Ηλεκτρικές διασυνδέσεις: Εξελίξεις εντός του 2024 για τις διασυνδέσεις της Ελλάδας με Αίγυπτο, Γερμανία και Κύπρο

Οι τρεις μεγάλες διεθνείς ηλεκτρικές διασυνδέσεις που θα υποστηρίξουν την εθνική στρατηγική για εξαγωγές ηλεκτρισμού από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) προς την Ευρώπη βρίσκονται σε πορεία επιτάχυνσης, με σημαντικές εξελίξεις να αναμένονται εντός του επόμενου μήνα.

Ειδικότερα, για το έργο «GREGY» του Ομίλου Κοπελούζου –  δηλαδή του καλωδίου που θα συνδέει ηλεκτρικά την Ελλάδα με την Αίγυπτο και αναπτύσσεται παράλληλα με φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα –  εκτιμάται ότι εντός του 2024 θα επιλεγούν οι ανάδοχοι που θα «τρέξουν» τις απαραίτητες προκαταρκτικές μελέτες «γραφείου» για το έργο με στόχο η τελική επενδυτική απόφαση, εκτός απροόπτου, να ληφθεί το 2025 με ορίζοντα ολοκλήρωσης του έργου έως το 2031. Αυτό ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και αποθήκευσης ενέργειας του ομίλου Κοπελούζου κ. Γιάννης Καρύδας, από το βήμα του 28ου Ετήσιου Εθνικού Συνεδρίου «Ενέργεια και Ανάπτυξη» του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΙΕΝΕ).

Ηλεκτρικές διασυνδέσεις: Η ώρα των επενδυτών για τα καλώδια Ελλάδας – Αιγύπτου και Κύπρου

Ηλεκτρικές διασυνδέσεις: Το καλώδιο GREGY και τα έργα ΑΠΕ

Παράλληλα, με το καλώδιο, έως το 2031 αναμένεται ότι θα ολοκληρωθεί και η κατασκευή του  50% των 9,5 GW (γιγαβάτ) έργων ΑΠΕ τα οποία θα  τροφοδοτούν την ηλεκτρική διασύνδεση με «πράσινο» ρεύμα. Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει σταδιακή κατασκευή 7,2 GW αιολικών πάρκων και 2,3 GW ηλιακών (75% / 25%).  Την υλοποίησή τους θα αναλάβει εταιρεία ειδικού σκοπού, η οποία θα συσταθεί το επόμενο διάστημα και θα είναι ανοιχτή στην είσοδο τρίτων επενδυτών για την ανάπτυξη του χαρτοφυλακίου ενώ στις επιδιώξεις της θα είναι και η σύναψη  διμερών συμβολαίων αγοραπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας με ευρωπαϊκές βιομηχανίες.

Το εμβληματικό έργο, που η πρώτη σύμβαση για την υλοποίησή του είχε υπογραφεί με την Egyptian Electricity Holding Company το 2010, θα συνδέσει ηλεκτρικά με υποθαλάσσιο καλώδιο χωρητικότητας 3 MW και μήκους περίπου 950 χιλιομέτρων την Αίγυπτο με την Ελλάδα. Η «πράσινη» ενέργεια που θα μεταφέρει θα καταναλώνεται κατά ένα τρίτο από την  ελληνική βιομηχανία, ένα τρίτο θα χρησιμοποιείται για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου και το υπόλοιπο θα εξάγεται.

Δεκέμβριο η μελέτη σκοπιμότητας του Green Aegean

Για την «πράσινη» ηλεκτρική λεωφόρο  που προωθεί ο ΑΔΜΗΕ προς τη Γερμανία η μελέτη σκοπιμότητας βρίσκεται σε εξέλιξη από την Grant Thornton Business Solutions και αναμένεται ότι θα έχει ολοκληρωθεί έως τα τέλη του έτους, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο αντιπρόεδρος της εταιρείας κ. Νικόλαος Φρυδάς στο συνεδρίου του ΙΕΝΕ.

