Επιτόκια: Ιστορική ανατροπή σε Fed και ΕΚΤ φέρνει ο Τραμπ

Μπορεί Federal Reserve και Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να συμβάδιζαν σε μεγάλο βαθμό, ως προς την κατεύθυνση της πολιτικής τους, εντούτοις η έλευση του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο ενδεχομένως να φέρει αλλαγή στην πολιτική σχετικά με τα επιτόκια δανεισμού.

Σύμφωνα με ανάλυση των Financial Times, η νομισματική πολιτική των ΗΠΑ πρόκειται να αποκλίνει απότομα από την Ευρώπη το επόμενο έτος, με τις υψηλότερες προβλέψεις για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό των ΗΠΑ να ανοίγουν ένα «διατλαντικό χάσμα» με την υποτονική οικονομία της Ευρωζώνης.

Οι προειδοποιήσεις της Fed για το χρέος και τον εμπορικό πόλεμο

Οι αναλυτές αναμένουν τώρα την οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ στο 2,7% το 2024, από λιγότερο από 1% που προβλεπόταν τον Οκτώβριο του 2023, σύμφωνα με την Consensus Economics. Για το επόμενο έτος, οι οικονομολόγοι αναθεώρησαν τις προβλέψεις τους για την οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ στο 1,9%, από 1,6% που αναμενόταν τον Μάρτιο.

Η τάση είναι αντίθετη στην Ευρωζώνη, όπου οι προβλέψεις για την ανάπτυξη έχουν υποβαθμιστεί στο 0,7% φέτος και στο 1,1% για το επόμενο έτος. Το καλοκαίρι, οι αναλυτές ανέμεναν ανάπτυξη 1,4% για το 2025.

Επίσης, ορισμένες επιχειρηματικές έρευνες υποδηλώνουν ότι η οικονομία της ζώνης του ευρώ θα μπορούσε να διολισθήσει σε ύφεση, υπενθύμισε η Jennifer McKeown της Capital Economics, προσθέτοντας ότι «αυτή η εικόνα θα ήταν σε πλήρη αντίθεση με την ανθεκτικότητα της αμερικανικής οικονομίας».

Εκτιμήσεις για τα επιτόκια

Οι αγορές πλέον τιμολογούν μειώσεις επιτοκίων περισσότερων από 1,5 ποσοστιαίων μονάδων μέχρι το τέλος του επόμενου έτους για την ΕΚΤ. Αυτό θα διαμορφώσει το επιτόκιο καταθέσεων από το τρέχον 3,25% σε 2% ήδη από τον Ιούνιο και κάτω από αυτό μέχρι το τέλος του έτους. Οι οικονομολόγοι που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση της Consensus Economics αναμένουν μέσο επιτόκιο 2,15% έως τον Δεκέμβριο του 2025.

Αντίθετα, στις ΗΠΑ, οι αγορές αναμένουν μείωση λιγότερο από 0,7 ποσοστιαίες μονάδες μέχρι το τέλος του επόμενου έτους από το τρέχον επιτόκιο 4,5-4,75%. Οι οικονομολόγοι αναμένουν ένα μέσο επιτόκιο 3,375%.

«Η εστίαση της ΕΚΤ μετατοπίζεται όλο και περισσότερο στις ανησυχίες για την οικονομική ανάπτυξη και μακριά από ανησυχίες για τον πληθωρισμό», δήλωσε ο Andrzej Szczepaniak, οικονομολόγος στην επενδυτική τράπεζα Nomura. «Τελικά, πιστεύουμε ότι η ΕΚΤ θα αναγκαστεί να μειώσει τα επιτόκια κάτω από τα ουδέτερα επίπεδα για να στηρίξει την οικονομία».

Την ίδια ώρα, στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι αγορές αναμένουν σταδιακές μειώσεις των επιτοκίων της BoE μετά τις ανοδικές αναθεωρήσεις της αύξησης του ΑΕΠ και του πληθωρισμού ως αποτέλεσμα των μέτρων που ανακοινώθηκαν στον φθινοπωρινό προϋπολογισμό. Η οικονομική ανάπτυξη του Ηνωμένου Βασιλείου ήταν επίσης ισχυρότερη από την αναμενόμενη το πρώτο εξάμηνο του έτους, ενώ ο πληθωρισμός αυξήθηκε περισσότερο από την εκτίμηση, στο 2,3% τον Οκτώβριο. Οι αγορές αναμένουν ότι τα επιτόκια θα μειωθούν σε περίπου 4% μέχρι το τέλος του επόμενου έτους από το τρέχον επιτόκιο 4,75 τοις εκατό.

Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ πρόκειται να μειώσει το βασικό της επιτόκιο μόνο κατά το ήμισυ σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έως το τέλος του επόμενου έτους, καθώς ο πληθωρισμός συνεχίζει να ξεπερνά τον στόχο της.

Ο ρόλος του Ντόναλντ Τραμπ

Με τον Ντόναλντ Τραμπ να ετοιμάζεται να μειώσει τους φόρους και να αυξήσει τους δασμούς, ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ προβλέπεται να παραμείνει πάνω από το 2% καθ’ όλη τη διάρκεια του 2025, σύμφωνα με τις προβλέψεις που συνέταξε η Consensus Economics.

Από την άλλη πλευρά, ο πληθωρισμός της ευρωζώνης προβλέπεται να μειωθεί κάτω από τον στόχο του 2% της ΕΚΤ μόλις τον Φεβρουάριο. «Αναμένουμε να υπάρξει μια απόκλιση μεταξύ των κύκλων χαλάρωσης της Fed και της ΕΚΤ, καθώς οι αυξανόμενοι κίνδυνοι πληθωρισμού αναγκάζουν την πρώτη να υιοθετήσει μια αρκετά προσεκτική προσέγγιση, ενώ η δεύτερη ανταποκρίνεται σθεναρά στην οικονομική αδυναμία», σχολίασε η McKeown.

Οι διαφορετικές προσεγγίσει υπογραμμίζουν τις αυξανόμενες ανησυχίες για την ταλαιπωρημένη οικονομία της Ευρωζώνης, όπου οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής φοβούνται περαιτέρω ζημιά από έναν πιθανό εμπορικό πόλεμο υπό τον Τραμπ.

Τα σχέδια πολιτικής του εκλεγμένου προέδρου αναμένεται να τονώσουν την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό των ΗΠΑ βραχυπρόθεσμα, με τον πρόεδρο της Fed, Τζέι Πάουελ, να τονίζει αυτόν τον μήνα ότι «δεν βιάζεται» να μειώσει τα επιτόκια.