Γεωπολιτική: Γιατί οι ιδιωτικές εταιρείες ανά τον κόσμο πρέπει να παρακολουθούν τις απειλές

Δύο ιδιόκτητα υποθαλάσσια καλώδια επικοινωνιών στη Βαλτική Θάλασσα κόπηκαν την περασμένη εβδομάδα – προφανώς σκόπιμα. Επί του παρόντος, ο κύριος ύποπτος είναι ένα κινεζικό πλοίο μεταφοράς χύδην φορτίου, και επειδή κανένα εμπορικό πλοίο δεν θα έκοβε υποθαλάσσια καλώδια για…πλάκα, κάτι που αφορά τη γεωπολιτική συνθήκη.

Δεν θα είναι η τελευταία φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο. Αντιθέτως, είναι πιθανό να δούμε περισσότερες τέτοιες ζημιές να στρέφονται κατά ιδιωτικών εταιρειών, απλώς και μόνο επειδή είναι βολικοί στόχοι. Και αυτό καθιστά επιτακτική την ανάγκη οι ιδιωτικές εταιρείες κάθε είδους να κατανοήσουν καλύτερα τις απειλές γύρω τους, σύμφωνα με δημοσίευμα του Politico.

Βαλτική θάλασσα: Νέα δολιοφθορά σε υποβρύχια καλώδια

Γεωπολιτική: Η ζημιά για την Arelion

Η Arelion – μια εταιρεία με έδρα τη Σουηδία, που ανήκει σε ένα επενδυτικό κεφάλαιο – διαχειρίζεται καλώδια επικοινωνίας σε ένα «δίκτυο [που] εκτείνεται πλέον σε 75.000 χιλιόμετρα σε όλη την Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική και την Ασία και επιτρέπει την απευθείας σύνδεση με περισσότερους από 2.750 πελάτες χονδρικής σε περισσότερες από 128 χώρες. Ως κατεξοχήν εκπρόσωπος της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας, η εταιρεία έχει γραφεία σε όλη την Ευρώπη (συμπεριλαμβανομένης της Μόσχας), την Ασία και τις ΗΠΑ, και τα καλώδιά της -που συνδέουν κάθε είδους χώρες και ηπείρους- είναι απαραίτητα για τις σύγχρονες οικονομίες.

Ωστόσο, το πρωί της Κυριακής 17 Νοεμβρίου, ένα από τα καλώδια της Arelion, το οποίο συνδέει τη Σουηδία και τη Λιθουανία, κόπηκε. Φυσικά, η εταιρεία δεν μπορούσε να γνωρίζει ότι κάτι συνέβαινε πριν το καλώδιο σταματήσει ξαφνικά να λειτουργεί. «Είναι ένα μυστήριο το πώς έσπασε», δήλωσε ο επικεφαλής της Arelion, Mattias Fridström, στη σουηδική εφημερίδα Aftonbladet για να προσθέσει: «Αλλά αυτό το αφήνω στην αστυνομία».

To μυστήριο με τη γεωπολιτική

Σε έναν πιο ευτυχισμένο κόσμο της εποχής της παγκοσμιοποίησης, μια τέτοια απροσδόκητη διακοπή καλωδίου θα αποτελούσε πράγματι μυστήριο, καθώς οι περισσότεροι από τους ιδιοκτήτες και τους διαχειριστές των περίπου 600 υποθαλάσσιων καλωδίων διαδικτύου στον κόσμο φροντίζουν σχολαστικά τις ακριβές εγκαταστάσεις τους, διασφαλίζοντας ότι δεν θα υπάρξουν προβλήματα. Αλλά σε έναν κόσμο όπου τα κράτη προσπαθούν να βλάψουν το ένα το άλλο και χώρες όπως η Ρωσία και η Κίνα προτιμούν να το κάνουν χρησιμοποιώντας μη στρατιωτικά εργαλεία, οι ιδιωτικές εταιρείες βρίσκονται ξαφνικά στην πρώτη γραμμή, σύμφωνα πάντα με το Politico.