Οι πρώτες εκτιμήσεις των μελετητών καταδεικνύουν ότι, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, «το έργο θα μπορούσε να παρουσιάσει θετικό ισοζύγιο ωφελειών», όπως επεσήμανε ο ίδιος. Η ηλεκτρική διασύνδεση  Green Aegean θα έχει ελάχιστη χωρητικότητα 3 GW, ενώ ο προϋπολογισμός της ανέρχεται σε 8 δισ. ευρώ, ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Φρυδά, ενδέχεται να   φτάσει στα 12 δισ. ευρώ καθώς θα απαιτηθεί τεχνολογικά αναβαθμισμένος εξοπλισμός που θα διασφαλίζει μεγαλύτερη αξιοπιστία και ασφάλεια.

Η διασύνδεση θα ξεκινά από Δυτική Ελλάδα και υποθαλάσσια θα φτάνει στην Ίστρια της Σλοβενίας, μέσω Αδριατικής και θα συνεχίζει τη χερσαία διαδρομή της προς την  Αυστρία, καταλήγοντας τελικά στη Βαυαρία.  Όπως εξήγησε ο κ. Φρυδάς, το καλώδιο μπορεί να διασυνδέει απευθείας Ελλάδα και Γερμανία, αλλά ενδεχομένως να είναι και πολύ-τερματικό με σημεία εξόδου σε Κροατία, Σλοβενία και Αυστρία.

Η μελέτη εξετάζει διαφορετικά σενάρια που οδηγούν στο net zero το 2050 από διαφορετικές διαδρομές, προκειμένου να αποτυπώσει το όφελος του έργου. Το ένα  περιλαμβάνει μεγάλη  διείσδυση  υδρογόνου και  τεχνολογίες δέσμευσης άνθρακα, με τα πλεονεκτήματα της μεταφοράς πράσινης ενέργειας προς Κεντρική Ευρώπη να φαίνονται λιγότερα. Επίσης, εξετάζεται το  οικονομικό αποτύπωμα από τη μείωση του λειτουργικού κόστους, των εκπομπών CO2  και   των περικοπών από την υλοποίηση της διασύνδεσης.

Μάλιστα, με παρέμβασή του ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ κ. Μάνος Μανουσάκης μιλώντας στο 7ο Athens Investment Forum  για την αποκλιμάκωση των τιμών ρεύματος μεσοπρόθεσμα,  στάθηκε στις διεθνείς διασυνδέσεις, έργα που, όπως είπε, θα υποστηρίξουν την εθνική στρατηγική για εξαγωγές ηλεκτρισμού από ΑΠΕ, όπως ο ηλεκτρικός διάδρομος που προωθεί ο ΑΔΜΗΕ προς τη Γερμανία,  αλλά και ένας νέος άξονας μεταφοράς ενέργειας  που σχεδιάζεται προς την Ανατολική Ευρώπη με αφετηρία την Ελλάδα, καθώς και οι δεύτερες διασυνδέσεις με την Ιταλία και την Αλβανία.

Οι εξελίξεις για τον Great Sea Interconnector

Αναφερόμενος στο καλώδιο   Ελλάδας-Κύπρου  (Great Sea Interconnector)  ο κ. Μανουσάκης επεσήμανε ότι το έργο προχωρά ομαλά με τις υποθαλάσσιες έρευνες να βρίσκονται σε εξέλιξη στα χωρικά ύδατα των δύο κρατών και πρόσθεσε ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα υπάρξουν εξελίξεις σε επενδυτικό επίπεδο. «Μιλάμε με επενδυτές. Όχι απλώς μιλάμε πια, είμαστε σε ώριμο στάδιο και πιστεύω ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα έχουμε αποτελέσματα», τόνισε ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ.

Σχετικά με τις ρυθμιστικές εκκρεμότητες που υπάρχουν στη διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου, τόνισε ότι είναι θέμα χρόνου να επιλυθούν δεδομένου ότι υφίσταται διακρατική συμφωνία και η Κυπριακή Δημοκρατία θα έχει λάβει επενδυτική απόφαση για τη συμμετοχή της στο έργο έως το τέλος Νοεμβρίου. Για τη  διασύνδεση Κύπρου-Ισραήλ, σημείωσε ότι, παρά τον πόλεμο και τη γεωπολιτική αστάθεια στην περιοχή,  η μελέτη κόστους – οφέλους έχει ανατεθεί και θα είναι έτοιμη εντός του πρώτου τριμήνου του 2025.