Ανθεκτική η ελληνική οικονομία, αγκάθι η καταναλωτική εμπιστοσύνη

Η παρακολούθηση οικονομικών δεικτών, όπως ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης, ο δείκτης οικονομικού κλίματος, ο δείκτης προσδοκιών απασχόλησης και ο δείκτης PMI στη μεταποίηση, παραμένει κρίσιμη για την κατανόηση της κατάστασης και των προοπτικών της ελληνικής και της ευρωπαϊκής οικονομίας. Οι πρόσφατες τιμές για το Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο του 2024 αναδεικνύουν τάσεις που απαιτούν προσοχή.

Το Διάγραμμα 1 παρουσιάζει το δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης για την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 (ΕΕ27) από τον Ιανουάριο του 2018 έως τον Οκτώβριο του 2024.

Η καταναλωτική εμπιστοσύνη στην Ελλάδα συνεχίζει να παρουσιάζει πολύ χαμηλότερες τιμές σε σύγκριση με την ΕΕ27. Από τις -48,1 μονάδες του Αυγούστου, ο δείκτης υποχώρησε περαιτέρω στις -51,3 το Σεπτέμβριο και στις -50,3 τον Οκτώβριο, αντικατοπτρίζοντας τη συνεχιζόμενη επιδείνωση στις προσδοκίες των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας. Στην ΕΕ27, ο δείκτης παρουσίασε βελτίωση, από τις -12,2 μονάδες τον Αύγουστο στις -11,7 τον Σεπτέμβριο και στις -11,2 τον Οκτώβριο, παρότι εξακολουθεί να βρίσκεται κάτω από το μακροπρόθεσμο μέσο όρο (τιμή μηδέν).

Το Διάγραμμα 2 παρουσιάζει την εξέλιξη του δείκτη οικονομικού κλίματος και του δείκτη προσδοκιών για την απασχόληση για την Ελλάδα και την ΕΕ27 από τον Ιανουάριο του 2018 έως τον Οκτώβριο του 2024.

Ο δείκτης οικονομικού κλίματος για την Ελλάδα σημείωσε άνοδο τον Σεπτέμβριο, φτάνοντας τις 110,2 μονάδες, πριν υποχωρήσει στις 107,0 μονάδες τον Οκτώβριο. Η τιμή παραμένει πάνω από τον μακροχρόνιο μέσο όρο (100). Στην ΕΕ27, ο δείκτης παρέμεινε σταθερός τον Σεπτέμβριο (96,7 μονάδες) και μειώθηκε στις 96,0 μονάδες τον Οκτώβριο, συνεχίζοντας την υποτονική εικόνα.

Ο δείκτης προσδοκιών για την απασχόληση στην Ελλάδα μειώθηκε από τις 117,0 μονάδες του Αυγούστου στις 113,1 τον Σεπτέμβριο και στις 112,4 τον Οκτώβριο. Στην ΕΕ27, ο δείκτης βελτιώθηκε ελαφρώς, από τις 99,7 μονάδες του Αυγούστου στις 99,9 τον Σεπτέμβριο και στις 100,0 τον Οκτώβριο, φτάνοντας το μακροπρόθεσμο μέσο όρο.

Το Διάγραμμα 3 παρουσιάζει την εξέλιξη του δείκτη PMI στη μεταποίηση για την Ελλάδα και την Ευρωζώνη από τον Ιανουάριο του 2018 έως τον Οκτώβριο του 2024.

Σημείωση: Τιμές κάτω του 50 υποδηλώνουν μείωση, ενώ τιμές πάνω από το 50 υποδηλώνουν αύξηση.

Στην Ελλάδα, ο PMI αυξήθηκε από τις 50,3 μονάδες τον Σεπτέμβριο στις 51,2 μονάδες τον Οκτώβριο, συνεχίζοντας να υποδηλώνει ανάπτυξη στον μεταποιητικό τομέα. Η αύξηση της παραγωγής και της απασχόλησης έπαιξε καθοριστικό ρόλο, παρά τη μείωση των νέων παραγγελιών, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Επιχειρήσεις ανέφεραν βραδύτερη αύξηση στις τιμές εισροών και πώλησης, επιτρέποντας πιο ανταγωνιστική τιμολόγηση.

Στην Ευρωζώνη, ο PMI αυξήθηκε στις 46,0 μονάδες τον Οκτώβριο από τις 45,0 του Σεπτεμβρίου, καταγράφοντας πεντάμηνο υψηλό. Ωστόσο, ο δείκτης παραμένει κάτω από το όριο των 50 μονάδων για 28 συνεχόμενους μήνες, δείχνοντας συνεχιζόμενη συρρίκνωση. Η παραγωγή μειώθηκε για 19ο μήνα, ενώ οι νέες παραγγελίες συνέχισαν να υποχωρούν, ιδιαίτερα σε μεγάλες οικονομίες όπως η Γερμανία και η Γαλλία. Παρά τα ενθαρρυντικά σημάδια επιβράδυνσης της πτώσης, η επιχειρηματική εμπιστοσύνη υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο του έτους.

Η ελληνική οικονομία επιδεικνύει ανθεκτικότητα, με θετικά μηνύματα από τον μεταποιητικό τομέα και συγκρατημένη αισιοδοξία στις επιχειρήσεις. Ωστόσο, η καταναλωτική εμπιστοσύνη παραμένει σημαντικά χαμηλή, ενώ η μείωση των νέων παραγγελιών στη μεταποίηση υποδεικνύει περιορισμένη ζήτηση.

Στην Ευρωζώνη, οι προκλήσεις παραμένουν έντονες, με τον μεταποιητικό τομέα να βρίσκεται σε μακροχρόνια συρρίκνωση. Η μείωση της παραγωγής και των νέων παραγγελιών συνεχίζεται, ενώ η υποτονική ζήτηση, ιδιαίτερα σε μεγάλες οικονομίες όπως η Γερμανία, ασκεί πιέσεις στο σύνολο της περιοχής.

Είναι κρίσιμη η ανάγκη για στοχευμένες πολιτικές παρεμβάσεις που θα ενισχύσουν τη ζήτηση, θα σταθεροποιήσουν την αγορά εργασίας και θα στηρίξουν τη βιομηχανική παραγωγή. Η σταδιακή εξασθένιση των πληθωριστικών πιέσεων προσφέρει περιθώρια για ανταγωνιστική τιμολόγηση, στοιχείο που μπορεί να υποστηρίξει την οικονομική δραστηριότητα στους επόμενους μήνες.