Δημόσιο Χρέος: Γιατί δεν ξεμπερδέψαμε ακόμη [γραφήματα]

Αν και το δημόσιο χρέος της Ελλάδας βρίσκεται σε πτωτική τροχιά, εντούτοις παραμένει πάντα σε πολύ υψηλό ποσοστό, κάτι που δεν επιτρέπει οποιονδήποτε εφησυχασμό. Τόσο κυβερνητικά στελέχη όσο και αντίστοιχα εγχώριων οικονομικών οργανισμών όπως η Τράπεζα της Ελλάδος και ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους αναφέρουν τόσο δημόσια όσο και σε ιδιωτικές συζητήσεις το πόσο θετικά μιλούν για την Ελλάδα τόσο επενδυτές όσο και κορυφαίοι παράγοντες κρατών και διεθνών οικονομικών οργανισμών, κατά τη διάρκεια συναντήσεών τους στο εξωτερικό. Το παραπάνω οφείλεται σε ένα βαθμό και στο διαχειρίσιμο πλέον δημόσιο χρέος, αρχής γενομένης από τη συμφωνία που επιτεύχθηκε το 2018 μεταξύ Ελλάδας και ευρωπαϊκών θεσμών. Σε αυτή τη φάση το δημόσιο χρέος βαίνει μειούμενο ως ποσοστό του ΑΕΠ, αλλά αυτό οφείλεται τόσο στην ανάπτυξη όσο και στον πληθωρισμό.

Το βασικό ζήτημα είναι τι θα γίνει μεσοπρόθεσμα.

Πρώτα από όλα το τι θα συμβεί με την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας (ο πληθωρισμός εκτιμάται ότι θα παραμείνει σε χαμηλότερο επίπεδο). Αλλά και το πώς θα κινούνται τα επιτόκια, τα οποία επηρεάζονται από τις αγορές και επηρεάζουν την πορεία του χρέους.

Δημόσιο Χρέος: Αντίστροφη μέτρηση για την πρόωρη αποπληρωμή διακρατικών δανείων

Συμφωνία για το Δημόσιο Χρέος

Η συμφωνία με τις Βρυξέλλες, ώστε να μην υπάρξει αλλαγή στην πορεία του χρέους, ειδικά για την περίοδο 2025 -2028 οπότε θα βρίσκεται σε εφαρμογή το Μεσοπρόθεσμό Δημοσιονομικό και Διαρθρωτικό Σχέδιο για την Ελλάδα είναι ο ετήσιος επιμερισμός των τόκων από το 2012, όπως έχει γράψει εδώ και καιρό ο ΟΤ.  Η επίδραση της εκ των υστέρων εγγραφής χρέους θα είναι ακόμη μικρότερη για φέτος, καθότι το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ετοιμάζεται να πληρώσει στο τέλος του χρόνου μια τριπλή δόση ύψους 7,93 δισ. ευρώ, από το διμερές δάνειο του 2010 με τις χώρες της Ευρωζώνης, με αποτέλεσμα να μειώσει με μια κίνηση το χρέος ως ποσοστό τους ΑΕΠ κατά 3,2%. Αυτό θα λειτουργήσει αντισταθμιστικά της επιβάρυνσης, ενώ όπως έχει αποκαλύψει πρώτος ο ΟΤ, ο ΟΔΔΗΧ προετοιμάζει ήδη μια αντίστοιχη πρόωρη αποπληρωμή και το 2025.

To Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στην πρόσφατη έκδοση του Fiscal Monitor, προβλέπει πτωτική πορεία για το δημόσιο χρέος της Ελλάδας κατά 29,5 ποσοστιαίες μονάδες στο 139,4% μέχρι το 2029 και μάλιστα «πέρασμα» Ιταλίας στην 1η θέση με το υψηλότερο και την Ελλάδα στη 2η.  Το Ταμείο προβλέπει ότι το δημόσιο χρέος της Ελλάδας θα μειωθεί στο στο 139,4% του ΑΕΠ το 2029 από 159% φέτος, ενώ στη γειτονική Ιταλία θα ανέλθει στο 142,3% του ΑΕΠ από 136,9% φέτος. Οι δύο χώρες αναμένεται να είναι σχεδόν ισόπαλες το 2028 με την Ελλάδα να σημειώνει ποσοστό της τάξης του 142,3% και την Ιταλία 142%.

Και πάλι όμως η Ελλάδα θα έχει πιο υψηλό χρέος σε σχέση με την περίοδο που μπήκε στα μνημόνια. Το 2009 η Ελλάδα είχε δημόσιο χρέος περίπου 270 δισ. ευρώ και σήμερα βρίσκεται κοντά στα 360 δισ. ευρώ. Κι αυτό είναι που προβληματίζει, ενώ δείχνει ότι θα πρέπει να υπάρξουν οι κατάλληλες παρεμβάσεις για την επιπλέον αποκλιμάκωσή του. Διότι σε περίπτωση μια διεθνούς ή ευρωπαϊκής κρίσης θα συνεχίσει να αποτελεί ένα ευαίσθητο σημείο.

Το μέλλον

Όπως είπε χθες και ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας στο Διεθνές Συνέδριο με θέμα: Δημόσιο χρέος: διδάγματα του παρελθόντος, προκλήσεις του μέλλοντος : «Συνολικά, χάρη στην εμπειρία μας, η ζώνη του ευρώ είναι καλύτερα προετοιμασμένη να διαχειριστεί μελλοντικές κρίσεις δημόσιου χρέους. Όμως, η ανάγκη για διαρκή επαγρύπνηση, έγκαιρη παρέμβαση και δημοσιονομική σύνεση παραμένει επιτακτική, ούτως ώστε να διασφαλιστεί ότι οι κρίσεις δημόσιου χρέους μπορούν να αποτρέπονται και, αν εκδηλωθούν, να επιλύονται αποτελεσματικά», ενώ σε άλλο σημείο σημείωσε με νόημα «Η αποδυνάμωση του φαύλου κύκλου μεταξύ κράτους και τραπεζών έχει ζωτική σημασία για την πρόληψη μελλοντικών κρίσεων. Η ευρωπαϊκή κρίση χρέους κατέδειξε ότι οι αδύναμες τράπεζες μπορούν να επιδεινώσουν τα προβλήματα δημόσιου χρέους και αντίστροφα».

Για αυτό και όπως επισήμανε σε σχέση με το μέλλον: «Η εναρμόνιση δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής έχει ζωτική σημασία για τη διαμόρφωση βιώσιμης πορείας οικονομικής ανάκαμψης, ενώ παράλληλα ρυθμίζει την ευαίσθητη ισορροπία μεταξύ ανάπτυξης, πληθωρισμού και βιωσιμότητας των δημόσιων οικονομικών».

Άλλωστε, όπως εξηγούσε στέλεχος του ΟΔΔΗΧ στον ΟΤ, το δημόσιο χρέος θα βρίσκεται στο τέλος του 2024 πέριξ του 150%, κάτι που συνεπάγεται, σύμφωνα με τα όσα πρόσθεσε ο ίδιος πως η Ελλάδα θα πρέπει να είναι πάρα πολύ προσεκτική και κατά τα επόμενα αρκετά χρόνια. Και αυτό ισχύει αν και η Κομισιόν αναμένεται να αντιμετωπίσει το «βουνό» λήξεων του 2032, κάτι που διευκολύνει τη χώρα μας, αναφορικά με τον σχεδιασμό που θα υπάρξει στην πορεία.