Δημόσιος χρέος: Τεράστια η μείωσή του – Θα φτάσει το 133% του ΑΕΠ έως το 2029 [γράφημα]

Τη μεγάλη πρόοδο στο δημόσιο χρέος και στην πορεία μείωσή του εξαίρει ο οίκος Scope. Σε σημείωμα που εξέδωσε επαναλαμβάνει ότι η θετική προοπτική για τις αξιολογήσεις (BBB) της Ελλάδας υπογραμμίζεται από την πτώση του δημόσιου χρέους, το πιο ανθεκτικό τραπεζικό σύστημα και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των οικονομικών αδυναμιών.

Το βασικό σενάριο του οίκου είναι ότι θα διατηρηθούν τα πρωτογενή πλεονάσματα του προϋπολογισμού της Ελλάδας τα επόμενα χρόνια.

Το δημόσιο χρέος

Ο Scope προβλέπει ότι ο δείκτης χρέους της γενικής κυβέρνησης της Ελλάδας θα μειωθεί στο 150,5% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους και στο 132,8% έως το 2029, από την κορύφωση του 207% το 2020.

ΔΝΤ: Τι προβλέπει για την ελληνική οικονομία – Πού θα κάτσει η μπίλια για ανάπτυξη και πληθωρισμό [πίνακες] 

Εάν επιτευχθεί αυτό, ο λόγος του 2029 θα αντιπροσωπεύει για την Ελλάδα το χαμηλότερο επίπεδο από τις αρχές της ελληνικής κρίσης το 2009 και κάτω από το δημόσιο χρέος της Ιταλίας (με υψηλότερη βαθμολογία BBB+) έως το 2027.

Οι προβλέψεις του Scope λαμβάνουν υπόψη μια αναμενόμενη πρόωρη αποπληρωμή φέτος ύψους 7,9 δισ. ευρώ.

Δημοσιονομική υπεραπόδοση

Οι προβλέψεις του Scope για το δημόσιο χρέος αναγνωρίζουν την πρόσφατη δημοσιονομική υπεραπόδοση. Αναμένει επίσης ότι η ελληνική κυβέρνηση θα επιτύχει ή έστω και ελαφρώς θα υπερβεί τον στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος του 2024, για 2,1% του ΑΕΠ.

Σε αυτό το πλαίσιο, επικαιροποίησε την εκτίμηση για το πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα στο 2,5% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο την περίοδο 2025-27, ή για το υπόλοιπο της θητείας του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.

Οι υποθέσεις του οίκου αφορούν επίσης το Μεσοπρόθεσμο Σχέδιο Προϋπολογισμού της Ελλάδας που υποβλήθηκε πρόσφατα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ο προϋπολογισμός προτείνει καθαρά 2,9 δισ. ευρώ μόνιμων επεκτατικών μέτρων (ή 1,2% του ΑΕΠ) για το επόμενο έτος, από το εκτιμώμενο ποσό των 1,8 δισ. ευρώ (0,8% του ΑΕΠ) για το 2024.

Οι δημοσιονομικές προσαρμογές αφορούν κυρίως τις δαπάνες, εστιάζοντας στη μεταρρύθμιση των μισθών του δημόσιου τομέα και στις αυξήσεις των συντάξεων. Αλλά περιλαμβάνουν επίσης μειώσεις στις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης κατά 1 π.μ. από τον Ιανουάριο του 2025.

Η ισχυρή οικονομική ανάπτυξη ξεπερνά αυτούς της ζώνης του ευρώ

Οι προβλέψεις του οίκου για τα επίπεδα του δημόσιου χρέους υποθέτουν αύξηση της παραγωγής κατά 2,4% για φέτος και 1,9% για το 2025, ελαφρώς αναθεωρημένη από τις εκτιμήσεις του Ιουλίου. Εάν επιβεβαιωθεί αυτό, η οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας θα ξεπεράσει εκείνη της ζώνης του ευρώ, την οποία ο οίκος υπολογίζει σε περίπου 1% για φέτος και 1,5% το 2025.

