Χούθι: Πόσο κοστίζουν οι επιθέσεις στο θαλάσσιο εμπόριο και το παγκόσμιο ΑΕΠ

Μέχρι και 0,06% μειώνεται το παγκόσμιο ΑΕΠ από τη διαταραχή που προκαλούν στην Ερυθρά Θάλασσα οι επιθέσεις των Χούθι.

Τα χτυπήματα σε πλοία με ρουκέτες, βόμβες και άλλα όπλα των Χούθι έχουν σημαντικό αντίκτυπο στις τιμές των ναύλων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων. Οι ναύλοι με τη σειρά τους επηρεάζουν τις οικονομίες όλων των χωρών και κυρίως τις τιμές των προϊόντων, η επιβάρυνση των οποίων μπορεί να φθάσει μέχρι 1,5% σε ένα ακραίο σενάριο.

Ελληνική ναυτιλία: Πρώτη δύναμη παγκοσμίως – Τι δείχνουν τα στοιχεία του ΟΗΕ

Η μελέτη για τις επιπτώσεις από τις επιθέσεις των Χούθι

Η μελέτη αυτή που περιλαμβάνεται στην ετήσια έκθεση «Review of Maritime Transport 2024» της Επιτροπής Εμπορίου και Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNCTAD) υπολογίζει την επιβάρυνση στις τιμές των προϊόντων διεθνώς και κυρίως στις ανεπτυγμένες χώρες, από τις αρρυθμίες που προκαλεί στο θαλάσσιο εμπόριο η «παρέμβαση» με πυραύλους των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα.

Η UNCTAD μελέτησε το μέγεθος επιπτώσεων στους ναύλους στη μεταφορά εμπορευματοκιβωτίων, των διαταραχών στην Ερυθρά Θάλασσα, τη Διώρυγα του Σουέζ και τη Διώρυγα του Παναμά, η οποία επλήγη από την ξηρασία, καθώς και της υπερπροσφοράς χωρητικότητας πλοίων – φτάνει στο 0,6% των τιμών του καταναλωτή.

Οι υπό ανάπτυξη χώρες αναμένεται να αντιμετωπίσουν αύξηση των τιμών καταναλωτή κατά 0,8%, επίπτωση μεγαλύτερη από τον παγκόσμιο μέσο όρο, που είναι 0,6%.

Η αύξηση στις τιμές των ναύλων

Οι τιμές των ναύλων, ιδίως για τη μεταφορά εμπορευματοκιβωτίων, αυξάνονται ραγδαία από το τέλος του 2023, όπως τις αποτυπώνει ο δείκτης China Containerized Freight Index (CCFI), βασικός δείκτης των ναύλων για τη ναυτιλία εμπορευματοκιβωτίων, ο οποίος αυξήθηκε κατά περίπου 120% από τον Οκτώβριο του 2023 έως τον Ιούνιο του 2024.

Διαπιστώθηκε ότι η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα και οι διαταραχές στη Διώρυγα του Σουέζ ήταν ο πιο σημαντικός παράγοντας, συμβάλλοντας με 148 ποσοστιαίες μονάδες στη σωρευτική αύξηση (120%) του δείκτη CCFI.

Η διαταραχή της Διώρυγας του Παναμά, η οποία για μεγάλο χρονικό διάστημα μείωσε τις διελεύσεις πλοίων λόγω ξηρασίας, συνέβαλε επίσης στην αύξηση του δείκτη εμπορευματοκιβωτίων CCFI, αλλά σε μικρότερο βαθμό. Οι επιπτώσεις των διαταραχών σε αυτές τις δύο περιοχές αντισταθμίστηκαν από την προσθήκη νέων πλοίων κυρίως το 2023.

Χρησιμοποιώντας παρόμοια προσέγγιση, η UNCTAD εκτίμησε τις επιπτώσεις στις τιμές των ναύλων μεταφοράς ξηρού χύδην φορτίου και των δεξαμενοπλοίων. Στην αγορά μεταφοράς ξηρού χύδην φορτίου (σιτηρά, άνθρακας, σιδηρομετάλευμα, κ.λπ.), η επίδραση της διακοπής της Διώρυγας του Παναμά έγινε σαφής από τον Νοέμβριο του 2023, όταν η Αρχή της Διώρυγας περιόρισε τις διελεύσεις πλοίων, λόγω της ξηρασίας.

Ωστόσο, η άνοδος των ναύλων επιβραδύνθηκε σημαντικά από τον Απρίλιο του 2024 έως τον Ιούνιο του 2024, καθώς οι περιορισμοί στις διελεύσεις από τη Διώρυγα σταδιακά αμβλύνθηκαν. Ο αντίκτυπος της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα και της διακοπής της Διώρυγας του Σουέζ ήταν πιο μέτριος. Στη μεταφορά αργού πετρελαίου ο αντίκτυπος από τα προβλήματα στην Ερυθρά και τη Διώρυγα του Παναμά ήταν λιγότερο σημαντικός.

Η ζημιά στο ΑΕΠ

Η UNCTAD πραγματοποίησε στη συνέχεια μία άσκηση προσομοίωσης για την αξιολόγηση του αντίκτυπου των αυξήσεων των ναύλων (από τον Οκτώβριο του 2023 έως τον Ιούνιο του 2024) στις τιμές και την οικονομική δραστηριότητα. Η προσομοίωση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα παγκόσμια επίπεδα τιμών καταναλωτή θα αυξηθούν κατά 0,6% περίπου μέχρι το τέλος του 2025 λόγω της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα και της διακοπής της Διώρυγας του Παναμά.

Ωστόσο εάν οι τιμές των ναύλων αυξηθούν πέραν των παραδοχών της UNCTAD ο αντίκτυπός τους στις παγκόσμιες τιμές καταναλωτή θα είναι μεγαλύτερος, με πιθανότητα να φθάσει σε αύξηση 1,5%.

Ποιοι πλήττονται περισσότερο

Περισσότερο θα πληγούν τα μικρά νησιωτικά υπό ανάπτυξη κράτη (SIDS) όπου οι τιμές καταναλωτή θα αυξηθούν κατά 0,9%, λόγω της μεγάλης εξάρτησής τους από τις θαλάσσιες μεταφορές. Οι υπό ανάπτυξη χώρες αναμένεται να αντιμετωπίσουν αύξηση των τιμών καταναλωτή κατά 0,8%, επίπτωση μεγαλύτερη από τον παγκόσμιο μέσο όρο, που είναι όπως προαναφέρθηκε 0,6%.

Από αυτή τη συνολική αύξηση, μόνο οι τιμές των τροφίμων θα προσθέσουν 0,34 ποσοστιαίες μονάδες. Το αποτέλεσμα αυτό αναδεικνύει τον σημαντικό κίνδυνο επισιτιστικής ασφάλειας στις δύο αυτές περιοχές αλλά και τη σημαντική συνεισφορά της ναυτιλίας στην οικονομία του πλανήτη, η οποία τάσσεται υπέρ της ανεμπόδιστης δραστηριότητάς της προς όφελος της ευημερίας των πληθυσμών.

Πηγή: Premium έκδοση ΤΑ ΝΕΑ