Κοινωνικά επιδόματα: Έρχεται ενιαίος φορέας και ενιαία αρχιτεκτονική

Στη δημιουργία Κεντρικού Μητρώου Δικαιούχων στον ΟΠΕΚΑ για τα κοινωνικά επιδόματα, όπου θα εγγράφονται όλοι οι δικαιούχοι προχωρά η κυβέρνηση, ενώ σε βάθος χρόνου θα κάνει το βήμα και για ενιαίο φορέα επιδομάτων, στον οποίο θα ενταχθούν και οι παροχές που καταβάλλονται από τα υπόλοιπα υπουργεία.

Στόχος της κυβέρνησης είναι να γνωρίζει τι κοινωνικά επιδόματα επιδόματα καταβάλει και σε ποιους, όπως και οι πολίτες να ξέρουν τι παροχές μπορούν να λάβουν. Ήδη έχει τεθεί σε λειτουργία η ενιαία ψηφιακή πύλη του ΟΠΕΚΑ, η οποία συνεχώς αναβαθμίζεται οπότε είναι θέμα χρόνου η μετατροπή της ενιαίο φορέα.

Επιδόματα: Αλλάζουν για 2 εκατ. δικαιούχους – Πώς θα υπολογίζεται η στήριξη για ανέργους

Στόχοι και κινήσεις του υπουργείου

Σε πρώτη φάση το υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας σχεδιάζει τη δημιουργία ενός συστήματος κοινωνικών παροχών με ενιαία αρχιτεκτονική, με την θέσπιση εισοδηματικών κριτηρίων που θα αποκλείουν από τους δικαιούχους κοινωνικών επιδομάτων όσους έχουν μεγάλη περιουσία.

Τα νέα περιουσιακά κριτήρια που θα ισχύσουν από το 2025 θα αφήσουν εκτός και τους υπόλοιπους, κυρίως μισθωτούς, των οποίων τα περιουσιακά στοιχεία δεν δικαιολογούν την ανάγκη λήψης ενός προνοιακού επιδόματος.

Στόχος είναι να «κοπούν» τα τρία επιδόματα από την  πρόσβαση των εύπορων δικαιούχων. Πρόκειται για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, το επίδομα στέγασης, και το επίδομα παιδιού, καθώς, εκτός από το ύψος του ετήσιου φορολογητέου εισοδήματος, από την 1.1.2025 εισάγονται και ακόμη τρία κριτήρια για την καταβολή τους.

Θα λαμβάνεται υπόψη η αξία της ακίνητης περιουσίας και των καταθέσεων, ανάλογα όμως με τον αριθμό των ανήλικων παιδιών, αλλά και τις ιδιαίτερες ανάγκες βάσει των οποίων σχεδιάστηκε το κάθε επίδομα.

Έτσι, ακίνητα, οχήματα, καταθέσεις, μετοχές και ομόλογα θα είναι ορισμένα από τα περιουσιακά κριτήρια που θα ελέγχονται στο εξής για τους δικαιούχους των επιδομάτων.

Ως βασικός κανόνας ορίζεται πως  για μια οικογένεια με δύο παιδιά, η αξία της ακίνητης περιουσίας θα είναι περίπου στις 220.000 ευρώ, ενώ για τα αυτοκίνητα το όριο θα μπει στα 1.600 κυβικά. Αυτό θα ισχύει τόσο για το επίδομα παιδιών όσο και για το επίδομα στέγασης, για το οποίο μέχρι σήμερα δεν ίσχυε κάποιο κριτήριο αναφορικά με την κινητή περιουσία του δικαιούχου.

Υπενθυμίζεται πως το επίδομα παιδιού λάμβαναν το φθινόπωρο του 2023 περίπου 635.000 οικογένειες, ενώ φέτος μόλις 521.724 (στοιχεία Σεπτεμβρίου).

Σε πρώτη φάση το υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας σχεδιάζει τη δημιουργία ενός συστήματος κοινωνικών παροχών με ενιαία αρχιτεκτονική, με την θέσπιση εισοδηματικών κριτηρίων που θα αποκλείουν από τους δικαιούχους κοινωνικών επιδομάτων όσους έχουν μεγάλη περιουσία.

Τα κριτήρια για τα κοινωνικά επιδόματα

Από την 1.1.2025 η αναμόρφωση των του ΟΠΕΚΑ, εμπεριέχει τα εξής κριτήρια:

1.     Εισάγει «κόφτη» στη χορήγηση των τριών επιδομάτων που θα προκύπτει από την προσμέτρηση καταθέσεων, ακίνητης και κινητής περιουσίας των δικαιούχων .

2.     Προβλέπεται αύξηση των ποσών για τους δικαιούχους που οδηγεί σε ένα ετήσιο δημοσιονομικό κόστος 70 εκατ. ευρώ, το οποίο προκύπτει από την αύξηση των τριών παραπάνω επιδομάτων που καλύπτουν 1.080.000 επιδοματούχους.

3.     Η  απόκτηση των επιδομάτων δεν θα εμποδίζεται από την ύπαρξη εισοδήματος που προκύπτει από μισθωτή εργασία, αφού στο εξής δεν θα προσµετράται στα εισοδηματικά όρια το ποσοστό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία (20% σε επίδομα παιδιού και στέγασης και 30% στο Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα), ώστε να υπάρχει κίνητρο προς εργασία.

Από την 1η Ιανουαρίου, αυξάνεται στα 250 ευρώ (από 216 ευρώ) το  Ελάχιστο Εγγυημένο  Εισόδημα όπως και η προσαύξηση για κάθε παιδί σε 75 ευρώ από 50 ευρώ, ενώ αυξάνονται αναλογικά και τα εισοδηματικά κριτήρια χορήγησής του.

Το επίδομα στέγασης αυξάνεται από τα 70 ευρώ, στα 125 ευρώ και 75 ευρώ, αναλόγως της εισοδηματικής κλίμακας, ενώ θα ισχύει και κριτήριο κινητής περιουσίας.

Αυξάνεται το επίδομα παιδιού για τους δικαιούχους της 1ης κλίμακας από τα 75 ευρώ, στα 150 ευρώ για το τρίτο παιδί και τα επόμενα, ενώ οι δικαιούχοι της 3ης εισοδηματικής κλίμακας από τα 28 ευρώ ανά τέκνο στα 45 ευρώ ανά τέκνο και 90 ευρώ για το τρίτο παιδί και τα επόμενα.

Υπενθυμίζεται πως στο τέλος Μαρτίου 2025 θα εφαρμοστεί πανελλαδικά η προπληρωμένη κάρτα στα προνοιακά επιδόματα, πλην ορισμένων όπως τα επιδόματα αναπηρίας, δράση που αποσκοπεί επίσης στη διαφάνεια και τον περιορισμό της μαύρης οικονομίας.

Πρακτικά, κάποιος δικαιούχος επιδόματος ΟΠΕΚΑ ή επιδόματος ανεργίας από τη ΔΥΠΑ θα μπορεί να ξοδέψει το μισό ποσό του επιδόματος μέσω προπληρωμένης κάρτας και το άλλο μισό με μετρητά.