Σύμφωνα με την έρευνα 2024 του παγκόσμιου ασφαλιστικού διαμεσολαβητή WTW για τον πολιτικό κίνδυνο, πέρυσι το 69% των συμμετεχουσών εταιρειών αντιμετώπισαν διαταραχές στην αλυσίδα εφοδιασμού λόγω γεωπολιτικών γεγονότων και το 72% υπέστησαν απώλειες λόγω πολιτικού κινδύνου.

Άμεσος στόχος

Σε πολλές περιπτώσεις, οι ίδιες οι εταιρείες μπορεί να αποτελέσουν άμεσο στόχο και σχετίζεται με τη γεωπολιτική. Τους τελευταίους μήνες, οι δυτικές εταιρείες logistics έγιναν μάρτυρες σχεδίων βομβιστικών επιθέσεων με δέματα, που φέρεται να υποκινήθηκαν από τη Ρωσία. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της γερμανικής εταιρείας κατασκευής όπλων Rheinmetall έγινε στόχος απόπειρας δολοφονίας, η οποία φέρεται επίσης να σχεδιάστηκε από τη Ρωσία. Και οι δυτικές εταιρείες ανησυχούν τώρα ότι οι Κινέζοι και οι Ρώσοι ανταγωνιστές θα χρησιμοποιήσουν αθέμιτα μέσα για να τις εκτοπίσουν από ορυχεία και άλλες δραστηριότητες σε χώρες της υποσαχάριας Αφρικής.

Στην ανοιχτή θάλασσα, οι ιδιοκτήτες υποθαλάσσιων καλωδίων, αγωγών, υπεράκτιων αιολικών πάρκων και άλλων θαλάσσιων εγκαταστάσεων μπορεί να δουν τις εγκαταστάσεις τους να σαμποτάρονται με παρόμοιο τρόπο για γεωπολιτικούς σκοπούς – στην πραγματικότητα, αυτό φαίνεται να έχει συμβεί στην Alerion. Αυτό φαίνεται επίσης να συνέβη στην Cinia, τη φινλανδική ιδιοκτήτρια του καλωδίου C-Lion1 που συνδέει τη Φινλανδία με τη Γερμανία.

Η Κίνα

Μετά από αυτό το διπλό περιστατικό, το υπό κινεζική σημαία και κινεζικής ιδιοκτησίας πλοίο μεταφοράς χύδην φορτίου Yi Peng 3, το οποίο βρισκόταν στο σημείο όταν υπέστησαν ζημιά και οι δύο αγωγοί, ακολουθήθηκε γρήγορα από το Ναυτικό της Δανίας καθώς έβγαινε από τη Βαλτική Θάλασσα. Χωρίς να κατονομάσει το κινεζικό πλοίο, ο Γερμανός υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους χαρακτήρισε το γεγονός «υβριδικό πόλεμο» και «πιθανώς σαμποτάζ».

Ένα τέτοιο σαμποτάζ φαίνεται να συνέβη και τον Οκτώβριο του 2023, όταν ένας αγωγός και δύο υποθαλάσσια καλώδια στη Βαλτική Θάλασσα – όλα ιδιόκτητα – υπέστησαν ζημιές. Σε εκείνη την περίπτωση, οι ερευνητές εν συνεχεία εντόπισαν ένα κινεζικό εμπορικό πλοίο ως τον κύριο ύποπτο. Αυτό συνέβη και στην Chunghwa Telecom τον περασμένο Φεβρουάριο, όταν τα δύο υποθαλάσσια καλώδια του παρόχου τηλεπικοινωνιών που συνδέουν τα νησιά Μάτσου της Ταϊβάν με την ίδια την Ταϊβάν κόπηκαν από δύο κινεζικά εμπορικά πλοία.