Η πρόσφατη ανάπτυξη πάνω από την τάση για την Ελλάδα τροφοδοτήθηκε από τα ισχυρά έσοδα από τον τουρισμό, την ισχυρή ιδιωτική κατανάλωση (αξιοποίηση των αποταμιεύσεων που απομένουν από την κρίση της πανδημίας) και τις καλύτερες επενδύσεις δεδομένης της ενισχυμένης εμπιστοσύνης των επενδυτών. Η μέση εκτίμηση του Scope για ανάπτυξη 1,4% από το 2026 έως το 2029 υποθέτει ότι δεν θα υπάρχει ουσιαστική κρίση μέχρι το 2029 και καμία ύφεση σε αυτόν τον ορίζοντα.

Η Ελλάδα έχει σημειώσει πρόοδο στις μεταρρυθμίσεις και τις επενδύσεις στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και της Πολιτικής Συνοχής της ΕΕ. Στις 16 Οκτωβρίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκταμίευσε την τέταρτη πληρωμή ύψους 998,6 εκατ. ευρώ σε επιχορηγήσεις από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ελλάδας. Συνολικά το 51% της συνολικής χρηματοδότησης του Ταμείου έχει καταβληθεί μέχρι σήμερα.

Αν και οι επενδύσεις σήμερα είναι υψηλότερες από ό,τι πριν από την πανδημία, παραμένουν χαμηλές στο 14% της παραγωγής το έτος έως το δεύτερο τρίμηνο του 2024. Α

Βελτίωση της ανθεκτικότητας του τραπεζικού συστήματος

Οι ελληνικές τράπεζες έχουν σημειώσει περαιτέρω πρόοδο στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ). Τα ενοποιημένα ΜΕΔ σε όλο το σύστημα είχαν μειωθεί στο 6,9% τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους από 49,1% τον Ιούνιο του 2017, αν και ο δείκτης παραμένει πάνω από τον μέσο όρο του 1,9% για την ΕΕ.

Ο Scope αναμένει ότι τα ελληνικά ΜΕΔ θα συνεχίσουν να μειώνονται καθώς οι τράπεζες παραμένουν δεσμευμένες για περαιτέρω εκκαθάριση των ισολογισμών.

Οι σημαντικές κατοχές των τραπεζών σε εγχώρια κρατικά ομόλογα και κρατικές εγγυήσεις στο πλαίσιο του προγράμματος τιτλοποίησης «Ηρακλής» ενισχύουν το δεσμό κρατικών τραπεζών. Αυτό εξακολουθεί να αποτελεί πιστωτικό πρόβλημα, αν και ο βαθμός σύνδεσης έχει μειωθεί καθώς η κυβέρνηση διέθεσε τις συμμετοχές της στις τράπεζες.

Προκλήσεις για την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας

Ο Scope υπενθυμίζει ότι επιβεβαίωσε την αξιολόγηση BBB-επενδυτικής βαθμίδας της Ελλάδας τον Ιούλιο και αναβάθμισε το Outlook σε Θετικό από Σταθερό για να ληφθούν υπόψη οι ευνοϊκές εξελίξεις. Παρόλα αυτά, οι αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας παραμένουν υπό αμφισβήτηση από τον αυξημένο δείκτη δημόσιου χρέους της, τον δεύτερο υψηλότερο από τους 40 δημόσιους κρατικούς φορείς της Scope μετά την Ιαπωνία.

Καθώς η Ελλάδα χρηματοδοτείται από τις αγορές και αποπληρώνει νωρίς τα δάνεια διάσωσης, η δομή του χρέους της σταδιακά αποδυναμώνεται. Οι καθαρές πληρωμές τόκων αυξάνονται καθώς οι κρατικές αναχρηματοδοτήσεις μέσω ακριβότερων εκδόσεων αγοράς απορρόφησαν το 6,3% των εσόδων φέτος, ποσοστό που θα αυξηθεί στο 7,9% έως το 2029. Η μακροχρόνια μέση σταθμισμένη διάρκεια χρέους των 19,2 ετών επίσης μειώνεται σταδιακά.