Ακρίβεια: Ο μήνας δεν βγαίνει ούτε με 1.500 ευρώ

Στην περσινή προεκλογική εκστρατεία ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεσμεύθηκε για την αύξηση των μισθών και έθεσε ως στόχο ο μέσος μισθός να φτάσει τα 1.500 ευρώ μεικτά. Κι αν στο πρώτο άκουσμα ένας τέτοιος μισθός φαντάζει μάλλον ικανοποιητικός, ειδικά σε μια χώρα που μέχρι πριν από λίγα χρόνια θεωρούνταν «πλούσιος» ένας άνθρωπος που έβγαζε 1.000 ευρώ μηνιαίως, η σκληρή πραγματικότητα του 2024 αποδεικνύει ότι ένα καθαρό εισόδημα 1.500 ευρώ δεν φτάνει καν για να καλύπτει τις ανάγκες του ένας μισθωτός που ζει με τις ελάχιστες ανέσεις.

Ετσι, ακόμα κι αν ο στόχος για μέσο μισθό 1.500 ευρώ επιτευχθεί μέχρι το 2027, είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν το επίπεδο διαβίωσης του μέσου έλληνα πολίτη θα σημειώσει βελτίωση. «ΤΑ ΝΕΑ» έκαναν το αναλυτικό εξοδολόγιο για ένα μονομελές νοικοκυριό με έναν ενήλικο 30-40 ετών και για ένα τετραμελές νοικοκυριό με δύο ενηλίκους και δύο παιδιά. Στην πρώτη περίπτωση, υπό την προϋπόθεση ότι το άτομο πληρώνει ενοίκιο ή εξυπηρετεί ένα στεγαστικό δάνειο, τα έξοδα, χωρίς να υπολογίζονται σπατάλες και πολυτέλειες, ανέρχονται σε 1.590 ευρώ μηνιαίως. Στη δεύτερη περίπτωση, φτάνουν τα 3.660 ευρώ. Το συμπέρασμα είναι κοινό: με έναν «καλό» καθαρό μισθό 1.500 ευρώ ο μήνας δεν βγαίνει.

Πάνω από 1.000 ευρώ για στέγαση και διατροφή

Τα δύο μεγαλύτερα έξοδα ενός νοικοκυριού είναι η στέγαση και η διατροφή. Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2023, το φτωχότερο 20% των Ελλήνων ξοδεύει το ένα τρίτο (33,8%) του εισοδήματός του για τρόφιμα και το ένα τέταρτο (22%) για τη στέγαση. Τα δεδομένα αυτά μπορεί να ισχύουν κατά μέσο όρο, όμως το υψηλό ποσοστό ιδιοκατοίκησης στη χώρα συμβάλλει στην υποεκτίμηση του μέρους του εισοδήματος που αφιερώνεται για τη στέγαση.

Στην Ελλάδα – και δη στην Αθήνα – του 2024, όμως, τα ενοίκια έχουν φτάσει σε πολύ υψηλά επίπεδα. Σύμφωνα με την ΤτΕ, οι τιμές των ακινήτων αυξήθηκαν κατά 9,2% σε ετήσια βάση στο β’ τρίμηνο του 2024 και πλέον είναι κατά 5,3% υψηλότερες από αυτές που ίσχυαν το 2007. Ενα μέσο ενοίκιο για ένα διαμέρισμα περίπου 60 τετραγωνικών μέτρων σε μια συνοικία της Αθήνας σπανίως πέφτει κάτω από τα 550 ευρώ. Στην περίπτωση μιας τετραμελούς οικογένειας, το διαμέρισμα θα πρέπει να είναι μεγαλύτερο και το ενοίκιό του θα είναι προφανώς αυξημένο, κοντά στα 850 ευρώ.

Το δεύτερο μεγάλο έξοδο είναι η διατροφή και τα προϊόντα που αγοράζει κανείς από το σουπερμάρκετ: Ο πληθωρισμός στα τρόφιμα συνεχίζει να κινείται σε πολύ υψηλά επίπεδα στην Ελλάδα (υψηλότερα από τον αντίστοιχο της ΕΕ) και έκλεισε τον Σεπτέμβριο στο 3,2%. Υπολογίζοντας τους λογαριασμούς του σουπερμάρκετ που πληρώνει ένα μονομελές νοικοκυριό στο σύνολο του έτους και υπό την προϋπόθεση να καλύπτει σχεδόν το σύνολο των διατροφικών του αναγκών ετοιμάζοντας γεύματα στο σπίτι, το μηνιαίο κόστος του σουπερμάρκετ ανέρχεται γύρω στα 480 ευρώ.

Στο σύνολο αυτό μπαίνουν τα εβδομαδιαία ψώνια, αλλά και αγορές που γίνονται μία φορά τον μήνα (π.χ. ελαιόλαδο, αφρόλουτρο), μία φορά τους δύο μήνες (π.χ. ξυριστικά, σαμπουάν), αλλά και αυτά που αγοράζουμε μία φορά τον χρόνο (π.χ. απορρυπαντικό πλυντηρίου). Για μια τετραμελή οικογένεια, το μηνιαίο κόστος του σουπερμάρκετ γίνεται πολύ υψηλότερο και κυμαίνεται κοντά στα 1.000 ευρώ. Σε αυτό το ποσό συνυπολογίζονται τα ακριβά βρεφικά είδη (βρεφικά γάλατα, πάνες), καθώς και η κάλυψη των διατροφικών αναγκών τριών ατόμων (δύο ενήλικοι και ένα παιδί σχολικής ηλικίας).

Premium έκδοση ΤΑΝΕΑ