Οι επιθέσεις των Χούθι

Εν τω μεταξύ, στην Ερυθρά Θάλασσα, οι Χούθι επιτίθενται σε πλοία απλώς και μόνο επειδή ανήκουν στη Δύση, έχουν σημαία της Δύσης ή έχουν άλλους δεσμούς με τη Δύση (ο ορισμός εξαρτάται από τους Χούθι). Το γεγονός ότι η Ρωσία φαίνεται να βοηθάει κάνει τη συμφωνία ακόμη πιο ελκυστική για την πολιτοφυλακή. Και δεν θα είναι η τελευταία οργάνωση που θα ανακαλύψει ότι μπορεί να στοχοποιήσει δυτικές εταιρείες σε κρίσιμες θαλάσσιες οδούς – δήθεν για γεωπολιτικούς λόγους – και να λάβει απαράμιλλη παγκόσμια προσοχή για να το κάνει.

Οι επιχειρήσεις έχουν εδώ και πολύ καιρό υπαλλήλους που παρακολουθούν τις παγκόσμιες εξελίξεις και τη γεωπολιτική. Πρόκειται για άτομα που παρακολουθούν τις ειδήσεις, διαβάζουν εκθέσεις, συμμετέχουν σε συνέδρια και άλλα παρόμοια. Η παρακολούθηση αυτή έχει βοηθήσει τις εταιρείες να αποφασίσουν πού θα εγκαταστήσουν νέες δραστηριότητες, πού θα επενδύσουν, πού είναι ασφαλές να ταξιδεύουν τα στελέχη τους και πού ο κίνδυνος διαφθοράς και εγκληματικής βίας είναι αποδεκτός.

Τι αναφέρουν οι επιχειρήσεις

Αλλά σήμερα, το επιχειρηματικό περιβάλλον έχει προχωρήσει πέρα από μια τέτοια γενική παρακολούθηση των κινδύνων. Είτε άμεσα είτε έμμεσα, σχεδόν κάθε εταιρεία κινδυνεύει πλέον από ζημία με γεωπολιτικά κίνητρα. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι το 72% των πολυεθνικών εταιρειών που συμμετείχαν στην έρευνα της WTW αναφέρουν απώλειες από τον πολιτικό κίνδυνο από το περασμένο έτος. Και αυτό σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις -ιδιαίτερα αυτές που λειτουργούν ευαίσθητες εγκαταστάσεις- πρέπει να γνωρίζουν αν εκείνοι που μπορεί να έχουν γεωπολιτικά εχθρικές προθέσεις βρίσκονται κοντά τους. Γνωρίζουν οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη Βαλτική Θάλασσα αν Ρώσοι αξιωματούχοι επιβαίνουν σε κοντινά εμπορικά πλοία; Γνωρίζουν αν υπάρχουν Κινέζοι αξιωματούχοι σε πλοία;

Σύμφωνα με το δημοσίευμα του Politico, ορισμένες εταιρείες διαθέτουν ήδη εντυπωσιακές επιχειρήσεις συλλογής πληροφοριών, λόγω των εξελίξεων στη γεωπολιτική. Φυσικά, δεν μπορεί κάθε εταιρεία να το αντέξει οικονομικά αυτό, αλλά πλέον είναι σαφές ότι ορισμένες επιχειρήσεις είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες σε γεωπολιτικές ζημιές – ίσως καμία περισσότερο από τις ναυτιλιακές εταιρείες και τους φορείς εκμετάλλευσης υποδομών που βασίζονται στη θάλασσα.

Τέτοιες εταιρείες καλά θα κάνουν να εγκαταλείψουν την παλιά ιδέα ότι είναι απλώς επιχειρήσεις. Κάθε μία από αυτές αποτελεί πλέον στόχο. Την εκστρατεία των Χούθι και το προφανές σαμποτάζ υποθαλάσσιων καλωδίων και αγωγών θα ακολουθήσουν πολλά ακόμη τέτοια περιστατικά. Και αν και η γνώση μιας απειλής απέχει σίγουρα πολύ από την πλήρη προστασία, είναι πολύ καλύτερη από την άγνοια.