Επικίνδυνη κλιμάκωση στη Συρία

Ένοπλες δυνάμεις υπό την ηγεσία της τζιχαντιστικής οργάνωσης Hayat Tahrir Sham ή (HTS), που περιλαμβάνεται στον κατάλογο των «τρομοκρατικών οργανώσεων» του ΟΗΕ και ελέγχει ολόκληρη την περιοχή του Ιντλίμπ στα τουρκο-συριακά σύνορα,έχει πλέον καταλάβει το μεγαλύτερο μέρος του Χαλεπίου, της δεύτερης σε πληθυσμό πόλης της Συρίας με δύο εκατομμύρια κατοίκους.

Από χθες τη νύχτα, οι τζιχαντιστές του ΗΤS, που υποστηρίζονται από το Κατάρ και την Τουρκία, άρχισαν να προελαύνουν προς τις πόλεις Χάμα και Χομς. Οι δυνάμεις του συριακού στρατού εγκαταλείπουν το κέντρο της Χάμα και εκκενώνουν τα σημεία ελέγχου μαζί με τις ιρανικές πολιτοφυλακές.

Συρία: Τι κρύβεται πίσω από την επίθεση των τζιχαντιστών

Ο έλεγχος του Διεθνούς Αεροδρομίου του Χαλεπίου, που είχε μεταβιβαστεί από τον συριακό στρατό στις κουρδικές δυνάμεις του YPG, δηλαδή τις Κουρδικές Μονάδες Λαϊκής Άμυνας, πέρασε στους τζιχαντιστές του HTS, ύστερα από διαπραγματεύσεις, με αντάλλαγμα να μην υπάρξει σύγκρουση μεταξύ τους στο αεροδρόμιο. Μετά τη συμφωνία, οι κουρδικές μονάδες εγκατέλειψαν το αεροδρόμιο, όπου εισήλθαν πλέον ο τζιχαντιστές του HTS.

Μήνυμα Άσαντ προς τον λαό

Οι ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις αποσύρονται από την περιοχή  που συνορεύει με το Ντέιρ Αλ Ζορ, το οποίο ελέγχεται από κουρδικές δυνάμεις και όπου υπάρχει αμερικανική βάση. Ύστερα από καθυστέρηση πέντε ημερών από την έναρξη της επέλασης των τζιχαντιστών, σήμερα ο πρόεδρος Άσαντ έστειλε μήνυμα προς τον συριακό λαό μέσω του γραφείου του.

«Η Συρία συνεχίζει να υπερασπίζεται τη σταθερότητα και την εδαφική της ακεραιότητα έναντι όλων των τρομοκρατών και των υποστηρικτών τους. Με τη βοήθεια των συμμάχων και φίλων της έχει την ικανότητα να νικήσει και να εξαλείψει τρομοκρατικές επιθέσεις, ανεξάρτητα από το πόσο έντονες είναι αυτές», ανέφερε η δήλωση, η οποία έγινε μετά την τηλεφωνική επικοινωνία που είχ με τον πρόεδρο των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, Μοχάμεντ μπιν Ζαγιέντ Αλ Ναχιάν. Το μέλλον όμως του Άσαντ κρίνεται αμφίβολο.

Σενάρια ανατροπής του Άσαντ

Ήδη κυκλοφόρησαν φήμες για επικείμενη ανατροπή του. Σε αυτό δεν βοήθησε το γεγονός ότι δεν έχει ακόμα αποκαλύψει πού βρισκόταν τις πέντε αυτές ημέρες που μεσολάβησαν από την έναρξη της επέλασης των δυνάμεων του ΗΤS ως σήμερα.

Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες των τουρκικών ΜΜΕ, όταν ξεκίνησε η επέλαση των τζιχαντιστών στο Ιντλίμπ, ο πρόεδρος Άσαντ κατέφυγε εσπευσμένα στη Ρωσία. Μάλιστα το Κρεμλίνο σε ερώτηση για το πού βρίσκεται ο Άσαντ είχε απαντήσει: «Ουδέν σχόλιον».

Συγκεκριμένα ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ είχε πει: «Αφήνω αναπάντητο το ερώτημα εάν ο ηγέτης της Συρίας Μπασάρ αλ Άσαντ έχει έρθει στη Ρωσία. Δεν έχω να κάνω καμία δήλωση για το θέμα. Ωστόσο, θα ήθελα να δηλώσω ότι αξιολογούμε τα πρόσφατα γεγονότα γύρω από την πόλη του Χαλεπίου στη Συρία ως επίθεση στην εδαφική ακεραιότητα και την κυριαρχία της Συρίας και προσδοκούμε οι συριακές δυνάμεις να αποκτήσουν τον έλεγχο της περιοχής και να αποκαταστήσουν τη συνταγματική τάξη».

Διπλωματική κινητικότητα

Στο μεταξύ έντονη είναι η διπλωματική κινητικότητα γύρω από το Συριακό και στην Άγκυρα. Ο Τούρκος υπ. Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο ομόλογό του, Σεργκέι Λαβρόφ, τον πρωθυπουργό του Λιβάνου, Νατζίμπ Μικάτι, και τον πρωθυπουργό και υπουργό Εξωτερικών του Κατάρ, Σεΐχη αλ Θάνι.

Πηγές του τουρκικού υπ. Εξωτερικών ανέφεραν ότι συζητήθηκαν οι τελευταίες εξελίξεις στη Συρία και το καθεστώς της κατάπαυσης του πυρός στον Λίβανο. Φιντάν και Λαβρόφ κάλυψαν τις τελευταίες εξελίξεις στη Συρία και τη διαδικασία της Αστάνα για ειρήνευση στη Συρία. Αύριο μεταβαίνει στην Τουρκία ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αράκι, ο οποίος σήμερα βρίσκεται στη Δαμασκό.

Ο ρόλος της Άγκυρας

Αν και η Τουρκία επίσημα δεν έχει πάρει θέση απέναντι στην εξελισσόμενη κρίση στη Συρία, η εμπλοκή των τζιχαντιστών της Hayat Tahrir al-Sham κάνει πολλούς Τούρκους αναλυτές να πιστεύουν ότι δεν θα μπορούσε να γίνει μια τέτοια επιχείρηση χωρίς την στρατιωτική και υλικοτεχνική υποστήριξη της Τουρκίας,το στρατηγικό συμφέρον της οποίας είναι η αναδιάταξη της ισορροπίας των δυνάμεων στην βόρεια Συρία, όπου κυριαρχούν οι Κούρδοι.

Πολλοί θεωρούν ότι η απορρόφηση της Ρωσίας με το Ουκρανικό, και η αποδυνάμωση της Χεζμπολάχ σε Γάζα και Λίβανο, έχουν μειώσει την προσοχή της Ρωσίας και του Ιράν στη Συρία, με αποτέλεσμα η Τουρκία να θελήσει να καλύψει το «κενό ισχύος». Μάλιστα αναλυτές μιλούν για διπλό μέτωπο στη Συρία: ένα κατά του Άσαντ και ένα δεύτερο κατά των Κούρδων.

Προσθέτουν ότι αυτό μπορεί να περιπλέξει τις σχέσεις της Τουρκίας με τη Ρωσία και το Ιράν, ιδιαίτερα ως προς την πρωτοβουλία της Αστάνα για τον τερματισμό του εμφυλίου στη Συρία. Όλοι φοβούνται ότι μια τέτοια αστάθεια μπορεί και πάλι να προκαλέσει νέο προσφυγικό κύμα προς τη Δύση.

Deutsche Welle

Αριάνα Φερεντίνου, Κωνσταντινούπολη