοχρονισμένο ή εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό (net-billing και virtual net-billing) καθώς και η διαδικασία μετάπτωσης των αιτημάτων για ενεργειακό και εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό σε ταυτοχρονισμένο ή εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό.

Παράλληλα, προβλέπεται κατά προτεραιότητα χορήγηση Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης για αιτήσεις που έχουν υποβληθεί ή υποβάλλονται στον ΑΔΜΗε για χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης αποκλειστικά από Ενεργειακές Κοινότητες με συμμετοχή σε αυτές Δήμων ή Περιφερειών και αποκλειστικά για ταυτοχρονισμένο και εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό.

Περί μικρών ανεμογεννητριών και άλλων ρυθμίσεων

Παράλληλα, ρυθμίζεται το πλαίσιο χορήγησης ενισχύσεων και εγκατάστασης των μικρών ανεμογεννητριών, ανάλογα με το συνολικό τους ύψος και την επιφάνεια σάρωσης της πτερωτής τους με στόχο τη μείωση της οπτικής όχλησης κατά την υλοποίησή τους. Παράλληλα, διασφαλίζεται ηλεκτρικός χώρος για την εγκατάσταση μικρών ανεμογεννητριών, σταθμών βιομάζας και μικρών Υδροηλεκτρικών Σταθμών που συνδέονται στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ, ώστε να ενισχυθεί, κατά το δυνατό, το μείγμα τεχνολογιών ΑΠΕ που συμμετέχουν στο ενεργειακό μείγμα.

Ακόμη, μεταξύ άλλων, καθορίζεται ο τρόπος επιστροφής και μείωσης των εγγυητικών επιστολών (κατά 70%) σε κατόχους σταθμών ΑΠΕ, θεσπίζεται πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης «Συστάδων» επιλέξιμων δημόσιων κτιρίων, εμπλέκοντας εταιρείες ενεργειακών υπηρεσειών κλπ.

Όσον αφορά στη διαχείριση των απορριμμάτων προβλέπεται ότι έως το τέλος του 2025 θα εφαρμοστεί ένα ενιαίο, πανελλαδικό σύστημα εγγυοδοσίας για πλαστικές φιάλες και φιάλες από αλουμίνιο, μέσω του οποίου οι πολίτες θα εισπράττουν ένα αντίτιμο για την επιστροφή κάθε περιέκτη. Για τη διευκόλυνση των καταναλωτών προβλέπονται περίπου 15.000 σημεία επιστροφής στην πλήρη ανάπτυξη του συστήματος.

Ακόμη, προωθείται η δημιουργία μίας υπηρεσίας χωριστής συλλογής ανακυκλώσιμων και βιοαποβλήτων, σε μικρούς νησιωτικούς και ορεινούς Δήμους (κάτω των 10.000 κατοίκων) και η παροχή του κατάλληλου εξοπλισμού στους υπόλοιπους.