Το ελαιόλαδο ρίχνει τον πληθωρισμό

Τη στιγμή που τα σουπερμάρκετ «γιορτάζουν» ξανά έχοντας φορτώσει κάθε ράφι με πολύχρωμα ταμπελάκια, με μειωμένες ή περίπου μειωμένες τιμές, ο μεγάλος… σταρ του περυσινού και προπέρσινου πληθωρισμού, το ελληνικό ελαιόλαδο, χάνει τη λάμψη του. Η παραγωγή αυξήθηκε, όχι εκεί που ήταν παλιά, αλλά σε επίπεδα καλύτερα από αυτά της προηγούμενης διετίας και τα έως 9 ευρώ ανά λίτρο τιμή παραγωγού που ίσχυαν έως και πριν από λίγους μήνες, καταγράφουν ταχεία πορεία προς τα 5 ευρώ.

Σε όλες τις απότομες αλλαγές σε μια αγορά, έτσι και στο ελαιόλαδο υπάρχουν νικητές και ηττημένοι. Οπως στην άνοδο κέρδιζαν (φτάνει να είχαν και παραγωγή) οι περίπου ένα εκατομμύριο Ελληνες που έχουν άμεσο ή έμμεσο εισόδημα από το λάδι και έχαναν τα πολλά εκατομμύρια των καταναλωτών που πλήρωναν πανάκριβα το βασικό για το μαγείρεμα ελληνικό προϊόν, έτσι τώρα η κατάσταση γυρνάει ανάποδα. Οι έχοντες ένα κτήμα με ελιές χάνουν μέρος των περυσινών κερδών και στην κατανάλωση επέρχεται σχετική ηρεμία.

Μαζί παίρνει ανάσα και ο πληθωρισμός. Η μεταβολή που θα δούμε το επόμενο διάστημα στα μεγέθη του αναμένεται μεγάλη προς τα κάτω, από ένα και μόνο προϊόν. Οχι για κανέναν άλλο λόγο, αλλά γιατί όπως έχουμε πει πολλές φορές, η στάθμιση του ελαιολάδου, λόγω διαχρονικής υψηλής κατανάλωσης από τα ελληνικά νοικοκυριά, είναι τόσο μεγάλη στον δείκτη τιμών καταναλωτή, ώστε οι αυξήσεις που έτρεχαν της τάξης του 50-60% ετησίως ήταν αρκετές για να διπλασιάζουν τα επίπεδα του πληθωρισμού τροφίμων. Με την αντιστροφή της τάσης τιμών, η αναμενόμενη μείωση έως και 50% στις τιμές του ελαιολάδου, θα προκαλέσει μια «εικονική» μείωση του πληθωρισμού, ο οποίος σε ό,τι αφορά τα τρόφιμα και αν δεν συμβεί κάποια μεγάλη νέα ζημιά, είναι πολύ πιθανό να τον δούμε να περνάει σε αρνητικό έδαφος. Να κάνουν τουλάχιστον στα επίσημα στοιχεία εμφάνιση οι μειώσεις τιμών.

Σε αυτή την πολύ πιθανή περίπτωση κινδυνεύουμε να βρεθούμε με τη στρεβλή εικόνα που τα στοιχεία θα δείχνουν μια μεγάλη μείωση των τιμών των τροφίμων, που δεν θα είναι αληθινή. Θα οφείλεται σε ένα και μόνο προϊόν, το ελαιόλαδο, που είναι προφανώς σημαντικό για την οικονομία, αλλά και για τα οικονομικά του μέσου νοικοκυριού, αλλά είναι μόνο ένα προϊόν. Από μόνη της αυτή η στρέβλωση μπορεί να μας οδηγήσει σε λάθος συμπεράσματα ή ακόμα και σε λάθος αποφάσεις.

Το κλίμα στην κοινωνία, ύστερα από μια τριετία ακρίβειας, παραμένει φορτισμένο. Το βλέπουμε σε όλες τις μετρήσεις των διαθέσεων της κοινής γνώμης, που επίμονα τοποθετούν το κόστος ζωής στην κορυφή των προβλημάτων του. Οι πολιτικές σε αυτό το περιβάλλον πρέπει να προσαρμόζονται στις συνθήκες και τα προβλήματα, λαμβάνοντας υπόψη με ειλικρινή και ρεαλιστικό τρόπο τα ακριβή δεδομένα της αγοράς, για τα οποία πρέπει να ενημερώνουν τους πολίτες…