Τουρκία – Σαουδική Αραβία: Το εμπόριο τις ξανάφερε κοντά

Η ψυχρότητα χαρακτήριζε τις σχέσεις ανάμεσα στην Τουρκία και τη Σαουδική Αραβία για χρόνια. Μετά τη δολοφονία του αντιπολιτευόμενου Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη το 2018, οι επιχειρηματικές σχέσεις – όπως και οι πολιτικές – πάγωσαν.

BRICS: Ψυχρολουσία για την Τουρκία – Η μόνη που δεν πήρε καθεστώς πλήρους μέρους

Όλα αυτά τα χρόνια, η Σαουδική Αραβία μποϊκοτάριζε ανεπίσημα τα τουρκικά προϊόντα. Η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας κάλεσε τους πολίτες της να μην ταξιδεύουν στην Τουρκία και να μην αγοράζουν ακίνητα στη χώρα.

Το Ριάντ και η Άγκυρα προσπαθούν να αφήσουν πίσω τους τα οικονομικά ασύμφορα χρόνια και επικεντρώνονται και οι δύο στη βελτίωση των οικονομικών σχέσεων

Ωστόσο, η κρίση φαίνεται τώρα να έχει αντικατασταθεί από μια νέα άνοιξη: Το Ριάντ και η Άγκυρα προσπαθούν να αφήσουν πίσω τους τα οικονομικά ασύμφορα χρόνια και επικεντρώνονται και οι δύο στη βελτίωση των οικονομικών σχέσεων: Μια προσέγγιση που ταιριάζει στις ρεαλιστικές επιχειρηματικές στρατηγικές του πρίγκιπα διαδόχου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν και του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Τουρκία: Βήματα προσέγγισης το 2024

Το 2024 πραγματοποιήθηκαν διάφορες συναντήσεις, στις οποίες συμμετείχαν πολλοί εκπρόσωποι επιχειρήσεων και πολιτικοί εκπρόσωποι από τις δύο χώρες για να συζητήσουν τις ευκαιρίες συνεργασίας.

Στο «Επενδυτικό και Επιχειρηματικό Φόρουμ Τουρκίας – Σαουδικής Αραβίας» στις 16 Φεβρουαρίου, ο Τούρκος υπουργός Οικονομίας Μεχμέτ Σιμσέκ κάλεσε τους Σαουδάραβες να συνεργαστούν με τουρκικές εταιρείες. Έναν μήνα αργότερα, πραγματοποιήθηκε στο Ριάντ το 27ο Διεθνές Επιχειρηματικό Φόρουμ του ισλαμοσυντηρητικού τουρκικού επιχειρηματικού συνδέσμου MÜSIAD. Μετά από περίπου δυόμισι μήνες, οι εκπρόσωποι του μεγαλύτερου επιχειρηματικού συνδέσμου της Τουρκίας TÜSIAD επισκέφθηκαν τη Σαουδική Αραβία. Ο Ερντογάν και ο μπιν Σαλμάν συναντήθηκαν για τελευταία φορά στο Ριάντ στις 11 Νοεμβρίου.

Ρεκόρ για τις τουρκικές εξαγωγές

Ο όγκος των διμερών εμπορικών συναλλαγών έπεσε κατακόρυφα στα 265.000 δολάρια το 2021 ως αποτέλεσμα της δολοφονίας Κασόγκι – σήμερα έχει επανέλθει στο επίπεδο των περίπου 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η Τουρκία εξάγει κυρίως μηχανήματα, χαλιά και έπιπλα στη Σαουδική Αραβία, ενώ η Σαουδική Αραβία πωλεί κυρίως χημικά προϊόντα στην Τουρκία.

Το διμερές εμπόριο γίνεται όλο και πιο σημαντικό, επιβεβαιώνουν οι εκπρόσωποι των επιχειρήσεων. Ο Μπουλέντ Αϊμέν, αναπληρωτής πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Επίπλων, Χαρτιού και Δασικών Προϊόντων Μεσογείου, λέει χαρακτηριστικά: «Η Σαουδική Αραβία είναι μία από τις μεγαλύτερες εξαγωγικές αγορές για την Τουρκία. Για πολλά προϊόντα, είναι σαν μια αυλή για τους Τούρκους κατασκευαστές. Η Σαουδική Αραβία ήταν μια χώρα όπου πολλές τουρκικές μάρκες πωλούσαν τα προϊόντα τους. Λόγω μιας πολιτικής έντασης, το εμπόριο ανεστάλη. Αλλά τώρα που το πρόβλημα αυτό έχει επιλυθεί, οι εμπορικές μας συναλλαγές αυξάνονται κάθε μήνα».

Οι Τούρκοι επενδύουν όλο και περισσότερο

Σύμφωνα με το Συμβούλιο Εξωτερικών Οικονομικών Σχέσεων της Τουρκίας , περίπου 200 τουρκικές εταιρείες δραστηριοποιούνται πλέον στη Σαουδική Αραβία – κυρίως σε τομείς όπως οι κατασκευές, η ενέργεια, η υγεία, τα τρόφιμα, τα έπιπλα και ο τουρισμός.

«Η Σαουδική Αραβία είναι μια παραδοσιακή αγορά για εμάς. Ο Σαουδάραβας καταναλωτής προτιμά τα τουρκικά προϊόντα. Γι’ αυτό είναι μια καλή αγορά. Δεν έχουμε πλέον τα προβλήματα με τις αρχές που είχαμε πριν από 2-3 χρόνια – ειδικά με τα τελωνεία» τονίζει ο Αϊμέν.

Μετά τη συμφιλίωση μεταξύ των δύο αρχηγών κρατών, στις τουρκικές εταιρείες στη Σαουδική Αραβία ανατέθηκαν διάφορες συμβάσεις υποδομών συνολικής αξίας περίπου 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ. Κατά τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2024, οι τουρκικές κατασκευαστικές εταιρείες έλαβαν τις περισσότερες παραγγελίες από τη Σαουδική Αραβία σε παγκόσμια σύγκριση, αξίας 2,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ.

Πόσο θα κρατήσει αυτή η «άνοιξη»;

«Οι τουρκικές εταιρείες σημειώνουν ιδιαίτερη άνοδο στους τομείς των υποδομών και των κατασκευών. Οι επενδύσεις αυτές ενισχύουν τις αγορές εργασίας και των δύο χωρών», δήλωσε στην DW ο Χασίμ Σουνγκού, πρόεδρος του Τουρκοσαουδαραβικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου. Προβλέπει ότι οι δύο χώρες θα συνεργαστούν στο εγγύς μέλλον και στον τομέα της ενέργειας.

Ωστόσο, δεν είναι όλοι οι ειδικοί τόσο αισιόδοξοι. Η περίοδος «ειρήνης και χαράς» στις εμπορικές σχέσεις δεν θα παραμείνει απαραίτητα έτσι και στο μέλλον, σύμφωνα με τον Εγιούπ Βουράλ Αϊντίν, σύμβουλο στο Εθνικό Κέντρο Ιδιωτικοποιήσεων και Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (NCP) της Σαουδικής Αραβίας.

Η Τουρκία δεν διαθέτει κατά τη γνώμη του «στρατηγικό σχέδιο» για να αποκτήσει μεγαλύτερο κομμάτι της αγοράς της Σαουδικής Αραβίας, ειδικά όταν έχει να ανταγωνιστεί τις ΗΠΑ, την Κίνα και τη Γαλλία.

Πηγή: Deutsche Welle /  Κώστας Αργυρός